به گزارش ایرنا از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، تفاهمنامه میراث فرهنگی و وزارت كشور، به مدت پنج سال و برای ارتقای شاخص‌های سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در شهرها و روستاها به امضا رسیده است.
این سند بر اهدافی نظیر تقویت جایگاه مدیریت شهری و روستایی در توسعه پایدار گردشگری، مدیریت بافت‌های تاریخی و فرهنگی، ترویج و توسعه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی، حفظ و احیای بافت‌ها و عناصر ارزشمند تاریخی، فرهنگی، طبیعی و رشته‌های صنایع‌دستی و هنرهای سنتی در شهرها و روستاها تأكید دارد.
** توسعه گردشگری دریایی و مدیریت طرح‌های سالم‌سازی دریا
استفاده از منابع و ظرفیت‌های موجود دو دستگاه برای تحقق اهداف مورد نظر در این تفاهمنامه، ایجاد زیرساخت‌های لازم برای توسعه گردشگری روستایی با رویكرد حفظ سیما و منظر روستاها متناسب با معماری بومی و ایرانی‌اسلامی، ایجاد زمینه‌های توسعه گردشگری دریایی و مدیریت طرح‌های سالم‌سازی دریا در مناطق ساحلی شمال و جنوب كشور با رعایت مقررات و هماهنگی سازمان توسعه عمران دریا و سواحل كشور و دفاتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری‌ها از دیگر اهدافی است كه در این تفاهمنامه بر آنها تأكید شده است.
** استفاده از ظرفیت‌های بخش‌های تعاونی، خصوصی و سازمان‌های مردم‌نهاد
از سایر اهداف این تفاهمنامه می‌توان به ایجاد بستر مناسب برای توسعه و استفاده از ظرفیت‌های بخش‌های تعاونی، خصوصی و سازمان‌های مردم نهاد، كمك به ایجاد منابع درآمد پایدار برای شهرداری‌ها و دهیاری‌های كشور و فراهم ساختن تبادل فرهنگی و معرفی صنایع‌دستی و هنرهای سنتی و سنت‌های اصیل و بومی كشور به گردشگران داخلی و خارجی اشاره كرد.
برگزاری نشست‌های تخصصی، همایش‌های علمی، كارگاه‌های آموزشی، انجام طرح‌های پژوهشی و بازدید از تجارب موفق داخلی و خارجی برای شهرداران، دهیاران، كارشناسان و مدیران دست‌اندركار در حوزه‌های گردشگری، میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و هنرهای سنتی، تدوین شاخص‌ها و ضوابط انتخاب شهرهای نمونه و خلاق روستاهای هدف گردشگری و تهیه برنامه عملیاتی برای این شهرها و روستاها در طول اجرای تفاهمنامه از اقدامات مشتركی است كه برای رسیدن به اهداف مدنظر در این تفاهمنامه بر آنها تأكید شده است.
تكمیل، مدیریت و بهره‌برداری از اقامتگاه‌های نیمه‌تمام همچنین تأكید بر تكمیل، مدیریت و بهره‌برداری از اقامتگاه های نیمه‌تمام در شهرها و روستاهای كشور، ارائه پیشنهادهای مشترك برای تهیه طرح‌های توسعه شهری به‌ویژه طرح‌های تفصیلی شهرها و طرح‌های هدایت‌كننده روستاهایی كه ویژگی‌‌های گردشگری و تاریخی دارند با نگرش توسعه گردشگری، و حفاظت و احیای بافت‌های ارزشمند تاریخی‌فرهنگی و صنایع‌دستی و همچنین تبادل تجربیات و یافته‌های پژوهشی و شكل‌گیری شبكه‌های اطلاعاتی بین مراكز علمی و اجرایی از موارد ذكرشده در این تفاهمنامه هستند.
** حمایت از تولید و برگزاری نمایشگاه و بازارچه‌های صنایع‌دستی
علاوه بر هماهنگی در برگزاری جشنواره‌های بومی و محلی در روستاها و شهرهای برخوردار از ظرفیت گردشگری و تقویت كارگاه‌های صنایع‌دستی و حمایت از تولید و برگزاری نمایشگاه و بازارچه‌های صنایع‌دستی در شهرها و روستاها، مقرر شد كه در طول برنامه ششم میان سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری و وزارت كشور همكاری مشترك برای تعیین 500 پروژه منتخب گردشگری در شهرهایی با جمعیت كمتر از یكصد هزار نفر و برنامه‌ریزی برای تأمین زیرساخت‌های موردنیاز گردشگری و اعطای تسهیلات لازم به 500 روستای منتخب گردشگری و صنایع‌دستی به‌عمل آید؛ برای انجام این همكاری مشترك در 500 روستای منتخب گردشگری و صنایع‌دستی، وزارت كشور و سازمان میراث‌فرهنگی، در سال اول اجرای این تفاهمنامه، به تأمین كمك‌های مالی و فنی یا تسهیلات برای هر پروژه منتخب، هر كدام میلیارد ریال، اقدام می‌كنند و در سال های بعد نیز براساس قانون بودجه سالانه عمل خواهد شد.
** تسهیل در ایجاد تشكل‌های مردم‌نهاد در روستاها و شهرها
برای رسیدن به اهداف مورد نظر میان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و وزارت كشور، در این تفاهمنامه بر برگزاری جشنواره در راستای تعیین شهر و روستای نمونه و تجلیل از عملكرد برترین‌های مدیریت شهری و روستایی در زمینه ارائه خدمات نوین گردشگری، حفظ میراث فرهنگی و طبیعی و توسعه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی، و همچنین تسهیل در ایجاد تشكل‌های مردم‌نهاد در روستاها و شهرها و واگذاری اماكنِ دراختیار به سمن‌های فعال در حوزه میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری تأكید شده است.
** جلوگیری از ارائه صنایع‌دستی خارجی در اماكن فرهنگی و تاریخی
همكاری در زمینه جذب سرمایه‌گذاران متقاضی ایجاد توسعه طرح‌های گردشگری، صنایع‌دستی و هنرهای سنتی، مشاركت در معرفی ظرفیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری با استفاده از ظرفیت‌های دو طرف، همكاری و مشاركت در ایجاد خدمات و امكانات موردنیاز در شهرهای نمونه گردشگری و شهرهای منتخب توسعه فعالیت‌های گردشگری در طول برنامه ششم، و برنامه‌ریزی و هدایت و ایجاد هماهنگی‌های لازم درخصوص ارائه نكردن صنایع‌دستی خارجی در اماكن فرهنگی و تاریخی برای حمایت از تولید و فروش محصولات صنایع‌دستی داخلی از دیگر مواردی بود كه در این تفاهمنامه مورد تأكید دو طرف قرار گرفت.
بهره‌برداری از بناهای تاریخی متناسب با نوع اثر تاریخی و نیاز شهروندان و روستاییان
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای دستیابی هر چه بهتر اهداف و برنامه‌های این تفاهمنامه، واگذاری مدیریت و بهره‌برداری اماكن تفریحی و گردشگری كه در اختیار این سازمان و در محدوده و حریم شهرها و روستاهاست، در حدود قوانین و مقررات، به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها را در دستور كار قرار می‌دهد.
در سال اجرای این تفاهمنامه، حداقل یكصد اردوگاه (كمپ) گردشگری - به شرط اینكه از سوی شهرداری‌ها و دهیاری‌ها تكمیل و آماده‌سازی شود -ـ به آنها واگذار خواهد شد. به علاوه، مقرر شد سازمان میراث‌فرهنگی - با هماهنگی شركت توسعه ایران‌گردی و جهان‌گردی - به واگذاری مدیریت و بهره‌برداری از مجتمع‌های خدماتی‌بهداشتی به شهرداری‌ها و دهیاری‌ها اقدام كند.
این سازمان همچنین در زمینه بهره‌بردای از بناهای تاریخی در شهرها و روستاها متناسب با نوع اثر تاریخی و نیاز شهروندان و روستاییان (به‌جز نفایس ارزشمند ملی)، با همكاری صندوق احیا و بهره‌برداری از بناهای تاریخی، مشاركت و بسترهای لازم را فراهم می‌كند.
ابلاغ محدوده‌ها، ضوابط و معیارهای حفظ و احیای مناطق تاریخی ارزشمند به تناوب و اولویت و حداكثر تا پایان دوره اجرای تفاهمنامه، علاوه‌بر برنامه‌ریزی در تأمین اعتبار لازم برای روستاهای هدف و به‌منظور توسعه گردشگری و تسهیل در مشاركت شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و تعاونی‌های روستایی و سرمایه‌گذران بخش خصوصی، در اجرای طرح‌های گردشگری.
**استفاده وزارت كشور از صنایع‌دستی برای اهدا به برگزیدگان همایش‌ها
براساس این تفاهمنامه، مقرر شد كه وزارت كشور اقداماتی نظیر هدایت شهرداری‌ها، دهیاری‌ها و واحدهای ذیربط را به‌منظور تسهیل در صدور پروانه ساخت و احداث مجموعه‌های گردشگری و بازارچه‌های دائمی صنایع‌دستی در محدود شهرها و روستاها كشور را در دستور كار قرار دهد و همچنین با واحدهای ذیربط استانی برای تسهیل ایجاد تغییر كاربری اراضی موردن یاز در كمسیون‌های مربوط برابر مقررات همكاری كند.
وزارت كشور همچنین متعهد به استفاده از صنایع‌دستی برای اهدا به برگزیدگان همایش‌ها و جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های برگزارشده در استان‌ها و شهرها و روستاهای كشور است.
هدف از این اقدام اشاعه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی بومی و ملی است.
هدایت شهرداری‌ها و دهیاری‌ها به مشاركت در اجرا و مدیریت طرح‌های سالم‌سازی دریا در شهرها و روستای ساحلی و همچنین تأكید و اهتمام در بكارگیری نمادهای صنایع‌دستی و هنرهای سنتی در معماری، طراحی و مبلمان شهری و روستایی با حفظ اصالت‌های سنتی و بومی در شهرها و روستاها و استفاده از مصالح بومی و محلی از مفاد از تفاهمنامه است.
ترویج نام‌گذاری خیابان‌ها، میادین و معابر شهرها و روستاهای كشور با نام پیشه‌ها، رشته‌ها و نام‌آوران و هنرمندان صنایع‌دستی، هنرهای سنتی و مفاخر فرهنگی در مصوبه‌های اسلامی شهر و روستا، ایجاد زمینه‌های لازم برای حمایت و مشاركت شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در حفظ و احیای بافت‌های تاریخی و اتخاذ تدابیر لازم برای نظارت بر شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در مراقبت، صیانت و حفاظت از آثار فرهنگی، تاریخی و طبیعی و همچنین اجرای قوانین و مقررات مربوط به حوزه‌های گردشگری، میراث‌فرهنگی و صنایع‌دستی با همكاری سازمان میراث‌فرهنگی از دیگر اقداماتی است كه وزارت كشور بر اساس این تفاهمنامه انجام خواهد داد.
** عوارض ناشی از تغییر كاربری و فروش تراكم به‌صورت اقساط پنج تا 10 ساله
دریافت عوارض ناشی از تغییر كاربری و فروش تراكم به‌صورت اقساط پنج تا 10 ساله از شروع بهره‌برداری از سرمایه‌گذار توسط شهرداری‌ها، حمایت و هدایت از شهرداری‌ها و دهیاری‌ها در زمینه احداث بازارچه‌های تولید، عرضه، فروش و نمایشگاه صنایع‌دستی و جشنوراه‌های بومی و محلی كشور با مشاركت سازمان‌های مردم‌نهاد مرتبط از دیگر مواردی است كه به‌عنوان اقدامات وزارت كشور مشخص شده است.
هدایت، حمایت و نظارت بر سازمان‌های عمران و بازآفرینی شهری وابسته به شهرداری‌ها (كه یكی از وظایف آن احیا و بازسازی بناهای تاریخی و فرهنگی است) با سازمان در زمینه حفظ و احیای بافت‌های تاریخی و فرهنگی؛ كمك و مشاركت در ایجاد و تبدیل بناهای تاریخی و در اختیار سازمان از جمله كاروان‌سرا یا زمین‌های در اختیار شهرداری برای كاربری‌های خدمات گردشگری، بازارچه صنایع‌دستی، موزه‌های تخصصی با مشاركت مردم و دستگاه‌های اجرایی مطابق مقررات نیز از دیگر اقداماتی است كه وزارت كشور بر اساس این تفاهمنامه به اجرای آن ملزم است.
فراهنگ ** 3079 ** دریافت كننده: علی اسدی * انتشار: امید غیاثوند
تهران - ایرنا - سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و وزارت كشور تفاهمنامه پنج ساله بی سابقه ای را از نظر جامعیت، تنوع و گستره فعالیت ها و اقدامات مشترك امضا كردند.
