به گزارش خبرنگار اقتصادي ايرنا، پس از توفيق مناطق آزاد در اجراي پروژه هاي افزايش صادرات در سال اقتصاد مقاومتي، اقدام و عمل؛ اهم برنامه هاي عملياتي اين مناطق در سال 1396 در قالب تعامل با بخش خصوصي به منظور افزايش صادرات واحدهاي صادراتي، تعامل با واحدهاي مستقر با هدف تمركز بر صادرات و توسعه بازار واحدهاي غيرصادراتي، شناسايي و تعامل با كشورهاي هدف براي حضور در بازارهاي بين المللي، تمركز بر افزايش صادرات خدمات، تدوين و اعمال بسته هاي تشويقي - حمايتي و جذب واحدهاي زودبازده صادراتي جديد دنبال شد.
بر اساس برنامه ابلاغي اقتصاد مقاومتي ارزش صادرات اين مناطق در سال جاري بايد به يك ميليارد دلار و از اين ميزان سهم صادرات كالا و خدمات توليدي بايد به حدود 437 ميليون دلار برسد.
**افزايش صادرات مناطق آزاد در دولت يازدهم
ارزش صادرات اين مناطق در سال 1395 به ميزان 813 ميليون دلار بود و از اين ميزان 341 ميليون دلار سهم صادرات كالا و خدمات توليدي و 472 ميليون دلار سهم صادرات مجدد بود.
مجموع صادرات مناطق آزاد كشور در سال 1391(دولت دهم) معادل 347 ميليون دلار بود كه رسيدن حجم صادرات به رقم 813 ميليون دلار در سال 95، از رشد قابل توجه صادرات در دولت يازدهم و تحقق اقتصاد مقاومتي در مناطق آزاد تجاري - صنعتي حكايت دارد.
**سرمايه گذاري داخلي
مجموع سرمايه گذاري داخلي بخش غيردولتي در مناطق آزاد تجاري - صنعتي در سال 1395 معادل 161.927 ميليارد ريال بوده است.
رقم سرمايه گذاري داخلي بخش غيردولتي در مناطق آزاد كشور در سال 1394 به ميزان 83.779 ميليارد ريال بوده كه نسبت به سال 1391(دولت دهم) كه معادل 30.355 ميليارد ريال بود، رشد قابل توجهي داشت.
مجموع سرمايه گذاري داخلي به تفكيك هر منطقه در سال 95 نيز نشان مي دهد كه سهم منطقه آزاد كيش (66100 ميليارد ريال)، قشم (8929 ميليارد ريال )، چابهار(1400 ميليارد ريال)، انزلي( 37507 ميليارد ريال )، اروند( 34400 ميليارد ريال)، ارس ( 9183 ميليارد ريال ) و ماكو (4408 ميليارد ريال ) بوده است.
**سرمايه گذاري خارجي
مجموع سرمايه گذاري خارجي در مناطق آزاد تجاري - صنعتي در سال 95، بالغ بر (3.103 ميليون دلار) بود كه اين نسبت در سال 94، معادل 1.291 ميليون دلار و در سال 1391 (دولت دهم ) 32 ميليون دلار از رشد قابل توجهي برخوردار است.
رقم سرمايه گذاري خارجي در سال 1395 در مناطق ازاد كشور به ترتيب كيش (104ميليون دلار)، قشم (2600 ميليون دلار)، چابهار(14 ميليون دلار)، انزلي( 40 ميليون دلار )، اروند( 106 ميليون دلار)، ارس ( 119 ميليون دلار) و ماكو (120 ميليون دلار) بوده است.
**افزايش صادرات مجدد از طريق مناطق آزاد
در سال 1395، حدود 465 ميليون دلار صادرات مجدد از طريق مناطق آزاد عملياتي شد كه نسبت به سال 1394حدود 21 درصد رشد داشته است.
تعامل با فعالان اقتصادي حوزه صادرات مجدد با هدف رفع تنگناهاي مربوطه و افزايش ظرفيت واحدهاي مذكور از اقدامات مهم انجام شده مناطق آزاد در سال 1395بوده است.
شركت هاي حمل و نقل بين المللي از پتانسيل بالايي براي ارتقاي خدمات حمل و نقل به صادرات مجدد برخوردارند كه اين امر از اقدام هاي محوري سازمان هاي مناطق آزاد در سال 1395 به شمار مي رود.
مطالعه بازار كشورهاي هدف به منظور اطلاع رساني به واحدهاي صادرات مجدد براي جايگزين شدن در بازارهاي وارداتي اين كشورها نيز از ديگر اقدامات موثر در پيشبرد اين پروژه بوده است.
«صادرات مجدد به فعاليت اقتصادي گفته مي‌شود كه براساس آن كالايي از كشورهاي خارجي به قصد صادرات به ساير نقاط جهان به يكي از مناطق آزاد وارد و بدون تغيير ماهيت يا با ايجاد ارزش افزوده محدود نظير بسته بندي، مونتاژ، پردازش مختصر، جداسازي، درجه‌بندي، تركيب، نصب علايم، برچسب‌گذاري به خارج از كشور صادر شود».
از مجموع صادرات و صادرات مجدد مناطق آزاد در سال 95، سهم منطقه آزاد كيش (128 ميليون دلار)، قشم (39 ميليون دلار)، چابهار(10 ميليون دلار)، ارس (116 ميليون دلار)، اروند(120 ميليون دلار)، انزلي (352 ميليون دلار) و ماكو (48 ميليون دلار) بوده است.
**اقدامات مهم سازمان هاي مناطق آزاد در دولت يازدهم:
*كيش
توسعه فرودگاه بين المللي كيش شامل ترمينال جديد 5 ميليون نفري فرودگاه با پيشرفت 50 درصد و برج و ساختمان عملياتي جديد فرودگاه، توسعه بندر تجاري كيش، احداث انبار كانتيري 35 هزار تني با پيشرفت 74 درصدي توسعه ساحل شرقي جزيره، احداث فرودگاه و بندر و جزيره هندورابي به عنوان مقصد جديد گردشگري سبز و نيز احداث مصلي بزرگ كيش از جمله پروژه هاي مهم منطقه آزاد كيش است.
* قشم
احداث و تكميل بندر و اسكله مسافري درگهان، توسعه بندر كاوه با 760 متر اسكله در بندرگاه براي پهلوگيري شناورهاي تا 100 هزار تن، توسعه اسكله ها و لايروب حوضچه بندر بهمن با پيشرفت 50 درصد توسعه و بهسازي فرودگاه بين المللي قشم، تكميل ورزشگاههاي منطقه، طرح آبرساني به 22 روستاي جزيره، احداث بيمارستان 86 تخت خوابي پيامبر اعظم (ص)، احداث بزرگراه مركزي و شبكه جامع خليج فارس (بندركاوه - لافت)، برگراه خليج فارس با پيشرفت 50 درصدي از جمله پروژه هاي مهم منطقه ازاد قشم به شمارمي رود.
**چابهار
احداث مجتمع پتروشيمي مكران، احداث مجتمع فولاد، تكميل و راه اندازي مجدد دانشگاه بين المللي چابهار، احداث سالن همايش هاي بين المللي، تكميل مسجد جامع بزرگ منطقه، احداث ورزشگاه سرپوشيده 2 هزار نفري و برقراري خط كشتيراني عمان - چابهار از جمله پروژه هاي حايز اهمينت منطقه آزاد چابهار است.
**انزلي
احداث مجتمع بندري - صادراتي كاسپين شامل 22 پست اسكله - برج ديده باني - بلوار و راههاي دسترسي به بندر - مخازن نفتي در محدوده اي به مساحت 265 هزار و 972 مترمربع، احداث موج شكن هاي شرقي و غربي به طول 5 كيلومتر و پيشرفت 85 درصدي از جمله اقدامات منطقه آزاد انزلي در بخش تكميل پروژه ها محسوب مي شود.
**ارس
تعريض بزرگراه جلفا - مرند در دو قطعه جداگانه در مجموع به طول 19 كيلومتر با پيشرفت 86 درصدي، احداث تصفيه خانه فاضلاب، احداث پل روگذر راه آهن تبريز - جلفا، توسعه شهركهاي صنعتي و كشاورزي گلخانه اي مدرن از جمله پروژه هاي منطقه آزاد ارس به شمار مي رود.
**اروند
احداث مجتمع هاي فولاد كاوه و شهيد جهان آرا، اجراي طرح محصور سازي منطقه، فراهم سازي زمينه استقرار گمرك در دروازه هاي تعيين شده و ورود و خروج منطقه، انجام مطالعات احداث راه آهن بندر امام به شلمچه، احداث و توسعه پايانه مرزي شلمچه، پاكسازي اروندرود از جمله پروژه هاي انجام شده در منطقه آزاد اروند است.
**ماكو
احداث و تجهيز فرودگاه ماكو شامل ترمينال، برج و ساختمان عملياتي وسطوح پروازي، احداث پايانه صادراتي و مجتمع انبارهاي مربوط، اجراي پروژه هاي بزرگراهي و تعريض جاده هاي بين شهرهاي درون منطقه، احداث مجموعه نمايشگاهي و بوستان مركزي ماكو از جمله پروژه هاي عمراني است كه در اين منطقه آزاد كليد خورد.
براساس آنچه گفته شد؛ به نظر مي رسد كه اجراي پروژه‌هاي سه‌گانه اقتصاد مقاومتي در سال 95 سبب شد تا نگاه به كسب و كار در مناطق آزاد كشور بهبود يافته و نقش موثر اين مناطق در شاخص‌هاي توسعه ملي بيشتر آشكار شود.
رويكرد دولت يازدهم به ظرفيت‌هاي داخلي و بين‌المللي مناطق آزاد كشور سبب شد اين مناطق با بهره گيري از ظرفيت ها و ايفاي نقش مناسب خود بتوانند در تحقق برنامه هاي مرتبط با سياست هاي ابلاغي اقتصاد مقاومتي كارنامه مثبت و قابل قبولي ارايه كنند و پروژه هاي مهمي در دوره دولت يازدهم تكميل و به بهره برداري برسد.
اجراي كامل برنامه و اهداف اقتصاد مقاومتي در مناطق آزاد نيز موجب شكوفايي اقتصادي بيشتر فعالان اقتصادي اين مناطق در سال‌هاي آتي و ايفاي نقش اساسي مناطق در صادرات مجدد كالا، جذب سرمايه هاي داخلي و خارجي خواهد يود.
ايران داراي هفت منطقه آزاد تجاري - صنعتي شامل كيش، قشم، چابهار، ارس، انزلي، اروند و ماكو ونيز 64 منطقه ويژه اقتصادي است.
دبيرخانه شورايعالي مناطق آزاد وظيفه نظارت بر امور مناطق مختلف به عنوان ساختار ستادي و پيگيري اجراي مصوبه هاي شوراي عالي مناطق آزاد و ويژه اقتصادي را برعهده دارد.
ايجاد هماهنگي ميان سازمان هاي مناطق آزاد و ويژه اقتصادي با دستگاه هاي دولتي، عمومي و مردمي، بررسي و تصويب بودجه سالانه مناطق آزاد و ارسال به هيات وزيران از اهم وظايف «معاونت برنامه ريزي و هماهنگي» اين شورا است.
براي آگاهي از آخرين اخبار اقتصادي ايران و جهان با كانال اقتصادي ايرنا در تلگرام همراه شويد:
IRNAeco@
https://t.me/irnaeco
اقتصام **1070** 1561**خبرنگار: فريبا بابائي **انتشار:مژگان توانا
تهران- ايرنا- مناطق آزاد كشور در سه ماهه نخست امسال 108 ميليون دلار صادرات كالا و خدمات داشتند كه نسبت به زمان مشابه سال قبل 30 درصد رشد دارد. اين رقم در سه ماهه نخست سال گذشته 83 ميليون دلار بود.
