به گزارش روز شنبه گروه علمي ايرنا از ستاد ويژه توسعه فناوري نانو رياست جمهوري،آفتكشهاي ارگانوكلر از جمله تركيبات شيميايي هستند كه براي كنترل و دفع آفات و بيماريهاي گياهي بهطور گسترده در جهان مورد استفاده قرار ميگيرند. بااينوجود،اين تركيبات به دليل سميت بالا، پايداري شيميايي و زيستي و همچنين تمايل به انباشته شدن در بدن موجودات زنده، از جمله آلايندههاي مهم و خطرناك زيستمحيطي محسوب ميشوند.
ازاينرو، توسعه روشهاي سريع، قابلاعتماد و سازگار با محيطزيست براي اندازهگيري باقيمانده آفتكشها در نمونههاي مختلف بهويژه مواد غذايي امري ضروري است. نقش فناوري نانو در اين حوزه رو به پررنگ شدن است.
دكتر حسن سرشتي محقق دانشگاه تهران با اشاره به عسل بهعنوان يك ماده غذايي با ارزش و با تأكيد بر اين مطلب كه اين ماده بايد عاري از هرگونه ماده شيميايي باشد گفت: هدف از انجام اين طرح سنتز يك نانوجاذب سازگار با محيطزيست بوده به نحويكه بتوان مقادير هرچند اندك سموم ارگانوكلر در عسل را اندازهگيري نمايد.
وي ادامه داد: علاوه بر اينكه سنتز اين نانوجاذب با يك روش سريع، آسان و تك مرحلهاي صورت گرفته است، عملكرد آن در اندازهگيري مواد سمي نيز بسيار دقيق و سريع است كه موجب صرفهجويي در وقت و هزينه ميشود. همچنين اين نانوجاذب را ميتوان پس از استفاده، مجدداً بازيابي و مورد استفاده قرار داد كه اين موضوع موجب كاهش هزينه و آلودگي محيطزيست ميشود.
سرشتي در ادامه به تشريح فرايند انجام طرح پرداخت و افزود: در پژوهش حاضر يك جاذب نانوكامپوزيتي با استفاده از يك روش حرارتي ساده و بدون نياز به حلالهاي آلي خطرناك و با استفاده از مواد اوليه غير سمي بهصورت تكمرحلهاي سنتز شد. پس از انجام آزمونهاي شناسايي و مشخصه يابي، نانوجاذب مذكور جهت اندازهگيري ميزان 16 نوع آفتكش ارگانوگلرين مورد استفاده قرار گرفت و شرايط بهينه استخراج اين نانوجاذب با در نظر گيري متغيرهايي نظير حجم جاذب استفاده شده، pH و غيره تعيين شد.
بر اساس نتايج بهدستآمده ميتوان اذعان كرد كه اين نانوجاذب داراي ويژگيهاي تجزيهاي بسيار خوب از قبيل حد تشخيص بسيار پايين در مقادير كمتر از ppt، بازيابي استخراج بالا، تكرارپذيري و تكثير پذيري مناسب است. همچنين سرعت بالاي آمادهسازي نمونه، قابليت بازيابي راحت و گزينشي عمل كردن جاذب نسبت به برخي سموم كلره از جمله مزاياي ديگر اين نانوجاذب بشمار ميآيد.
وي عدم صنعتي شدن توليد گرافن را بهعنوان يكي از مشكلات پيش روي تجاريسازي اين نانوجاذب عنوان كرد و افزود: درصورتيكه بتوان اكسيد گرافن را در مقياس صنعتي و با قيمت پايين توليد كرد، سنتز اين جاذب به دليل استفاده از ساير مواد اوليه ساده و ارزانقيمت، هزينه زيادي در بر ندارد. با توجه به توانايي اين جاذب در اندازهگيري و حذف انواع مختلف تركيبات آلي و غير آلي، ميتوان انتظار داشت كه اين محصول مصرف بالايي را به خود اختصاص دهد.
اين طرح با همكاري دكتر شكوه ماهپيشانيان- دانشآموخته مقطع دكتراي دانشگاه تهران و دكتر حسن سرشتي- عضو هيأت علمي اين دانشگاه انجام شده است. نتايج اين پژوهش در مجله Journal of Chromatography A با ضريب تأثير 3/981 (جلد 1485، سال 2017، صفحات 32 تا 43) منتشر شده است.
علمي**1023**1440
تنظيم:ابوالقاسم تيموري ** انتشار: گلشن
تهران- ايرنا-محققان دانشگاه تهران در تحقيقات آزمايشگاهي خود نانوجاذبي را ساختهاند كه قادر است ميزان دقيق آفتكشها را درون عسل اندازهگيري كند.از اين نانوجاذب ميتوان بهصورت چندباره و بهمنظور جذب و حذف آلايندهها از محيطهاي آبي در صنايعي از جمله صنايع غذايي،دارويي و كشاورزي هم بهره برد.