به گزارش روز یكشنبه گروه علمی ایرنا از ساینس، این فضاپیما كه Brane Craft نام دارد، می تواند زبالههای اطراف زمین را بدون آسیب به ماهوارهها یا فضانوردان از بین ببرد.
این فضاپیما شامل صفحه پهن و منعطفی است كه ضخامتی كمتر از نصف یك تار موی انسان دارد. این لایه نازك قادر به محافظت مدارهای الكترونیكی فضاپیما در مقابل اشعه نیست ولی یكی از مزیتهای آن این است كه در صورت اصابت اشعه به فضاپیما، مدارهای آسیب دیده از كار میافتند و مدارهای سالم شروع به كار میكنند.
در مورد سلولهای خورشیدی نیز این فضاپیما همینطور هستند و در صورت از كار افتادن یك سلول، سلولهای دیگر وارد عمل میشوند. ریزپردازندهها، مدارهای الكترونیكی و حتی مخزن سوختگیری واقع بین دو صفحه نیز به همین شكل طراحی شدهاند.
قرار است این فضاپیما به كمك صفحات خود زبالههای فضایی را پاكسازی كند. این طرح برای تكمیل نیازمند منابع مالی بیشتر است. این پروژه به تازگی دومین بودجه مالی خود را از برنامه Innovative Advanced Concepts ناسا دریافت كرده است.
زباله های فضایی میتوانند شامل پدیده های طبیعی (مانند شهاب سنگ) یا محصولات مصنوعی ساخته دست بشر (مانند بقایای فضاپیما) باشند. شهاب سنگ ها معمولا در مدار خورشید قرار دارند؛ در حالی كه بیشتر زباله های مصنوعی، در مدار زمین قرار دارند.
معمولا به آثار باقی مانده از پدیده هایی مانند شهاب سنگ، بقایای مداری گفته می شود؛ در حالی كه بقایای دست ساز، بیشتر به زباله های فضایی معروف هستند. معمولا زباله های فضایی از فضاپیماهای غیرقابل استفاده، تجهیزات نقلیه رها شده در فضا یا تكه های این تجهیزات تشكیل می شوند.
بر اساس گزارش ناسا در سال 2013 میلادی، بیش از 20 هزار زباله فضایی بزرگتر از توپ بیسبال در مدار زمین قرار دارد. حداكثر سرعت این بقایا، 17 هزار و 500 مایل بر ساعت است كه به راحتی می توانند به تجهیزات فضایی آسیب بزنند.
در این گزارش آمده است كه 500 هزار قطعه به اندازه یك تیله یا بزرگتر نیز در مدار زمین وجود دارد. همچنین میلیون ها ذره كوچك دیگر وجود دارند كه به دلیل سایز كوچك، قادر به ردیابی نیستند.
نیكلاس جانسون، دانشمند ارشد ناسا در زمینه زباله های فضایی بر این باور است كه بزرگترین خطر برای ماموریت های فضایی، زباله های غیرقابل ردیابی هستند.
در سال 1996 میلادی، یك ماهواره فرانسوی با زباله باقیمانده از یك راكت فرانسوی كه یك دهه قبل منفجر شده بود، برخورد كرد و آسیب دید. در فوریه سال 2009 میلادی، یك ماهواره بی استفاده روسی با ماهواره تجاری ایریدیوم آمریكا برخورد كرد و سبب نابود شدن ماهواره آمریكایی شد. این برخورد باعث به وجود آمدن 2 هزار زباله فضایی قابل ردیابی جدید شد.
همچنین آزمایش ضدماهواره كشور چین نیز در سال 2007 كه به منظور نابودی یك ماهواره هواشناسی قدیمی صورت گرفت، بیش از سه هزار زباله فضایی تولید كرد.
** راهكارهای صورت گرفته برای مقابله با زباله های فضایی
با توجه به روند رو به رشد تعداد زباله های فضایی، تجهیزات فضایی و به ویژه ایستگاه های فضایی بین المللی و سفینه های فضایی و فضاپیماهای سرنشین دار، در معرض تهدید جدی قرار دارند.
ناسا دستورالعمل های ویژه ای را تحت عنوان قوانین پرواز، تنظیم كرده كه سایر اقدامات حیاطی از جمله گریختن از زباله فضایی را برای ایمنی سرنشینان و فضاپیما مشخص می كند. از طرفی با برآورد سرعت و مكان زباله فضایی و با استفاده از محاسبات فیزیكی، می توان از برخورد زباله با تجهیزات اجتناب كرد.
وزارت دفاع آمریكا نیز مجموعه ای بسیار دقیق از زباله های بزرگتر از توپ بیسبال در مدار زمین را در اختیار دارد. ناسا و وزارت دفاع آمریكا، با همكاری یكدیگر، مسئولیت توصیف محیط زیست ماهواره ها را برعهده دارند.
شبكه نظارت فضایی وزارت دفاع آمریكا، زباله های به اندازه حدود 2 اینچ (پنج سانتی متر) در مدار پایین زمین و حدود یك متر در مدار همزمان با زمین را ردیابی می كند؛ در حال حاضر حدود 15 هزار شی در مدار قرار دارند و در كاتالوگ وزارت دفاع قید شده اند. تعداد كل اشیای ردیابی شده از 21 هزار تجاوز می كند.
ناسا با استفاده از حسگرهای مخصوص زمین و بازرسی سطح ماهواره های بازگشته از فضا، جمعیت آماری زباله های كوچكتر از چهار اینچ (10 سانتی متر) را برعهده دارد. خطر برخورد با زباله های فضایی با توجه به ابعاد شی، به سه دسته اشیای بزرگتر از چهار اینچ، اشیای كوچكتر از چهار اینچ و كوچكتر از نیم اینچ تقسیم بندی می شود كه هر یك راهكارهای منحصر به فردی دارند.
علمی (6) ** 9259**1834
مترجم: سپیده علیكاشانی ** انتشار: ناهید شفیعی
تهران- ایرنا- محققان یك شركت فضایی موفق به ارائه مدل مفهومی یك فضاپیما به شكل یك صفحه فوق نازك شدند كه زبالههای فضایی را پاكسازی و نابود می كند.