تحليل كارشناسان سياسي ـ امنيتي ترك در خصوص حضور نظامي تركيه در ادلب

به گزارش روز چهارشنبه ايرنا، ظهر روز شنبه پانزدهم مهرماه رجب طيب اردوغان دستور آغاز عمليات ورود به ادلب براي اجراي يكي از بندهاي توافق آستانه 6 درباره مناطق كاهش تنش را صادر كرد.
در اجلاس آستانه 6 كه نقطه عطفي در نشست‌هاي بررسي روند سياسي ـ نظامي در سوريه و كمك به حل بحران اين كشور بود، تامين امنيت و نظارت بر روند آتش بس و ايجاد و تداوم مناطق كاهش تنش در مناطق چهارگانه فوق به كشورهاي ضامن آتش بس يعني روسيه، تركيه و ايران واگذار شد.
استان ادلب به دليل حضور گروه‌هاي مسلح مورد حمايت آنكارا از حساسيت بالايي در اين زمينه برخوردار است و نيروهاي نظامي ترك مستقر در اين استان قرار است بر روند آتش بس در اين منطقه بين ارتش سوريه و گروه‌هاي مسلح نظارت داشته باشند.
ماه گذشته بود كه اردوغان طي سخناني از موافقت ايران و روسيه با تركيه درباره ادلب و عفرين سخن گفته و يادآور شده بود كه آنكارا با تهران و مسكو هيچ اختلافي درباره سرنوشت اين شهرها ندارد و توافق درباره اين مناطق مطابق قبل بدون هيچ مشكلي ادامه دارد.
اردوغان دو روز پيش نيز در نشست حزب حاكم عدالت و توسعه همزمان با آغاز عمليات ارتش در ادلب گفت: طرح جديدي را براي تحقق امنيت در ادلب در چارچوب توسعه عمليات سپر فرات اتخاذ مي كنيم و عملياتي جدي امروز در ادلب وجود دارد كه ادامه خواهد يافت و ارتش تركيه در ادلب دخالتي نكرده، بلكه اين ارتش آزاد سوريه است كه مي‌خواهد اين عمليات را مديريت كند و عمليات ارتش آزاد سوريه در ادلب از حمايت هوايي روسيه و حمايت زميني ارتش تركيه برخوردار است.
طبق اظهارات اردوغان، اين عمليات با پشتيباني هوايي روسيه و پشتيباني زميني ارتش تركيه و با محوريت ارتش آزاد صورت مي‌گيرد و امنيت داخل ادلب با تركيه و خارج از آن نيز با روسيه خواهد بود.
مراد گورگن خبرنگار نشريه خبر ترك نيز در اين خصوص با اشاره به اهميت ادلب براي تركيه يادآور شده است كه در چارچوب اين عمليات 500 نيروي ارتش تركيه و روسيه به عنوان ناظر بر مناطق آتش بس در ادلب مستقر خواهند شد و خطوط حائل بين ارتش سوريه و گروه‌هاي تروريستي ايجاد مي‌كنند تا درگيري در اين منطقه شكل نگيرد.
مته يارار از كارشناسان و مشاوران نظامي ـ امنيتي تركيه نيز در گفت و گويي با روزنامه حريت به تحليل چرايي حضور نظامي تركيه در ادلب پرداخت و گفت: عمليات ادلب با عمليات سپر فرات بسيار متفاوت است چون در عمليات ادلب چهره دوست و دشمن قابل تشخيص نيست به طوري كه 20 تا 30 هزار نيروي مسلح در قالب گروههاي مختلف در منطقه حضور دارند.
اين كارشناس امنيتي به ريسك حضور تركيه در ادلب اشاره كرد و افزود: با ورود سربازان ارتش تركيه به ادلب انتظار مي رود گروه پ.ي.د (حزب اتحاد دموكراتيك سوريه) حملات بيشتري به مراكز پليس مستقر در مرز 600 كيلومتري انجام دهد و درگيري با جبهه النصره مي تواند دام خطرناكي براي سربازان تركيه باشد.
وي در اظهارت خود در اين گفت و گو دلايل حضور نظامي تركيه را جلوگيري از بروز فجايع انساني، افزايش امنيت مرزهاي مشترك، جلوگيري از حاكميت گروههاي تروريستي نزديك مرزهاي مشترك،ايجاد يك وضعيت مناسب براي دوره گذار بدون اسد در سوريه،ايجاد مناطق امن در سوريه براي بازگشت مهاجران دانست.
يارار به مقاله خود با عنوان 'در عمليات ادلب چه كسي متحد ماست؟' در روزنامه كارار نيز اشاره و اظهار كرد: من در آن مقاله به طرح سوالاتي از جمله چگونه مي توانيم با روسيه كه غيرنظاميان را در سوريه مورد هدف قرار داده متحد شويم؟ چگونه مي توانيم به ايران كه متحد استراتژيك بشار اسد است، اعتماد كنيم؟ بشار اسد دوست ما است يا دشمن ما؟ پرداختم و امروز پاسخ اين سوالات را اين گونه خواهم داد كه تركيه براي رسيدن به اهدافي كه اشاره كردم، لاجرم به انجام عمليات ادلب بود و براي اين كار چاره اي جز همكاري با كشورهاي صاحب نفوذ در سوريه ندارد.
اين مشاور امنيتي بيان كرد: تركيه امروز با آمريكا در سوريه هيچ گونه اشتراك نظري ندارد و در حال حاضر تركيه چه دوست داشته باشد، چه نداشته باشد، بايد با ايران و روسيه در رسيدن به اهداف خود در سوريه همكاري كند زيرا حداقل با اين دو كشور در برخي موارد اشتراك نظر دارد.
به گزارش ايرنا و به نقل از وبسايت خبري آيدينليك، سونر پولات دريادار بازنشسته ارتش تركيه نيز طي اظهاراتي در اين باره نوشت: در حال حاضر 67 درصد تروريست‌هاي سوريه به جز داعش در اين منطقه حضور دارند.
پولات در اين خصوص يادآور شد: عمليات جديد ارتش تركيه در ادلب سوريه كه با حمايت افكار عمومي تركيه همراه است، در جهت جلوگيري از مداخله آمريكا در ادلب به بهانه مقابله با النصره و القاعده است.
وي درباره اهميت ادلب براي تركيه بيان كرد: علاوه بر لزوم ايجاد و حفظ آتش بس در ادلب به عنوان يكي از مهمترين مناطق درگيري در سوريه، همسايگي اين منطقه با عفرين نيز براي تركيه بسيار اهميت دارد چرا كه با حضور تركيه در ادلب، منطقه عفرين از گسترش حضور و قدرت كُردهاي پ.ي.د و ي.پ.گ كه مورد حمايت پ.ك.ك هستند، جلوگيري خواهد شد.
ايلنور چويك مشاور ارشد اردوغان رييس جمهوري تركيه نيز طي مقاله اي با عنوان 'ادلب را كنترل كن و پ.ك.ك را بزن' به بيان نظرات خود درباره حضور نظاميان تركيه در منطقه ادلب سوريه پرداخت و نوشت: عمليات فرات براي پاكسازي داعش از حضور در مرزهاي تركيه و جلوگيري از جويدن شمال عراق توسط اتحاد سه گانه پ.ك.ك/پ.ي.د/ ي.پ.گ بسيار موفق بود اما هنوز در طرف شرق مرزهاي استان هاتاي، كنترل منطقه عفرين در اختيار نيروهاي پ.ك.ك قرار دارد.
وي در ادامه مقاله خود چنين نوشت: پ.ك.ك با حمايت پشت پرده آمريكايي ها و توافق با نيروهاي بشار اسد در تلاش براي اجراي نقشه اي در ادلب است به طوري كه كردهاي سوريه و عراق شروع به بي ثبات كردن اين دو كشور كردند اما تركيه به همراه روسيه اين نقشه را به هم ريخت.
مشاور اردوغان در اين مقاله با اشاره به اهميت برقراري امنيت در ادلب نوشت: تركيه براي مقابله با تحركات گروههاي كُرد در منطقه ادلب ماهها به تجهيز و آموزش نظامي گروههاي مخالف پرداخت و امروز با حضور نظامي خود در ادلب براي ايجاد مناطقي امن و به مانند عمليات سپر فرات به دنبال پديد آوردن آسايش در اين منطقه است.
چويك اضافه كرد: اكنون سربازان ارتش تركيه در حال انجام وظيفه در داخل منطقه ادلب هستند و نيروهاي روسيه نيز امنيت بيرون مرزهاي ادلب را بر عهده دارند.
وي در مقاله خود ضمن هشدار به فرصت طلبي آمريكا در منطقه نوشت: تركيه و روسيه بايد به دقت تحركات گروه هاي مختلف را در منطقه ادلب زير نظر گرفته و از بروز تنش ميان آنها جلوگيري كنند و گر نه با بروز درگيري ميان آنها، پ.ك.ك و به خصوص پنتاگون براي بي ثبات كردن بيشتر ادلب وارد عمل خواهند شد.
مشاور اردوغان در اين مقاله تاكيد كرد: تركيه حتي بايد با گروههاي مخالف از جمله جبهه النصره در تماس نزديك باشد تا از بروز فتنه هاي جديد جلوگيري كند.
پرفسور ياشار حاجي صاليح اوغلو استاد دانشگاه استانبول نيز طي مقاله اي با عنوان 'عمليات ادلب' به تحليل حضور نظامي تركيه در ادلب پرداخت و چنين نوشت: حضور داعش در منطقه باعث خسارات فراواني شد و امروز با تضعيف و پاكسازي داعش از منطقه به خصوص سوريه، نيروهاي پ.ي.د و ي.پ.گ به دنبال نقش آفريني بيشتر در منطقه ادلب هستند كه اين وضعيت به تقويت و تغذيه گروه هاي تروريستي منجر مي شود.
وي در ادامه مقاله خود نوشت: تركيه با حضور خود در منطقه ادلب و همكاري با روسيه به واقع به دنبال تكميل عمليات موفق سپر فرات خود در منطقه است تا بتواند از گسترش تحركات گروههاي تجزيه طلب و تروريستي در نزديكي مرزهاي خود جلوگيري كند.
به گزارش ايرنا، ستاد كل ارتش تركيه روز دوشنبه با صدور بيانيه اي اعلام كرد كه نيروهاي اين كشور بر اساس توافقي كه در مذاكرات آستانه 6 حاصل شد، به عنوان كشور ضامن آتش بس، عمليات نظامي خود را از روز گذشته(16 مهرماه ـ هشتم ماه اكتبر) در خاك سوريه آغاز كرده و وارد ادلب شده اند.
حدود دو هفته پيش با تصويب لايحه اي در مجلس، دولت تركيه مجوز قانوني براي اقدام نظامي در خاك سوريه در شهر ادلب سوريه بر اساس توافقنامه مذاكرات آستانه و نيز اقدام نظامي احتمالي در شمال عراق براي دفاع از تركمن هاي ساكن كركوك را به دست آورده است.
تركيه براي اقدام نظامي در سوريه 6 هزار نيروي نظامي آماده كرده و طي روزهاي گذشته تجهيزات، ماشين آلات، ادوات و تسليحات زيادي به مرزهاي شمال غربي سوريه ارسال كرده است.
روزنامه يني شفق تركيه نيز چند روز پيش اعلام كرد كه بيش از پنج هزار نفر از نيروهاي مخالف و عناصر ارتش آزاد سوريه در عمليات نظامي در منطقه ادلب ـ لاذقيه ـ حماء مشاركت مي كنند.
وزارت امور خارجه تركيه اعلام كرده است كه بر اساس توافق مذاكرات 'آستانه 6' در مناطق امن و در داخل محدوده منطقه كاهش تنش در ادلب با هدف نظارت و كنترل و پس از پاكسازي عناصر تروريستي، 500 ناظر از سه كشور ايران، روسيه و تركيه مستقر مي شوند.
مذاكرات آستانه كه راهبرد آن پاييز سال گذشته در نشست مشترك وزيران امور خارجه ايران، روسيه و تركيه در مسكو اعلام شد، تصميم همگرايي سه كشور را براي كاهش دامنه درگيري ها، توافق جمعي مبارزه با تروريسم و همچنين برقراري آتش بس فراگير در سوريه (از 10 دي ماه 95) در پي داشت كه در قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل نيز تائيد شده است.
ايران، روسيه و تركيه 14 ارديبهشت در چهارمين دور مذاكرات آستانه، تفاهم نامه ايجاد مناطق امن را در سوريه امضا كردند كه در برگيرنده مناطقي در استان هاي ادلب، بخش هايي از حمص، غوطه شرقي، درعا و قنيطره با هدف كاهش خشونت ها است.
خاورم/1905**گزارش از: حسن فاخري