هجيج، شمشير و خانقاه روستاهاي گردشگري پاوه با طبيعت زيبا و معماري خاص

به گزارش خبرنگار ايرنا؛ برخي از روستاهاي منطقه اورامان فارغ از جاذبه هاي محيطي و طبيعي، داراي معماري خاصي به شيوه هاي سنتي و بومي است كه نظر هر بيننده اي را به خود جلب مي كند.
خانه هايي كه با مصالح بومي منطقه شامل سنگ و گل ساخته شده اند و حياط يك خانه پشت بام خانه ديگر محسوب مي شود و اين سبك و شيوه معماري چشم انداز زيبايي از روستاها خلق كرده است.
بيشتر اين سبك معماري را در روستاهاي منطقه اورامانات يعني شهرستان پاوه در استان كرمانشاه و مريوان و سروآباد در استان كردستان مي توان به چشم ديد.
شهرستان پاوه سه روستاي گردشگري به نام هاي هجيج، شمشير و خانقاه دارد كه در ميان روستاهاي منطقه از نظر آب و هوا، پوشش گياهي، باغات و موقعيت جغرافيايي از ساير روستاها متمايزتر است.
در استان كرمانشاه 14 روستا به عنوان روستاهاي گردشگري معرفي شده است كه از اين تعداد سه روستاي هجيج، شمشير و خانقاه در شهرستان پاوه است.

** هجيج؛ روستايي با معماري خاص
روستاي هجيج جزو شهرستان پاوه در شمال غربي استان كرمانشاه قرار دارد. اين روستا در محدوده سيروان بخش مركزي پاوه با ارتفاع 900 متر واقع شده و مردمان آن به زبان كُردي اورامي تكلم مي كنند و سني مذهب و شافعي هستند.
اين روستا از شمال و غرب و جنوب به كوهستان و از شرق به روستاي سيروان منتهي مي گردد.
به گفته اهالي، روستاي هجيج 1200 سال قدمت دارد، وجود بقعه امامزاده سيد عبيدالله كه از وي به عنوان برادر امام رضا ياد مي شود حكايت از قدمت روستا دارد.
وجود آب هم يكي از عوامل پيدايش روستاست. مي توان گفت دو چشمه در ارتفاعات شمالي و غربي روستا از علل اساسي شكل گيري روستا مي باشد.
چشمه معروف بل با آب فراوان در نزديكي اين روستا واقع شده و به تازگي هم بر روي اين چشمه سدي با نام داريان ساخته شده است و آب اكنون به نزديكي روستاي هجيج رسيده است.
استقرار روستا در دره هجيج بر شكل و ريخت روستا تأثير عميقي به جا گذاشته است. استقرار واحدهاي مسكوني بر يال هاي دره مذكور موجب پلكاني شدن بافت و معابر اصلي با تبعيت از شيب بر دو يال حركت را ايجاد مي كنند، بنابراين در يك جمع بندي مختصر مي توان عوامل طبيعي همچون شيب و خط القعر دره به عنوان آبراه را مهمترين عامل طبيعي در شكل و فرم روستا دانست.
مساحت بافت روستا 14.53 هكتار است. اين روستا داراي يك مسجد، چله خانه، خانقاه و امامزاده و همچنين يك كتابخانه مي باشد.
روستا براساس تقسيم بندي طرح جامع توسعه گردشگري استان كرمانشاه در قطب گردشگري اورامانات، ناحيه پاوه و در درون حوزه گردشگري نودشه قرار دارد و به عنوان يكي از حوزه هاي طبيعي، فرهنگي شناسايي شده است.
هجيج از جايگاه مذهبي خاصي و همچنين طبيعت زيبا و ساختار بافت شناسي و معماري از اهميت ويژه اي برخوردار است.

**روستاي شمشير محصور در باغات
اين روستا ناخودآگاه حس جنگل هاي شمال ايران و روستاي ديدني ماسوله را براي بيننده تداعي مي كند. در اين روستا كه در 10 كيلومتري شهر پاوه از مسير روانسر قرار دارد، خانه هايي وجود دارد كه با تلاش ساكنان از سد صخره هاي كوهستاني عبور كرده اند و در سينه كش كوه سكونت گاهي امن و آرام براي خود ايجاد نموده اند؛ اينجا هر همسايه اي، پشت بام خانه اش را به حياط خانه بالايي تبديل كرده است.
روستاي كوهستاني 'شمشير' از توابع بخش مركزي شهرستان پاوه در استان كرمانشاه از شمال و شمال غرب به كوه سربرده، از غرب و جنوب غربي به كوه شاهو و از شرق به كوه 'گاقران' محدود مي‏شود.
ارتفاع روستاي شمشير از سطح دريا هزار و 780 متر با اقليمي معتدل و خشك مي باشد، هرچند آب و هواي شمشير در بهار و تابستان معتدل و مطبوع و در فصل زمستان سرد و خشك است. رودخانه 'چم شارا' در جنوب اين روستا جريان دارد.
درآمد اكثر مردم اين روستا از فعاليت هاي زراعي، باغداري و دامداري تأمين مي‏شود. عمده محصولات زراعي روستاي شمشير شامل گندم، جو، شبدر، گوجه‏فرنگي، خيار و باميه است و گردو، آلوچه، توت و هلو نيز از محصولات باغي و سردرختي آن است. جاجيم‏بافي، موج ‏بافي، گيوه‏بافي و توپ دوزي از صنايع دستي رايج اين روستاست.

**خانقاه روستايي قديمي و كهن
روستاي خانقاه از توابع بخش مركزي شهرستان پاوه در استان كرمانشاه، در سه كيلومتري شهر پاوه و 120 كيلومتري كرمانشاه قرار دارد. اين روستا به وسيله كوه هاي دالاني و آتشگاه محصور شده است.
روستاي خانقاه در يك ناحيه كوهستاني استقرار يافته و آب و هواي آن در بهار و تابستان ملايم و مطبوع و در زمستان سرد است.
پيدايش روستاي خانقاه را كه در محدوده شهر قديمي پاوه قرار دارد، به دوره يزدگرد سوم ساساني نسبت مي دهند. قلعه و دژ عصر ساساني در نزديكي شهر پاوه و پيوستگي تاريخي آبادي هاي آن به شهر قديمي، پاوه اين حدس و گمان را تقويت كرده است. بناي قديمي بنام حوضخانه در داخل اين روستا نشانه ديگري از قدمت تاريخي اين روستاست.
مردم روستاي خانقاه به زبان كُردي هورامي سخن مي گويند، مسلمان سني شافعي مذهب هستند.
براساس سرشماري در سال 1385، جمعيت اين روستا هزار و 900 نفر بوده است و درآمد اكثر مردم اين روستا از طريق فعاليت هاي زراعي، دامداري، باغداري و امور خدماتي تامين مي شود و گروهي از روستاييان نيز در توليد صنايع دستي اشتغال دارند.
روستاي خانقاه در محدوده كوهستاني استقرار يافته و بافتي متمركز دارد. خانه هاي اين روستا در شيبي ملايم و به شكل پلكاني ساخته شده اند، به طوري كه بام يك خانه حياط خانه ديگر است و اكثر خانه ها 2 طبقه است.
كوچه هاي روستا با درختان سرسبز و بلند به ويژه در فصول بهار و تابستان مسيرهاي دلگشايي هستند كه عبور از آنها خستگي را مي زدايد و نشاط و شادابي را جايگزين مي سازد.
روستاي خانقاه به دليل برخورداري از آب وهواي معتدل، معماري پلكاني، خانه هاي سنتي، مناظر و چشم اندازهاي كم نظير، پتانسيل هاي گردشگري مناسبي دارد و به همين دليل در فصول بهار و تابستان گردشگران زيادي به اين روستا سفر مي كنند.
چشمه شلم ناو از كوهستان هاي اطراف سرچشمه مي گيرد و اراضي روستا و باغات آن را مشروب مي سازد. در فصل بهار، درختان بلند، گل هاي وحشي، گياهان دارويي و رنگارنگ فضايي بديع و منحصر به فرد را به وجود مي آورد.
كوه آتشگاه در مقابل روستاي خانقاه قرار دارد كه با فرا رسيدن فصل بهار با پوششي زيبا و رويايي از درختان بلوط بلند، گل هاي وحشي و...چشم هر بيننده اي را به خود خيره مي كند.
جنگل هاي زيباي بلوط و باغات اطراف روستا طراوت و زيبايي وصف ناپذيري را به اين روستا بخشيده است. رودخانه خانقاه از ميان روستا مي گذرد و در اطراف آن درختان بلند و باغات سرسبز ميوه فضايي دلپذير ايجاد كرده اند.
معماري پلكاني اين روستا از مهمترين جاذبه هاي گردشگري اين روستا به شمار مي رود كه مانند مامني دنج و آرام در ميان درختان بلند و باغات انبوه و گسترده قرار گرفته است.
بناي زيارتگاه 'باواشيخ حسن' يكي ديگر از جذابيت هاي روستاي خانقاه است. بناي اين روستا از سنگ، چوب و خشت است و از مكان هاي زيارتي و مورد احترام روستاييان است.
حوضخانه قديمي از ديگر بناهاي ارزشمند روستاي خانقاه است كه از دليل ساخت و قدمت آن اطلاعات دقيقي در دست نيست.
از جمله بازي هاي متداول در روستاي خانقاه مي توان به كلاورفانكه، اختران، گورا و خزلوكه اشاره كرد.
موسيقي در ميان مردم روستاي خانقاه جايگاه ويژه اي دارد به طوري كه مراسم ذكر و سماع دراويش نيز با موسيقي اجرا مي شود. در آيين هاي عروسي و شادي موسيقي اين روستا ريتمي شاد به اجرا در مي آيند. مهمترين آلات موسيقي در اين روستا شمشال و دف است.
پوشاك مورد استفاده اين روستا لباس محلي كُردي است. از مهمترين غذاهاي رايج روستاي خانقاه مي توان به كلانه و بژي برساق اشاره كرد و از مهمترين صنايع دستي و هنري كه در ميان اهالي اين منطقه رواج دارد بافت انواع قالي و گيوه است.
هم‌اكنون 478 هزار و 444 نفر از جمعيت يك ميليون و 952 هزار و 434 نفري استان كرمانشاه در بيش از 2 هزار و 600 روستا سكونت دارند و اغلب روستاهاي اين استان يك ويژگي خاص و منحصر به فرد براي گشت و گذار دارند.
در استان كرمانشاه علاوه بر جاذبه هاي طبيعي بسيار زياد و دلنواز بيش از 2 هزار و 200 اثر تاريخي ثبت ملي شده نيز وجود دارد كه مجموعه تاريخي طاق بستان، محوطه باستاني بيستون، معبد آناهيتا و سنگ نوشته و نقش برجسته آنوباني ني با چهار هزار و 800 سال قدمت در سرپل ذهاب از مهمترين اين آثار هستند.
براساس آثار موجود تاريخي، كرمانشاه 100 هزار سال قدمت دارد و بخش كوچكي از شاهكارهاي خلفت پروردگار را مي توان در اين استان زيبا به چشم ديد.
سال گذشته بيش از 2 ميليون گردشگر وارد استان كرمانشاه شدند.
3033/8066 خبرنگار:فرزاد نويدي ** انتشار دهنده:علي مولوي