به گزارش ايرنا، بر اساس آمارهاي موجود كهگيلويه و بويراحمد 10 درصد آب‌هاي كشور را در اختيار دارد اما با اين وجود پديده خشكسالي در اين استان در سال‌هاي اخير كم‌كم خود را نشان داده است.
استان كهگيلويه و بويراحمد با بيش از 16 هزار كيلومتر مربع، يك درصد از مساحت ايران را در اختيار دارد.
مديرعامل شركت آب منطقه‌اي كهگيلويه و بويراحمد مي‌گويد: برداشت‌هاي بي‌رويه آب از سفره‌هاي زير زميني در ساليان اخير خطر بروز خشكسالي و بحران‌هاي زيست محيطي را در استان تشديد كرده است.
علي داوودي مهر افزود كه افت سطح آب در استان كهگيلويه و بويراحمد از سال 1387 آغاز شده و همچنان رو به افزايش است.
وي، استفاده صحيح و حفاظت از تالاب‌ها و درياچه‌هاي آبي كهگيلويه و بوير احمد را يادآور شد و گفت كه بر اساس مطالعات انجام شده ميزان ظرفيت آبي چهار تالاب موجود در استان شامل كوه گل در شهرستان دنا، برم الوان بهمئي، مور زرد زيلايي و شرنگ درنگ در شهرستان بويراحمد افزون بر 800 هزار مترمكعب است.
بررسي‌ها و مطالعات شركت آب منطقه‌اي حكايت از كاهش ميزان نزولات جوي در هشت سال گذشته در اين استان دارد به‌طوري كه ميانگين بارش‌ها در اين مدت نسبت به بلند مدت و از سال زراعي 1351 تا 1395 حدود 50 درصد كاهش يافته است.
ميانگين بلند مدت بارندگي در استان از 43 سال قبل تاكنون افزون بر 675ميلي متر معادل حدود 10 هزار و 474 ميليون مترمكعب اعلام شده است.
بر اساس اطلاعات كارشناسان آب منطقه‌اي حدود 44 درصد از اين ميزان تبخير مي‌شود و جزء بارندگي‌هاي مفيد محسوب نمي‌شود و از مجموع 57.3 درصد بارش‌هاي مفيد نيز حدود 55 درصد از اين ميزان نيز تبديل به روان آب و تشكيل سيلاب مي‌شود.
همچنين 44 درصد بارش‌هاي مفيد معادل 2 هزار و 613 ميليون متر مكعب سهم حوزه‌هاي آبريز و سفره‌هاي زيرزميني در كهگيلويه و بوير احمد مي‌شود.
افزون بر 300 ميليون متر مكعب از اين ميزان از طريق چشمه‌ها برداشت مي‌شود و مورد بهره برداري قرار مي‌گيرد و مابقي آن يعني حدود 2 هزار و 313 ميليون مترمكعب ديگر از طريق چشمه‌ها و قنات‌ها تخليه مي‌شود.
آمار مركز پايش هواشناسي اداره كل هواشناسي كهگيلويه و بويراحمد هم پرده از مشكلاتي بر مي‌دارد كه حوزه آب اين استان را با مشكل رو به رو كرده است.
آمارها نشان مي‌دهد كه مقدار بارش در سال زراعي جاري نسبت به پارسال كاهش يافته و نسبت به بارندگي بلندمدت نيز فاصله زيادي وجود دارد.
سال زراعي از اول مهر آغاز مي‌شود و تا آخر شهريور سال بعد ادامه مي‌يابد.
بارندگي در مناطق مختلف استان در سال زراعي جاري نسبت به مدت مشابه پارسال كاهش يافت و اين كاهش از 51 ميلي‌متر در منطقه سردسيري ياسوج تا 151 ميلي متر در منطقه گرمسيري امام زاده جعفر گچساران بوده است.
به گفته ولي بهره‌مند رئيس مركز پايش اداره كل هواشناسي كهگيلويه و بويراحمد ميانگين بلندمدت بارش سالانه در دهدشت 493 ميلي متر، ياسوج 812، سي سخت 690، ليكك 379 و گچساران 483 ميلي متر است.
بر اين اساس، امسال در همه شهرهاي استان بارش‌ها نسبت به بلندمدت كاهش يافته اما در شهرهاي سردسيري ياسوج و سي سخت تفاوت چشمگير است.
كارشناسان شركت آب منطقه‌اي كهگيلويه و بويراحمد گفتند كه برداشت بي‌رويه آب از منابع زيرزميني استان به‌ويژه در شهرستان‌هاي گرمسيري نگران كننده است.
به گفته آنان برداشت بي‌رويه از منابع زيرزميني سبب شده سطح منابع زيرزميني آب استان در برخي مناطق افت داشته باشد.
دشت 6 هزار هكتاري امامزاده جعفر گچساران و دشت پنج هزار هكتاري كلاچو دهدشت از مناطق مهم كشاورزي مناطق گرمسيري كهگيلويه و بويراحمد به شمار مي‌روند.
از 15 دشت كهگيلويه و بويراحمد 14 دشت داراي آبخوان است.
مدير دفتر مطالعات پايه منابع آب شركت آب منطقه‌اي كهگيلويه و بويراحمد هم مي‌گويد: به دليل خشكسالي و افزايش بهره برداري در اين تعداد دشت استان، 60 ميليون متر مكعب كسري آب وجود دارد.
روح الله اسدپور افزود: اين ميزان كسري آب به دليل نبود ابزار كنترل مناسب به‌صورت غيرقانوني برداشت مي‌شود.
15 دشت در اين استان وجود دارد كه سطح آب در بيشتر آنها افت كرده است.
به گفته وي سطح آب در دشت كلاچو در كهگيلويه 12 متر، دشت باشت هشت متر، برديان در شهرستان چرام 6 متر، در دشت ممبي در شهرستان بهمئي پنج متر و در دشت امام زاده جعفر در گچساران 18 متر افت كرده است.
به دليل انتقال آب از سد كوثر به زمين‌هاي كشاورزي ليشتر سطح آب در اين دشت چهار متر بالاتر آمده است.
اسدپور يكي از مهمترين راه حل‌هاي جلوگيري از اين روند منفي را تغذيه مصنوعي سفره‌هاي آب زيرزميني و ساخت سد در حوزه‌هاي آبريز استان دانست.
حوزه‌هاي آبريز مهم استان كارون، بشار، مارون و زهره است.
در حوزه آبريز زهره سد چم شير به ظرفيت بيش از يك ميليارد و 800 ميليون متر مكعب در شهرستان گچساران در دست ساخت است.
كهگيلويه و بويراحمد هم اينك داراي 2 سد شاه قاسم به ظرفيت 9 ميليون متر مكعب در حومه ياسوج و سد كوثر به ظرفيت كمتر از 500 ميليون متر مكعب در غرب گچساران است.
افت سطح آب در استان كهگيلويه و بويراحمد از سال 1387 آغاز شده و همچنان رو به افزايش است.
اسدپور گفت كه براي استفاده بهينه از منابع آبي استان بايد مصرف آب در بخش‌هاي مختلف مديريت شود.
اطلاعات شركت آب منطقه‌اي كهگيلويه و بويراحمد حكايت از كاهش ميزان نزولات جوي در 9 سال گذشته در اين استان دارد.
ميانگين بلند مدت بارندگي در استان از 43 سال قبل تاكنون افزون بر 675 ميلي متر معادل حدود 10 هزار و 474 ميليون مترمكعب اعلام شده است.
بر اساس اين اطلاعات 44.3 درصد اين ميزان تبخير مي‌شود و جزء بارندگي‌هاي مفيد محسوب نمي‌شود و از مجموع 57.3 درصد بارش‌هاي مفيد نيز حدود 55.2 درصد از اين ميزان نيز تبديل به روان آب و تشكيل سيلاب مي‌شود.
44.8 درصد بارش‌هاي مفيد معادل 2 هزار و 613 ميليون متر مكعب نيز سهم حوزه‌هاي آبريز و سفره‌هاي زيرزميني در اين استان مي‌شود.
بيش از 300 ميليون مترمكعب از اين ميزان از طريق چشمه‌ها برداشت مي‌شود و مورد بهره برداري قرار مي‌گيرد و مابقي آن يعني حدود 2 هزار و 313 ميليون مترمكعب ديگر از طريق چشمه‌ها و قنات‌ها تخليه مي‌شود.
مجموع آب تجديد شونده در اين استان افزون بر هشت هزار و 186 ميليون مترمكعب است و بر اساس آمار سال‌هاي 1386 تا 1388 از منابع هفت‌گانه و بررسي‌هاي انجام شده تنها حدود 770 ميليون مترمكعب از آب‌هاي سطحي اين استان بهره برداري مي‌شود.
معاون عمراني استاندار كهگيلويه و بويراحمد هم از خطر تنش و چالش آبي در شهرهاي مختلف استان به دليل كاهش ميانگين بارندگي بلند مدت خبر داد.
پژمان نيك اقبالي گفت كه اين استان با دارا بودن بيش از 10 درصد يا 11 ميليارد مترمكعب آب‌هاي سطحي كشور هم اكنون با تنش و چالش آبي مواجه است.
به گفته وي بخش عمده‌اي از اين ميزان آب‌هاي سطحي يعني حدود 10 ميليارد مترمكعب آن بدون استفاده از استان خارج مي‌شود.
استان كهگيلويه و بويراحمد با مساحتي حدود 16 هزار و 200 كيلومتر مربع در جنوب غرب ايران واقع شده كه بر اساس آمارهاي ارائه شده، سالانه به‌طور ميانگين بيش از 600 ميلي متر بارش باران دارد.
پژمان نيك اقبالي مشاركت جوامع محلي و استفاده از ظرفيت سازمان‌هاي مردم نهاد براي كاشت نهال و احياي جنگل، اجراي طرح‌هاي آبخيزداري و برنامه‌هاي حفاظتي در حوزه‌هاي آبريز استان را از جمله‌هاي طرح‌ها و راهكارهاي مناسب از بروز خطر بيابان شدن عرصه‌هاي طبيعي دانست.
وي گفت كه اين استان با دارا بودن بيش از 10 درصد (11 ميليارد مترمكعب) آب‌هاي سطحي كشور هم اينك با تنش و چالش آبي مواجه است.
استان كهگيلويه و بويراحمد با مساحتي حدود 16 هزار و 200 كيلومتر مربع در جنوب غرب ايران واقع شده كه بر اساس آمارهاي ارائه شده، سالانه به‌طور ميانگين بيش از 600 ميلي متر بارش باران دارد.
گزارشگر: مسعود عليزاده ** انتشار دهنده:سيد ولي موسوي
1662/6110
ياسوج- ايرنا- استان كهگيلويه و بويراحمد سرزمين رودخانه‌هاي خروشان و اقليم‌هاي متفاوت مانند بيشتر استانهاي كشور به سوي خشكسالي پيش مي‌رود.
