ريشه‌يابي تراز منفي تجارت خارجي پنج ماهه

در ادامه اين گزارش مي خوانيم: طبق آخرين آماري كه گمرك داده است ميزان صادرات در پنج ماهه سال‌جاري در مقايسه با سال گذشته حدود 5درصد كاهش و ميزان واردات هم در همين مقطع زماني بيش از 16 درصد افزايش يافته است.حجم تجارت خارجي غير نفتي ايران در سال‌جاري تا ابتداي شهريور ماه نسبت به مدت مشابه سال قبل 5.34 درصد بزرگ‌تر شده است. مجموع ارزش صادرات و واردات ايران در مدت پنج ماه به 36 ميليارد و 635 ميليون دلار رسيد كه اين رقم 5.34 درصد بيشتر از مدت مشابه سال 95 است. مجموع تجارت خارجي ايران در پنج ماهه نخست سال گذشته 34 ميليارد و 778 ميليون دلار بود.

در پنج ماهه اول سال‌جاري به ميزان 19 ميليارد و 442 ميليون دلار انواع كالا وارد كشور شد كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل 16.49 درصد افزايش نشان مي‌دهد. اين رقم در ماه گذشته 23.97 درصد بود. عمده‌ترين دلايل افزايش واردات به خودرو و قطعات منفصله خودرو، كالاهاي سرمايه‌اي و برخي كالاهاي اساسي مربوط مي‌شود. مجموع صادرات غيرنفتي ايران در پنج ماهه اول سال‌جاري به 17 ميليارد و 193 ميليون دلار رسيد كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل به ميزان 4.95 درصد كاهش داشته است. اين رقم در ماه گذشته 9.54 درصد بود.

**خودرو باعث رشد آمار واردات شده است
اسدالله عسگراولادي عضو اتاق بازرگاني ايران در مورد چرايي كاهش صادرات غير نفتي و افزايش واردات به «ايران» گفت: «يكي از دلايلي كه باعث شده آمار واردات كشور افزايش پيدا كند خودروهاي خارجي است.» تا قبل از آنكه ثبت سفارش واردات خودرو بسته شود آمارها نشان مي‌داد كه ميزان واردات خودرو در مقايسه با سال گذشته بيش از 43 درصد افزايش يافته است. يكي از دلايلي هم كه دولت رغبتي براي باز شدن سايت ثبت سفارش خودروهاي خارجي ندارد آمار بالاي واردات خودروهاي خارجي است.
عسگراولادي افزد: «يكي از اتفاق‌هايي كه در دولت يازدهم رخ داد تسهيل شدن واردات بود، لذا معتقدم در دولت دوازدهم بايد روند تجارت كشور تغيير كند و دولت اجازه ندهد كالاهاي خارجي براحتي وارد بازار ايران شود.» وزير جديد صنعت، معدن و تجارت هم زماني كه به اين حوزه آمد تأكيدش بر صادرات غيرنفتي بود و در مصاحبه‌هايش اظهار كرد كه رقم صادرات غيرنفتي ناچيز است و بايد طي چهارسال شاهد جهش در اين حوزه باشيم.

عضو اتاق بازرگاني ايران به مقوله صادرات هم اشاره كرد و گفت: «صادرات با ايستگاه‌هاي بازدارنده زيادي روبه‌رو شده است. مباحث بيمه، جوايز صادراتي، حمل و نقل، برنگشتن پول، ندادن ويزا و...جلوي پاي تجار است لذا بنا شده با وزير جديد صنعت، معدن و تجارت تمام موضوعات را در ميان بگذاريم تا گشايشي براي صادركنندگان فراهم شود.»

**چند ماه ديگر صادرات غير نفتي رشد مي‌كند
حميدرضا قلمكاري عضو ديگر اتاق بازرگاني اين گفته‌ها را تأييد نكرد و گفت: «شرايط براي صادرات بسيار بهتر شده است، من به عنوان رئيس كميسيون كشاورزي اتاق ايران معتقدم آمار صادرات در حوزه كشاورزي افزايش يافته است. اكنون ما مرغ به عراق ارسال مي‌كنيم، با بازارهاي كويت، عمان و... همكاري مي‌كنيم. امكان يوزانس فراهم و گشايش ال‌سي سهل شده است. با اين تفاسير بايد بگويم حقيقتاً برجام بيشترين تأثير را بر مقوله تجارت كشور داشت و اين امر قابل كتمان نيست.اگر مواد اوليه و تكنولوژي براحتي وارد كشورمان مي‌شود تنها به خاطر برجام است.»

وي ادامه داد: «صادرات يك مقوله مقطعي نيست كه بگوييم اگر پنج ماه كاهش يافته صادرات غيرنفتي با روند كاهشي مواجه شده است. صادرات امري طولاني مدت است و در عين حال به برنامه بلند مدت نياز دارد. اگر اكنون صادرات غير نفتي رقم كاهشي نشان مي‌دهد به طور قطع تا چند ماه ديگر آثار رشد آن در آمارهاي گمرك پديدار مي‌شود چرا كه تجار توانستند به بازارهاي جديد دست پيدا كنند. در مقوله واردات هم مواد اوليه و سرمايه‌اي رشد داشته و البته واردات بالاي خودرو هم باعث رشد واردات كشور شده است.» طبق آمار گمرك در مجموع وضعيت بهتري در بخش صادرات غيرنفتي نسبت به چهار ماهه اول سال‌جاري حاكم شده به نحوي كه صادرات كالاهاي ايراني به چين در پنج ماهه نخست امسال نسبت به سال گذشته 10 درصد افزايش يافته است.

**عمده‌ترين كالاهاي صادراتي
اقلام عمده صادراتي كشورمان در مدت يادشده به ترتيب شامل ميعانات گازي به ارزش 2 ميليارد و 920 ميليون دلار، پلي‌اتيلن گريد فيلم با 652 ميليون دلار، پروپان مايع شده به ارزش 576 ميليون دلار، ساير روغن‌هاي سبك و فرآورده‌ها بجز بنزين با 555 ميليون دلار و متانول با 498 ميليون دلار بوده است.

**اقلام عمده وارداتي
اقلام عمده وارداتي در پنج ماهه ابتداي سال‌جاري نيز به ترتيب شامل برنج با 963 ميليون دلار، ذرت دامي به ارزش 612 ميليون دلار، وسايل نقليه موتوري با حجم سيلندر 1500 تا 2000 سي‌سي به ارزش 515 ميليون دلار، قطعات منفصله براي توليد خودروي سواري با 434 ميليون دلار و لوبياي سويا با 410 ميليون دلار بوده است.

**عمده‌ترين خريداران كالاهاي ايراني
عمده‌ترين خريداران كالاهاي ايراني در پنج ماهه اول سال‌جاري به ترتيب شامل چين به ارزش 3 ميليارد و 743 ميليون دلار، عراق با 2 ميليارد و 604 ميليون دلار، امارات متحده عربي با 2ميليارد و 583 ميليون دلار، جمهوري كره با يك ميليارد و 676 ميليون دلار و هند با يك ميليارد و 199 ميليون دلار بوده است.

**كشورهاي عمده صادركننده كالا به ايران
كشورهاي عمده صادركننده كالا به ايران در مدت يادشده به ترتيب شامل كشورهاي چين با 4 ميليارد و 256ميليون دلار، امارات متحده عربي با 3 ميليارد و 341 ميليون دلار، جمهوري كره با يك ميليارد و 346 ميليون دلار، هند با يك ميليارد و 266 ميليون دلار و تركيه با يك ميليارد و 138 ميليون دلار‌ بوده است.

*منبع: روزنامه ايران، 1396.6.12
**گروه اطلاع رساني**ع ك**2002**انتشار دهنده: فاطمه قنادقرصي