خیلی از قدیمی ها یادشان هست كه پیشترها اغلب اختلافات خانوادگی بر سر خشونت های فیزیكی بود كه در اینگونه خشونت ها، اغلب، مردان ، همسران خود را كتك می زدند اما اكنون دیگر كمتر خانواده ای پیش بیاید كه خشونت فیزیكی عامل اختلاف خانوادگی باشد هرچند كه هنوز خشونت های فیزیكی وجود دارد و زندگی ها را از هم می پاشند اما طی سال های اخیر شكل تظاهر خشونت در خانواده ها تغییر كرده و به خشونت روانی تبدیل شده است.
از سوی دیگر اگر در گذشته خشونت فیزیكی عمدتا از سوی مردان اعمال می شد اما امروزه خشونت روانی هم از سوی مردان و هم برعكس از سوی زنان در مقابل مردان بكار برده می شود.
زندگی سامان ، نمونه ای از این دست خشونت های روانی است ، او چند وقتی است كه در دادگاه به دنبال كارهای طلاقش است و پایش را در یك كفش كرده كه می خواهد زنش را طلاق بدهد.
او به خبرنگار ایرنا می گوید: همسرم بطور مرتب من را با دیگران به ویژه با برادرم مقایسه می‌كند؛ او به من می گوید كه برادرم از من زرنگ تر است و كار و كاسبی كه راه انداخته درآمد فراوانی دارد.
وی می افزاید: خدا نكند كه وسیله تازه ای در خانه برادرم و همسرش به چشم بخورد آنگاه تا یك هفته باید تحقیر و توهین های همسرم را تحمل كنم كه چرا من نمی توانم آن وسیله برند گران قیمت را بخرم .
وی ادامه می دهد: ای كاش مساله به همینجا ختم می شد اما حتی اخلاق و رفتار من نیز با برادرم مقایسه می شود؛ هر كسی اخلاق مخصوص خودش را دارد و من نمی توانم دقیقا مثل برادرم باشم ؛ رابطه من و برادرم خیلی خوب است اما رفتارهای همسرم باعث شده كه حتی نسبت به برادرم كینه به دل بگیرم كه چرا به من كمك نمی كند. البته برعكس این موارد نیز دیده می شود بطورمثال شیما كه دو سال است ازدواج كرده از دست توهین و تحقیرهای همسرش به تنگ آمده است.
او به خبرنگار ایرنا می گوید: همسرم مدام از من عیب می گیرد و می گوید تو سلیقه خوبی در خرید لباس و چیدن دكوراسیون خانه نداری . او مرتبا از دستپخت مادرش تعریف می كند و به من می گوید تو باید آشپزی را از مادرم یاد بگیری .
وی می افزاید: نظرات من اصلا برای همسرم اهمیتی ندارد و او با اینكه خشونت فیزیكی ندارد اما از لحاظ روانی من را خیلی آزار می دهد و دائما از كارهای من ایراد می گیرد و آنها را كوچك می شمارد.
از آنجا كه گاهی خشونت روانی بیش از خشونت فیزیكی بر افراد به ویژه زنان تاثیر می گذارد و در طولانی مدت پیامدهای جبران ناپذیری دارد كه گاه به یك آسیب اجتماعی تبدیل می شود ، باید علل پیدایش خشونت روانی در زندگی را مورد بررسی قرار داد.
**خشونت روانی ، شایع ترین نوع خشونت در همسران
معاون اجتماعی سازمان بهزیستی كشور در این باره می گوید: شایع ترین نوع خشونت در همسران ، خشونت روانی است كه توهین، تحقیر و كوچك كردن ها از مصادیق این نوع از خشونت به شمار می رود.
حبیب الله مسعودی فرید در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به خشونت خانگی و انواع متعدد آن اعم از جسمی ، جنسی ، روانی و اقتصادی می افزاید: اگر زن به شوهرش توهین كرده یا او را با فرد دیگری مقایسه كند یا اینكه برعكس این كارها را مرد در مقابل زن خود انجام دهد به معنای خشونت روانی است.
وی تصریح كرد: برخلاف اینكه فكر می كنیم خشونت بیشتر جنبه كتك زدن دارد ، بیشتر خشونت ها از جنس روانشناسی است.
وی خاطرنشان كرد: اگر خانواده ها آموزش های مهارت های زندگی خانواده ، نحوه ارتباط بین زوجین، ارتباط موثر و مهارت حل تعارض را یاد بگیرند، بسیاری از مشكلات بین آنان برطرف می شود.
**فقر یكی از عوامل ایجاد كننده خشونت های روانی
معاون اجتماعی سازمان بهزیستی كشور در ادامه به تشریح عوامل ایجاد كننده خشونت های خانگی می پردازد و می گوید: فقر یك عامل خطر برای خشونت های خانگی از جمله خشونت روانی به شمار می رود؛ برای اینكه آسیب اجتماعی ایجاد شود نیاز به عوامل خطر است به آن معنا كه فقط یك عامل خطر وجود ندارد. بطورمثال در سرماخوردگی چند عامل ویروس ، ضعیف بودن بدن ، بیماری های زمینه ای و سن دخالت دارند ؛ در آسیب های اجتماعی نیز همینطور است.
مسعودی فرید به خبرنگار ایرنا می افزاید: بطورمثال نمی توانیم بگوییم فقر فقط موجب بروز آسیب اجتماعی یا خشونت خانگی یا روانی می شود.
وی تصریح می كند: متاسفانه برخی كارشناسان و مدیران در تحلیل های خود دچار اشتباه می شوند و بطورمثال می گویند عامل طلاق فقط فقر است یا بیكاری عامل اعتیاد است درحالیكه اینطور نیست و یك عامل در كنار عوامل دیگر با وزن های مختلف منجر به آسیب اجتماعی می شود.
وی تاكید می كند: عوامل اقتصادی و فقر هم می تواند به عنوان یكی از عوامل خشونت های خانگی مطرح باشد. اما اینكه همه خشونت ها را به فقر وصل كنیم منطقی نیست؛ بسیاری از افراد فقیر ، خانواده های خوبی دارند و خشونتی به خرج نمی دهند و برعكس برخی افراد پولدار دست به خشونت می زنند. همه این موارد وجود دارد. نمی توان تمام تقصیر خشونت های خانگی را فقط به گردن یك عامل –مثلا فقر- بیندازیم.
**كسانی كه نمی دانند چطور زندگی كنند، دست به خشونت می زنند
معاون اجتماعی سازمان بهزیستی كشور می گوید: در موضوع خشونت خانگی و خشونت روانی چند عامل خطر وجود دارد كه یكی از عوامل آن در سطح فردی است به آن معنا كه فرد نحوه زندگی و مدیریت هیجانات را نمی داند.
مسعودی فرید تاكید می كند: پولدار یا فقیر اگر مدیریت خشم را یاد نگرفته باشند ، هنگام عصبانیت ، خشونت –چه كلامی و چه جسمی- به خرج می دهند.
**رابطه اختلالات روانشناختی با خشونت
به گفته معاون اجتماعی سازمان بهزیستی كشور ، اختلالات روانشناختی یكی دیگر از عوامل خشونت های خانگی و روانی است و اگر فرد اضطراب و اختلال سایكوتیك داشته باشد یا اینكه افسرده باشد، دست به خشونت های خانگی می زند كه ممكن است فیزیكی یا روانی باشد.
وی خاطرنشان می كند: همچنین اگر فردی معتاد باشد ، میزان خشونت ها در آن خانواده افزایش می یابد؛ خانواده ای كه همش در آن دعوا و بزن بزن است ، بجای اینكه گفت و گو داشته باشند، می زنند، یا اگر فردی در خانواده ای كه پدر و مادر دائما با هم مشاجره دارند یا در بین فرهنگ خشونت، رشد كرده باشد مطمئنا روش والدین خود را دنبال می كند پس نقش خانواده خیلی مهم است.
**نقش رسانه ها در دعوای زن و شوهر
معاون اجتماعی سازمان بهزیستی كشور می گوید: نقش رسانه نیز در این بین بسیار حائز اهمیت است اگر رسانه دائما اخبار خشونت را منعكس كند یا فیلم هایی با موضوع خشونت به تصویر بكشد می تواند روی رفتار افراد تاثیر بگذارد.
مسعودی فرید در گفت و گو با خبرنگار ایرنا می افزاید: فرهنگ عمومی جامعه نیز در بروز خشونت ها موثر است ، بطورمثال وقتی تصادف شود آیا باید همدیگر را كتك زد و بعد افسر راهنمایی و رانندگی را خبر كنند یا اینكه هنگام تصادف باید منتظر افسر ماند. وی همچنین این پرسش را مطرح كرد كه چقدر در نهادهای آموزشی مانند مدارس راجع به كنترل خشونت به كودكان آموزش می دهیم.
اجتمام**9185**1569**گزارشگر: سادات حسینی خواه ** انتشار: علی حبیبی
تهران - ایرنا - یكی ازخطراتی كه زندگی همسران را تهدید می كند، همین حرف های روزمره آنان با یكدیگر است ، حرف هایی كه در آن یكی از زوج ها طرف مقابل خود را با یكی از افراد موفق فامیل مقایسه می كند یا با حرف هایش او را دلسرد می كند.