فرسايش خاك در ايران سه برابر كشورهاي آسيايي و اروپايي است

تهران – ايرنا - رئيس موسسه تحقيقات علوم خاك و آبخيزداري كشور گفت: سالانه دو ميليارد تن از خاك حاصلخيز كشور در اثر فرسايش از دسترس خارج مي‌شود كه اين رقم سه برابر فرسايش در كشورهاي آسيايي و اروپايي است.

به گزارش خبرنگار اقتصادي ايرنا، 'داوود نيك كامي' روز دوشنبه در نشست خبري سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي با اشاره به طرح‌هاي مديريت منابع پايه توليد آب و خاك براي توليد پايدار كشاورزي افزود: براساس برآوردها ميزان فرسايش خاك در اراضي كشور در هر هكتار سالانه معادل 16.4 تن است درحاليكه اين رقم در اروپا و آسيا سالانه حدود شش تن درهر هكتار است.
وي درباره شناسايي اراضي لغزشي تصريح كرد: بالغ بر 100 هزار هكتار از اراضي كه جزوه زمين‌هاي رانشي و لغزشي هستند شناسايي شدند و براي آنها 30 هزار شناسنامه صادر شده است.
به گفته وي، سرعت فرسايش خاك در اراضي ديم قابل توجه است به طوري كه بررسي ها نشان مي دهد در اراضي ديم استان زنجان سالانه 4.2 تن در هكتار خاك در اثر فرسايش از دست مي‌رود.
وي شخم غيراصولي را از مهمترين علل فرسايش خاك در اراضي ديم دانست و تاكيد كرد: اگر شيارهاي شخم زمين به صورت عمودي باشد فرسايش خاك در هر هكتار پانزده صدم تن و ميزان مصرف آب نيز 14 مترمكعب و ميزان توليد محصول گندم نيز 20 درصد افزايش مي‌يابد.
** اطلس فرسايش خاك رونمايي مي شود
نيك كامي از رونمايي اطلس فرسايش خاك خبرداد و گفت: اطلس رسمي مناطقي كه تحت تاثير شديد جريان‌هاي فرسايشي قرار دارند محاسبه شده كه در اين اطلس خندق هايي كه در پي فرسايش خاك در اراضي كشاورزي ايجاد شدند برآورد و وسعت اين اراضي درحال حاضر 500 هزار هكتار است.
** آغاز مهار كانون ريزگرد‌ها در سطح 120 هزارهكتار
رئيس موسسه تحقيقات علوم خاك و آبخيزداري جهاد كشاورزي گفت: طرح مهار يكي از كانون‌هاي بحراني ريزگرد‌ها در سطح 120 هزار هكتار در استان خوزستان آغاز شده است.
نيك كامي با اشاره به شناسايي هشت كانون بحراني ريزگرد‌ها در استان خوزستان افزود: تاكنون طرح مديريت ريزگرد‌ها در 422 هزار هكتار از اين اراضي انجام شده است.
وي با بيان ا ين كه 80 درصد كانون‌هاي گردو خاك منشا خارجي دارند و فقط 20 درصد آن‌ها داخلي است اظهارداشت: از سال 92 تا 94 براساس قرارداد مشترك با سازمان حفاظت محيط زيست كانون‌هاي گردو غبار در 12استان بررسي و شناسايي شد و اكنون نتايج اين تحقيقات با همكاري معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري براي مهار گردو غبار در حال اجراست.
به گفته وي، ريزگرد‌ها همه مناطق غربي و مركزي كشوردر استان‌هاي سمنان، اصفهان و بوشهر را در برگرفته است.
وي افزود: : در جلسه شوراي عالي امنيت ملي هيچ گزارشي مبني بر آلودگي ريزگرد‌ها به مواد راديو اكتيو گزارش نشده است.
رئيس موسسه تحقيقات علوم خاك و آبخيزداري درباره خشكيدگي برخي تالاب‌ها بويژه تالاب هورالعظيم كه يكي از كانون‌هاي داخلي ريزگرد‌ها است گفت: اين كانون با همكاري سازمان حفاظت محيط زيست و وزارت نيرو در پي تخصيص 80 درصد از حقابه سد مديريت شد.
اين مقام مسئول خشك شدن اراضي در پي ذخيره آب پشت سد‌ها را از ديگر عوامل اثر گذار درايجاد كانون‌هاي گردو غبار داخلي برشمرد.
** مديريت آبهاي روان با اطلس سيل خيزي
اين مسئول در بخش تحقيقات درباره ويژگي‌هاي اطلس سيل خيزي افزود : براي مديريت آب‌هاي روان و سيل نقشه‌هاي دقيق هوايي و ماهواره‌اي تهيه و از 20 سال پيش تاكنون 37 ايستگاه مديريت پخش سيلاب در سطحي بالغ بر 63 هزار هكتار ايجاد شده است.
نيك كامي با اشاره به كاهش اجراي طرح‌هاي آبخوان داري شدت سيل و ميزان خسارت گفت: نتايج پژوهش‌هاي 20 ساله در ايستگاه‌هاي تحقيقات آبخوان داري با اجراي روش‌هاي مديريت آبخيزداري در 63 هزار هكتار از عرصه‌هاي سيل گير رقمي معادل 2 ميليارد و 100 ميليون مترمكعب آب از روان آب‌ها و سيلاب‌ها استحصال و يك ميليارد و 400 ميليون مترمكعب نيز به آب‌هاي زيرزميني تزريق شده است.
وي افزود: به طور مثال در ايستگاه آبخوان داري منطقه دهلران سطح زيركشت گندم هشت هزار هكتار افزايش يافت و مشكلات كمبود آب و مرگ و مير و خسارات ناشي از سيل رفع شد.
نيك كامي كنترل رسوب را از ديگر دستاوردهاي طرح آبخيزداري برشمرد و افزود: سالانه 350 ميليون تن رسوب رودخانه ها از طريق سيلاب در كشور جابه جا مي شود كه براي سازه سد‌ها مشكل افرين است.
رئيس موسسه تحقيقات علوم خاك و آبخيزداري تصريح كرد: با استفاده از اطلس آبخيزداري ظرفيت آبي مناطق مختلف كشور به طور دقيق مشخص شده و توسعه فعاليت‌هاي كشاورزي براساس ظرفيت منابع آب تعيين خواهد شد.
اقتصام**9186 *1579*خبرنگار: هما همت خواه * انتشار : مرضيه فاتحي