اهداف توسعه روابط اقتصادی با عراق محقق نشده است/ استقبال ازخودروی ایرانی

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «سیدحمید حسینی» امروز (دوشنبه) در نشست خبری در جمع خبرنگاران با اشاره به اینكه عراق بزرگترین و مهمترین بازار ایران و بهترین فرصت تجاری برای كشور ماست، افزود: تحولات عراق برای ایران هم فرصت است و هم تهدید، اما باید آسیب شناسی كنیم كه چرا در تحقق برنامه های اقتصادی خود در این كشور موفق نبودیم.
حسینی بیان داشت: توسعه روابط تجاری به 15 میلیارد دلار (كه در عمل فقط به هشت میلیارد دلار دست یافتیم)، انعقاد قرارداد تعرفه تجاری، لغو ویزا و تشكیل كنسرسیوم مشترك بیمه ای، حمل و نقل، بانكی و تجاری، از جمله اهداف پنج ساله تعریف شده در عراق بود كه هیچیك تحقق نیافت.
وی تصریح كرد: بخشی از این امر به دلیل تحریم ها علیه ایران و بخشی دیگر به دلیل ظهور داعش در عراق بود كه روی روابط دو طرف تاثیر سوء داشت؛ همچنین در برخی موارد قصور از سوی ایران بوده است.
دبیركل اتاق مشترك بازرگانی ایران و عراق ادامه داد: توسعه روابط تجاری ما با عراق از حضور شركت های بزرگ و افراد با تجربه خالی بوده و بیشتر مبتنی بر تجارت اقوام، عشایر، مرزنشینان و پیله وران بوده است.
حسینی گفت: بر این اساس بغدادنشینان و ذینفعان شناخته شده و بزرگ نفعی از توسعه تجارت با ایران نداشته اند، در صورتی كه وقتی با تركیه، اردن، عربستان و ... تجارت می كنند حتما از طریق افراد صاحب نفوذ مستقر در بغداد انجام می شود.
فعال بخش خصوصی د ادامه با اشاره به كارشكنی دولت عراق از حدود نوامبر (آبان- آذر) سال 2016 كه طی آن تعرفه های گمركی برای مراودات تجاری با ایران سه برابر شد، اظهار داشت: اكنون تعرفه گمركی كالاها بطور میانگین 20 دلار به ازای هر تن كالا است كه محصولاتی نظیر سیمان را با شوك مواجه كرده است و صادرات آنها دیگر صرفه اقتصادی ندارد.
وی یادآور شد: البته در مناطق مرزی با اقلیم كردستان عراق این مشكلات وجود ندارد و عمده مشكلات در گمركات شلمچه، مهران، چذابه و سومار است كه دولت عراق این قوانین را در این مناطق اعمال می كند؛ در حالی كه در سایر مرزهای این كشور چنین مسائلی حاكم نیست.
این مقام مسئول افزود: چنین تبعیض و برقراری تعرفه های گمركی 45 درصدی فقط برای كالاهای ایرانی اعمال می شود، اما رقبای تجاری كشورمان با چنین مشكل و محدودیتی مواجه نیستند؛ به عنوان نمونه كشور اردن كه مرز مشترك با عراق ندارد و با دور زدن منطقه از طریق دریا كالاهای خود را از دبی به این كشور صادر می كند، تعرفه ترجیحی 30 درصدی می پردازد.
وی تصریح كرد: همه گمركات عراق در اختیار احزاب و عشایر این كشور است كه سهمی از درآمدهای گمركی دارند.
حسینی به عنوان نمونه به تعطیلی بیش از 30 روزه مرز چذابه در ماه گذشته اشاره كرد كه در اوج دعوا بین احزاب و عشایر این كشور اتفاق افتاد و هفته گذشته بالاخره بازگشایی شد.
وی اضافه كرد: بی ثباتی قوانین و مقررات در مرزهای عراق موج می زند و تنها در گمركات اقلیم كردستان و گمركات باسابقه هوایی و دریایی بندر بصره با چنین معضلاتی مواجه نیستیم.
دبیركل اتاق مشترك بازرگانی ایران و عراق ادامه داد: كشور عراق به صورت فدرالی اداره می شود و بر این اساس، همه استان ها و ایالت های آن می توانند برای خود تعرفه های مجزایی مصوب كنند؛ در این زمینه هرچقدر تلاش كردیم تا شاهد ثبات در عملكرد مسئولان عراقی باشیم، موفق نشدیم؛ بلكه كاملا سلیقه ای است و تابع هیچ قانونی نیست.
وی با اشاره به این فساد سیستمی كه گریبانگیر مردم عراق شده، اما به نفع احزاب و عشایر این كشور است، از تخصصی كردن گمركات به عنوان یكی از راهكارها برای رفع این مشكل یاد كرد و گفت: بطور مثال مصالح ساختمانی كشورمان را می توان از مرز مهران به عراق صادر كرد تا دیگر شاهد سوء استفاده هایی از این دست نباشیم.
حسینی از برنامه ریزی برای برگزاری نشست با استاندار و مسئولان استان «واسط» عراق در سه شنبه هفته آینده خبر داد تا بتوان به هماهنگی های بیشتری در این امور با آنها دست یافت و گفت: از طرف ایران نیز بطور قطع نمایندگان گمرك، سازمان توسعه تجارت، استاندار ایلام و رئیس اتاق بازرگانی این شهر حضور خواهند یافت.
وی بیان داشت: در حالی كه ایرانی ها و عراقی ها سوابق تاریخی و علائق مشتركی دارند، اما عراقی ها بتدریج در حال فراموش كردن آن هستند و از اینكه در ادامه نیز مورد حمایت قرار نگرفته بلكه مورد تبعیض قرار بگیریم، دل نگرانیم.
این مسئول همچنین با بیان اینكه برخی وزارتخانه های عراق (مانند بازرگانی، دفاع، صنعت و ...) حتی سرپرست ندارند، گفت: شاهد تقسیم بندی قدرت در عراق هستیم و نظام ریاستی حاكم، این كشور را فلج كرده است؛ بر این اساس باید مشكلات خود را با استان ها و شهرستان هایشان حل كنیم و برای نخستین بار این حركت در حال انجام است.
وی همچنین به برگزاری نشست های ماهیانه با استان های مرزی عراق، به عنوان یكی دیگر از راهكارها اشاره كرد.

** لغو صدور ویزای تجاری تجار ایرانی
دبیركل اتاق مشترك بازرگانی ایران و عراق خواستار همراهی هر چه بیشتر رسانه ها و مطبوعات در مسائل عراق شد و گفت: باید از سفیر عراق مطالبه گری داشته باشیم كه چرا ویزاهای تجاری ایرانی ها را كه پیشتر 6 ماه صادر می شد را لغو كرده است؛ عراقی ها بجای اینكه در «پسا داعش» همكاری بیشتری با ما داشته باشند، در كارها سنگ اندازی می كنند.
وی ادامه داد: در حالی كه ایران از وزارت نیروی عراق 500 میلیون دلار مطالبه دارد، اما شاهدیم این وزارتخانه حتی در مناقصه های خود از شركت های ایرانی دعوت بكار نمی كند؛ باید مشخص شود به چه دلیلی این تبعیض ها را برای ایرانی ها قائل می شوند.

** برگزاری همایش بازسازی عراق در كویت!
حسینی اضافه كرد: در حالی كه پس از حمایت های ایران بویژه نبرد علیه داعش بویژه در سوریه و آزادسازی موصل، انتظارها بر حضور هر چه بیشتر ایرانی ها در بازسازی این كشور است، اما شاهدیم «همایش بازسازی عراق» در كویت برگزار می شود.

** از دست رفتن بازار سیمان با رقابت قیمتی شركت های ایرانی
وی در ادامه با اشاره به از دست رفتن بازار سیمان در عراق، تصریح كرد: در حالی كه سالیانه هفت تا هشت میلیون تن صادرات سیمان به عراق داشتیم، اما رقابت شركت های ایرانی در صادرات به این كشور كه قیمت این محصول را به تنی 45 دلار تقلیل داد، در نهایت موجب از دست رفتن بازار شد.
این مسئول توضیح داد: دولت عراق با بیان اینكه این قیمت ها موجب زمین خوردن صنایع سیمان داخلی اش شده، قیمت های ارائه شده از سوی شركت های ایرانی را «دامپینگ» (عرضه باقیمت پایین ترازتولیدداخلی) توصیف كرد و خواهان ارائه مستندات قیمتی شد، اما شركت های ایرانی از از ارائه مدارك طفره رفتند كه در نهایت با «ضد دامپینگ» عراقی ها مواجه شدند.
وی خاطرنشان كرد: امروز عراقی ها به لطف سرمایه گذاری پاكستانی ها و اروپایی ها به اندازه كافی تولید سیمان دارند، اما پیش بینی می كنیم كه با آغاز بازسازی موصل، دوباره به سیمان كشورمان محتاج خواهند شد و به نظر می رسد دوباره می تواین بازار سیمان را احیا كنیم.
حسینی از برنامه ریزی برای ایجاد و راه اندازی مراكز بزرگ زنجیره ای فروشگاهی (هایپرماركت ها) در عراق خبر داد و گفت: تحقق این مهم، علاوه بر عرضه كالاهای ایرانی، به ایجاد دفتر در عراق و حتی برگزاری نمایشگاه ها خواهد انجامید و نخستین فروشگاه در بصره راه اندازی خواهد شد؛ موضوعی كه با حمایت اتاق بازرگانی ایران نیز همراه شده است.
وی همچنین با اشاره به حضور بسیار كمرنگ ایران در صنعت تبلیغات عراق، تصریح كرد: به دنبال راه اندازی دفتر اتاق مشترك در عراق هستیم تا بتوانیم در كنار سفارتخانه و رایزنان بازرگانی به توسعه فعالیت ها بپردازیم.
دبیركل اتاق مشترك بازرگانی ایران و عراق خاطرنشان كزد: امروز سهم ایران از بازار دارو و تجهیزات پزشكی عراق یك درصد، فلزات 11 درصد، مواد غذایی 18 درصد، مصالح ساختمانی 55 درصد، روغن های معدنی و كالاهای پالایشگاهی 48 درصد و محصولات شیمیایی و پتروشیمی 28 درصد است كه امكان افزایش برخی از آنها وجود دارد.
وی گفت: در حالی كه انبار مناسبی برای فروش كالاهای پتروشیمی در عراق نداریم، شاهدیم تركیه كالای ایرانی را خریده و آن را به عراق صادر می كند.

** سهم 5 درصدی ایران در بازار خودروی عراق
حسینی یادآور شد: سهم ایران در بازار خودروی این كشور نیز تنها پنج درصد است، عراقی ها از سادگی، ارزانی، در دسترس بودن قطعات و خدمات پس از فروش خودروهای ایرانی راضی اند و به همین دلیل از تولیدات كشورمان در عراق استقبال شده است.
وی با اشاره به تناقض های آماری عراق كه واردات این كشور بین 32 تا 43 میلیارد دلار ذكر می شود، سهم ایران را بین هفت تا هشت میلیارد دلار عنوان كرد و گفت: ایران نزدیكترین و بهترین بازار برای عراقی هاست.
این مسئول با ابراز خرسندی از فعال شدن دستگاه دیپلماسی كشورمان در مسائل اقتصادی عراق، تاكید كرد: باید تلاش ها در این زمینه افزایش یافته و مسئولان را نسبت به مسائل عراق حساس تر كنیم.
وی با انتقاد از موج انتشار اخبار منفی از عراق كه بیشتر حول مسائل جنگ، داعش و درگیری ایران و آمریكا در این كشور است، خاطرنشان كرد: هر خبر مثبت از این كشور می تواند انگیزه ای برای حضور بنگاه داران بزرگ ایرانی در عراق باشد.
به گزارش ایرنا، پیشتر «ایرج مسجدی» سفیر ایران در عراق با اشاره به ارزش هشت میلیارد دلاری روابط اقتصادی و تجاری ایران و عراق، نهادینه و محكم كردن روابط سیاسی با زیرساخت های اقتصادی را رمز موفقیت در بازار بزرگ این كشور برشمرده بود.
وی یادآور شد: اگر بتوانیم جای پای خود را در عراق محكم كنیم، می توانیم در عرصه های مختلف اقتصادی این كشور به فعالیت بپردازیم.
مسجدی، عراق را میدان رقابت بزرگی دانست كه هر كس درآن موفق تر عمل كند، قادر است صحنه را به دست بگیرد اما رقابت به ویژه در میدان اقتصادی دشوار شده است.
وی تصریح كرد: ایران قادر است با وجود مسائل و مشكلات مختلف، در عرصه اقتصاد عراق حرف های جدی برای گفتن داشته باشد.

برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با كانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
@IRNAeco
https://t.me/irnaeco
اقتصام ** 3065 ** 1561**خبرنگار: محمد ملك دار ** انتشار:مژگان توانا