اين گزارش در ادامه آورده است: «عبدالمطلب شريفي» رئيس هيأت باستان شناسي كاوشهاي اضطراري اين گورستان در گفتوگو با روزنامه ايران ميگويد: «تا پيش از اين كاوشها، از سلسله اشكاني مواد فرهنگي زيادي به دست نيامده است.»
به گزارش روزنامه ايران گورستان تاريخي وستمين سال گذشته براثر عمليات گازكشي از نكا به ساري كشف شد. به گفته «بزرگ نيا» مدير ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري مازندران، اين اتفاق باعث شد گورستان وستمين در فهرست ميراث ملي ثبت شود. آنطور كه «عبدالمطلب شريفي» رئيس هيأت باستانشناسي كاوشهاي اضطراري ميگويد، اين محوطه ميتواند رازهاي مگوي بسياري از دوره اشكاني كه آثار زيادي از آن به دست نيامده است، بازگو كند. باستان شناسان در سال نخست اين كاوش توانستند 60 گور دخمه اشكاني را كشف كنند. به گفته شريفي بسياري ازاين گورها خانوادگي است. بيشترين اسكلتي كه در يك گور خانوادگي به دست آمده، متعلق به شش نفر است. آنها هنوز نميدانند كه اين گورستان متعلق به چه شهري يا چه واقعه تاريخي است!
باستان شناسان در فصل پيش 48 گوردخمه را مستندسازي و اشياي آن را به موزهاي در ساري منتقل كردند. آنها در فصل دوم كه در كياسر در جريان است 12 گوردخمه ديگر را هم بررسي خواهند كرد. گورستانها مهمترين دادهها را براي بررسي پيش روي باستان شناسان مينهند. به گفته شريفي مردم در دوره اشكاني به دنياي پس از مرگ اعتقاد داشتند: «بنابراين وقتي كسي فوت ميكرد در كنار او لوازم سفر از جمله ظروف پر غذا را ميگذاشتند.» جنس ظروف غذاي به دست آمده از اين گوردخمهها سفالي و برنزي است. از شغل و حرفه فرد هم نشانيهايي وجود دارد، مثلاً نيزه در كنار اسكلتي كه نشان ميدهد اين مرد در روزگاري سرباز بوده است. باستانشناسان تا به امروز جنسيت 76 جسد را توسط باستان شناس گروه شناسايي كردهاند اما به گفته شريفي چون گورها خانوادگي است در بسياري از موارد اسكلتها روي هم قرار گرفته و جنسيت آنها قابل شناسايي نيست.
او اعتقاد دارد كه علاوه بر معماري شاخص گوردخمههاي وستمين، انگشتر مهرهاي آن هم به لحاظ نقش و جنس منحصر به فرد است. او نقشهاي روي مهرها را حيواني و هندسي اعلام ميكند. همين دستاوردها باعث شد شركت گاز قبول كند مسير حفر لوله نكا به ساري را در جنوب سايت و خارج از آن ادامه دهد. شريفي اين اطمينان را هم ميدهد كه اين عمليات گازرساني هيچ خدشهاي به حريم و عرصه و حتي منظر اين گورستان تاريخي وارد نميكند.
اين كاوشها به گفته شريفي به كشف دو نوع تدفين منجر شده است: «دو گورستان دخمهاي و چاله تدفين در سايت وستمين وجود دارد كه در گورستان دخمهاي شيوه تدفين جنيني و در گورستان چاله تدفين بهصورت طاقباز است.» در تدفين جنيني، جسد را به حالت جنيني (به صورتي كه در رحم مادر قرار دارد) درون گوردخمه ميگذاشتند. البته بولدوزر شركت گاز دو گور از سه گور گورستاني كه چاله تدفين است را تخريب كرده است. باستان شناسان در تنها گور باقي مانده از اين شيوه تدفين سربازي 20تا22 ساله را يافتهاند كه زره بر تن دارد. او درباره وضعيت حفاظتي اين سايت پارتي هم از مراقبت چهار فصل يگان حفاظت و نيروي انتظامي خبر ميدهد.
در اين كاوشها كارشناسان لهستاني مطالعات ميداني بر استخوان انسان انجام ميدهند. دانشگاه تهران هم انگل شناسي اجساد را بررسي ميكند. شريفي گمانه زني براي تعيين عرصه را ضروري ميداند و از پيشنهاد حريم محوطه 15هكتاري وستمين خبر ميدهد: «اگرچه پراكندگي مواد فرهنگي در محوطه به نظر ميرسد اما قطعي نيست از اينرو براي مشخص كردن ميزان آثار در محوطه، در اين فصل گمانه زني در محوطه به منظور تعيين عرصه و پيشنهاد حريم صورت ميگيرد.» باستان شناسان در اين كاوشها به معماري مسكوني هم برخوردهاند. آنها با توجه قرار گرفتن گوردخمهها در عمق 3-4متري ميخواهند بدانند زير بخش مسكوني هم گوردخمه وجود دارد يا خير؟
به گفته شريفي در اين فصل فعاليتهاي ميان رشتهاي چون جانورشناسي، انســــان شناسي، انگل شناسي، زمين شناسي و... همزمان با كاوشهاي باستان شناسي انجام ميگيرد. باستانشناسان براي بررسي اشياي كشف شده نياز به آزمايشگاه دارند. اشيايي كه شامل سفالينه، ابزار جنگي، سرپيكان، سرنيزه، شمشير، اشياي تزئيني، گوشواره، دستبند، گردنبندهاي مهرهاي و... ميشود.
*منبع: روزنامه ايران؛ 1396،6،2
**گروه اطلاع رساني**2002**9131**انتشاردهنده: شهربانو جمعه
تهران- ايرنا- روزنامه ايران در گزارشي نوشت: باستان شناسان ميگويند گورستان «وستمين» مازندران از تاريخ كم نشان اشكاني (پارتي) در 2200 سال، مواد فرهنگياي را پيش روي آنها گذاشته كه تاكنون در هيچ يك از سايتهاي اشكاني نيافته بودند. آنها معماري متفاوت گوردخمهها و نقش و نگارهاي مهرهاي كشف شده را هم دليلي بر اين ادعا ميدانند