واشنگتن پست: 'هیلی' و 'پومپئو'، گزینه های 'ترامپ' برای جانشینی 'تیلرسون'

واشنگتن پست در این گزارش به قلم ' جاش راگین' می نویسد: این روزها در محافل عمومی و خصوصی آمریكا یك پرسش رایج در میان مردم مطرح است و آن اینكه، چه كسی جانشین 'ركس تیلرسون ' وزیر امور خارجه آمریكا خواهد شد؟ هر چند در دولتی كه مقام وزارت امور خارجه و اصولا دیپلماسی نقش چندان محسوسی ندارد؛ وزیر امور خارجه شدن شغل خیلی دهان پركنی نیست.
این در حالیست كه تیلرسون تمام شایعات در مورد انصرافش از این مقام را تكذیب می كند. او ماه قبل در سخنانی ' دونالد ترامپ' رئیس جمهوری آمریكا را 'كودن' نامید كه همین اظهار نظر او شایعات در مورد احتمال بركنار شدنش را تقویت كرد. اما ترامپ حسن اعتماد خود را در محافل عمومی نسبت به تیلرسون ابراز كرده است.
درون كاخ سفید شنیده می شود كه این دعوای تیلرسون با دوایر مختلف حلقه داخلی ترامپ بود كه باعث شده است دوران كاری اش طولانی مدت نباشد. برخی می گویند كه امكان دارد تیلرسون یك سال تمام در پستش بماند تا هم حفظ آبرو شده باشد و هم كار بازسازی وزارت امور خارجه كه به عنوان وظیفه نخستش در این وزارتخانه اعلام كرده بود، تكمیل شود.
واشنگتن پست می افزاید: كارنامه كاری تیلرسون در مقام وزارت خارجه آمریكا؛ داستانی است پر آب چشم.
مهم ترین میراث تیلرسون در این كسوت؛ وزارت امور خارجه ای است تهی از استعدادهای ناب و مملو از افرادی با كمترین روحیه. نقطه ضعفی كه در دهه های گذشته تاریخ آمریكا بی سابقه بوده است. این حوزه از دولت آمریكا آنقدر بی استعداد است كه كمترین نقش را در تدوین و اجرای سیاست خارجی این كشور ایفا كرده است.
بی تردید هر فردی كه جانشین تیلرسون شود؛ اولویت درجه اول كاری اش، واژگون كردن این جریان خواهد بود. به هر ترتیب؛ دو نفر برای تصدی این سمت نامزد شده اند شامل 'نیكی هیلی' سفیر آمریكا در سازمان ملل متحد و'مایك پومپئو' مدیر كل سازمان اطلاعات مركزی آمریكا 'سیا'. هردوی اینها در برنامه های كاری شان در صورت احراز این مقام؛ رویكردهایی كاملا متمایز را برای احیاء وزارت امور خارجه آمریكا معرفی كرده اند.
هیلی در همین مدت زمان كمی كه در نیویورك حضور دارد؛ هم درون دولت آمریكا و هم در خارج از آن كاملا مورد تحسین بوده است. او در تمام پرونده های كاری كه در دستش بوده از قبیل موضوع تحریم های كره شمالی و محكم كردن جایگاه آمریكا در سازمان ملل متتحد؛ آنقدر موفق عمل كرده است كه به 'كار را تمام شده بدان' مشهور شده است. هیلی بر خلاف تیلرسون؛ به محض شروع به كار؛ افرادی فوق العاده مجرب را به كار گماشت و این افراد كار بلد هم با مهارتی كه داشتند این امكان را برای هیلی مهیا كردند كه در پروسه های درونی سازمان ملل متحد؛ بسیار موثر عمل كند.
اگر هیلی وزیر امور خارجه شود؛ این وزارتخانه شاهد خانه تكانی اساسی در اصول و ارزش ها خواهد بود، مواضع سنتی محافظه كاران جنگ طلب احیا خواهد شد و نهایتا این وزارتخانه با اهتمام و جدیت بیشتری دو موضوع مهم حقوق بشر و آزادی را در خارج از مرزهای آمریكا دنبال خواهد كرد.
در مورد روسیه؛ اگر هیلی وزیر امور خارجه شود؛ جریان فعلی ترمیم روابط با مسكو قطع خواهد شد. وی در ماجرای دخالت روس ها در انتخابات 2016، به شدت علیه روسیه موضع گرفته و حتی اظهار نظر كرده بود كه خطر این كار آنقدر زیاد بود كه نزدیك بود كار به جنگ بكشد. هیلی ضمنا مدافع سرمایه گذاری كردن در دیپلماسی و تجارت آزاد است.
هیلی در مورد ایران و بحث های مربوط به تهیه راهبردی در قبال ایران، موضعی كاملا متعادل و میانه داشت و اتفاقا هم همین رویكرد در این مبحث به كرسی نشست. هیلی با جمعی از پناهجویان در خاورمیانه دیدار كرده است و در این هفته هم سفرش به دور دنیا را شروع می كند و از كشورهای اتیوپی؛ سودان جنوبی و كنگو دیدار خواهد كرد. اما این كه هیلی به سمت وزارت امور خارجه انتخاب شود؛ برای شخص وی پرمخاطره است.
او در حوزه سیاست خارجی آنقدر كسب تجربه كرده است كه به راحتی می تواند در آینده برای داعیه رئیس جمهور شدن بدان اتكا كند. همین دور بودن هیلی از كاخ سفید یك مزیت برای اوست و باعث شده است تا او از این اختلافات درونی كاخ سفید دور بماند و مستقل عمل كند. البته احراز مقام وزارت خارجه برای هیلی در واقع یك قمار برد و باخت است. معلوم نیست ره آورد سیاسی این مقام برای هیلی چه باشد.
واشنگتن پست می افزاید: اما پومپئو هم اگر بر كرسی مقام وزارت امور خارجه آمریكا تكیه بزند؛ وزیر امور خارجه ای خواهد بود كه پیوندهایی عمیق با ترامپ دارد و بالطبع می تواند ارتباطاتش را با مجموعه كاخ سفید هم قوی كند. اما در موضوع ایران؛ پومپئو در مقایسه با هیلی؛ به مراتب جنگ طلب تر است. در مورد روسیه هم او گفته است كه علاقمند است نفوذ روسیه در انتخابات 2016 را كم اهمیت جلوه دهد. وی هفته ای چند جلسه به رئیس جمهور گزارش می دهد و آشكارا نشان داده است كه سخت علاقمند است سیاستمدار باشد.
گزارش ها حاكیست كه در صورت انتخاب شدن پومپئو برای تصدی وزارت امور خارجه ؛ سناتور جمهوریخواه ' تام كاتن' از آركانزاس پست او را در مقام مدیركلی سیا احراز خواهد كرد. كاتن از معدود سناتورهایی است كه روابطی حسنه با ترامپ و كاخ سفید دارد و با تكیه زدن بر مقام مدیركلی سیا؛ خود را آماده احراز مقام های بالاتر خواهد كرد.
البته یك موضوع مهم در وزارت امور خارجه آمریكا؛ نیروهای كاركشته های این حوزه است كه با آغوش باز از هیلی یا پومپئو در مقام وزارت امور خارجه استقبال خواهند كرد، اما مسلما هر دو نامزد در مقام وزیر امور خارجه؛ باید خود را آماده انجام وظیفه فوق العاده دشواری بكنند. تا زمانی كه هركدام از این دو نامزد آشكارا با رویكردهای تیلرسون فاصله نگیرند و مدافع دیپلماسی و دیپلمات ها و كاری كه در توانشان است نباشند، واشنگتن باید به زودی در فكر انتخاب وزیر خارجه دیگری باشد.
اروپام**1591**1486**انتشار دهنده: محسن شریفی**