به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، بازار دارو و صنعت داروسازی ایران را شاید بتوان یكی از آسیب دیده ترین بخش ها براثر اعمال تحریم های غرب علیه ایران به شمار آورد. بر اثر تشدید تحریم ها بسیاری از بیماران به ویژه مبتلایان به بیماری های خاص در تامین داروهای خود دچار مشكل شدند و سلامت بسیاری به خطر افتاد. رفع سایه تحریم ها در دولت تدبیر و امید بار دیگر آرامش را به بازار تولید و تامین دارو بازگرداند.
بر اثر اجرای طرح تحول سلامت در دولت یازدهم، اعتبار جداگانه ای برای رفع جبران دارویی و تامین داروهای مورد نیاز بیماران اختصاص یافت كه در نتیجه آن كمبود تعداد اقلام دارویی از 340 به 20 قلم كاهش یافت.
صنعت داروسازی كشور پس از انقلاب اسلامی، در مسیر پیشرفت و رشد قرار گرفت تا آن جا كه اكنون حدود 97 درصد از اقلام دارویی مورد نیاز، تولید داخل است.
به گفته مسئولان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی و سازمان غذا و دارو، اكنون ایران، از نظر داروسازی دارای برترین رتبه میان كشورهای منطقه است كه این مهم در نتیجه تلاش حدود 20 هزار داروساز در كشور به دست آمده است.
** رفع تحریم ها؛ تدبیر بهنگام دولت برای نجات بازار دارو
تحریم صنایع دارویی و تجهیزات پزشكی كشور باعث شده بود تا در سال های اخیر بیماران، پزشكان و كارخانه های تولید دارو با مشكلات جدی تهیه دارو، مواد اولیه و تجهیزات پزشكی روبه رو شوند. امضای توافقنامه برنامه جامع مشترك (برجام) و رفع سایه تحریم ها از سر ایران، زمینه های گسترده ای را برای تبادلات دارویی و تجهیزات پزشكی و سرمایه گذاری در این حوزه فراهم ساخت.
براساس آمارهای منتشر شده، ایران در سال 1393 شاهد كاهش 30 درصدی واردات دارو و تجهیزات درمانی به كشور بود. در فروردین 1392 نیز واردات دارو و مكمل نسبت به سال قبل آن، 18.6 (18 ممیز 6 دهم) درصد كاهش یافت.
تشدید تحریم ها، صنایع دارویی ایران را به شدت مورد تاثیر قرار داد تا جایی كه تولید برخی داروها به دلیل وارد نشدن مواد اولیه از كشورهای اروپایی و آمریكایی با چالش جدی روبه رو شد. تهیه لوازم پزشكی به ویژه لوازم مورد نیاز برای انجام حراجی ها و آزمایشات نیز یا امكان پذیر نبود یا به سختی صورت می گرفت. با رفع تحریم ها، ورود مواد اولیه تولید داروها به كشور و تجهیزات نوین پزشكی فراهم شد.
در نتیجه سیاست خارجی درپیش گرفته شده از سوی دولت یازدهم، اینك، فضای مناسب برای برقراری ارتباط علمی در حوزه داروسازی با جهان برقرار شده است تا جایی كه در دیدار هیات های گوناگون اروپایی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی همواره به عنوان یكی از اعضای اصلی مذاكره كننده، حضور یافته است.
بنابر گفته وزیر بهداشت در همایش معاونین سازمان غذا و داروی دانشگاه های علوم پزشكی سراسر كشور روز بیست و دوم تیرماه، «دولت یازدهم كم حاشیه ترین دوره در حوزه دارو و تجهیزات پزشكی بوده است.»در نتیجه اقدام های دولت تولید داروی داخلی از 58 درصد به 67 درصد افزایش داشته است ضمن اینكه واردات دارو كاهش پیدا كرد.
بر پایه آمارها، از سال های 82 تا 92 صنعت داروسازی بیشترین میزان واردات را تجربه كرد اما از سال 93 به بعد واردات كاهش یافت. البته صادرات نیز در دولت یازدهم به دو برابر افزایش یافت كه این میزان نیز برای مسئولان راضی كننده نبود.
** گام های درخشان دولت در عرصه بهداشت تغذیه
توسعه صنایع غذایی، تلاش برای بهبود وضعیت بهداشتِ تغذیه و اصلاح الگوی تغذیه در جامعه از اولویت های مسئولان بهداشت و غذا در چهار سال گذشته بود.
هشدار نسبت به استفاده از روغن مضر پالم در لبنیات تولید كارخانه ها و همچنین صنعت شكلات و شیرینی پزی دست كم برای نخستین بار در دولت یازدهم رسانه ای شد و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در گفت وگویی مستقیم با مردم، نسبت به مصرف لبنیات پرچرب و روغن های نباتی و جامد هشدار داد؛ اقدامی كه تا پیش از آن از سوی هیچ یك از مسئولان دولتی رخ نداده بود.
تلاش های دولت برای كاهش مصرف پالم در صنایع غذایی كشور منجر به كاهش واردات این روغن در سال های اخیر شد. بر پایه آمارها، واردات روغن پالم در سال 94 حدوداً 420 هزارتن كه در سال 95 به 390 هزار تن رسید.
«ارتقاء فرهنگ و سواد تغذیه ای جامعه» از دیگر برنامه های دولت برای اصلاح الگوی تغذیه ای مردم به شمار می رود. این برنامه كه با همكاری سازمان ها و ارگان های گوناگون در حال اجرا است، به دنبال حذف رفتارهای غذایی نادرست ایرانیان است كه منجر به چاقی، اضافه وزن، افزایش بیماری های قلبی و عروقی، دیابت و انواع سرطان شده است.
برگزاری نخستین همایش تخصصی امنیت غذا، سلامت و توسعه، وعده گشایش رصدخانه سلامت تا پیش از پایان دولت یازدهم با هدف آگاهی مردم ایران از روند بیماری ها، نوع بیماری ها و توزیع جغرافیایی آن و پایش مستمر وضعیت بهداشتی رستوران ها، هتل ها و كارخانه های غذایی از دیگر تدبیرهای دولت برای بهبود وضعیت بهداشت، سلامت و تغذیه مردم بوده است.
** امیدها به رفع چالش های داروسازی در دولت دوازدهم
یكی از توصیه های وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی برای ادامه مسیر پیشرفت در حوزه داروسازی به دولت دوازدهم، اتخاذ تصمیم های استراتژیك تر در این صنعت است.
به گفته وی، دولت دوازدهم باید به داروهای ژنریك، نوسازی صنعت دارو، تولید داخلی دارو و شركت های دانش بنیان توجه بیشتری نشان دهد.
جذب سرمایه گذاری خارجی در بخش صنعت و رفع چالش های نقدینگی كه همواره یكی از موانع اصلی بر سر راه داروسازان است از اصلی ترین مطالبات فعالان این بخش است.
كنترل قیمت ها، كیفیت داروها و افزایش صادرات شود و تولیدكنندگان و سندیكای دارو بازارهای بیشتری را مورد هدف قرار دهند. از طرف دیگر هم خریداران خدمت اعم از وزارت بهداشت و بیمه باید استراتژی‌های مناسبی داشته باشند و علاوه بر كنترل قیمت‌ها به موضوع كیفیت هم بپردازند و به مرغوبیت آنها توجه كنند.
از نگاه متخصصان این حوزه ضروری به نظر می رسد تا شركت های دانش بنیان توسعه یابند و در این مسیر دولت كمك كند.
سكان صنعت غذا و داروی ایران در شرایطی به دست دولت یازدهم سپرده شد كه بی مهری های اقتصادی، سیاست گذاری های ناكارآمد و تحریم ها باعث آسیب های بسیاری به آن شده بود. تلاش های دولت اما بار دیگر این صنایع را به مسیر رشد و پیشرفت بازگرداند كه به نظر می رسد ادامه برنامه های توسعه ای و سیاست گذاری های اثربخش در دولت دوازدهم این بخش از صنعت كشور را به رشد و شكوفایی برساند.
پژوهشم**9283** 1601**خبرنگار: فرشته ذبیحیان** انتشاردهنده: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.
تهران- ایرنا- تحریم دارویی یك كشور براساس اسناد بین المللی اگرچه غیرقانونی است اما بازار داروی ایران تا سال ها پیش از اجرای توافقنامه برجام، در گرداب مشكلاتی چون تامین مواد اولیه برای داروسازی اسیر شده بود.
