مذاكره لاوروف با شاه عربستان و اردن و افق تیره تر حل تنش عربی بر سر قطر

به گزارش ایرنا، وزیر خارجه روسیه كه تلاش می كند دیپلماسی این كشور را در منطقه خلیج فارس و خاورمیانه فعال تر كند، حدود 10 روز پیش نیز در چارچوب حل بحران قطر مذاكرات فشرده ای را با این كشور، كویت و امارات متحده عربی انجام داد، ولی انتظار می رود بخش دوم آن در عربستان مهم تر باشد، زیرا ریاض در حال تبدیل شدن به دشمن سرسخت دوحه است.

** بروز تنش تازه:
امروز رسانه ها گزارش دادند، عربستان با اعلام اینكه رسانه های قطری، مذاكره تلفنی امیر این كشور با ولیعهد عربستان را تحریف كرده اند، تمامی تماس ها را تعلیق كرد كه این رویداد نشان می دهد، فاصله بسیار زیادی وجود دارد و لاوروف نیز مذاكرات سختی در جده و امان خواهد داشت.
بنا به گزارش ها، عصر دیروز تمیم بن حمد بن خلیفه آل ثانی امیر قطر با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی تلفنی گفت وگو مذاكره كرد.
پس از این گفت وگو، انتشار روایت‌های مختلف از محتوای مذاكره به كشمكشی تازه میان دوحه و ریاض منجر شد.
ساعتی بعد از انتشار مطالب مرتبط با این تماس، آژانس خبری سعودی خبر داد كه به علت درج تحریف‌آمیز محتوای مذاكره در رسانه‌های قطری، تمامی تماس‌ها با دوحه «تعلیق» می‌شود.

** ماموریت دشوار سكاندار دیپلماسی روسیه:
جده ایستگاه اول دور دوم سفر منطقه ای لاوروف است و سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه اعلام كرد كه در این سفر همكاری های دوجانبه، اوضاع سوریه و بحران قطر بررسی خواهد شد.
مطابق برنامه اعلام شده، لاوروف امروز در جده با ملك سلمان بن عبدالعزیز آل سعود شاه عربستان و عادل الجبیر همتای سعودی دیدار خواهد كرد.
وزیر خارجه روسیه سپس فردا عازم امان می شود و با عبدالله دوم پادشاه اردن و ایمن الصفدی وزیر خارجه این كشور دیدار و گفت وگو می كند.
دستور كار دیدارهای لاوروف در جده و امان حل بحران های خاورمیانه و نخست سوریه و قطر است و وزیر امور خارجه روسیه با مقام های عربستان سعودی و اردن در خصوص این مسائل گفت وگو می كند.
نكته مهم در این دیدارها نقش عربستان سعودی و اردن در مساله سوریه و قطر است كه از متحدان نزدیك آمریكا در منطقه محسوب می شوند و برای پیشبرد سیاست های واشنگتن در خلیج فارس و خاورمیانه تلاش می كنند.

*** مذاكره در باره سوریه:
عربستان سعودی در مساله سوریه با حمایت از برخی گروههای ضدسوری مسلح تلاش كرده نقش پررنگی دربحران سوریه ایفا كند.
دولت عربستان سعودی بر گروهی از معارضان سوری موسوم به گروه ریاض نفوذ دارد و این گروه در دورهای قبلی مذاكرات بین دولت سوریه و معارضان در ژنو كارشكنی كرد و حتی از طرف هایی بوده كه مذاكرات را به ناكامی كشاند.
روزنامه كامرسانت چاپ مسكو در این باره نوشت: وزیر امور خارجه روسیه تلاش می كند در دیدار با مقام های عربستان سعودی توجه آنها را به حمایت از مذاكرات سوری برای كمك به پیشرفت گفت وگوها جلب كند.
این دیدارها با توجه به نزدیك شدن زمان برگزاری نشست ششم سوری آستانه كه قرار است 23 شهریور در پایتخت قزاقستان برگزار شود، اهمیت بیشتری می یابد.

*** مذاكره برای حل مساله قطر:
موضوع دیگر دستور كار لاوروف در جده و امان، مساله اختلاف چهار كشور عربی به پیشگامی عربستان سعودی با قطر است كه موج شدیدی از تنش ها را بین كشورهای عربی از منطقه خلیج فارس تا مصر به وجود آورده است.
روسیه كه از آغاز تنش عربی برای حل و فصل آن تلاش می كند، اقدام های دیپلماتیك خود را افزایش داده و این موضوع یكی از اصلی ترین دستورهای كاری سفر سرگئی لاوروف به كشورهای عربی حاشیه خلیج فارس را در اوایل شهریور ماه تشكیل می داد.
لاوروف پیشتر با هدف میانجیگری بین قطر و عربستان سعودی و متحدان منطقه ای این كشور، به كویت، امارات و قطر سفر كرده بود.
تنش عربی پس از آن آغاز شد كه عربستان، امارات، بحرین و مصر پنجم خرداد ماه روابط دیپلماتیك خود را با قطر قطع و این كشور را به حمایت از ترویسم و دخالت در امور داخلی خود متهم كردند.
قطر نیز با ابراز تاسف از تصمیم این كشورها، آن را غیرقابل توجیه دانست و تاكید كرد، ادعاهایی كه موجب اتخاذ این تصمیم شده، نادرست است.
عربستان، امارات و بحرین همچنین تمامی مرزهای زمینی، دریایی و هوایی را با قطر را بستند، ولی دوحه توانست با همكاری كشورهایی مانند تركیه، ایران و همچنین اعلام آمادگی روسیه، مشكلات اقتصادی پیش آمده در صادرات و واردات را حل كند.
همزمان روسیه رویكرد میانجیگرانه حل اختلافات قطر و چهار كشور عربی را آغاز كرد.
انگیزه مسكو از این اقدامات، افزایش حضور منطقه ای و فعال تر كردن دیپلماسی روسی در خاورمیانه و خلیج فارس است تا در كنار توسعه همكاری با كشورهای كلیدی منطقه همچون جمهوری اسلامی ایران، ساختار مناسبات با بازیگران عربی را نیز ارتقا دهد و گوناگون كند و از تعاملات سیاسی هم برای گسترش روابط و مراودات اقتصادی و جذب سرمایه های این كشورها بهره گیرد.
در راستای این سیاست، ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در جریان چند دیدار و مذاكره تلفنی با سران برخی كشورهای عربی در باره بحران به وجود آمده پیرامون قطر گفت وگو كرد.
مذاكره تلفنی با امیر قطر، پادشاه بحرین و عربستان سعودی و همچنین رئیس حكومت امارات از جمله تلاش های دیپلماتیك مسكو بود كه مستقیم توسط رئیس جمهوری روسیه انجام گرفت.
طرف روسی در این مذاكرات تاكید كرده است كه شرایط پیش آمده بر اثر بحران بین كشورهای عربی منطقه خلیج فارس به نفع انسجام جامعه جهانی و مبارزه با تروریسم نیست.
ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه هم با اشاره به مذاكرات پیش روی لاوروف با مقام های عربستان سعودی و اردن درباره اختلافات موجود میان دولت قطر و چند كشور عربی، تاكید كرد: مسكو همواره كشورها را به كنار گذاشتن اختلافات و حل آنها از طریق گفت وگو تشویق می كند تا روابط میان آنها از سر گرفته شود و در مقابله با چالش ها به همگرایی برسند.
وی با تاكید بر حمایت مسكو از تلاش های دولت كویت و میانجیگری صباح الاحمد الصباح امیر این كشور برای حل بحران قطر نیز گفت: مذاكرات لاوروف در سفر به عربستان و اردن، شامل تحولات یمن، عراق، لیبی و حل مساله فلسطین نیز می شود.

*** مقدمات سفر پادشاه عربستان سعودی به روسیه:
یكی از موضوعات دیدار لاوروف با پادشاه و وزیر خارجه عربستان سعودی می تواند سفر ملك سلمان به روسیه باشد كه از چند ماه پیش برنامه ریزی می شود.
روزنامه روسی ایزوسیتا به نقل از مقام های وزارت خارجه روسیه نوشت: پادشاه عربستان سعودی ماه آینده میلادی (اكتبر) به مسكو سفر می كند و مسائل یمن، سوریه و قطر در كنار روابط دو جانبه از اصلی ترین موضوع های مذاكرات سران دو كشور اعلام شده است.
ایزوستیا ادامه داده است: برنامه دیدار پادشاه عربستان سعودی از روسیه تقریبا تكمیل شده است و گفت وگوها فقط در باره برخی جزییات جریان دارد.
دیمیتری پسكوف سخنگوی رییس جمهوری روسیه هم در این باره اعلام كرد: برنامه سفر ملك سلمان پادشاه عربستان سعودی در حال تنظیم است.
روزنامه ایزوستیا در ادامه نوشت: این سفر نشانه دیگری از فعال تر شدن دیپلماسی و اقدامات مسكو در منطقه خاورمیانه است.
در گزارش روزنامه روسی به نقل از منابع دیپلماتیك روسیه گفته شده است: مسكو تلاش می كند در حل مسائل منطقه مشاركت داشته باشد و در رفع مشكلات از جمله بحران قطر كه عربستان در آن سهم دارد و اختلاف های این كشور و ایران، نقش آفرینی كند.
مقام های روس افزوده اند كه به همین دلیل، گفت وگوی روسیه با عربستان سعودی در عالی ترین سطح به هنگام است و در جریان سفر پیش روی پادشاه این كشور به مسكو مسائل مهمی مورد بحث قرار خواهد گرفت.
انتظار می رود با تلاش های سیاسی روسیه، این كشور توجه خود را به گسترش همكاری های فنی-نظامی با كشورهای دیگر عربی جز عربستان متمركز كند، زیرا ریاض متحد اصلی سیاسی-نظامی آمریكا است، البته مسكو از تلاش برای جلب سرمایه های سعودی برای توسعه ساختار اقتصادی خود باز نمی ایستد و چنین سیاستی نیز در باره برخی كشورهای عربی برای جلب مشاركت سرمایه گذاری به ویژه قطر به ثمر نشسته است.
اروپام*391 انتشار دهنده: هادی مولوی نیا