نخستین روز كنفرانس وین؛ صحنه حمایت جهانی از برجام و سردرگمی آمریكا

'ماریا زنیدا آنگارا كولینسون' سفیر و نماینده مقیم فیلیپین نزد سازمانهای بین المللی در وین، در ابتدای كنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان رئیس كنفرانس انتخاب شد و سپس عضویت گرانادا در آژانس به تایید رسید. پس از آن بیانیه آنتونیو گوترش دبیر كل سازمان ملل خطاب به كنفرانس عمومی قرائت شد.

**دبیر كل سازمان ملل: برجام توافقی تاریخی و اثبات ارزش كار آژانس است
در پیام گوترش كه توسط 'تام ماركرام' مدیر دفتر امور خلع سلاح سازمان ملل خوانده شد ، با تاكید بر نقش آژانس تضمین استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای از طریق اجرای پادمانها، آمده است: ارزش این كار آژانس بطور روشن از طریق نقش آن در نظارت بر اجرای تعهدات هسته ای تحت برنامه جامع اقدام مشترك (برجام) به اثبات رسیده است.
دبیر كل سازمان ملل در ادامه این پیام افزود: اطمینان دارم كه این توافق تاریخی بهترین راه برای تضمین ماهیت منحصرا صلح آمیز برنامه هسته ای ایران و تحقق آرزوهای بزرگ مردم ایران است. من از آژانس بین المللی انرژی اتمی برای تلاشهای برجسته آن به سود صلح بین المللی تقدیر می كنم.

** تایید دوباره آمانو درباره اجرای تعهدات برجامی ایران
پس از خوانده شدن پیام دبیر كل سازمان ملل، نوبت به یوكیا آمانو مدیر كل آژانس رسید كه سخنرانی خود را ایراد كند. مدیر كل آژانس بین المللی انرژی اتمی، گفت: از كنفرانس عمومی قبلی تا كنون ما به تایید و نظارت بر اجرای تعهدات ایران تحت برنامه جامع اقدام مشترك ادامه داده ایم.
آمانو افزود: تعهدات مرتبط با هسته ای ایران در برجام در حال اجرا هستند. ایران اكنون مشمول نیرومندترین نظام راستی آزمایی جهان است. آژانس به تایید منحرف نشدن مواد هسته ای اعلام شده ایران تحت توافقنامه پادمان، ادامه می دهد و ارزیابی ها درباره عدم وجود مواد هسته ای اعلام نشده نیز ادامه دارد.

** پیام صریح و روشن ایران به جهان درباره برجام
پس از سخنرانی آمانو، علی اكبر صالحی معاون رییس جمهوری و رییس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران به عنوان اولین سخنران كشورهای عضو پشت تریبون قرار گرفت و در سخنرانی خود رفتار خصمانه دولت آمریكا را با متن و روح برجام مغایر دانست و با رد درخواستهای زیاده خواهانه آمریكا ابراز اطمینان كرد كه آژانس در برابر این زیاده خواهی مقاومت خواهد كرد.
صالحی با بیان اینكه طبق گزارشهای مكرر آژانس، ایران صادقانه و با حسن نیت تمام تعهدات خود را مطابق برجام انجام داده است، افزود: همه طرفها بدون استثنا، باید در این زمینه (حفظ انسجام توافق هسته ای و تعهد به آن) پاسخگو باشند و هر یك از طرفها باید صادقانه به تعهدات خود پایبند باشد تا این توافق، بی عیب، در مسیر درست و عملیاتی باقی بماند.
صالحی تصریح كرد: هر عمل یا اقدامی كه مفاد توافق هسته ای را به هر بهانه یا انگیزه های سیاسی و فردی تضعیف یا خنثی كند، قطعاً این دستاورد تاریخی را نه تنها به ضرر طرفهای آن بلكه در واقع به زیان همه جامعه بین الملل سست ساخته به خطر می اندازد. وی همچنین با رد 'تحرك جدید آمریكا در آژانس كه با درخواستهای عجیب و غیرقابل توجیه در مورد راستی آزمایی برنامه‌ صرفا' صلح آمیز كشور و فراتر از توافق برجام' ، گفت: نگرش آشكارا خصمانه دولت آمریكا و نیز سیاستهای تخریبی و اقداماتی كه با هدف تضعیف توافق هسته ای و جلوگیری از منافع مشروع ایران از اجرای كامل و بدون محدودیت آن صورت می پذیرد، مخالف متن و روح برجام است.

** دفاع اتحادیه اروپا و برخی كشورهای عضو آژانس از برجام
اتحادیه اروپا نیز در كنفرانس عمومی در بیانیه ای كه توسط 'ملیس مونت' (Meelis Munt) معاون وزیر محیط زیست استونی خوانده شد، بار دیگر بر لزوم اجرای برجام به عنوان یك توافق مورد تایید شورای امنیت در قطعنامه 2231، توسط تمام طرفها تاكید كرد. همچنین برخی كشورهای عضو نیز كه در روز اول سخنرانی داشتند بر اهمیت برجام تاكید كردند.
پروفسور 'جان لاگهد' مشاور ارشد علمی در وزارت انرژی و راهبرد صنعتی انگلیس، در سخنرانی از طرف دولت انگلیس گفت: ما از گزارش مدیر كل آژانس مبنی بر اینكه ایران به تعهدات خود در برجام عمل كرده است، استقبال می كنیم. حائز اهمیت است كه همه طرفهای برجام بطور كامل به تعهدات خود عمل كنند.
'كی .ای بوزامبایف' وزیر انرژی قزاقستان نیز در سخنرانی خود گفت: قزاقستان از اجرای برنامه جامع اقدام مشترك حمایت می كند. ما اعتقاد داریم كه اجرای این توافق موجب تقویت امنیت منطقه ای و ارتقای سطح امنیت هسته ای جهانی بطور كلی خواهد شد.
وی افزود: شفافیت كامل برنامه هسته ای ایران و ، اجرای پادمان و توافقهای حاصل شده موجب تضمین تقویت نظام منع اشاعه هسته ای و تحقق حقوق مشروع همه كشورهای عضو 'ان پی تی' در داشتن فعالیت های هسته ای خواهد شد.

** نماینده آمریكا: ما توافقی كه بطور ضعیف اجرا شود را نمی پذیریم!
'ریك پری' وزیر انرژی آمریكا در سخنرانی خود در كنفرانس عمومی آژانس بار دیگر سردرگمی و مواضع ضد و نقیض دولت آمریكا را عیان كرد. در حالی كه دولت آمریكا و شخص دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریكا بارها از توافق هسته ای انتقاد كرده و آن 'بدترین توافق تاریخ' نامیده اند ، این بار وزیر انرژی آمریكا درباره خود توافق یا حتی موضوع 'بازرسی از سایتهای نظامی'، كه در چند هفته گذشته ورد زبان برخی مقامات آمریكایی بود، حرفی نزد و مساله اجرا را به میان كشید.
پری گفت: آمریكا از تلاشهای آژانس در زمینه نظارت بر برنامه های هسته ای در سرتاسر جهان حمایت و قویا آژانس را ترغیب می كند كه از همه اختیارات خود برای راستی آزمایی پایبندی ایران به تمام تعهدات مرتبط با هسته ای تحت برجام، استفاده كند.
وزیر انرژی آمریكا افزود: ما توافقی را كه بطور ضعیف اجرا شود یا بطور ناكافی مورد نظارت قرار گیرد، قبول نخواهیم كرد.
پری در بخشی دیگر از سخنانش درباره موضوع پادمانها گفت: آژانس در كنار سایر مسئولیتهای پادمانی، مسئولیت نظارت بر برنامه هسته ای ایران را نیز بر عهده دارد. الزامی است كه آژانس اختیارات كامل خود را در این زمینه به كار گیرد و پایبندی ایران را به تمام تعهدات هسته ای این كشور تحت برجام مورد راستی آزمایی قرار دهد .

** رویترز: نزاع آمریكا و ایران بر سر بازرسی ها در نشست آژانس
اظهارات نماینده آمریكا بحدی مبهم و با اظهارات دیگر مقامهای آمریكایی متناقض بود كه خبرگزاری رویترز نیز در گزارش خود نتوانست این مساله را پنهان كند.
رویترز نوشت: وزیر انرژی آمریكا در سخنرانی خود مشخص نكرد كه آیا به باور او اكنون توافق هسته ای بطور ضعیف اجرا می شود یا نه.
خبرگزاری غربی در بخش دیگری از این گزارش با اشاره به اظهارات علی اكبر صالحی نماینده ایران درباره درخواست های عجیب آمریكا از آژانس و ابراز اطمینان از اینكه آژانس در برابر چنین درخواستهای غیر قابل قبولی مقاومت خواهد كرد، نوشت 'آمریكا و ایران در كنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره نحوه نظارت بر فعالیتهای هسته ای تهران نزاع كردند'.
برخی رسانه های داخلی این گزارش رویترز را به این شكل بازتاب دادند رویترز از درگیری لفظی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و وزیر انرژی آمریكا در نشست سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر سر میزان نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران خبر داد'، كه ممكن است معنای برخورد شخصی دو مقام را به ذهن مخاطب متبادر كند كه چنین مساله ای نبوده است.
برخی رسانه های غربی هم سخنرانی وزیر انرژی آمریكا و سردرگمی مواضع مقامات آمریكایی را این گونه پوشش دادند 'دونالد ترامپ در پیامی كه توسط وزیر انرژی دولتش خوانده شد، اعلام كرد اگر توافق هسته ای به اندازه كافی مورد نظارت قرار نگیرد، آمریكا از آن خارج می شود' .

** تجلی دعواهای داخلی در آمریكا و اسرائیل درباره برجام در رسانه ها
همزمان با لفاظی های بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ علیه برجام به نظر می رسد كه دعواهای داخلی درباره برجام در آمریكا و رژیم اسرائیل درباره برجام نیز بالا گرفته و این مساله در رسانه ها نیز بازتاب یافته است.
شبكه خبری اسرائیلی 'I 24' روز دوشنبه به نقل از یك مقام آژانس گزارش قبلی 'هاآرتص' دیگر رسانه اسرائیلی را درباره 'ضعف آژانس در نظارت بر برجام' رد كرد. هاآرتص روز یكشنبه (پریروز) به نقل از چند مقام اسرائیلی، كه نامشان را ذكر نكرد ، نوشته بود: آژانس بین المللی انرژی اتمی پس از دریافت اطلاعاتی از یك 'نهاد' غربی درباره سایت های مشكوك در ایران، از این سایتها بازرسی نكرده است. یكی از مقامات بی نام و نشان به روزنامه هاارتص گفته بود كه آژانس در برابر ایران از خود ضعف نشان می دهد.
از سوی دیگر، شبكه خبری I 24 به نقل از یك مقام آژانس گزارش داد: این مطلب به درستی شیوه كار پادمانی آژانس را نشان نمی دهد. چنانكه مدیر كل آژانس بارها گفته است آژانس از روز اجرای برجام تا كنون دسترسی های تكمیلی زیادی در ایران داشته و پیش از رسیدن به 'نتیجه گیری گسترده' درباره ایران، به درخواست دسترسی به سایتها و اماكن ادامه خواهد داد.
این مقام آژانس گفت 'ما در ایران تا به امروز طبق برنامه قادر بوده ایم از تمام سایتها و اماكنی كه به منظور دسترسی تكمیلی شناسایی شده بودند بازدید كنیم.
آمانو مدیر كل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز روز 20م شهریور در كنفرانسی خبری در حاشیه نشست شورای حكام ، در پاسخی تلویحی به اظهارات اخیر نیكی هِیلی نماینده آمریكا در سازمان ملل كه گفته بود سایت های مشكوك بسیاری در ایران بازرسی نشده اند، گفت: ما در زبان پادمانی چیزی به نام سایت مشكوك نداریم و بر اساس شیوه استاندارد آژانس كار می كنیم.
بِدین ترتیب نبرد برجامی در هفته داغ خبری كه با هشدار قاطع رهبر معظم انقلاب در باره 'عكس العمل جمهوری اسلامی در برابر هر حركت غلط نظام سلطه در قضیه برجام' شروع شد و در كنفرانس عمومی آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین و پس از آن در مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورك ادامه می یابد، یك بار دیگر سردرگمی و بلاتكلیفی آمریكا را در برابر برجام در معرض قضاوت جهانیان قرار داد.
هر چند به نظر می رسد دونالد ترامپ در برابر واقعیتهای موجود، در عمل مجبور به عقب نشینی از لفاظی های خود درباره برجام شده، اما تلاش می كند با گل آلود كردن آب، مساله اصلی را كه بدعهدی آمریكا و لزوم اجرای تعهدات آمریكا و خودداری از نقض روح و متن برجام است، به حاشیه ببرد.
اروپام**1078**1479
گزارش از: بابك جعفری **ناشر:حسن سالك رضائی