بسياري از خانواده ها با شنيدن اسم مهد كودك، اين تصور را دارند كه اين مكان تنها براي كودكاني است كه مادران شاغل دارند، مادراني كه مجبور هستند به خاطر شرايط كاري خود فرزندشان را براي چند ساعت به مهدهاي كودك بسپارند.
اما بايد گفت كه مهد كودك تنها مكاني براي نگهداري چند ساعته از كودكان نيست بلكه جايي است كه كودكان علاوه بر فرا گيري آموزش هاي لازم مي توانند راه و رسم اجتماعي شدن را فرا گيرند.
يك كارشناس امور تربيتي در اين باره به خبرنگار ايرنا گفت: خانواده هاي ايراني با توجه به فرهنگ و آداب و رسومي كه دارند وابستگي بيشتري به فرزندان داشته و دوري از آنها تا حدودي براي آنها آزار دهنده است و بيشتر كودكان نيز بيش از حد وابسته به مادر و پدر هستند و هنگامي كه اين وابستگي شدت پيدا مي كند ممكن است در رشد بچه اختلال به وجود آورد.
سپيده اميدخواه افزود: والدين بايد به اين نكته توجه داشته باشند كه محيط خانه و پدر و مادر تا مرحله مشخصي به طور مثال 2 تا سه سالگي مي‌توانند براي رشد كودك كافي باشند و پس از آن مي‌طلبد كه كودك با جدا شدن از محيط خانواده در محيط ديگري كه همان مهد مودك است، قرار گيرد.
وي ادامه داد: از اين سن به بعد، كودكان نيازمند تجربه‌هاي اجتماعي از جمله ارتباط با همسالان و فراگيري برخي از مفاهيم هستند كه آموختن اين تجربه ها از طريق اجتماع كه همان مهد كودك است ميسر مي شود.
يك كارشناس كودك نيز گفت: با توجه به اينكه در سال هاي اخير خانواده ها رغبت بيشتري براي گذاشتن فرزند در مهد كودك از خود نشان مي دهند لذا مي طلبد كه اين مراكز علاوه بر رعايت استانداردها محيطي شاد و مفرح براي كودكان فراهم كنند.
طيبه شهبازي افزود: به روز بودن و تحول در آموزش ها، رعايت نكات ايمني و توجه به تغذيه كودكان از جمله مواردي است كه بايد در مهد كودك ها به آن توجه شود.
وي با بيان اينكه تغذيه در رشد جسمي و روحي كودكان از اهميت بالايي برخوردار است گفت: با توجه به اينكه كودكان بخشي از ساعات صبح كه نقش مهمي در تغذيه دارد را در مهد كودك هستند لذا توجه به نوع تغذيه آنها بسيار مهم است و بايد مورد توجه قرار گيرد.
وي اضافه كرد: استفاده از كارشناسان تغذيه در مهدهاي كودك مي تواند در سلامت و رشد كودكان موثر باشد و در عين حال به والدين كمك كند تا آنها بتوانند روند استفاده از تغذيه مناسب و سالم را در سال هاي آتي براي كودكان خود ادامه دهند.
وي ادامه داد: كودكان در مهد كودك مي توانند ارزش‌هايي مانند همكاري، تعاون، رعايت حقوق ديگران و دفاع از حقوق خود را فرا گيرند و اين هنجارها در ذهن آنها نقش بسته شده و نهادينه مي شود.
مديركل بهزيستي همدان نيز با بيان اينكه مهدهاي كودك بهترين جايگاه نهادينه كردن رفتار‌هاي اجتماعي در كودكان است گفت: تنها آموزش مهمترين وظيفه مهدهاي كودك نيست بلكه در مهدها بايد از روشهاي غير رسمي همچون شعر، بازي ، قصه گويي، نقاشي و نمايش خلاق استفاده شود.
حميد رضا الوند با تاكيد بر شيوه هاي قومي، خانوادگي، آداب و سنن، هنجارها و ارزش هايي كه در جامعه پذير كردن افراد نقش دارند افزود: با اين روش كودكان را مسووليت پذير بار مي آوريم.
وي با بيان اينكه محتواي آموزشي به صورت يكسان از سوي سازمان بهزيستي كشور به سراسر مهدهاي كودك كشور ابلاغ شده است خواستار آموزش فرهنگ بومي به كودكان در مهدهاي كودك شد.
مديركل بهزيستي با اشاره بر ضرورت تشكيل انجمن والدين در مهدهاي داراي بالاي 50 كودك افزود: پدر و مادر بهتر از مدير و مربي كودك را شناخته و نيازهاي او را تشخيص مي دهند.
الوند خواستار توجه به رشد همزمان كودك در جنبه هاي جسماني، عاطفي، شناختي و اجتماعي شد و افزود: اگر كودك قبل از وقوع آسيب و در سن پيش از دبستان هنجارها را ياد بگيرد اين هنجارها در دوران مدرسه و بعد از آن به هيچ وجه نخواهد شكست.
وي با اشاره به ساماندهي مهدهاي كودك در استان همدان گفت: در حال حاضر 163 مركز شهري و 140 مركز روستايي است كه از اين تعداد 37 مهد تك ستاره، 41 مهد 2 ستاره، 23 مركز سه ستاره و 62 مهد در حاشيه شهرها فعال هستند.
مديركل بهزيستي استان همدان بيان كرد: مهارت‌آموزي و جامعه‌پذيري هدف اصلي فعاليت مهدهاي كودك است و در اين راستا پنج محور رشد تربيتي و جسماني، عاطفي، اخلاقي و معنوي، اجتماعي و زيباشناسي در مهدهاي كودك مورد توجه است.
وي سن مناسب براي ورود كودكان به مهد را سه سالگي به بعد عنوان كرد و گفت: در اين سن كودك با جدا شدن از والدين استرس ندارد و با همسالان خود سازكار است.
وي گفت: آيين نامه رتبه بندي مهدهاي كودك در پنج محور فيزيك و تجهيزات، بهداشت، ايمني و تغذيه، مقررارت اداري ، نيروي انساني و آموزش تقسيم بندي شده و تاكيد اين است كه تعليم، امنيت عاطفي و رواني فرزندان با رشد همه جانبه شكل گيرد.
وي با بيان اينكه 75 مهد كودك در سطح استان همدان مجهز به دوربين مدار بسته است افزود: با توجه به مستند سازي توسط اين دوربين ها، نظارت بر مهدها تسهيل مي يابد و رسيدگي به اتفاقات اثر بخش تر خواهد بود.
وي ادامه داد: با نصب دوربين مدار بسته مديران مراكز خودشان را در معرض رصد مي بينند و سعي مي كنند آموزش ها و تجهيزات را به روز تر كرده و كارآمد تر شوند.
الوند با بيان اينكه 10 درصد كودكان زير دبستان از مهدهاي كودك استفاده مي‌كنند عنوان كرد: براي افزايش اين تعداد تبليغات نياز است كه خود خانواده براي استفاده از اين شرايط تمايل پيدا كنند.
وي با بيان اينكه بهزيستي به دنبال راه اندازي مهد كودك استاندارد از نظر نيروي انساني متخصص و تجهيزات آموزشي مناسب توسط بخش خصوصي است گفت: مهد كودك هاي سه ستاره نيز تا حدود زيادي داراي استاندارد هاي لازم هستند و براي تحقق مهد كودك استاندارد در حال رايزني هستيم تا شرايط فراهم شود.
وي يكي از مشكلات مهد هاي كودك را استيجاري بودن آنها دانست و گفت: اين امر مانع از رسيدن مهد كودك به استاندارد هاي لازم است اما با اين وجود بهزيستي همدان به دنبال كيفي سازي مهدهاي كودك است و كميت را قرباني كيفيت نخواهد كرد و ستاره دار كردن مهدهاي كودك به دنبال هم افزايي و تعامل شكل مي گيرد.
وي با بيان اينكه در حال حاضر 140 مهد در روستاها فعاليت دارند گفت: همه مهدهاي روستايي و حاشيه شهر در طول سال تحصيلي از يك وعده غذاي گرم با هدف توسعه پايدار مهدهاي روستايي و بهبود تغذيه كودكان بهره مند هستند.
وي ادامه داد: به اين منظور در سال جاري به 30 روستا مهد تسهيلات اعطا و به هر مركز 20 ميليون ريال پرداخت شده است.
مديركل بهزيستي استان همدان احياي فرهنگ سنتي روستا و مهارت آموزي شامل مهارتهاي زندگي و مهارتهاي اجتماعي را از جمله مهمترين اهداف راه اندازي و ترويج روستا مهدها عنوان كرد.
الوند با اشاره به نقش روستا مهدها و مديران و مربيان خاطر نشان كرد: مربيان مهدهاي كودك بايد به عنوان رابط فرهنگي، اجتماعي، فردي و تربيتي و با در نظر گرفتن ويژگي هاي جامعه محلي و متناسب با اين ويژگي ها در روستا ها فعاليت و به توانمندسازي جوامع محلي كمك كنند.
وي بهنجار سازي رفتار، ايمن كردن كودكان در برابر آسيب هاي اجتماعي، بهبود فرهنگ تغذيه و بهداشت كودكان و ارتقاي سطح دانش خانواده ها را از جمله خدمات روستا مهدها دانست.
وي اظهار كرد: برنامه پايه اي همكاري روستا مهدها و پايگاه هاي سلامت اجتماعي با همكاري شوراي اسلامي و بخشداريها در جهت گسترش و تقويت روستا مهد و نقش آفريني مربيان در سلامت اجتماعي و جوامع محلي آغاز شده است.
معاون امور اجتماعي بهزيستي استان همدان نيز درباره آخرين وضعيت آماري تعداد كودكان پذيرش شده در مهد كودك‌هاي استان اظهار كرد: 11 هزار و 268 نفر در 9 ماهه امسال در مهدهاي سراسر استان ثبت نام كرده‌اند كه اين مهدهاي كودك شامل 140 مهد روستايي و 163 مهد شهري است.
جمشيد شيران با بيان اينكه هم اكنون پنج مركز در مصلاهاي نماز جمعه در استان وجود دارد افزود: اين مهدهاي كودك با نام 'آدينه مهد' از ساعت 8 تا 2 به كودكان، والدين آنها و نمازگزاران در روزهاي جمعه سرويس‌دهي مي‌كنند.
وي با اشاره به اينكه در حال حاضر 2 مهد قرآني فعال در استان وجود دارد گفت: بهزيستي همدان قرار است براساس فراخواني از متقاضيان تاسيس مهد قرآني استقبال كند؛ چرا كه بيشتر مهدهاي قرآني در قالب مراكز غير قانوني (بدون مجوز) فعال هستند كه با نظر تبليغات اسلامي و تشكل‌هاي قرآني اقدام به تأسيس اين مراكز كرده‌اند در حالي كه تنها متولي صدور مجوز مهد قرآني بهزيستي است.
وي با بيان اينكه در همه مهدهاي كودك مفاهيم ديني در درس روزانه وجود دارد خاطرنشان كرد: اما به دليل درخواست برخي خانواده‌هاي مذهبي در مهدهاي قرآني، مفاهيم ديني و قرآن را با روشهاي استانداردتري آموزش مي دهيم به طوري كه سعي داريم عملكردهاي قرآني را در قالب محورهاي سازماني خود هدايت كنيم.
معاون امور اجتماعي بهزيستي استان همدان گفت: براي صدور مجوز مهدهاي قرآني تسهيلاتي وجود ندارد اما براي ايجاد مهدكودك در مناطق حاشيه شهر تا سقف 50 ميليون ريال تسهيلات، اما با سهميه محدود اعطا مي‌شود.
شيران ادامه داد: براساس تفاهم نامه‌اي كه سال گذشته بين استانداري و بهزيستي منعقد شد، حق صدور مجوز مهدهاي قرآني با بهزيستي است اما هيچ نظارتي تاكنون بر آن نشده است.
شيران در باره انعقاد تفاهم نامه‌اي بين بهزيستي و موسسه‌اي با نام 'پيشگامان آموزش' نيز بيان كرد: مي خواهيم آموزش زبان انگليسي را با پشتبيباني علمي در مهدهاي كودك استان توسط اين موسسه اجرا كنيم كه تاكنون 2 نشست با نماينده اين موسسه برگزار و طرح تبيين شده است.
2087/6993
گزارش از زهرا پيرنيا** انتشاردهنده: اكبر بهاروند
همدان - ايرنا - مهد كودك علاوه بر اينكه محيطي شاد و مفرح براي كودكان است مي تواند به عنوان فرصتي براي رشد ابعاد شخصيتي كودكان مورد توجه قرار گيرد.
