در ادامه در گزيده اي از اين گزارش مي خوانيم: «قرائت زيارت عاشورا و سينه‌زني براي سالار شهدا، داستان هر روز و هر شب رزمنده‌ها بود. اصلا نمي‌شود روايتي از جنگ داشت و حرفي از صحراي كربلا نزد. جبهه بود و دنيايي از شور و شوق حسيني، اما در ايام محرم تبلور اين شور و شيدايي غير قابل وصف بود. نمي‌شود در كلمات بيانش كرد آن روزهاي دفاع مقدس را.» اين چند كلمه روايت يك رزمنده از روزهاي محرم در دوران هشت‌سال جنگ تحميلي است.
**يادگاري‌هاي جنگ
در آن دوران هر گوشه‌اي از شهر نشانه‌اي از دلدادگي، سوگواري و عزاداري سالار شهيدان داشت؛ نگاه‌هايتان به هر كجا كه خيره شود، بيرق سياه و چشم‌هاي ماتم‌زده آدم‌هايي را مي‌بينيد كه عاشقانه به سوگ نشسته‌اند، اما در جبهه‌ها داستان اين دلدادگي متفاوت‌تر بود؛ سربند ياحسين، خاكريز، سنگر و نواي آهنگران يادگاري‌هاي آن دوران بود؛ فرهنگ عاشورا و قيام امام حسين (ع) ريشه بود، ريشه‌اي كه در جبهه تنديده شده بود؛ همين فلسفه، همين فرهنگ و همين ريشه بود كه حماسه دفاع مقدس را آفريد.
**نام‌هاي عاشورايي، سربازان حسيني
«فرهنگ عاشورايي» شايد بهترين عنوان براي بيان و روايت آن روزگار باشد. اسم‌ها و نام‌ها هم همين را بيان مي‌كنند. سربندها و حسينيه‌ها و سنگرها مزين به نام اباعبدالله بود؛ اسم شب، اسم عمليات همه حكايتي از وادي دلدادگي داشت. به‌طور مثال نام برخي لشكرها، تيپ‌ها و گردان‌هاي دوران دفاع مقدس عبارتند از لشكر سيدالشهدا، لشكر ٢٥ كربلا، لشكر ٣١ عاشورا، لشكر ثارالله، لشكر انصارالحسين (ع)، لشكر ١٤ امام حسين(ع)، تيپ ٤٤ قمر بني‌هاشم؛ تيپ ٥٧ ابوالفضل. تيپ ٦١ محرم، گردان علي‌اكبر، گردان ١٠ سيدالشهدا، گردان حبيب ابن مظاهر و...... . در بخش محورهاي عملياتي همين موضوع صدق مي‌كرد: «محور كربلا، محور عاشورا، محور امام حسين(ع)» نام‌ها عاشورايي بود، سربازان حسيني.
**در مسير كربلا
«كيلومترشمار كربلا» نشان ديگري از اين فرهنگ عاشورايي در جبهه جنگ به‌شمار مي‌آمد. يك تابلو كه اگرچه به ظاهر فاصله زميني و مكاني را بيان مي‌كرد، اما در ژرفاي خود يك پيام از حركت مقدس رزمندگان در مسير آزادگي داشت. پيامي كه از مهمترين حادثه در تاريخ تشيع برگرفته شده بود؛ يكي از مورخان مي‌گويد: «تشيع پس از رويداد عاشورا با خون شيعه آميخت و در ژرفاي جان‌هايشان جوشش زد و اعتقادي راسخ در درونشان پديد آورد.»
**نقش فرهنگ محرم و عاشورا در دفاع مقدس
هشت‌سال دفاع مقدس ملت ايران و رزمندگان در امتداد نهضت عاشورا و مكتب سرخ شهادت رقم خورد. اين مقطع تاريخي ايران در شكل، فرم و محتوا بسيار با ماه محرم سال 61 هجري قمري مطابقت دارد. فرهنگ عاشورا در هشت‌سال دفاع مقدس نقشي فراوان داشته است اما بايد براي شناخت اين تأثير، آدم‌هاي آن دوران را شناخت؛ «شهدا».
پيام شهدا و عمل شهدا بهترين نشان براي درك اين موضوع است.بايد وصيتنامه‌ها، نوشته‌ها و خاطرات شهدا، همچنين تابلوهاي جبهه و جنگ، اسامي اماكن، مقرها، سنگرها، مناطق عملياتي و محورها، لشكرها، گردان‌ها، گروهان‌ها و علي‌الخصوص عمليات‌ها و رمز عمليات‌ها و شعرها و شعارهاي جنگ را مطالعه و بررسي كرد. در ادامه «شهروند» به بازخواني تعدادي از اين وصيتنامه‌ها پرداخته است.
**وصيتنامه شهيد بهنام خرم‌بخت
خدايا! تو را به حسين قسم مي‌دهم كه ما را از فيض شهادت محروم نفرما. پدر و مادرم از شما مي‌خواهم كه بعد از شهادت من براي من گريه نكنيد، بلكه به مظلوميت آقا اباعبدالله الحسين(ع) در روز عاشورا فكر كنيد. دوستان، آشنايان و دانش‌آموزان شما را به شهداي كربلا قسم مي‌دهم كه يك لحظه از فرهنگ جهاد و شهادت و امر به معروف و نهي از منكر غافل نباشيد كه اگر خون شهداي كربلا و پيام زينب(س) نبود، امروز اسلام و قرآن در عالم پيشرفت نمي‌كرد. در پايان از همه شما حلاليت مي‌خواهم و از شما تقاضا دارم كه امام عزيز را تنها نگذاريد.»
**وصيتنامه شهيد محسن پورقاسمي
كساني كه به ولايت امام اعتقاد ندارند بر جنازه من حاضر نشوند. سلام مرا به رهبر عزيزم، پدر يتيمان برسانيد و به خانواده شهدا بگوييد كه تا آخرين قطره خونمان صحنه‌هاي نبرد حق عليه باطل را ترك نخواهيم كرد و با خداوند پيمان مي‌بنديم كه در تمام عاشورا و كربلاها، حسين(ع) زمان را تنها نگذاريم و سنگرها را خالي نخواهيم كرد و تا هنگامي كه پرچم لااله‌الا‌الله در تمام جهان به اهتزاز درنيايد و احكام اسلام و قرآن در زير پرچم توحيد و اسلام به اجرا درنيايد، ساكت نخواهيم نشست.
**وصيتنامه شهيد حميد شهيدي
امشب شب يازدهم عاشوراي حسيني است و اگر خدا توفيق بدهد، من چند روز ديگر عازم جبهه جنگ يعني آماده جهاد در راه خدا و اسلام هستم. البته اگر لياقت آن را داشته باشم كه در راه اسلام جان بي‌ارزش خود را فدا كنم.
**وصيتنامه شهيد محمد مجازي
خدايا، خودت به ما توفيق عمل باكيفيت و كميت عنايت فرما....و اين‌كه سرباز كوچك براي امام عزيزمان و امام زمان(عج) و در نتيجه سرباز فداكاري براي اسلام و از جند خودت باشم..... اي ستار العيوب و غفار الذنوب و نورالمستوحشين في الظلم و اي خداي آن‌قدر به جبهه مي‌روم تا لياقت شهادت در راه خدا را پيدا كنم و خود را در اختيار جبهه و جهاد قرار دهم تا شهيد شوم...
اي جوانان مبادا در غفلت بميريد كه علي(ع) در محراب عبادت شهيد شد و مبادا درحال بي‌تفاوتي بميريد كه علي‌اكبر(ع) ، حسين(ع) در راه حسين(ع) و با هدف شهيد شد.خداوندا پيمان مي‌بندم كه در تمام عاشوراها و در تمام كربلاها با حسين(ع) همراه باشم و سنگر او را خالي نكنم تا هنگامي كه احكام اسلام در زير پرچم اسلامي لااله الا الله و محمد رسول‌الله(ص) و علي ولي‌الله(ع) بر تمام جهان سلطه افكند و در زير پرچم امام زمان(عج) به اجرا درآيد.
**وصيتنامه شهيد تورج مطلق
برادر حزب‌الله جبهه را گرم نگهدار و هركس مدعي است، اگر امروز عاشورا بود، جزو يزيديان نبود، بايد پاي در عرصه جنگ بگذارد و در عمل ثابت كند و در راه حسين(ع) جان دهد. پس سعي كنيد جبهه را گرم نگه داريد.
**روايتي از همزماني ايام محرم و ٨سال جنگ تحميلي
محرم سال ٥٩ ، هفته سوم آبان‌ماه يعني اوايل تجاوز عراق به ميهن اسلامي ما بود. همچنين محرم سال٦٠ مصادف با هفته دوم آبان‌ماه بود. در روز تاسوعا و عاشورا حماسه شكست حصر سوسنگرد رقم خورد.
روز ٢٥ آبان‌ماه سال ٥٩، يعني يك روز قبل از عمليات شكست حصر سوسنگرد بسيار مهم و حساس است، چراكه باعث شد رهبر معظم انقلاب اسلامي خودشان شخصا در صحنه نبرد حضور فعال داشته باشند.
محرم سال ٦١ همزمان با هفته چهارم مهرماه بود. در اين سال عمليات محرم بعد از دهه عاشورا انجام شد. رزمندگان ما در ١٠ آبان سال ١٣٦١ و با رمز «يا زينب» توانستند كه بيش از ٥٥٠كيلومتر مربع از اراضي اشغالي منطقه دهلران را آزاد كنند.
محرم سال ٦٢ با هفته سوم مهرماه مصادف شد. پس از عاشوراي اين سال عمليات والفجر٤ به اجرا درآمد. دشت وسيع و دره «شيلر» ميان شهر مرزي «بانه» و «مريوان» با فرورفتگي خاصي كه از خاك عراق به داخل ايران دارد، در گذشته و در تاريخ جنگ تحميلي منطقه مهمي به شمار مي‌رود. بلندي‌هاي «سورن»، «سوركوه» و «كاني مانگا» در دهانه اين دشت قرار دارند. براي همين عمليات «والفجر٤» در سه مرحله با هدف وصل اين بلندي‌ها به يكديگر درخط خودي، از روز ٢٧ مهرماه ١٣٦٢ به مدت ٣٣روز در منطقه جبهه شمالي «سليمانيه» و «پنجوين» انجام شد.
همچنين محرم سال ٦٣ در هفته اول مهرماه بود. پس از ايام عاشورا عمليات ميمك اجرا شد. پس از آغاز جنگ تحميلي و تجاوز گسترده صدام به ميهن اسلامي، منطقه ميمك نيز همچون ديگر نقاط مرزي به اشغال ارتش بعث درآمد. در ١٩ دي‌ماه سال ١٣٥٩، طي عمليات موفقيت‌آميزي كه در آن، تيپ ١ لشكر ٨١ ارتش و برادران سپاه منطقه ٧ متشكل از نيروهاي باختران، همدان و ايلام شركت داشتند، نيروهاي دشمن به عقب رانده شدند، اما پس از ١٥روز پاتك مداوم و تلاش براي بازپس‌گيري منطقه با تحمل تلفات درخور توجهي توانستند قسمتي از منطقه را مجددا اشغال كنند.
محرم سال ٦٤ ، با هفته آخر شهريورماه مصادف شد. بعد از محرم مقدمات عمليات والفجر٨ طراحي شد.محرم سال ٦٥، همزمان با هفته سوم شهريورماه شد. فرماندهان در اين ايام مقدمات دو عمليات سرنوشت‌ساز كربلاي ٤ و ٥ را آماده كردند.
محرم سال ٦٦ ، هفته اول شهريورماه آغاز شد. دقيقا در روز عاشورا با انجام پاره‌اي عمليات نامنظم با نام «فتح ١٠»، جبهه‌هاي شمالي ارتش عراق به لرزه درآمد. رزمندگان ايراني با تكرار رمز «يا اباعبدالله‌الحسين» محور شمال‌شرقي استان اربيل عراق را هدف حمله مستقيم قرار دادند و جالب‌ترين نكته اين عمليات كه در ١٣ شهريور سال ١٣٦٦ به وقوع پيوست، همكاري گسترده كردهاي عراق با سربازان ايراني بود.
محرم سال ٦٧، با هفته آخر جنگ تحميلي بود كه با مردادماه و آتش‌بس در جبهه‌هاي نبرد مقارن شد. با اين وجود پيش از ماه محرم عمليات مرصاد آغاز شد كه به شكست پيچيده‌ترين ترفند دشمن و منافقين و بازپس‌گيري شهر گيلانغرب از دست نيروهاي سازمان منافقين و دشمن منجر شد. همچنين در روزهاي پاياني اين ماه عمليات «دفاع سراسري» طراحي و اجرا شد.
*منبع: روزنامه شهروند، 1396.7.1
**گروه اطلاع رساني**9370**2002** انتشار دهنده: فاطمه قنادقرصي
تهران- ايرنا- روزنامه شهروند در گزارشي به بازخواني تأثير فرهنگ عاشورايي در دفاع مقدس پرداخت.
