به گزارش سه شنبه خبرنگار ايرنا از شركت ملي نفت ايران، نخستين بار خبر ساخت پايانه صادراتي نفت خام جاسك در اسفندماه سال 92 و در سفر استاني هيئت دولت به استان هرمزگان از سوي رئيس جمهوري مطرح شد و از همان ابتدا به دليل اهميت راهبردي آن در زمره برنامه‌هاي اولويت دار وزارت نفت قرار گرفت.
با وجود حساسيت زياد وزير نفت روي اين پروژه و برگزاري جلسه‌هاي مستمر به صورت هر دو هفته يكبار كه با هدف نظارت دقيق بر جزئيات مربوط به روند اجرايي آن انجام مي شد، اما اجراي اين پروژه با دشواري‌هاي فراواني روبهرو شد.
مجري طرح خط لوله انتقال نفت خام گوره- جاسك و پايانه مربوطه (مكران) در اين باره مي گويد: ساخت پايانه صادرات نفت خام جاسك از مهمترين پروژه‌هاي صنعت نفت است كه همه فرآيندهاي اجرايي آن به صورت موازي در حال انجام است.
محمد سقايي افزود: وزير نفت از ابتدا تاكيد زيادي بر بومي سازي اين پروژه زيربنايي و تامين اعتبارات از سوي بخش خصوصي داشت كه به دليل تجهيزات خاص مورد استفاده و ناتواني سازندگان داخلي از تامين تجهيزات، روند انجام مناقصه و انتخاب پيمانكار با كندي روبهرو شد.
به گفته سقايي، به دليل اهميت اين پروژه و نوع نفت انتقالي و عبور نفت از مناطق گرمسير با ميانگين درجه حرارت بالاي 50 درجه در سال، انتخاب جنس لوله‌هاي استفاده شده از اهميت بالايي برخوردار بوده و زمان زيادي به خود اختصاص داده است؛ به طوري كه تيمي كارشناسي از استادان دانشگاهي و كارشناسان صنعت نفت در يك برنامه مطالعاتي يك ساله موفق به معرفي جنس لوله مورد نياز (از نوع نايس) شدند.
در گزارش 10 صفحه اي تيم كارشناسان، همه جزئيات مربوط به جنس ورق لوله، ميزان خوردگي و مقاومت فلز مورد استفاده در مقابل گرما و تركيبات نفت خام صادراتي لحاظ شده بود.
در كنار انجام مطالعات تخصصي زمانبر، انتخاب پيمانكاري كه توان ساخت اين نوع خاص از لوله‌ها را داشته باشد، با دشواري‌هاي زيادي روبهرو بود.
فناوري ساخت اين نوع لوله هنوز در كشور بومي نشده بود و بيژن زنگنه نيز تاكيد زيادي بر بومي سازي ساخت اين تجهيزات داشت.
سرانجام پس از كشمكش‌هاي فراوان 2 شركت از بخش خصوصي براي ساخت آن اعلام آمادگي كردند كه بناست در آينده اي نزديك امور مربوط به تهيه اسناد مناقصه و انتخاب پيمانكار انجام شود؛ فرآيندي كه حداقل 6 ماه زمان خواهد برد.
تعيين برنده ساخت مخازن ذخيره سازي نفت خام تا 3 هفته آينده
سقايي همچنين از انجام همزمان و موازي فعاليت‌هاي توسعه‌اي احداث پايانه صادراتي نفت خام جاسك خبر داده و مي گويد: اين پروژه مشتمل بر ساخت 2 پالايشگاه، پتروشيمي و مخازن ذخيره سازي نفت خام با ظرفيت نهايي ذخيره سازي 30 ميليون بشكه است كه البته ذخيره سازي 10 ميليون بشكه نفت در مرحله نخست آن ديده شده است.
وي افزود: انجام مطالعات اوليه و تهيه اسناد مناقصات مربوط به انتخاب پيمانكاران اصلح در اين پروژه بزرگ ملي بسيار زمانبر است؛ با اين وجود مناقصات مربوط به ساخت مخازن ذخيره سازي نفت خام برگزار شده كه تا سه هفته آينده برنده آن مشخص خواهد شد.
مشاور وزير نفت در ادامه بر سرمايه بر بودن احداث پايانه صادرات نفت خام جاسك تاكيد و تصريح مي كند: با توجه به نوع قرارداد كه از نوع BOT (ساخت، بهره برداري و واگذاري) است، لازم است اعتبارات مربوط به اجراي آن از سوي سرمايه گذاران بخش خصوصي و از محل منابعي خارج از نفت تامين شود؛ در همين راستا در حال حاضر هشت سرمايه گذار داخلي براي انجام آن ابراز آمادگي كرده‌اند.
اگرچه تلاش براي پيشبرد ساخت دومين پايانه صادرات نفت خام كشور در جاسك همچنان ادامه دارد، اما بايد توجه داشت كه بروكراسي حاكم بر نظام اداري صنعت نفت كه در راستاي تحقق سلامت مناقصات و انتخاب نفرات اصلح صورت مي گيرد، زمانبر است؛ به طوري كه پس از مشخص شدن برنده مناقصه، مسير انجام تشريفات قانوني، بازگشايي LC و ضمانتنامه‌هاي كاري، ارائه طرح مهندسي و در نهايت تاييد كارفرما و تصويب هيئت مديره شركت ملي نفت ايران حداقل به 6 ماه زمان نياز خواهد داشت.
پروژه اي با 2 ميليارد دلار سرمايه گذاري
پروژه احداث دومين پايانه صادراتي نفت خام ايران در جاسك، گذشته از ابعاد بزرگ كاري به سرمايه گذاري قابل توجهي نيز نياز دارد؛ سقايي حجم برآورد مالي مربوط به اين پروژه را چيزي در حدود 2 ميليارد دلار تخمين مي زند و مي گويد: اعتبار مورد نياز براي خريد لوله‌هاي نايس حدود 600 ميليون دلار و پيش بيني اوليه براي ساخت مخازن ذخيره سازي نفت خام چيزي بيش از 200 ميليون دلار است.
مجري طرح خط لوله انتقال نفت خام گوره- جاسك و پايانه مربوطه (مكران) در ادامه فرآيند سرمايه گذاري را در قالب 2 بخش سازنده و تامين كننده اعتبار معرفي و تصريح مي كند: ارزيابي كيفي در خصوص منابع مالي تامين اين پروژه انجام شده و برنده مناقصه پس از تاييد هيئت مديره شركت ملي نفت ايران، فعاليت اجرايي خود را آغاز خواهد كرد.
وي ادامه مي دهد: در بخش ساخت پالايشگاه نيز بررسي هاي لازم در حال انجام است و از ميان 2 گزينه موجود يك شركت خصوصي داخلي انتخاب خواهد شد.
سقايي در ادامه از برگزاري مناقصه اي براي ساخت پمپ استيشن ها خبر داده و مي گويد: در طول مسير 1000 كيلومتري گوره به جاسك، ساخت پنج پمپ استيشن پيش بيني شده است؛ البته پيش بيني اوليه براي ايجاد تاسيسات خط انتقال نفت خام بالغ بر هشت ايستگاه خواهد بود.
وي همچنين با تاكيد بر انجام چهار مناقصه ديگر در اين طرح بزرگ ملي مي گويد: اين مناقصات بخش هايي چون عمليات اجرايي، راهسازي، حفركانال و لوله گذاري را شامل مي شود.
مشاور وزير نفت در باره روند كنوني انجام پروژه نيز مي گويد: هم اكنون محوطه سازي و جانمايي پتروشيمي و نيروگاه‌ها انجام شده و سه شركت نيز براي احداث نيروگاه اظهار آمادگي كرده اند.
مجري طرح خط لوله انتقال نفت خام گوره- جاسك و پايانه مربوطه (مكران) افزود: برنده مناقصه مربوط به ساخت نيروگاه تا يك ماه آينده اعلام مي شود.
به گفته مشاور وزير نفت، با توجه به روند كنوني برگزاري مناقصه‌ها به نظر مي رسد در صورت تحويل به موقع تجهيزات و انجام پروژه در زمان انجام شده از سوي پيمانكاران، اين پروژه زيربنايي تا 3.5 سال آينده پايان يابد؛ پروژه اي ملي كه توان ذخيره سازي 30 ميليون بشكه نفت خام را داراست و صادرات روزانه يك ميليون بشكه نفت را تضمين مي‌كند.
جاسك با بيش از58 هزار نفر جمعيت در 300كيلومتري شرق بندرعباس واقع است.
7198/6048
خبرنگار: فاطمه حسيني انتشاردهنده: خليل تنيده
بندرعباس- ايرنا- پايانه نفتي جاسك، دومين پايانه بزرگ صادرات نفت ايران است كه پرونده آن با وجود همه محدوديت‌ها و دشواري‌ها در دولت يازدهم گشوده شد و با پيگيري‌هاي مداوم رئيس جمهوري و وزير نفت دولت تدبير و اميد قرار است تا سال 1400 به بهره برداري رسمي برسد.
