به گزارش ایرنا، براساس آمارهای موجود كهگیلویه وبویراحمد 10 درصد آب‌های كشور را در اختیار دارد اما با این وجود پدیده خشكسالی در این استان در سال‌های اخیر كم‌كم خود را نشان داده است.
استان كهگیلویه و بویراحمد با بیش از 16 هزار كیلومتر مربع، یك درصد از مساحت ایران را در اختیار دارد.
مدیرعامل شركت آب منطقه‌ای كهگیلویه وبویراحمد می‌گوید: برداشت‌های بی‌رویه آب از سفره‌های زیر زمینی در سالیان اخیر خطر بروز خشكسالی و بحران‌های زیست محیطی را در استان تشدید كرده است.
علی داوودی مهر افزود كه افت سطح آب در استان كهگیلویه و بویراحمد از سال 1387 آغاز شده و همچنان رو به افزایش است.
وی، استفاده صحیح و حفاظت از تالاب‌ها و دریاچه‌های آبی كهگیلویه و بویر احمد را یادآور شد و گفت كه بر اساس مطالعات انجام شده میزان ظرفیت آبی چهار تالاب موجود در استان شامل كوه گل در شهرستان دنا، برم الوان بهمئی، مور زرد زیلایی و شرنگ درنگ در شهرستان بویراحمد افزون بر 800 هزار مترمكعب است.
بررسی‌ها و مطالعات شركت آب منطقه‌ای حكایت از كاهش میزان نزولات جوی در هشت سال گذشته در این استان دارد به‌طوری كه میانگین بارش‌ها در این مدت نسبت به بلند مدت و از سال زراعی 1351 تا 1395 حدود 50 درصد كاهش یافته است.
میانگین بلند مدت بارندگی در استان از 43 سال قبل تاكنون افزون بر 675میلی متر معادل حدود 10 هزار و 474 میلیون مترمكعب اعلام شده است.
بر اساس اطلاعات كارشناسان آب منطقه‌ای حدود 44 درصد از این میزان تبخیر می‌شود و جزء بارندگی‌های مفید محسوب نمی‌شود و از مجموع 57.3 درصد بارش‌های مفید نیز حدود 55 درصد از این میزان نیز تبدیل به روان آب و تشكیل سیلاب می‌شود.
همچنین 44 درصد بارش‌های مفید معادل 2 هزار و 613 میلیون متر مكعب سهم حوزه‌های آبریز و سفره‌های زیرزمینی در كهگیلویه و بویر احمد می‌شود.
افزون بر 300 میلیون متر مكعب از این میزان از طریق چشمه‌ها برداشت می‌شود و مورد بهره برداری قرار می‌گیرد و مابقی آن یعنی حدود 2 هزار و 313 میلیون مترمكعب دیگر از طریق چشمه‌ها و قنات‌ها تخلیه می‌شود.
آمار مركز پایش هواشناسی اداره كل هواشناسی كهگیلویه و بویراحمد هم پرده از مشكلاتی بر می‌دارد كه حوزه آب این استان را با مشكل رو به رو كرده است.
آمارها نشان می‌دهد كه مقدار بارش در سال زراعی جاری نسبت به پارسال كاهش یافته و نسبت به بارندگی بلندمدت نیز فاصله زیادی وجود دارد.
سال زراعی از اول مهر آغاز می‌شود و تا آخر شهریور سال بعد ادامه می‌یابد.
بارندگی در مناطق مختلف استان در سال زراعی جاری نسبت به مدت مشابه پارسال كاهش یافت و این كاهش از 51 میلی‌متر در منطقه سردسیری یاسوج تا 151 میلی متر در منطقه گرمسیری امام زاده جعفر گچساران بوده است.
به گفته ولی بهره‌مند رئیس مركز پایش اداره كل هواشناسی كهگیلویه و بویراحمد میانگین بلندمدت بارش سالانه در دهدشت 493 میلی متر، یاسوج 812، سی سخت 690، لیكك 379 و گچساران 483 میلی متر است.
بر این اساس، امسال در همه شهرهای استان بارش‌ها نسبت به بلندمدت كاهش یافته اما در شهرهای سردسیری یاسوج و سی سخت تفاوت چشمگیر است.
كارشناسان شركت آب منطقه‌ای كهگیلویه و بویراحمد گفتند كه برداشت بی‌رویه آب از منابع زیرزمینی استان به‌ویژه در شهرستان‌های گرمسیری نگران كننده است.
به گفته آنان برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی سبب شده سطح منابع زیرزمینی آب استان در برخی مناطق افت داشته باشد.
دشت 6 هزار هكتاری امامزاده جعفر گچساران و دشت پنج هزار هكتاری كلاچو دهدشت از مناطق مهم كشاورزی مناطق گرمسیری كهگیلویه و بویراحمد به شمار می‌روند.
از 15 دشت كهگیلویه و بویراحمد 14 دشت دارای آبخوان است.
مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شركت آب منطقه‌ای كهگیلویه و بویراحمد هم می‌گوید: به دلیل خشكسالی و افزایش بهره برداری در این تعداد دشت استان، 60 میلیون متر مكعب كسری آب وجود دارد.
روح الله اسدپور افزود: این میزان كسری آب به دلیل نبود ابزار كنترل مناسب به‌صورت غیرقانونی برداشت می‌شود.
15 دشت در این استان وجود دارد كه سطح آب در بیشتر آنها افت كرده است.
به گفته وی سطح آب در دشت كلاچو در كهگیلویه 12 متر، دشت باشت هشت متر، بردیان در شهرستان چرام 6 متر، در دشت ممبی در شهرستان بهمئی پنج متر و در دشت امام زاده جعفر در گچساران 18 متر افت كرده است.
به دلیل انتقال آب از سد كوثر به زمین‌های كشاورزی لیشتر سطح آب در این دشت چهار متر بالاتر آمده است.
اسدپور یكی از مهمترین راه حل‌های جلوگیری از این روند منفی را تغذیه مصنوعی سفره‌های آب زیرزمینی و ساخت سد در حوضه‌های آبریز استان دانست.
حوضه‌های آبریز مهم استان، كارون، بشار، مارون و زهره است.
در حوضه آبریز زهره سد چم شیر به ظرفیت بیش از یك میلیارد و 800 میلیون متر مكعب در شهرستان گچساران در دست ساخت است.
كهگیلویه وبویراحمد هم اینك دارای 2 سد شاه قاسم به ظرفیت 9 میلیون متر مكعب در حومه یاسوج و سد كوثر به ظرفیت كمتر از 500 میلیون متر مكعب در غرب گچساران است.
افت سطح آب در استان كهگیلویه و بویراحمد از سال 1387 آغاز شده و همچنان رو به افزایش است.
اسدپور گفت كه برای استفاده بهینه از منابع آبی استان باید مصرف آب در بخش‌های مختلف مدیریت شود.
اطلاعات شركت آب منطقه‌ای كهگیلویه وبویراحمد حكایت از كاهش میزان نزولات جوی در 9 سال گذشته در این استان دارد.
میانگین بلند مدت بارندگی در استان از 43 سال قبل تاكنون افزون بر 675 میلی متر معادل حدود 10 هزار و 474 میلیون مترمكعب اعلام شده است.
بر اساس این اطلاعات 44.3 درصد این میزان تبخیر می‌شود و جزء بارندگی‌های مفید محسوب نمی‌شود و از مجموع 57.3 درصد بارش‌های مفید نیز حدود 55.2 درصد از این میزان نیز تبدیل به روان آب و تشكیل سیلاب می‌شود.
44.8 درصد بارش‌های مفید معادل 2 هزار و 613 میلیون متر مكعب نیز سهم حوزه‌های آبریز و سفره‌های زیرزمینی در این استان می‌شود.
بیش از 300 میلیون مترمكعب از این میزان از طریق چشمه‌ها برداشت می‌شود و مورد بهره برداری قرار می‌گیرد و مابقی آن یعنی حدود 2 هزار و 313 میلیون مترمكعب دیگر از طریق چشمه‌ها و قنات‌ها تخلیه می‌شود.
مجموع آب تجدید شونده در این استان افزون بر هشت هزار و 186 میلیون مترمكعب است و بر اساس آمار سال‌های 1386 تا 1388 از منابع هفت‌گانه و بررسی‌های انجام شده تنها حدود 770 میلیون مترمكعب از آب‌های سطحی این استان بهره برداری می‌شود.
معاون عمرانی استاندار كهگیلویه و بویراحمد هم از خطر تنش و چالش آبی در شهرهای مختلف استان به دلیل كاهش میانگین بارندگی بلند مدت خبر داد.
پژمان نیك اقبالی گفت كه این استان با دارا بودن بیش از 10 درصد یا 11 میلیارد مترمكعب آب‌های سطحی كشور هم اكنون با تنش و چالش آبی مواجه است.
به گفته وی بخش عمده‌ای از این میزان آب‌های سطحی یعنی حدود 10 میلیارد مترمكعب آن بدون استفاده از استان خارج می‌شود.
استان كهگیلویه و بویراحمد با مساحتی حدود 16 هزار و 200 كیلومتر مربع در جنوب غرب ایران واقع شده كه بر اساس آمارهای ارائه شده، سالانه به‌طور میانگین بیش از 600 میلی متر بارش باران دارد.
پژمان نیك اقبالی مشاركت جوامع محلی و استفاده از ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد برای كاشت نهال و احیای جنگل، اجرای طرح‌های آبخیزداری و برنامه‌های حفاظتی در حوضه‌های آبریز استان را از جمله‌های طرح‌ها و راهكارهای مناسب از بروز خطر بیابان شدن عرصه‌های طبیعی دانست.
وی گفت كه این استان با دارا بودن بیش از 10 درصد (11 میلیارد مترمكعب) آب‌های سطحی كشور هم اینك با تنش و چالش آبی مواجه است.
استان كهگیلویه و بویراحمد با مساحتی حدود 16 هزار و 200 كیلومتر مربع در جنوب غرب ایران واقع شده كه بر اساس آمارهای ارائه شده، سالانه به‌طور میانگین بیش از 600 میلی متر بارش باران دارد.
گزارشگر: مسعود علیزاده ** انتشار دهنده:حسینعلی راشكی
1662/6110 /8005
یاسوج- ایرنا- استان كهگیلویه وبویراحمد سرزمین رودخانه‌های خروشان و اقلیم‌های متفاوت مانند بیشتر استانهای كشور به سوی خشكسالی پیش می‌رود.
