به گزارش ایرنا، كلاش پاافزاری با قدمت 2 هزار ساله كه تهیه شده از مواد طبیعی موجود در محیط مانند نخ و چرم كه با توجه به خنكی و سبكی آن بسیار مورد توجه بوده و در فصول گرم سال مورد استفاده قرار می گیرد.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به بهانه وجود هنرمندان متعدد تولید كلاش در مریوان از 2 سال قبل پرونده جهانی شدن این شهرستان را آغاز كند.
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری كردستان در این ارتباط به خبرنگار ایرنا در این باره گفت: به رغم آنكه مریوان به عنوان شهر صنایع دستی در بین آثار باستانی و گردشگری كشور ثبت ملی شده است، پیگیری ثبت این شهرستان به عنوان شهر جهانی كلاش از 2 سال قبل توسط سازمان گردشگری شروع شده و امروز با بازدید هیات شورای جهانی صنایع دستی نتیجه این طرح نهایی می شود.
سیدمحسن علوی افزود: وجود چهار هزار و 355 هنرمند فعال در زمینه تولید كلاش كردی مهمترین پتانسیل ثبت این كفش به عنوان یك هنر و شهر مریوان به عنوان یك شهر صنایع دستی در جهان است كه تا كنون 2 هزار و 635 هنرمند كلاش باف این شهرستان موفق به دریافت كارت مهارت شده اند.
به گفته وی، تاكنون چهار شهر كشور با قابلیت های مختلف شامل مشهدمقدس شهرجهانی سنگ های قیمتی، اصفهان شهر جهانی صنایع دستی، تبریز شهرجانی فرش و لاجین به عنوان شهر جهانی سفال در سازمان جهانی یونسكو به ثبت رسیده است و مریوان به عنوان شهر جهانی كلاش و صنایع دستی به عنوان پنجمین شهر ثبت شده ایران در این فهرست است.
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری كردستان گفت: ثبت جهانی كلاش و قرار گیری مریوان به عنوان شهرجهانی این هنر، علاوه بر توجه بیشتر به این صنعت دستی 2 هزار ساله باعث می شود سایر هنرها و آثارباستانی آن در اطلاعات گردشگری جهان مورد توجه قرار بگیرد.
علوی با بیان اینكه هیات شورای جهانی صنایع دستی متشكل از سه كارشناس از كشورهای استرالیا، كویت و ایران هم اكنون در كردستان هستند افزود: این هیات پس از بازدید خود از كارگاه های تولید و سطح شهر نتیجه اولیه مشاهدات خود را اعلام می كنند.
به گفته علوی، این سازمان از چند سال گذشته 2 طرح شامل كلاش و منظر تاریخی، طبیعی و فرهنگی اورامان را برای ثبت در آثار جهانی سازمان یونسكو آغاز كرده كه كلاش می تواند نخستین مجوز این استان در فهرست آثار فرهنگی و تاریخی جهان باشد.
فرماندار مریوان نیز در این ارتباط با بیان اینكه مریوان در آستانه تحول بزرگی است و تلاش ما بر این است كه بتوانیم شهرستان مریوان را به عنوان شهر جهانی صنایع دستی كلاش ثبت كنیم افزود: هیات شورای جهانی صنایع دستی شامل داوران بین المللی جهت ارزیابی استانداردهای جهانی از كارگاه‌های آموزشی و تولیدی، منازل بافندگی كلاش و مغازه‌های فروش كلاش بازدید می كنند.
به گفته محمد شفیعی، نصب المان كلاش در سطح شهر، تشكیل كارگاه های بافندگی كلاش، تبلیغات سطح شهر و تدریس هنر بافندگی كلاش در دبیرستان كار و دانش از جمله اقدامات انجام یافته در این شهرستان برای برای جهانی شدن كلاش مریوان است.
كلاش كُردی، هنر و جز صنایع دستی با قدمتی بیش از 2 هزار سال مختص مناطق كردستان است كه در 2 طرح ساخته می شود كه طرح اول مخصوص آقایان است كه كفه آن ضمخت و دارای نوك برآمده است تا در پای مردان به كارهای سنگین و كوهپیمایی زیاد از استحكام خاصی برخوردار باشد.
طرح دوم نیز مخصوص دختران و زنان است كه دارای كفه ای زیبا و رنگین دررنگ های مختلف با همان مواد اولیه اما نسبت به طرح اول از لطافت خاصی برخودار است.
كفه كاملا پارچه ای و نخی، تنها پا افزار برخوردار از خط تقارن جهان از ویژگی های كلاش كردی است و علاوه بر آن به دلیل استفاده از مواد كاملا طبیعی در ساخت آن از جمله كفش های باستانی سازگار با محیط زیست است.
كلاش كاملا پارچه ای است و رویه آن نیز نخ است٬ پا به طوركلی داخل آن عرق نمی كند و با توجه به خاصیت اسموزی كلاش٬ رطوبت داخلی كلاش از طریق پارچه و نخ به بیرون هدایت می شود كه این موضوع باعث می شود ضمن جذب رطوبت پا نیز خنك شود و این خاصیت را درهیچ پای افزاری نمی توان دید.
كلاش تنها پای افزاری است كه دارای خط تقارن است به این معنی كه چپ و راست برای آن نیست و برای حفظ این فرم و مدل باید هرچند مدت كلاش را راست و چپ و یا چپ و راست پا كرد.
پیاده روی با كلاش متناسب با فرم و مرفولوژی پاها می باشد، كفه آن و قسمت سینه گود پا بر آمده و در پاشنه پا بر جسته این فرم باعث رفع خستگی و عدم خسته شدن پاها در هنگام پیاده روی می شود.
از نظر زیست محیطی هیچ نوع آلودگی محیط بعد از استفاده آن ایجاد نمی شود، چون مواد مصرفی آن كاملا طبیعی است و در خاك كمتر از یك سال تجزیه و به عناصر طبیعی خود تبدیل می شود در حالی كه سایر پای افزارها چند سال طول می كشد كه تجزیه شود.
در ساخت و تولید این پا افزار هیچ نوع دستگاه صنعتی دخیل نیست كه این امر باعث می شود زمینه اشتغال را برای افراد زیادی در منطقه ایجاد كند و مواد اولیه مورد نیاز برای كلاش پارچه نخی مانند متقال٬ چلوار٬ نخ تابیده شده نمره٬ لایه، لایه پوست٬ یا چرم گاو است.
كلاش بافی علاوه بر مریوان در شهرستان های مختلف كردستان از جمله سنندج، دیواندره، سروآباد و كامیاران و سقز نیز رواج دارد اما مریوان به علت تعداد فعالان بالا به عنوان مركز تولید این كفش محسوب می شود.
ارغوان بافی (تهیه سبد و لوازم تزئینی از تركه های چوب) ، جولایی هنر ساخت انواع شال از پشم گوسفند و بز مرخُز، گلیم و جاجیم بافی نیز از دیگر صنایع دستی شهرستان مریوان است.
این شهرستان در 130كیلومتری شمال غربی سنندج مركز استان كردستان و در همسایگی مرز ایران و عراق قرار گرفته است و تا كنون 51 اثر تاریخی این شهرستان در فهرست آثار باستانی كشور به ثبت رسیده است.
علاوه بر آن این شهرستان دارای 135 اثر باستانی شناسایی از دوره های مختلف تاریخی از هزاره سوم قبل از میلاد تا دوره های مختلف معاصر است كه 50 درصد این آثار قابلیت ثبت در فهرست آثار باستانی كشور را دارند.
بازارچه مرزی مریوان، روستاهای قلقله، كماله، كانی میران و سرنژمار، غار كونا شم شم، ناو طاق، دشت بیلو، پل گاران و آبشار كویله از جاذبه های گردشگری مریوان است.
استان كردستان دارای یك هزار و 519 اثر تاریخی شناسایی شده شامل آثار باستانی، غارهای طبیعی، درختان كهنسال، میراث منقول، قنات و مكان های طبیعی است و هم اكنون 828 مورد از این تعداد شامل 763 اثر تاریخی، هشت مورد میراث طبیعی، 49 مورد میراث معنوی و هشت مورد میراث منقول است.
3034/ 3020 *خبرنگار: حسن حسین زاده*انتشاردهنده: علی شریفی
سنندج- ایرنا- مریوان به عنوان مهمترین شهرستان تولید كننده كلاش (كفش دست دوز محلی) هم اكنون با ورود هیات شورای جهانی یونسكو به كردستان مراحل آخر ثبت جهانی خود به عنوان شهر جهانی كلاش را سپری می كند.
