پیروزی انقلاب اسلامی ایران سبب شد تا كشورمان به عنوان كشوری مستقل و آزادی خواه تبدیل شود و بسیاری از كشورهای استكباری و استبدادی از این رویداد دچار ترس شوند و دشمنی های پیدا و پنهانی را علیه این نظام نوپای اسلامی آغاز كردند كه یكی از این دسیسه ها جنگی ناعادلانه بود كه به وسیله رژیم بعثی عراق و با حمایت های مستقیم و غیرمستقیم استثمارگران به ایران تحمیل شد.
حزب بعث در 31 شهریور 1359 خورشیدی به خاك این دیار كهن حمله كرد و آغازگر جنگی طولانی شد و بدین شكل 19 ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، صدام حسین رییس جمهوری عراق، پیمان «الجزایر» را در برابر دوربین های تلویزیون بغداد پاره كرد و با تأكید بر مالكیت مطلق كشورش بر اروندرود و ادعای تعلق جزایر ایران؛ آغازگر جنگی نابرابر شد و در شروع جنگ، منطقه هایی از خاك ایران را تصرف كرد كه یكی از این منطقه ها خرمشهر بود. به همین دلیل رزمندگان اسلام به منظور آزادسازی این شهر مهم و حیاتی، عملیات بیت المقدس را با رمز «یا علی ابن ابی طالب(ع)» در 30 دقیقه بامداد 10 اردیبهشت 1361 هجری خورشیدی آغاز كردند و پس از 24 روز ایثار و جانفشانی های فراوان خرمشهر را از اشغال خارج ساختند.
بدین ترتیب خرمشهر در سوم خرداد 1361 خورشیدی به طور كامل آزاد شد و پرچم جمهوری اسلامی ایران بر فراز «مسجد جامع» و پل تخریب شده آنجا به اهتزاز درآمد و این شهر پس از 578 روز اشغال، آزاد شد.
امام خمینی(ره) با دریافت پیام فتح خرمشهر در پیامی ضمن نشان دادن اهمیت آزادسازی خرمشهر، دیدگاه خود را نسبت به دفاع اسلامی، رزمندگان سلحشور و پیروزی بر دشمن بیان كردند.
شورای عالی انقلاب فرهنگی سوم خرداد را در تقویم رسمی ایران «روز مقاومت، ایثار و پیروزی» نامگذاری كرد تا مردم ایران هر ساله قدردان ایثار و رشادت های رزمندگان و حماسه آفرینان آن دوران باشند.
پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز آزادسازی خرمشهر با «سرتیپ دوم سعید پورداراب» از فرماندهان لشكر 21 حمزه سیدالشهدا در جنگ تحمیلی به گفت وگو پرداخت.
**اهمیت راهبردی خرمشهر در جنگ تحمیلی
پورداراب درباره علت تصرف خرمشهر به وسیله رژیم بعث، گفت: عراق به ایران حمله كرد كه سهمی از اروند رود را كه در قرارداد 1975 به ایران تعلق گرفته بود، مصادره كند. از این رو تمركز خود را بر روی خوزستان گذاشت به طوری كه در شروع جنگ، 6 لشكر سنگین عراق از دهلران تا فاو حمله كردند تا خرمشهر و اروند را تصرف و نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران را سرنگون كنند و بدین شكل حدود 6 هزار كیلومتر مربع از خاك ایران را تصرف كردند.
خرمشهر به دلیل اینكه از بندرهای مهم ایران به شمار می رفت، برای عراق دارای اهمیت راهبردی بود. به همین دلیل حزب بعث عراق برای دسترسی به اروند رود تمام تمركز خود را بر روی این منطقه گذاشت و آنجا را تصرف كرد. البته بازپس گیری خرمشهر برای ایران نیز از اهمیت ویژه و ملی برخوردار بود زیرا بزرگترین منطقه حساس كشور به همراه یك بندر مهم به تصرف نیروهای بعثی درآمده بود. از این رو رزمندگان ایران تمام توان خود را برای آزادسازی خرمشهر گذاشتند و عملیات بزرگی به نام بیت المقدس پیش بینی و در وسعت حدود 6 هزار كیلومتر مربع اجرا شد. بر این پایه سربازان اسلام پنج پل مهم بر روی كارون احداث كردند و با تمام توان به رویارویی با دشمن پرداختند.
**آزادسازی خرمشهر؛ همكاری ارتش و سپاه پاسداران
فرمانده لشكر 21 حمزه سیدالشهدا با اشاره به عملیات بیت المقدس برای آزدسازی خرمشهر بیان داشت: رژیم بعث در منطقه جنوب كرخه كول و خرمشهر 2 منطقه مستحكم نظامی ایجاد كرده كه نفوذ به این منطقه ها بسیار سخت و دشوار بود. از این رو نیروهای ایران با رها كردن آب در این نواحی، توان زرهی نیروهای دشمن را كم كردند. عراق در این منطقه های یك لشكر زرهی و یك لشكر مكانیزه مستقر و یك لشكر زرهی هم در منطقه جفیر برای احتیاط نگه داشته بود. بنابراین با بررسی هایی كه صورت گرفته شد، قرار شد از كنار كارون حمله آغاز شود و نیروهای سپاه پاسداران و ارتش با همكاری هم در این منطقه مستقر شدند زیرا حزب بعث عراق در كنار كارون نیرویی مستقر نكرده بود و فكر نمی كرد كه نیروهای ایران با این توان نظامی بتوانند در آنجا مستقر شوند. بدین ترتیب حدود هفت لشكر در عملیات بیت المقدس برای آزادسازی خرمشهر شركت كردند.
**آزادسازی خرمشهر دستاورد از خودگذشتی و توان رزمی نیروهای ایران
این فرمانده جنگ تحمیلی درباره اجرای عملیات بیت المقدس و آزادسازی خرمشهر، یادآور شد: نیروهای ایران در مدت 20 روز شناسایی خود را از منطقه هایی كه رژیم بعث تصرف كرده بود انجام دادند و خاكریزها و درمانگاه هایی احداث و توپخانه ها، مهمات و ... تا حدودی جا به جا شد. برای اینكه نیروهای دشمن متوجه هیچ اقدامی نشوند، رزمندگان در روزهای نخست اردیبهشت 1361 خورشیدی به صورت شبانه حركت خود را آغاز كردند و در مدت یك هفته نیروها به منطقه شمال آبادان منتقل شدند.
عملیات بزرگ بیت المقدس پس از استقرار نیروها در 10 اردیبهشت در 4چهار مرحله شروع شد كه در این مرحله ها نبردهای بسیار سخت و سنگینی به وقوع پیوست و سربازان اسلام با از خودگذشتی تمام توان خود را برای شكست دشمن به كار بردند كه نتیجه این تلاش ها با شكست دشمن در سوم خرداد 1361 خورشیدی و آزادسازی خرمشهر به ثمر نشست زیرا این شهر برای رزمندگان ایران ارزشی حیاتی و راهبردی داشت.
وی درباره تلفات رژیم بعث در آزادسازی بیت المقدس اظهار كرد: بسیاری از تانك ها، نفربرها و دیگر تجهیزات عراق در این عملیات از میان رفت و تعدادی زیادی از نیروهای عراقی كشته شدند. بدین گونه پیروزی در عملیات بیت المقدس و آزادسازی خرمشهر یك معجزه و امداد الهی بود كه نیروهای ایرانی توانستند قسمت های زیادی از خاك كشور را آزاد كنند و آرزوی رسیدن به اروندرود را برای رژیم بعث پوچ و واهی سازند.
**عملیات بیت المقدس؛ اوج اقتدار نیروهای مسلح ایران
پورداراب با اشاره به نقش نیروهای مردمی در آزادسازی خرمشهر گفت: حضور نیروهای مردمی در عملیات بیت المقدس نسبت به عملیات های دیگر بسیار گسترده بود و در مرحله سوم عملیات كه نیروهای ایران در شمال شلمچه با كمبود نیرو روبرو شدند، 6 هزار نیروی بسیج آموزش دیده به كمك رزمندگان كشورمان شتافتند و این امر یكی از دلیل های اهمیت عملیات بیت المقدس و آزادسازی خرمشهر محسوب می شود زیرا در این عملیات اوج اقتدار نیروهای مسلح ایران نشان داده شد و ایرانیان توانستند نیروهای گسترده دشمن را با تمام پشتیبانی هایی كه از آنها می شد به زانو در آورند.
**عملیات بیت المقدس و آزادسازی خرمشهر؛ بزرگترین پیروزی جنگ تحمیلی
فرمانده لشكر 21 حمزه سیدالشهدا درباره نتیجه های عملیات بیت المقدس و آزادسازی خرمشهر، بیان داشت: در نتیجه پیروزی نیروهای ایران در این عملیات، رژیم بعث مجبور شد كه موسیان، قسمت های زیادی از منطقه كوش طلاییه، نفت شهر و مهران را تخلیه كند. همچنین بدون تلفات قصرشیرین آزاد شد. در این نبرد حدود 19 هزار و 500 تن از نیروهای حزب بعث دستگیر شدند. در نتیجه این عملیات را نباید تنها آزادسازی خرمشهر دانست زیرا در این نبرد منطقه های زیادی از حضور نیروهای دشمن پاكسازی شد. از این روی این عملیات را باید بزرگترین پیروزی ایران در طول هشت سال دفاع مقدس دانست. آزادسازی خرمشهر نشان داد كه اگر یك ملت بخواهد از حیثیت و شرف خود دفاع كند، موفق خواهد شد.
*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: مهدی احمدی** انتشار دهنده: شهربانو جمعه
**پژوهشم**9370**2002**9131
تهران- ایرنا- آزادی خرمشهر از بزرگترین دستاوردهای جنگ تحمیلی است كه با رشادت و دلاوری رزمندگان اسلام به ثمر نشست. حماسه ای ماندگار كه توان جنگی رژیم بعث را درهم شكست و سرنوشت جنگ را تعیین كرد و اینگونه اقتدار و قدرت ایران را به جامعه بین المللی نشان داد.
