ثبت رشد 7.4 درصدی در دفتر دستاوردهای اقتصادی دولت

افزایش نرخ رشد تولید ناخالص ملی به 7.4 درصد مهمترین خبر اقتصادی طی یك هفته گذشته بود. در این هفته روزنامه های اقتصادی و صفحه های اقتصادی مطوعات به بررسی دلایل افزایش نرخ رشد اقتصادی و مولفه ها و بخش های تاثیر گذار در این رشد پرداختند. همچنین تصویب كلیات برنامه ششم توسعه و افزایش صادرات نفت ایران مورد توجه مطبوعات اقتصادی قرار گرفت.

*** ركوردی تازه در رشد اقتصادی
دولت یازدهم در حالی اداره اقتصاد كشور را به دست گرفت كه در سال 1392 نرخ رشد اقتصادی منفی سه درصد بود و یك سال قبل از آن نرخ رشد اقتصادی منفی شش تا هفت درصدی را هم تجربه كرده بود. امروز اما پس از گذشت سه سال نرخ رشد اقتصادی به 7.4 درصد رسیده و این دستاوردها نشان می دهد اقتصاد در مسیر درستی پیش می رود. در هفته گذشته روزنامه های اقتصادی و صفحات اقتصادی مطبوعات به تحلیل عوامل تاثیر گذار در افزایش نرخ رشد اقتصادی و پیش بینی دوام این رشد تا پایان امسال پرداختند.
روزنامه «ایران» یكشنبه گذشته (بیست و هشتم آذر) در گزارشی از با تیتر «رشد اقتصادی 4/7 درصدی در 6 ماهه اول سال» به بازتاب سخنان حسن روحانی، رییس جمهوری كشورمان درباره استمرار افزایش نرخ رشد اقتصادی پرداخت و نوشت: رئیس‌ جمهوری روز شنبه گذشته (بیست و هفتم آذر) و در دیدار رهبر معظم انقلاب با جمعی از سفرای كشورهای اسلامی، برای نخستین بار از افزایش نرخ رشد اقتصاد به 4/7 درصد خبر داد و پس از آن مقامات بانك مركزی جزئیات بیشتری از آن را اعلام كردند.به استناد نرخ رشد اعلامی 2/9 درصدی بانك مركزی برای تابستان 95،‌ ركورد رشد اقتصادی در 50 فصل اخیر شكسته شد. طبق گزارش ایران؛ پس از لغو تحریم ها، افزایش صادرات نفت ایران و برخی محصولات مانند پتروشیمی، رشد تولید بخش صنعت و كشاورزی بیشترین سهم را در بالا رفتن نرخ رشد اقتصاد داشتند.
روزنامه «اعتماد» هم یكشنبه گذشته در گزارشی با عنوان «ركوردزنی بی‌سابقه رشد اقتصادی در ایران» این افزایش را دومین دستاورد مهم دولت پس از تورم تك رقمی دانست. در گزارش اعتماد آمده است: شاخص‌های اقتصادی یك به یك خود را در اقتصاد ایران نمایش می‌دهند. برای نخستین بار ركورد رشد در اقتصاد ایران شكسته شده، هرچند كه اقتصاددانان این افزایش را به معنی رونق اقتصادی نمی‌دانند. با این حال اینكه دولت در عرض سه سال، رشد اقتصاد ایران را از منفی ٨/٥ درصد به ٤/٧ درصد برساند، كار بزرگی است. از همین حالا دولت می‌تواند در كارنامه خود این دستاورد را بارها و بارها مطرح كند و از آن به افتخار یاد كند.
روزنامه «دنیای اقتصاد» در گفت وگو با كارشناسان، نرخ رشد اقتصاد را در پایان سال 1395 پیش بینی كرده است. این روزنامه دوشنبه گذشته (بیست و نهم آذر) در گزارشی با عنوان « تخمین رشد در سال ‌95» نوشته است كه بررسی‌ها نشان می‌دهد در بدبینانه‌ترین حالت رشد اقتصادی كشور از 5/ 5 درصد پایین‌تر نخواهد آمد. همچنین در حالت خوش بینانه نیز می‌توان پیش‌بینی كرد كه رقم رشد اقتصادی تا حدود 7 درصد در سال جاری افزایش یابد. این تخمین با توجه به روندهای كنونی انجام شده است و تنها در صورت شوك‌های بیرونی امكان انحراف از این سطح وجود دارد.
روزنامه «تعادل» روز یكشنبه در گزارشی با عنوان «ورود رشد اقتصادی به كانال 8 درصدی» از دستیابی به رشد 7.4درصدی اقتصاد پس از 12 سال گزارش داد. در این گزارش آمده است: بر اساس اعلام بانك مركزی نرخ رشد 3ماهه تابستان امسال نسبت به تابستان سال 94 به میزان 9.2 درصد رشد داشته و رشد 7.4درصدی برای اقتصاد 6ماهه ابتدایی امسال گزارش شده است؛ تجربه‌یی كه از سال 82 تاكنون بی‌سابقه بوده است. روزنامه تعال در گزارش خود به نقل از «حمید زمانزاد» كارشناس پژوهشكده پولی و بانكی نوشته است كه عامل اصلی را در تحقق رشد 7.4 درصدی چرخش سیاست‌های خارجی از تنش‌زایی به تنش‌زدایی و امضای برجام است.
روزنامه «جهان صنعت» هم در گزارشی با عنوان « دفاع تمام‌قد تیم اقتصادی» كه دوشنبه گذشته منتشر شد به موضوع افزایش نرخ رشد اقتصادی پرداخت. این روزنامه مدعی شد تناقض آمار با واقعیت ها شائبه دستكاری آمار نرخ رشد اقتصادی را تقویت می كند.
همچنین روزنامه «تجارت» در گزارش چهارشنبه گذشته خود (یكم دی ماه) با تیتر «فروش نفت عامل رشد اقتصادی ایران است» به گزارش صندوق بین المللی پول در زمینه تحلیل عوامل تاثیر گذار بر افزایش نرخ رشد اقتصادی پرداخت و مهم ترین عامل تاثیر گذار در این رشد را افزایش فروش و صادرات نفت كشور اعلام كرد.
روزنامه «شرق» دوشنبه گذشته در زیر عنوان «شكوفایی نفتی» این پرسش را مطرح كرد كه افزایش نرخ رشد اقتصادی محصول «سیاست‌های اقتصادی» دولت است یا محصول دوران پسابرجام و «دیپلماسی» مطرح؟ در پاسخ به این پرسش، «هادی حق‌شناس» كارشناس مسایل اقتصادی گفته است: زمانی كه هم قیمت نفت رشد می‌كند و هم میزان فروش آن، طبیعی است كه تأثیر چشمگیری بر رشد اقتصادی كشور بگذارد. از سوی دیگر ایران كه یكی از بزرگ‌ترین واردكننده‌های گندم جهان بود، اكنون به مرحله‌ای رسیده كه می‌تواند به میزان اندكی صادرات هم داشته باشد.

*** رای مثبت مجلس به كلیات برنامه ششم توسعه
هفته گذشته نمایندگان مجلس با كلیات برنامه پنج ساله ششم توسعه موافقت كردند. البته این موافقت با اعمال تغییراتی در برنامه پیشنهادی دولت همراه بود. با تغییرات انجام شده بیش از 100 ماده به برنامه اضافه و تعهد مالی دولت 2.5 برابر شد. تصویب مشروط مجلسی ها موضوع بسیاری از روزنامه های اقتصادی و غیراقتصادی در هفته گذشته بود.
روزنامه اعتماد روز دوشنبه در گزارشی با عنوان «رای با تضمین لاریجانی» درباره تصویب كلیات برنامه ششم توسعه در مجلس نوشت: كلیات برنامه ششم در فضایی رای آورد كه بیشتر نمایندگان و رییس سازمان برنامه به آن انتقاد داشتند. به نوشته اعتماد نزدیك به یك سال كش و قوس مجلس و دولت بر سر لایحه برنامه ششم نتیجه‌اش شد تصویب كلیات برنامه‌ای كه فرسنگ‌ها با برنامه پیشنهادی دولت فاصله دارد؛ ١١٠ ماده جدید به آن اضافه شده و ٥٨٥ هزار میلیارد بار مالی روی دوش دولت گذاشته است.
روزنامه تعادل هم سه شنبه گذشته ( سی ام آذر) گزارشی درباره اعمال تغییرات پیشنهاد شده از سوی مجلس در برنامه ششم توسعه نوشت. در گزارش تعادل با عنوان «برنامه‌ای به ‌نام دولت و به ‌قلم مجلس» آمده است: در جریان بررسی برنامه ششم توسعه حجم بالای موادی است كه در كمیسیون تلفیق به لایحه تقدیمی از سوی دولت افزوده شده است. در حالی كه لایحه ارسالی دولت 35ماده داشت در حال حاضر 144ماده در صحن علنی مجلس در حال بررسی است كه نشان می‌دهد حدود 110ماده به لایحه اصلی افزوده شده است. افزایش این تعداد مواد دو مشكل عمده را به همراه خواهد داشت. نخست اینكه دولت با حجم انبوهی از اولویت‌ها مواجه است. بنابراین نمی‌تواند به صورت متمركز روی چند حوزه اصلی كار كند. در عین حال این 110ماده گرچه از سوی كمیسیون تلفیق به برنامه ششم توسعه افزوده شده، اما منابع جدیدی برای آن تعریف نشده است كه همین امر می‌تواند تحقق‌پذیری آنها را غیرممكن كند.

***روزهای مطلوب نفتی
روزنامه ها طی هفته گذشته از افزایش صادرات و مشتریان نفت ایران نوشتند. از سوی دیگر تا یك سال دیگر میزان برداشت گاز ایران از حوزه پارس جنوبی به سطح برداشت قطر می رسد كه این رخداد از دید برخی روزنامه ها به معنای شكستن طلسمی بیست و نه ساله است.
روزنامه اعتماد چهارشنبه در گزارشی با عنوان «شكست طلسم ٢٩ ساله» با اشاره به افزایش برداشت گاز ایران از حوزه پارس جنوبی نوشت: یك ركورد دیگر در پارس جنوبی، بزرگ‌ترین قطب گازی جهان، به زودی به ثبت می‌رسد. پس از٢٩ سال رقابت نابرابر در برداشت از میدان مشترك گازی پارس جنوبی با قطر سرانجام سال آینده برداشت ایران از این میدان با قطر برابر می‌شود. این خبر بعد از تولید نزدیك به چهار میلیون بشكه نفت در روز و البته دیپلماسی موفق شیخ‌الوزرا در اجلاس ١٧١ اوپك برای گرفتن این حق، می‌تواند دستاورد بزرگ دیگری برای صنعت نفت و گاز ایران باشد.
روزنامه جهان صنعت هم چهارشنبه در گزارشی با عنوان «ورود به حیاط خلوت عربستان» درباره افزایش صادرات نفت كشور نوشت: ایران با فروش روزانه 700 هزار بشكه نفت به 15 شركت و پالایشگر اروپایی درحالی به ركورد جدیدی دست یافته كه برای نخستین بار فروش نفت ایران به برخی از مشتریان سنتی عربستان در اروپا آغاز شده است.
روزنامه «ابرار اقتصادی» چهارشنبه گزارشی درباره مشتریان جدید نفتی ایران در اروپا منتشر كرد. در گزارش ابرار اقتصادی با عنوان «اعلام فهرست جدید مشتریان نفت ایران در اروپا» می خوانیم: از ابتدای سال 2016 میلادی تاكنون به طور متوسط روزانه 160 هزار بشكه نفت توسط توتال فرانسه، 60 هزار بشكه توسط هلنیك پترولیوم یونان، 30 تا 65 هزار بشكه توسط ساراس ایتالیا، حدود 80 هزار بشكه توسط لوك اویل روسیه، 60 هزار بشكه توسط سپسای اسپانیا و حدود 150 هزار بشكه نفت توسط توپراش تركیه خریداری شده كه پیش بینی می‌شود این روند برای سال 2017 میلادی هم ادامه یابد.
در ادامه این گزارش آمده است: در كنار قراردادهای بلندمدت و یا یكساله فروش نفت ایران به این 6 شركت بزرگ نفتی اروپایی، شركت ملی نفت ایران با 9 شركت نفتی دیگر اروپایی قراردادهای تك محموله نفت خام و یا میعانات گازی امضا كرده است.تاكنون ایران با شركت‌های «او ام وی» اتریش، انی ایتالیا، لوتوس و «پی كی ان اورلن» لهستان، «او ام ال» مجارستان، شل و برتیش پترلیوم انگلیس، ویتول سوئیس و رپسول اسپانیا قرارداد تك محموله فروش نفت خام سبك، سنگین و میعانات گازی امضا كرده است.علاوه بر این تاكنون ایران مذاكراتی با شركت‌هایی همچون روس نفت، زابرژنفت روسیه و چند شركت دیگر بلوك شرق اروپا برای امضای قراردادهای تك محموله و یا یكساله فروش نفت خام و یا میعانات گازی انجام داده است.از سوی دیگر از كشورهایی همچون بلاروس، اوكراین، بوسنی، بلغارستان، كرواسی، آلبانی، اسلوونی، صربستان، جمهوری چك و ... هم به عنوان بازارهای جدید نفتی ایران در اروپا نام برده می شود و این احتمال دارد كه برخی از محموله‌های فروخته شده نفت ایران به شركت‌های معتبر در پالایشگاه‌های این كشورها مورد استفاده قرار بگیرد.
**گروه پژوهش و تحلیل خبری
خبرنگار: نازیلا مهدیانی**انتشاردهنده: سیدمحمد موسی كاظمی **پژوهشم**9345**9279