اشتغال و بيكاري از جمله موضوعات مهم اقتصادي هر كشوري است، به گونه اي كه افزايش اشتغال و كاهش بيكاري به عنوان يكي از شاخص‌هاي توسعه يافتگي جوامع تلقي مي‌شود. بسياري از محققان بر اين باورند كه علاوه بر جنبه‌هاي اقتصادي بيكاري بايد مجموعه اي از عوامل و مفاهيم اجتماعي، فرهنگي، سياسي و جغرافيايي نيز مورد نظر قرار گيرد.
در جهان بيني اسلامي، براي شكوفايي استعدادهاي فطري و دروني، نياز به كار و تلاش مي‌باشد. در واقع شخصيت انساني بسته به كار و تلاش و فعاليت اوست؛ بطوريكه فرد با كار و تلاش مي‌تواند در تعالي بخشي زندگي اجتماعي خود، نقش مؤثر و سازنده اي را ايفا مي‌كند..
فرايند پذيرش فرد در جامعه نيز معمولاً بر محور شغل او مي‌باشد. بعلاوه جايگاه و منزلت فرد در جامعه مستقيما در رابطه با نقش شغلي اوست. ميزان اعتماد به نفس فرد در بسياري از موارد در رابطه با ميزان موفقيت او در شغل ديده مي‌شود.
تجربيات متعدد كشورهاي مختلف نشان داده كه غالبا بين وضعيت عرضه تقاضاي نيروي كار، يك ناهماهنگي و عدم تعادل وجود دارد كه اين ناهماهنگي در كشور ما به ويژه در بين فارغ التحصيلان دانشگاهي نمود عيني تري دارد.
به طور كلي با توجه به نقشي كه نيروي متخصص و تحصيل كرده مي‌توانند در روند توسعه اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي كشور داشته باشند و نيز با توجه به اينكه سالانه ميلياردها ريال صرف هزينه‌هاي آموزشي آنان مي‌شود، بنابر اين چنانچه نتوان از نيروي متخصص و تحصيل كرده در مشاغل مرتبط با رشته‌هاي تحصيلي‌شان استفاده كرد، از طرفي باعث هدر رفتن اين هزينه‌ها شده و از طرف ديگر موجبات ظهور و بروز بيكاري اصطحكاكي در جامعه را فراهم كرده كه مي‌توان ساختارهاي اقتصادي جامعه را دچار تزلزل كند.
** صنعت آب و فاضلاب، صنعتي گسترده و فراگير
گستره فعاليت شركت‌هاي آب و فاضلاب كه با در برگيري حدوداً كل جمعيت كشور همراه است در كنار نياز تقريبي تمام صنايع و خدمات و فعاليت‌هاي جامعه به خدمات اين بخش باعث شده تا سازماندهي آن براي ايفاي نقش‌هاي اعطايي و ارائه بهينه خدمات مورد نياز عامه مردم و صنايع و مشاغل مختلف اهميت دو چندان بيابد. شايد كمتر سازمان توليدي و يا خدماتي را بتوان يافت كه مشترياني در تمام نقاط كشور و از تمام گروه‌هاي جامعه داشته باشد.
نياز عموم جامعه به خدمات اين بخش باعث شده تا واحدهايي در سراسر كشور عهده دار اداره فعاليت‌هاي مربوط به آن گردند. در حال حاضر در هر استان يك شركت آب و فاضلاب شهري كه مسئوليت ارائه خدمات در محدوده شهرها را دارد و يك شركت آب و فاضلاب روستايي كه در محدوده روستاها به خدمات دهي مي‌پردازد فعاليت مي‌كنند.
در مجموعه وزارت نيرو، شركت مهندسي آب و فاضلاب كشور به عنوان شركت مادر تخصصي عهده دار اداره امور شركت‌هاي آب و فاضلاب شهري و روستايي در سراسر كشور است.
** شركت‌هاي آب و فاضلاب و ايجاد فرصت‌هاي اشتغال برابر
صنعت آب و فاضلاب به علت گستردگي، توانايي ايجاد فرصت‌هاي شغلي پايدار بسياري را داراست. بخشي از اين فرصت‌ها به طور مستقيم در خود شركت‌هاي آب و فاضلاب است. همين موضوع باعث شد تا با توجه به بازنشستگي تعداد زيادي از نيروهاي اين شركت‌ها، توسعه خدمات به شهرها و روستاهاي بيشتر و نيز توسعه طرح‌هاي آب و فاضلاب، موقعيت‌هاي شغلي زيادي در شركت‌هاي آب و فاضلاب بوجود آيد.
بر اين اساس طي سال‌هاي 93 و 94 با برگزاري آزمون‌هاي استخدامي سراسري در مجموع تعداد 620 نفر در شركت‌هاي آب و فاضلاب روستايي استان‌هاي مختلف و تعداد 480 نفر در شركت‌هاي آب و فاضلاب شهري با رعايت كليه اصول عدالت استخدامي و در يك رقابت علمي و مهارتي فشرده بكارگيري شدند.
همچنين طي آزمون استخدامي مورخ 22 ارديبهشت سال 96 حدود 500 نفر ديگر در شركت‌هاي آب و فاضلاب شهري از طريق آزمون سراسري سازمان سنجش آموزش كشور استخدام خواهند شد.
علاوه بر اين‌ها در يك برنامه جذب نخبگان دانشگاهي، بيش از 260 نفر از رتبه‌هاي ممتاز كارشناسي ارشد ده دانشگاه برتر كشور، جذب شركت‌هاي آب و فاضلاب شهري خواهند شد.
بر اين اساس مي‌توان عملكرد دولت يازدهم در ايجاد فرصت‌هاي شغلي برابر و استخدام نيرو در شركت‌هاي آب و فاضلاب شهري و روستايي را در مجموع حدود 1860 نفر عنوان كرد.
** فرصت‌هاي شغلي ايجاد شده از محل سرمايه گذاري‌ها در طرح‌ها و پروژه‌هاي توسعه اي
علاوه بر اشتغال مستقيمي كه در شركت‌هاي آب و فاضلاب شهري و روستايي ايجاد شده، فرصت‌هاي اشتغال بسيار زيادي نيز به‌واسطه سرمايه گذاري‌هاي انجام شده از طريق پيمانكاران، مشاوران و توليد كنندگان حوزه صنعت آب و فاضلاب ايجاد شده است. طي سال‌هاي اخير سرمايه گذاري‌هاي گسترده در صنعت آب و فاضلاب بويژه در آبرساني روستايي، طرح‌هاي فاضلاب و توسعه آبرساني شهري و ايجاد تاسيسات آب شيرين كن، زمينه اشتغال زيادي را براي كشور ايجاد كرده است.
آمار زير برخي از اين فرصت‌ها را بر اساس منابع اعتباري نشان مي‌دهد: (بر حسب منابع اعتباري و فرصت‌هاي شغلي ايجاد شده)
59 هزار نفر از محل منابع صندوق توسعه ملي
30 هزار نفر از محل منابع بانك توسعه اسلامي
35 هزار نفر از محل قراردادهاي بيع متقابل و سرمايه‌گذاري‌هاي BOO و BOT
52 هزار نفر از محل منابع طرح‌هاي تملك دارايي‌هاي سرمايه‌اي
يك هزار نفر از محل منابع بانك اكو
مجموع: 177 هزار نفر
صنعت آب و فاضلاب در مجموع با حدود 180 هزار فرصت شغلي ايجاد شده علاوه بر آنكه سهم مناسبي را در توسعه اشتغال كشور داشته است، اين قابليت را دارد تا با توجه به نياز كشور و ضرورت توسعه خدمات در بخش‌هاي مختلف و پايدار نمودن خدمات، فرصت‌هاي شغلي بيشتري را ايجاد كند.
......................................................................................
معاون برنامه‌ريزي و امور اقتصادي شركت مهندسي آب و فاضلاب كشور
تهران- ايرنا- تامين اشتغال و ارتقاي بهره‌وري عامل‌هاي توليد به ويژه عامل سرمايه انساني به عنوان يكي از اهداف راهبردي توسعهٔ پايدار كشورها در نظر گرفته مي‌شود. بر اين اساس توجه بخش‌ها و سازمان‌هاي مختلف كشور به مساله اشتغال‌زايي به عنوان يك مسئوليت اجتماعي و نيز هدفي استراتژيك در كنار ساير اهداف، موضوعي مهم و اساسي است.
