این گونه بومی یكی از مهم ترین و با ارزش ترین درختان جنگلی شمال كشور و یكی از پنج گونه پهن برگ همیشه سبز جنگل های حوزه جنگل های البرز شمالی ایران و در فهرست گونه های گیاهی در خطر انقراض اتحادیه بین المللی حفظ طبیعت(iucn) قرار دارد.
این گونه بومی جنگل های هیركانی، همیشه سبز و زیبا، درای برگ های شفاف و چوب با ارزش و كاربردهای مختلف صنعتی و ریشه های متراكم به هم تنیده با برگ های براق و چرمی شكل دارای دیرزیستی بسیار بالا و گونه ای كاملاً سایه پسند است.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری املش در مصاحبه با ایرنا گفت: از بهار سال 93 با سرایت و شیوع بیماری بلایت یا سوختگی شمشاد بخش وسیعی از درختان شمشاد منطقه دواب سیاهكلرود چابكسر واقع در محدوده منطقه حفاظت شده جنگلی سرولات و جواهردشت به مساحت 800 هكتار دچار آسیب جدی شد و بعضی از درختان شمشاد به كلی خشك شده اند.
عبدالعلی رهنما اظهار داشت : بلایت كه عامل آن نوعی قارچ می باشد از بیماری مخرب و خطرناكی محسوب می شود كه سبب خزان و ازبین رفتن توده های شمشاد در منطقه شده است. این بیماری هم اكنون بعنوان یك همه گیری (ایپیدمی) محدوده وسیعی از درختان شمشاد منطقه پائین دست شهرستان املش به ویژه درختان اطراف و حاشیه بقاع متبركه را آلوده كرده و درمناطق جلگه ای بیشتر درختان بر اثر این بیماری خشك شده اند و بیشترین آسیب را به بافت برگ و سرشاخه ها سپس تنه درخت وارد كرده و با ایجاد لكه های قهوه ای در برگ گیاه، مرگ سریع و گسترده ی بافت ها را فراهم می كند.
به گفته وی در قسمت های كوهپایه ای با ارتفاع بیشتر سرایت آفت به درختان شمشاد در معرض جدی قرار نگرفته اند ولی احتمال همه گیر شدن آفت سوختگی شمشادها در این مناطق هم دور از انتظار نیست.
رییس اداره منابع طبیعی املش یاداور شد: از یك سال قبل خارج از طرح های جنگداری، در مجموع پنج هكتار از محوطه های بقاع متبركه و رویشگاه های درختان شمشاد این شهرستان واقع در مناطق جلگه ای، آفت شب پره برگ خوار و پوست خوار درختان شمشاد مشاهده شده كه برای مبارزه و مقابله با آن تاكنون 6 لیتر سم از نوع بی تی در دوازده مرحله سمپاشی انجام شده ولی برای مبارزه جدی به حمایت ها و ورود كارشناسان مربوطه استان و سازمان جنگل ها و مراتع كشور نیاز است.
وی با بیان این كه در صورت ادامه روند بیماری و سرایت و پایداری و ماندگاری باعث ازبین رفتن تمام درختان شمشاد خواهد شد افزود: انتظار می رود با كمك متخصصان علوم گیاه شناسی و جامعه دانشگاهی، پژوهش و مطالعات بیشتری در خصوص زیست شناسی و اكولوژی قارچ، سرعت و نحوه انتشار بیماری، سرایت در زمان رشد یا جوانه زدن، شرایط دمایی و آب و هوایی صورت گیرد .
رهنما تاكید كرد : ضروری است بانك ژن این گونه نادر گیاهی تشكیل شود تا درصورت عدم كنترل آفات و بیماری ها حد اقل بتوان ژن گونه ها را حفظ كرد.
جنگل زیباترین جلوه طبیعت، مظهر شكوه و عظمت آفرینش و نماد قدرت لایزال خداوندی است و برای نجات درختان شمشاد خزری و حفظ و حراست از این میراث ارزشمند و ماندگار باید امروز چاره اندیشید، فردا خیلی دیر است.
شهرستان املش در75كیلومتری شرق گیلان واقع شده است.
جنگل‌های هیركانی یا جنگل های مختلط خزری - هیركانی یك زیست منطقه در زیست بوم جنگل های مختلط پهن برگ حاشیه جنوبی دریای خزر به مساحت ۵۵٬۰۰۰ كیلومتر مربع است كه در حاشیه جنوبی و جنوب غربی دریای خزر و در دو كشور ایران و جمهوری آذربایجان است.
این جنگل از منطقه هیركان جمهوری آذربایجان آغاز و تا استان گلستان در ایران امتداد دارد و در ایران مورد حفاظت مشترك سازمان محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی است.
این جنگل با قدمت ۴۰ میلیون سال یكی از ارزشمند ترین جنگل های جهان به شمار می آید و از آن به عنوان موزه طبیعی یاد می شود.
خبرنگار : جهانی **انتشار دهنده : بابایی
7291 /6030
رشت – ایرنا - درختان شمشاد هیركانی یا خزری شهرستان املش با ورود نوعی آفت در معرض نابودی قرار گرفته است.
