دكتر محمدرضا مدبر روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: ایجاد درمان پایدار و طولانی مدت برای حفظ بیماران معتاد از لغزش و حفظ وضعیت ثابت در خلقیات و روحیات آنها و ایجاد امكان زندگی روزمره منظم و ادامه فعالیت های شغلی و روابط اجتماعی از جمله اهداف فعالیت این مراكز است.
وی گفت: پس از قریب 10سال تجربه درمان معتادان، شیوه نامه جدیدی توسط وزارت بهداشت برای درمان این بیماران منتشر و داروهای دیگری از جمله شربت متادون و تریاك و قرص بوپرنورفین نیز به پروتكل درمانی این معتادان افزوده و خدمات موازی درمان دارویی معروف به آگونیست به دلیل تشابه این داروها با مواد مخدر توسعه یافت.
مدبر خاطرنشان كرد: در حال حاضر در كنار درمان دارویی درمان های روان شناختی، روان پزشكی، روان شناسی و مدد كاری اجتماعی و استفاده از گروه های درمانی نیز در این مراكز در حال توسعه است.
وی اضافه كرد:مراكز MMTبه طور میانگین در سطح كشور برای هر 10تا 15هزار نفر از جمعیت استان ها تاسیس شده و تشكیلات آنها شامل یك پزشك به عنوان مسئول فنی و رئیس تیم درمان كننده، یك روان شناس،یك مددكار و یك پرستار مسلط به نحوه درمان دارویی و كنترل عوارض داروهای مخدر می باشد.
مدبر با بیان اینكه هر مركز MMT می تواند حداكثر 200معتاد در حال درمان را در دو نوبت كاری چهار ساعته تحت پوشش قرار دهد، گفت: به دلیل استفاده از داروهای شبه مخدر توزیع این داروها تحت نظارت دقیق معاونت های غذا و دارو و درمان دانشگاه علوم پزشكی بوده و از طریق معاونت های غذا و دارو توزیع می شود.
وی، درباره نحوه دریافت خدمات از این مراكز نیز گفت: برای استفاده از خدمات مراكز MMT ابتدا با تشكیل پرونده در مراكز مراجعه حضوری داروی مورد نیاز توسط پزشك بر اساس نوع و میزان مورد نیاز فرد تعیین و در حضور پرستار مركز جهت مصرف به وی داده می شود و تا زمانی كه از نحوه مصرف،عوارض داروئی و میزان مصرف مورد نیاز اطمینان حاصل نشده دارویی برای مصرف در اختیار فرد قرار نمی گیرد.
مدبر ادامه داد:یكی از چالش های مهم در این زمینه آن است كه اكثر معتادان كل داروی یك هفته را در خانه می خواهند استاده كنند در حالی كه شیوه نامه درمانی این اجازه را نمی دهد چرا كه ممكن است فرد در مصرف دارو تعلل كرده و یا آن را به كسی دیگر دهد و یا به طور ناخواسته مورد مصرف سایر اعضای خانواده قرار گیرد كه موجب مسمومیت آنها خواهد شد.
مدبر اضافه كرد:همچنین این موضوع موجب می شود افرادی كه به مواد مخدر مختلف اعتیاد دارند بتوانند از ماده جایگزین یا آگونیست متناسب با خود در شكل های شربت ، قرص و یا سایر آگونیست ها استفاده كنند.
وی با اشاره به اینكه مراكز درمان سوء مصرف مواد مخدر آموزش كافی درباره كنترل عوارض و كنترل مسمومیت با این مواد را دریافت كرده و داروی مناسب آن را نیز دارند،گفت: معمولا پزشكان یرای اطمینان از مصرف دارو توسط مراجعه كننده و اطمینان از عدم مصرف همزمان داروی مخدر یا لغزش و بازگشت به مصرف، از كیت های ادراری تست مواد مخدر كه دقت و حساسیت فوق العاده زیادی دارند استفاده می كنند.
این مسئول یادآور شد:همچنین به تازگی كیت های سریع تشخیص ایدز در اختیار این مراكز قرار گرفته و آموزش های لازم نیز به آنها داده شده كه با چهار قطره خون می توان با دقت بالایی احتمال ابتلا به ایدز را مشخص كرد.
مدبر افزود: سایر تست های بیماری های عفونی قابل انتقال از طریق سرنگ آلوده و آزمایش های كبدی برای بررسی عوارض دارویی با ارجاع به آزمایشگاه های تشخیص پزشكی انجام می شود.
**حفظ اطلاعات فرد معتاد مهم ترین مزیت مراكز MMT است
وی،گمنام بودن فرد مراجعه كننده و حفظ اطلاعات او را از جمله مزایای این مراكز ذكر كرد و گفت: امكان ایجاد دوزهای نگه دارنده و كاهش تدریجی آن برای افرادی كه تمایل به ترك دائم دارند و خدمات حمایتی برای حفظ ساختار خانواده و شغل بیماران از دیگر مزایای مهم این مراكز است كه موجب شده استقبال قابل توجهی از خدمات آنها وجود داشته باشد.
وی، درباره شائبه نشت داروهای مخدر از این مراكز به بازارهای سیاه نیز گفت: ضمن آنكه نمی توان این موضوع را كاملا تكذیب كرد اما معمولا در استان هایی كه نظارت كافی و مستمر بر عملكرد این مراكز وجود دارد این مساله نمی تواند موجب تامین بازار سیاه مواد مخدر شود.
این مسئول با بیان اینكه اگر مركزی خدمات كافی به بیمار خود ارائه و تعرفه تعیین شده را دریافت كند نیازی به فروش داروی آگونیست در بازار سیاه نخواهد داشت،یادآور شد: با این حال ممكن است برخی بیماران از دوزهای بالاتری كه درخواست می كنند با مصرف كمتر، مقداری از داروی خود را در اختیار بازار سیاه قرار دهند.
مدبر با اشاره به برخی ابهامات و سوالات درباره عدم درمان كامل معتادان پس از مراجعه به این مراكز نیز گفت:باید یادآوری شود كه هدف از تاسیس این مراكز كاهش آسیب و تامین نگه دارنده برای بیماران است و بیشتر معتادان تحت پوشش این طرح مدت های طولانی به مصرف آگونیست می پردازند بدون اینكه بازگشت به مصرف مواد مخدر داشته باشند.
وی ادامه داد: این مراكز برای درمان سرپایی معتادان است اما اعتیاد در برخی معتادان به قدری پیش رفته كه به تنهایی درمان دارویی كافی نیست و باید در مراكز و كمپ های ترك مواد مخدر كه مدت اقامت در آنها معمولا از 21روز تا 3 ماه است بستری و فرایند درمانی اعم از سم زدائی، رفتاردرمانی و آموزش های مورد نیاز برای آنها صورت گیرد.
بر اساس آخرین آمارها حدود 12هزار معتاد در قزوین از خدمات مراكز درمان نگه دارنده با متادون استفاده كرده اند.
هم اكنون علاوه بر 110مركز درمان سوء درمان مواد مخدر با متادون ، 22 كمپ ترك اعتیاد با مجوز سازمان بهزیستی و دانشگاه علوم پزشكی در قزوین فعالیت می كنند.
7388*3013
خبرنگار: پریسا نوروزی**انتشار دهنده: رضا اولادی
قزوین-ایرنا-رئیس اداره نظارت بر درمان دانشگاه علوم پزشكی قزوین از فعالیت 110مركز درمان سوء مصرف مواد مخدر با متادون(MMT) در استان خبر داد.