محمدعلي نبي پور روز سه شنبه در نشست انجمن ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گناباد افزود: سفال مند با وجود سابقه كهن پنج هزار ساله، به دليل ديدگاه سنتي و فناوري غيرمطلوب نتوانسته متناسب با ظرفيت خود در بازارهاي داخلي و خارجي بدرخشد.
وي ادامه داد: توليدكنندگان اين بخش بيشتر به صورت سنتي و بر اساس تجارب انتقال يافته از نسل قديم فعاليت مي كنند در صورتي كه اين ديدگاه نمي تواند موجب تجاري سازي توليدات و موفقيت آنان در عرصه رقابت با ديگر توليدات شود.
فرماندار گناباد گفت: حفظ ميراث فرهنگي تنها توسط دولت و دستگاههاي اجرايي محقق نمي شود لذا مشاركت مردم در اين زمينه ضروري است. مسئولان ذيربط و اداره ميراث فرهنگي با گسترش انجمنهاي ميراث فرهنگي در روستاها زمينه مشاركت مردم را در اين بخش بيش از پيش افزايش دهند.
رئيس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گناباد نيز گفت: با توجه به قدمت و اصالت چند هزار ساله سفال مند ايجاد بازارچه براي فروش محصولات توليدي سفالگران ضروري است.
عليرضا شناسايي به ثبت هنر توليد سفال مند در فهرست ميراث معنوي كشور اشاره و بيان كرد: استفاده از طرحهاي اصيل يك ضرورت براي رشد و رونق توليد صنايع دستي است.
وي اضافه كرد: گناباد كه روزگاري خود مظهر هنر سفالگري بود ، امروز تبديل به مركزي براي فروش سفال لالجين همدان تبديل شده است.
وي تصريح كرد: در شرايطي در چند سال گذشته بيش از پنجاه كارگاه سفالگري در گناباد داير بوده كه در اكثر آنها سفال با طرحهاي اصيل توليد مي شد ولي هم اكنون كمتر از 10 كارگاه در اين بخش فعاليت دارند كه در بيشتر اين كارگاهها سفال همدان به فروش مي رسد.
شناسايي با اشاره به اينكه ما مخالف عرضه سفال همدان در گناباد نيستيم، گفت: ولي نبايد فروش و عرضه سفال همدان سفال مند گناباد را كه روزگاري شهرت جهاني داشته است. را تحت تاثير منفي خود قرار دهد.
وي بدون اشاره به اينكه آمار مشخصي از ميزان فروش و عرضه سفال مند گناباد وجود ندارد، گفت: به طور يقين با كاهش بيش از 40 كارگاه سفال مند در چند سال اخير ميزان توليد و عرضه اين صنايع دستي چند هزارساله به شدت كاهش يافته است.
172 هنرمند در رشته هاي مختلف صنايع دستي مانند سفالگري، پارچه بافي، گليم باقي، معرق و منبت، سبد باقي، نمدمالي، چاقوسازي و آهنگري در 15 كارگاه شهرستان گناباد فعاليت مي كنند كمتر از 10 مورد آن در بخش توليد سفال مند تشكيل مي دهد.
همچنين افزون بر 30 نفر در توليد سفال مند گناباد فعاليت مي كنند. سفال مند از پنج هزار سال پيش تاكنون در روستايي با همين نام در گناباد توليد و از نظر نوع مواد تشكيل دهند به دو گروه جسمي و چيني تقسيم مي شود. مهمترين مشخصه سفال مند عناصر تزييني برگرفته از طبيعت و در چهار گروه انساني، حيواني، گياهي و هندسي است. نقش ماهي كه زينت بخش اكثر سفالهاي مند گناباد است جايگاه والايي در روايات اسطوره اي دارد. نقوش ديگر زينت بخش سفال مند كه هر يك به مقتضاي حضور آن در قلمرو اسطوره و فرهنگ كهن ايران قابل تعبير و تفسير است شامل خورشيد، پرنده، پروانه، بته جقه، گل و مرغ، گل و پروانه، گل و برگ، گل كدو، كتيبه، ابر و گل، گنجي، اسليمي، گل گرد و خونه كشي مي باشد.
گناباد در فاصله 287 كيلومتري مشهد واقع است.
خبرنگار: فهيمه نعمتي شهري **انتشاردهنده: حسين كريم زاده
7545/2095/1858
گناباد- ايرنا- فرماندار گناباد گفت: كارگاهها و فضاي توليد سنتي و فقدان توجه به نياز بازار هدف مهمترين علل ركود و گسترش نيافتن توليد سفال اصيل و كهن روستاي 'مند' در اين شهرستان است.
