روابط تجاري بين دو كشور كه همواره در طول تاريخ روابط دوجانبه، خوب و پربار بوده است به دليل تحريم هاي يكسويه آمريكا و برخي از متحدانش كمي سرد شده بود اما پس از برجام كه به رفع بسياري از محدوديت ها منجر شد داد و ستد بين بازرگانان ايراني و هندي گرمي و سرعت بيشتري گرفت.
بسياري از كارشناسان و پژوهشگران دو كشور، برجام را سندي مهم براي توسعه روابط ايران با هند دانسته و تصريح مي كنند كه روابط تهران و دهلي نو در دوسال گذشته بسرعت در همه زمينه ها گسترش يافته است.
**مبادلات ايران و هند در زمينه نفت، گاز و پتروشيمي
در عين حال، رشد مناسبات تجاري و اقتصادي بين دو كشور به سرعت حاصل نشد و مستلزم رفع موانع و ريل گذاري براي توسعه بيشتر بود.
شركت هاي هندي كه مشتري سنتي نفت ايران بوده و با بازار ايران آشنايي كامل داشتند در طول مذاكرات برجام حجم خريد خود از ايران را پايين نگه داشته بودند تا قدرت چانه زني خود بر سر قيمت را بالا ببرند. آنها بلافاصله پس از برجام، با ايران براي افزايش خريد نفت توليدي آن وارد مذاكره شده و واردات نفت از ايران را به ميزان سه برابر افزايش دادند.
غلامرضا انصاري سفير جمهوري اسلامي ايران در دهلي نو تلاش هندي ها براي سرمايه گذاري در حوزه پتروشيمي ،كود شيميايي وصنايع بالا دستي صنعت نفت را از نتايج اميدواركننده برجام دانست.
**چشم انداز گشايش در حوزه بانكي و بيمه اي
پس از برجام ولي الله سيف رييس كل بانك مركزي اعلام كرده بود كه 6 ميليارد دلار از محل فروش نفت نيز در هند وجود دارد. در حالي كه دومين گزارش وزارت خارجه ايران از برجام در تير ماه سال گذشته بر تسويه مطالبات نفتي با هند و توافق دريافت بيش از 6 ميليارد يورو مطالبات معوقه در يك روند سه ماهه» كه مبلغ «حدود 1.585 ميليارد يورو در بانك هاي هالك تركيه و EIH هامبورگ دريافت شده است» تاكيد مي كرد.
به گفته سفير ايران در هند به رغم اينكه نخست وزير هند در سفر به ايران تاكيد بر فعال شدن روند افتتاح شعبات بانك هاي ايراني درهند داشت ولي تاكنون به دلايل تكنيكي اين مجوز صادر نشده است .
**اتصال بورس‌هاي كالاي ايران و هند
و باز هم پس از برجام بود كه نهادهاي ناظر بازار سرمايه ايران و هند، موافقتنامه خريد و فروش محصولات در بورس‌هاي كالايي 2 كشور را براي معامله مجموعه‌اي از محصولات ازجمله قير كه داراي اهميت استراتژيك براي هند است امضا كردند. حذف واسطه‌ها در بازار قير و حضور شفاف‌تر و فعال‌تر شدن دو كشور در تعيين قيمت و كيفيت اين محصول از ديگر مزاياي امضاي اين توافقنامه اعلام شد.
**برنامه هند براي توسعه بندر چابهار
هند در سالهاي اخير به برنامه ريزي هاي استرانژيك متعددي فراواني براي توسعه نفوذ اقتصادي خود در منطقه و جهان دست زده است كه از جمله آنها طرح دسترسي به بازار آسياي ميانه از طريق بندر چابهار است.
پس از برجام كه موانع بانكي و كشتيراني زيادي را از جلو راه هند برداشت اين كشور 500 ميليون دلار براي تسريع توسعه اين بندر اختصاص داد.
به گفته سفير ايران در هند، فعال شدن خط اعتباري هند براي خريد ريل و سرمايه گذاري و توسعه بندر چابهار از ديگر دستاوردهاي برجام است.
به گزارش اسپوتنيك، ساخت كريدور حمل و نقل بين المللي شمال —جنوب هم كه به سن پترزبورگ روسيه متصل مي شود براي هند بسيار مهم است چون دسترسي آن را به سطح جغرافيايي وسيعي از طريق چابهار فراهم مي سازد.
**ادامه فعاليت كشتيراني ايران و هند پس از برجام
علاوه بر اين، پس از برجام سهامداران شركت كشتيراني ايران و هند با پيشنهاد طرف ايراني درباره توجيه اقتصادي و فعاليت مجدد شركت كشتيراني ايران و هند به شكل قبل از تحريم موافقت كردند.
شركت ايران و هند تنها شركتي بود كه علاوه بر تحريم خزانه داري امريكا و اتحاديه اروپا از سوي شوراي امنيت سازمان ملل نيز تحريم شد.
**چشم انداز روابط تجاري ايران و هند
ايران به دنبال گسترش روابط به هند در تمام زمينه هاي ممكن از جمله تجارت و بازرگاني است.
سفير ايران در هند در مصاحبه با خبرگزاري جمهوري اسلامي، به امضاي موافقتنامه هاي تجارت ترجيحي ،حمايت از سرمايه گذاري متقابل و حذف ماليات مضاعف به عنوان زمينه ساز افزايش مراودات تجاري در زمينه صادرات ميوه ، خشكبار،زعفران، خرما و خدمات فني و مهندسي به هند اشاره كرد.
در واقع تهران و دهلي نو كه از سالها پيش شركاي خوبي براي هم بوده اند مي توانند در كنار هم در اقتصاد شبه قاره و غرب آسيا نقش اساسي بازي كنند. در حال حاضر نيز پروژه هاي بزرگ مشترك در زمينه انرژي و حمل و نقل انگيزه هاي آنها را براي شراكت تقويت كرده است.
برجام در تيرماه 1394 ميان ايران و كشورهاي گروه 1+5 (آمريكا، روسيه، چين، فرانسه، انگليس و آلمان) به امضا رسيده و از بيست و ششم دي ماه 1394 اجرا شد.
آساق**1424**دينداري**1663**انتشار دهنده: خسرو حسيني
تهران – ايرنا – توافق هسته اي ايران با شش كشور قدرتمند جهان كه به برجام معروف شد باعث گسترش همه جانبه روابط ايران و هند بخصوص در حوزه تجارت شده است.
