یادی از هنرمندان درگذشته در سال 95؛ آنانی كه شب را بی چراغ روشن می كردند

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، در سال رو به پایان 95، شماری از مهمترین هنرمندان حوزه سینما، تئاتر، تلویزیون، موسیقی و ادبیات دار فانی را ترك كردند.
درگذشت بعضی از آنان كه نام و آوازه ای جهانی داشتند، مانند عباس كیارستمی، چنان دامنه دار شد كه هنوز اینجا و آنجا از آن می شنویم و یادبودهایی در جشنواره های مختلف برای آنها گرفته می شود و بعضی همانطور كه رسم روزگار است در سكوت دنیای فانی را به سوی سرای باقی ترك كردند.

** خزان در بهار
بهار سال 95، با خزان آغاز شد و چند هنرمند شناخته شده كشور در سه ماه نخست سال گذشته درگذشتند.
ثریا حكمت (متولد 1332) هنرپیشه مطرح دهه 70 سریال های تلویزیونی و فیلم های سینمایی فراوان، آخرین بار با فیلم «آواز قو» (1379) به كارگردانی سعید اسدی روی پرده نقره ای دیده شد.
مرحوم حكمت در سال های پایانی عمر از فراموش شدن و بیكاری شكایت داشت و در وضعیت مالی بدی به سر می‌برد.
وی صبح ۱۶ فروردین سال ۱۳۹۵ بر اثر سكته مغزی، به كما رفت، 20 فروردین درگذشت و 22 فروردین از مقابل خانه سینما تشییع شد.
محمدرضا غیاث آبادی بازیگر پیشكسوتی كه در سریال های «مختارنامه» و «شاید برای شما هم اتفاق بیافتد» و فیلم های «شیدایی»، «دیوار» و «شوخی» بازی كرده بود نیز 17 فروردین به دلیل عارضه قلبی درگذشت و دو روز بعد در سكوت تشییع شد.
منوچهر ستوده ایران‌شناس، جغرافی‌دان تاریخی، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر برجسته نیز 20 فروردین در سن 103 سالگی دنیای فانی را بدرود گفت و در روستای تازه آباد سلمان شهر به خاك سپرده شد.
فرید كشن‌فلاح (متولد 1339) چهره‌پرداز و بازیگر دیگر هنرمندی بود كه چهاردهمین روز از دومین ماه سال از دنیای فانی رفت و یك روز بعد از مقابل در منزلش به سوی جایگاه ابدی در بهشت زهرا(س) بدرقه شد.
حبیب محبیان خواننده موسیقی سبك راك نیز كه سال ها در خارج از كشور به سر می برد و به وطن بازگشته بود، 21 خرداد ماه در سن 59 سالگی به دلیل ایست قلبی در روستای نیاسته رامسر درگذشت و همانجا به خاك سپرده شد.
یك روز بعد از حبیب، حمید سبزواری شاعر انقلابی و آیینی و صاحب آثاری همچون «سرود درد» و «تو عاشقانه سفر كن» در سن 91 سالگی و بعد از دوره ای بیماری دار فانی را وداع كرد.
اصغر بیچاره قدیمی ترین عكاس سینمای ایران و یكی از دارندگان مهمترین مجموعه های عكس سینمایی نیز 22 خرداد 95 در سن 89 سالگی بعد از دوره ای بیماری دور از وطن و در آمریكا درگذشت و پیكر وی 7 مرداد در قطعه هنرمندان بهشت زهرا(س) آرام گرفت.

** تابستانی كه بزرگان را گرفت
بازار گرمی خزان، داغی تابستان سال 95 را بیشتر كرد، و سوز درگذشت بزرگانی دیگر، آتشی بر جامعه هنری زد.
مصطفی كمال پورتراب موسیقیدان برجسته و از اعضای هیئت مؤسس و نایب‌رئیس شورای عالی خانه موسیقی ایران دوم تیر 95 در سن 92 سالگی به دیار باقی شتافت.
ناصر برهان آزاد مدرس دانشگاه و مدیر تولید كه در دهه های 60 و 70 فعالیت گسترده ای داشت، بعد از مدت ها بیماری ریوی نهم تیرماه درگذشت.
چند روز بعد از درگذشت زنده یاد برهان آزاد، عباس كیارستمی یكی از مشهورترین كارگردانان سینمای ایران دنیای فانی را در سن 76 سالگی وداع كرد.
وی كه از اواخر سال 94 به دلیل بیماری در بیمارستانی در تهران بستری بود، برای ادامه معالجات اوایل تابستان به فرانسه رفت و 14 تیر در شهر پاریس درگذشت.
پیكر وی شنبه 19 تیر وارد تهران شد و دو روز بعد از مقابل كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان، همانجایی كه وی كار خود را آغاز كرده بود به سوی خانه ابدی در قبرستانی در لواسان راهی شد.
اصغر فرهادی كارگردان اسكاری سینمای ایران در مراسم تشییع پرشكوه پیكر كیارستمی گفت: تو اگر در تپش باغ خدا را دیدی، همتی كن/و بگو ماهی‌ها، حوض‌ شان بی‌ آب است.
همزمان با عباس كیارستمی جامعه هنری ایران دو هنرمند دیگر را نیز از دست داد؛ بانو ملیحه نیكجومند (متولد 1312) و بهمن زرین پور. مرحوم نیكجومند كه بر اثر سر خوردن در منزل دچار سانحه شده و از ناحیه لگن، سر، صورت و فك آسیب جدی دیده بود؛ 18 تیرماه در بیمارستان درگذشت و دو روز بعد از مقابل در منزل فرزندش تشییع شد.
بهمن زرین پور، كارگردان، نویسنده و بازیگر سینما و تلویزیون نیز 17 تیرماه بعد از دوره ای بیماری ریوی در سن 75 سالگی درگذشت و مراسم تشییع و خاكسپاری وی نیز دركرج برگزار شد.
مهدیه الهی قمشه ای دختر مهدی الهی قمشه ای، محقق، شاعر و كارشناس ادبیات فارسی نیز 19 تیر بعد از مدتی بیماری و بستری شدن در بیمارستان در سن 79 سالگی درگذشت و سه روز بعد از مقابل تالار وحدت راهی خانه ابدی شد.
جامعه هنری و سینمایی ایران در تیرماه همچنین جمشید ارجمند منتقد و مترجم سینما را نیز از دست داد، وی از چندی قبل به دلیل عفونت در بیمارستان بستری بود 23 تیر چشم از جهان فروبست و 27 تیرماه از مقابل خانه سینما برای تشییع در قطعه هنرمندان راهی سرای ابدی شد.
پرویز صبری كارگردان سینما دیگر هنرمندی بود كه یازدهمین روز از اولین ماه تابستان در سن 66 سالگی درگذشت. وی كه از دهه 60 فعالیت خود را با سیمای جمهوری اسلامی آغاز كرده بود بعد از تصادفی اردیبهشت سال جاری تا زمان درگذشت در كما بود.
پرویز شاهین خو (متولد 1294) پیشكسوت ترین هنرمند عرصه نمایش دیگر هنرمندی بود كه اواسط تابستان (16 مرداد) از دنیا رفت و مراسم تشییع پیكر وی یك روز بعد در سكوت بهشت زهرا انجام شد.
اما آخرین ماه تابستان با درگذشت یكی از پنج تن سینمای ایران یعنی داود رشیدی (متولد 1312) همزمان شد. بازیگر نقش شش انگشتی در سریال خاطره انگیز «هزاردستان» بعد از مدتی تحمل بیماری آلزایمر پنجم شهریور دار فانی را وداع كرد و دو روز بعد با بدرقه پرشكوه علاقمندان راهی خانه ابدی در قطعه هنرمندان شد.
امین تارخ رییس انجمن بازیگران خانه سینما در مراسم تشییع پیكر وی گفت: داود رشیدی رفت ولی دنیایی از خلاقیت و سپاس هنرمندانه را باقی گذاشت.
نیلوفر خرم نیك بازیگر جوان سریال معمای شاه كه در این سریال در نقش لیلی امیرارجمندی ایفای نقش می كرد؛ نیز 12 شهریور حین عمل جراحی درگذشت و در سكوت به خاك سپرده شد.

** خزان در خزان
عباس نیرومند هنرمند پیشكسوت عرصه موسیقی استان كردستان 8 مهر سال جاری در سن ۸۵ سالگی درگذشت و در شهر سنندج به خاك سپرده شد.
سیدرضا كمال علوی هنرمند پیشكسوت تئاتر مشهدی كه چند سال اخیر به بیماری قلبی رنج دچار بود، سرانجام صبح روز 16 مهر در 59 سالگی تسلیم مرگ شد.
سعید كشن‌فلاح (متولد 1335)، ﻋﻀﻮ هیئت ﻋﻠمی ﺩﺍﻧﺸﻜﺪﻩ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻭ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻫﻨﺮ، كارشناس بازیگری و كارگردانی نیز در بیست و چهارمین روز از اولین ماه پاییز جامعه هنری را در سوگ نشاند.
وی به دلیل بیماری قند و نارسایی كلیوی درگذشت و مراسم تشییع پیكر این هنرمند 26 مهر از حوزه هنری؛ همان جا كه اولین تلاش ها در زمینه هنر اسلامی و انقلابی را آغاز كرد برگزار شد.
ناصر جعفری بازیگر پیشكسوت عرصه تئاتر، نمایش و فیلم اردبیلی نیز 8 آبان، در 70 سالگی دار فانی را وداع گفت.
علی اكبر گودرزی طائمه، پیشكسوت دوبله و گوینده نیز 12 آبان بعد از مدتی تحمل بیماری سرطان درگذشت. وی غیر از گویندگی شعر نیز می سرود و چند كتاب شعر از او برجای مانده است.
محسن سیف منتقد سینمایی هم 14 آبان بعد از مدتی تحمل بیماری سخت درمان معده و روده این جهان را ترك كرد و دو روز بعد با حضور شماری از همكاران خود از مقابل خانه هنرمندان به بهشت زهرا بدرقه شد.
علیرضا قومی چهره پرداز سینما و تلویزیون، همزمان با اربعین حسینی 30 آبان به دلیل بیماری تنفسی درگذشت و دو روز بعد از خانه سینما در سكوت تشییع شد.
سلیم مؤذن زاده اردبیلی مداح اهل بیت و ملقب به سلطان الذاكرین كه مردم او را با نوای نوحه جان نواز «زینب، زینب» به خاطر دارند دوم آذر در سن هشتادسالگی درگذشت و در اردبیل به خاك سپرده شد.
محمد زرین دست (متولد 1313) برادر علیرضا زرین دست و دانش آموخته سینما از دانشگاه یو سی ‌ال ‌ای لس‌ آنجلس آمریكا نیز كه در سال های اخیر برای كار و زندگی به وطن بازگشته بود؛ 11 آذر به دلیل بیماری سرطان درگذشت.
جعفر والی هنرمند پیشكسوت عرصه تئاتر و از هنرمندان هم دوره داود رشیدی و عزت الله انتظامی بعد از چند دوره بیماری در بیست و هفتمین روز از سومین ماه پاییز در 83 سالگی درگذشت.
وی كه در سال 1348 در فیلم «گاو» به كارگردانی داریوش مهرجویی، اولین بازی سینمایی اش را تجربه كرد؛ در دهه 60 و اوایل دهه 70 در ایران زندگی نمی كرد. والی بار دیگر در سال 1385 با بازی در فیلم «پاداش سكوت» شكوهمندانه به سینما بازگشت و كاندیدای بهترین نقش دوم مرد در یازدهمین دوره جشن خانه سینما و بیست و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم فجر شد.
اما دهه پایانی آذر با درگذشت دو هنرمند حوزه سینما همراه بود؛ نیما طباطبایی مستندساز سی و نه ساله و خواهرزاده رویا تیموریان بعد از مدتی مبارزه با تومور مغزی درگذشت و حسین فهیمی جانباز ۷۰ درصد و عضو هیات علمی دانشگاه سوره فعال در عرصه فیلمسازی و پژوهش هنر نیز 26 آذر به مقام شهادت نایل شد.

** زمستانی كه مادر كلاه قرمزی را گرفت
دنیا فنی زاده عروسك گردان و دختر پرویز فنی زاده بازیگر مطرح سینما و تلویزیون ایران هشتم دی در سن 49 سالگی بعد از چند سال تحمل بیماری سرطان دست درگذشت.
پوران فرخ زاده شاعر، نویسنده، مترجم، منتقد ادبی، روزنامه‌نگار و پژوهشگر ایرانی نهم دی بعد از مدتی رنج بیماری در سن 83 سالگی در بیمارستانی در تهران درگذشت و 12 دی در قطعه نام آوران بهشت زهرا آرام گرفت.
احمد مسروری فیلمبردار باسابقه سینمای ایران نیز در سن 83 سالگی و پیش از مراسم بزرگداشتی كه قرار بود انجمن صنفی فیلمبرداران سینما برایش بگیرند، یكشنبه 19 دی درگذشت.
ركن الدین خسروی كارگردان مطرح تئاتر 26 دی سال جاری در سن هشتادوهفت سالگی در لندن دار فانی را وداع گفت.
وی كه از دهه 40 فعالیت هنری خود را آغاز كرده بود، تا سال 71 به تدریس بازیگری، كارگردانی و تاریخ نمایش در فرهنگسرای نیاوران مشغول بود و سال های پایانی عمر خود را در انگلیس گذراند. پیكر وی صبح روز 8 بهمن وارد وطن شد و در خاك آرام گرفت.
یك روز بعد از خاكسپاری مرحوم خسروی، كاظم افرندنیا بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون كه سابقه ۵ دهه حضور در این عرصه را داشت، بعد از مدتی رنج بیماری به دلیل خون‌ریزی مغزی، راهی بیمارستان شد و صبح ۹ بهمن در سن 79 سالگی دار فانی را وداع گفت.
پیكر افرندنیا 12 بهمن از مقابل خانه سینما به سوی قطعه هنرمندان بهشت زهرا راهی خانه ابدی شد.
خبر درگذشت حسن جوهرچی بازیگر نام آشنای تلویزیون و سینما در 49 سالگی همراه با شوك و تعجب بسیاری از اهالی رسانه و هنردوستان جمعه 15 بهمن را برای علاقه مندان وی تار كرد.
وی كه مدتی در بیمارستان بستری بود، به دلیل نارسایی كلیه و ایست قلبی تسلیم مرگ شد و 17 بهمن از مقابل خانه سینما به سرای باقی شتافت.
ایران شاقول و ایران بزرگمهری راد دو بانویی كه یكی گوینده خبر و دیگری هنرمند عرصه تئاتر و دوبلور بود اول و دوم اسفند در گذشتند.
ایران شاقول، گوینده خبر دهه های 60 و 70 در سیمای جمهوری اسلامی ایران در سن شصت و چهارسالگی و در آمریكا به دلیل بیماری سرطان روده جان باخت و همانجا به خاك سپرده شد. ایران بزرگمهری راد خواهر توران مهرزاد هنرمند بازیگر نیز دوم اسفند دار فانی را ترك كرد و راهی سرای ابدی شد.
كاظم فریبرزی طراح و سازنده دكور مطرح سینمای ایران نیز شامگاه 11 اسفند در سن 74 سالگی و بعد از عمری تلاش و ساخت دكور فیلم های مهمی مانند محمد رسول الله (ص)، جاده های سرد و سربداران و ...درگذشت.
مهین كسمایی دوبلور پیشكسوت نیز كه از مدت ها قبل در آمریكا زندگی می كرد 12 اسفند بعد از مدتی رنج بیماری در سن 78 سالگی درگذشت. وی گوینده نقش های اول مانند آدری هپبرن، ماریا شل، شرلی مك‌ لین بود.
احمد عزیزی شاعر نامدار انقلابی و آیینی و صاحب كتای های فراوان شعر از جمله «كفش های مكاشفه»، «یك لیوان شطح داغ» و «روستای فطرت» كه از 15 اسفند 86 بر اثر اختلال كلیوی به كما رفته بود، 16 اسفند 95 در سن 58 سالگی دار فانی را وداع كرد و در كرمانشاه به خاك سپرده شد.
فراهنگ ** 9157 ** خبرنگار: منصوره شوشتری ** انتشار: امید غیاثوند