حدود چهار سال قبل در همين ايام خبري از شكنجه و كشتن يك خرس ماده به همراه توله هايش در اصفهان در فضاي مجازي پيچيد؛ عاملان اين جنايت حتي از صحنه هاي دردناك اين وحشي گري تصويربرداري كردند.
'شكارچيان غيرمجاز در اقدامي بيرحمانه با كمين برسر چشمه اي در جنگل شهيدآباد بهشهر يك پلنگ ماده و توله اش را هنگام نوشيدن آب هدف گلوله قرار داده، پوست آنها را كنده و لاشه ها را به آتش كشيدند'؛ اين هم خبري است كه چندي پيش در فضاي مجازي دست به دست چرخيد و خواننده آن را مبهوت و متاسف كرد.
بارها اخباري نيز درباره بدرفتاري مرگ آور با جانداراني همچون سگ و يا شغال شنيده ايم.
اين رفتارها در كشورمان كه سابقه درخشان فرهنگي و ديني دارد، تامل برانگيز است؛ در اين خصوص، مهدي فلاحي روانشناس معتقد است كه حيوان آزاري از اختلالات رواني است.
فلاحي روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا گفت: حيوان آزاري را مي توان به عنوان يك اختلال رواني مورد مشاهده قرار داد، البته در اين روند بروز خشونت به شكل كمتر مسووليت دار است، به عبارت ديگر، خشونتي بروز داده مي شود بدون ترس از اين كه قانون يقه ما را مي گيرد يعني كمتر مسووليت رفتار خود را داريم و كمتر بايد پاسخ بدهيم.
وي با اشاره به اينكه حيوان آزاري به گونه اي به خشونت در جامعه بر مي گردد، افزود: حيوان آزاري هاي اخير نمونه هايي از افزايش محسوس خشونت عليه حيوانات است.
فلاحي در پاسخ به اين كه چه فاكتورهايي در گرايش افراد به خشونت نقش دارد، گفت: عوامل بسيار زيادي مانند بحث آب و هوا، جغرافيا، ژنتيك، تربيت و فشارهاي اقتصادي در بروز خشونت دخيل هستند و تمام اينها در كنار هم خشونت را افزايش مي دهد.
*تاثير مدارس طبيعت در كاهش خشونت
وي درباره تاثير مدارس طبيعت در كاهش خشونت عليه حيوانات و محيط زيست اظهار كرد: يادمان باشد كودكان ما آنچه را مي بينند، ياد مي گيرند نه چيزي را كه مي شنوند، نبايد فراموش كنيم كه آموزش بسيار تاثيرگذار است، در عين حال اگر قرار باشد مهرباني با طبيعت و محيط زيست را به كودكان ياد بدهيم، بايد آن را در بزرگترهاي خود هم ببينند.
* رويكردهاي اجتماع محور
اين روانشناس گفت: رويكردي با عنوان 'رويكردهاي اجتماع محور' در علوم انساني وجود دارد كه به محيط زيست نيز تسري پيدا كرده است و با تكيه بر آن مي توان به حفظ محيط زيست و گونه هاي زيستي موجود در طبيعت كمك كرد.
وي افزود: با توجه به رويكردهاي اجتماع محور، تجربه بسيار موفقي در حفاظت از يوزپلنگ آسيايي در منطقه توران ميان استان سمنان و خراسان رضوي داشتيم، در اين مدل جوامع محلي ضمن آموزش، با اهميت حفاظت از محيط زيست و گونه هاي ارزشمندي مانند يوزپلنگ آشنا مي شوند، در واقع اگر جوامع محلي متوجه شوند كه محيط زيست سرمايه اصلي آنها در زندگي است، دست از آسيب زدن به آن بر مي دارند.
وي تاكيد كرد: پيشنهاد مي كنم براي كاهش خشونت و حيوان آزاري با استفاده از رويكرد اجتماع محور كار آموزش مردم به ويژه جوامع محلي ذينفع انجام شود زيرا با اجراي آن مي توان خشونت عليه حيوانات را كاهش داد كه نقش سازمان هاي مردم نهاد در اين زمينه بسيار پررنگ است.
* خشم مانند دومينو عمل مي كند
اين روانشناس اظهار كرد: در برخي موارد، فردي كه به خود اجازه دهد حيواني مانند پلنگ را كه گونه اي در خطر انقراض نيز هست، زمان نوشيدن آب شكار كند و رفتاري سبعانه را در قبال اين حيوان در پيش گيرد، در واقع خشمي را از بالادست به حيوان منتقل مي كند زيرا خشم مانند دومينو عمل مي كند.
* اختلافات، از دلايل حيوان آزاري
وي گفت: البته در مواردي هم خشونت ورزي با حيوانات به خاطر چالش طلبي شكارچيان فرصت طلب در برابر مسوولان حفاظت از محيط زيست و محيط بانان است كه تجربه آن را در استان بوشهر داشته ايم و اين موارد، برخوردهاي خاص را مي طلبد.
وي با اين تاكيد كه حفاظت از محيط زيست هم اگر همراه با خشونت باشد، جواب عكس مي دهد، اظهار كرد: تجربه ثابت كرده است كه جلوگيري از حيوان آزاري و خشونت عليه حيوانات با تكيه بر رويكردهاي اجتماع محور، امكان پذير است، بنابراين بايد روي اين بخش و فرهنگ سازي و اطلاع رساني تمركز كنيم.
علمي 9014**
خبرنگار: كيميا عبدالله پور* انتشار: زهره محتشمي پور
راي اطلاع از اخبار متنوع علمي و فناوري، با كانال علمي ايرنا در تلگرام همراه شويد:
irnaelm@
https://telegram.me
تهران- ايرنا- گاه و بيگاه گزارش هايي درباره رفتارهاي خشونت بار عليه حيوانات منتشر مي شود و چه بسا ناباورانه شاهد صحنه هايي از اين رفتار بوده باشيم؛ برخي روانشناسان معتقدند حيوان آزاري از جمله اختلالات رواني است كه مي توان آن را با استفاده از رويكرد اجتماع محور كاهش داد.
