برای رفع آسیب های این رسانه ها ابتدا باید بررسی كرد منظور از فرصت ها و تهدیدهای رسانه های دیجیتال چیست و اصولا كدام جنبه های این رسانه ها فرصت و كدام جنبه های آن تهدید است.
رسانه های دیجیتال به طور قطع تحولات شگرفی در جوامع پدیده آورده اند كه هیچ شك و تردیدی در آن وجود ندارد. این رسانه ها میزان اطلاعات و آگاهی مردم را در زمینه های مختلف بالا برده اند. دسترسی آنان را به شاهراه های اطلاعاتی آسان كرده اند و اخبار و اطلاعات را در كمترین زمان به مخاطبان ارائه می كنند.
با اینحال مزایا و فرصت های رسانه های دیجیتال فقط این نیست بلكه با ارایه آموزش های مجازی، بسیاری از كلاس های دانشگاهی و مدرسه بدون حضور در این مراكز انجام می شود كه از این نظر تحولات زیادی در ارائه آموزش های كاربردی ایجاد كرده اند.
این رسانه ها همچنین میزان ارتباط فرد به فرد و گروه به گروه را به صورت تصویری فراهم كرده اند كه از این لحاظ یك انقلابی در این زمینه بوجود آمده است.
بااینحال رسانه های دیجیتال در كنار این همه مزیت ها، معایبی نیز دارد كه عموما بخاطر فرهنگسازی نشدن و نداشتن برنامه رخ می دهد و می تواند آسیب هایی را نیز به همراه داشته باشد.
شاید یكی از مهمترین آسیب های این رسانه ها، رواج انواع شایعه ها از طریق انتشار مطالب مختلف باشد. یكی از مهمترین دلایل شیوع این آسیب ها ناكارآمدی رسانه های سنتی است كه درست، به موقع و سریع اخبار و تحولات جامعه را منعكس نمی كنند.
رسانه های دیجیتال با ظرفیت های مختلفی كه در اختیار دارند چنان تحولات عظیمی در جامعه بوجود آورنده اند كه توسعه آن یك ضرورت محسوب می شود اما می توان با برنامه ریزی های كارشناسانه و كاربردی میزان آسیب های آن را كاهش داد.
برای مثال اینترنت با خود بسیاری از امكانات را برای آسایش و رفاه و همچنین افزایش اطلاعات جوامع بوجود آورد كه اكنون نبود و دستكم محدود كردن آن می تواند همه این دستاوردها را كمرنگ و بی اثر كند.
اكنون خیلی از مكاتبات اداری و غیر اداری، خرید و فروش كالاهای مختلف، اشتغال، مسایل مربوط به بازرگانی، كشاورزی، صنعتی و خدماتی، از طریق همین ابزار صورت می گیرد و با این امكانات و تحولات، آیا دنیایی بدون اینترنت و دستاوردهای آن امكان پذیر هست؟
شاید یكی از دستاوردهای مهم اینترنت صرفه جویی در وقت و كاهش ترافیك شهرها باشد. هر چند به نظر می رسد تحقیق جامعی در باره دستاوردهای اینترنت در كاهش ترافیك شهرها و كاهش اتلاف وقت شهروندان نشده اما همانطور كه گفته شد خیلی از كارهای مردم از مسایل اداری تا آموزشی، خرید و فروش .. با اینترنت انجام می شود و نبود این وسیله می تواند همین افراد را به خیابان ها و ادارات بكشاند و معضلات مختلفی از جمله افزایش ترافیك و آلودگی شهرها را به دنبال داشته باشد.
استفاده نادرست از اینترنت یا هر وسیله دیگر به فرهنگسازی آن جامعه بر می گردد.ابزاری با چنین كاركردی می تواند از جانب افرادی مثل خیلی از وسایل و ابزارهای مفید جامعه به شیوه منفی نیز استفاده شود كه در مقابل مزایا و فواید آن ناچیز است.
یك مثال ساده :چاقو و یا كارد در همه خانه ها وجود دارد و یك ابزار دم دستی محسوب می شود. با این ابزار می توان افراد را زخمی كرد و یا كشت، كه صد البته تاكنون با استفاده از همین وسیله شاهد اتفاقات بی شماری در این خصوص بوده ایم. آیا منطقی است گقته شود بخاطر اینكه وجود چاقو در خانه و جامعه، مخل امنیت محیط است بنابر این باید آن را جمع آوری كرد. مسلما چنین سخنی برزبان كسی جاری نشده است .
با اینحال یك تفاوت اساسی بین چاقو و اینترنت وجود دارد. رسانه های دیجیتال كه یكی از آنها اینترنت هست معمولا محصولات و تولیدات آنها با روح انسان سروكار دارد یعنی در این ابزار هم می توان مطالب مناسب انتشار دهیم و هم مطالب نامناسب.
لذا به هیچ وجه نمی توان اینترنت را از زندگی انسان حذف كرد اما می توان با تولید محتوای مناسب در مقابل محتوای غیر مناسب ایستادگی كرد.
كسانی كه از خطرات برخی محصولات اینترنت صحبت می كنند شاید سخنی به گزاف نگویند. خطر وجود دارد اما راههایی را نیز می توان برای پیشگیری از وقوع این خطرات پیش بینی كرد.
در زمان حاضر جامعه ما یك جامعه جوان است و محصولات نامناسبی كه تولید می شود معمولا هدف تولیدكنندگان آن، جوانان هستند كه معمولا بیكارند.
بیكاری و رشد آن در جامعه معمولا مساله جوانان است این مشكل آنان را می تواند به هر راهی بكشاند كه یكی از آنها فضاهای مجازی است.
جوانانی كه شاغل هستند معمولا ازدواج می كنند و وارد یك زندگی مشترك می شوند و بیشتر دغدغه آنان نیز رفع مشكلات خانواده است. در مقابل جوانانی كه شغل ندارند نمی توانند تشكیل زندگی مشترك دهند و وارد مشكلات نوع دیگری می شوند.
نمونه اینگونه جوانان در اطرافمان زیاد است یعنی نه شغل دارند و نه ازدواج كرده اند. چنین جوانانی مستعد ورود به هر معضلی هستند و فضای مجازی با محصولات مناسب و غیر مناسب، باعث می شود آنان به راحتی جذب این فضاها شوند.
اما نمی توان گفت كه چون جوان بیكار هست و ممكن است جذب فضای مجازی و معضلات آن شود باید این امكانات را محدود یا تعطیل كرد.حتی خود مسئولان ذیربط نیز چنین اعتقادی ندارند یعنی همان مثال چاقو در ذهن انسان تداعی می كند كه چون خیلی افراد امكان دارد با این وسیله كشته شوند، بنابر این باید آن را جمع آوری كرد، كه این فرض غلطی است.
بنابر این در بحث رسانه های دیجیتال شامل اینترنت، برخط (آنلاین) ، فیلم ها و بازیهای رایانه ای، هنرهای دیجیتال و فضای مجازی ما چاره ای چیز این نداریم كه معضلات فرهنگی و آسیبهایی را كه ممكن است ازاین طریق وارد جامعه شود به صورت ریشه ای رفع كنیم.
به عبارت دیگر ابتدا باید در مقابل محصولات نامناسب این رسانه ها، محتوای مناسب تولید كنیم و سپس مساله بیكاری، ازدواج، مسكن و سایر مشكلات این قشر را رفع كنیم تا به وضعیت پایدار برسیم.
ایجاد محدودیت برای رسانه های دیجیتال و بدگویی از این وسایل، راه حل مساله نیست و برای رفع این موضوع باید به تجربیات و دانش كشورهای دیگر نیز توجه كنیم كه چگونه آنان در این زمینه عمل كرده اند. فراموش نكنیم در مورد آسیب های فضای مجازی، كشورهای پیشرفته و خاصه كشورهای سازنده این تكنولوژی مشكلات جامعه ما را ندارند.
برپایی یازدهمین نمایشگاه بین المللی رسانه های دیجیتال بهترین فرصتی است كه درباره فرصت و همچنین تهدیدهای این رسانه های بیشتر بیندیشم.
یازدهمین نمایشگاه بین المللی رسانه های دیجیتال روز گذشته (شنبه) با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مصلی امام خمینی(ره) تهران آغاز به كار كرد.
در این مراسم از سه دستاورد مهم و جدید تولید شده توسط متخصصان و فعالان حوزه فضای مجازی در زمینه رسانه‌های دیجیتال رونمایی شد.
وجود استودیو و تلویزیون نمایشگاهی در طول زمان برگزاری برای انعكاس اخبار نمایشگاه از مهمترین برنامه‌های هر روز این رویداد رسانه ای فضای مجازی به شمار می آید.
آشنایی هرچه بیشتر فعالان حوزه دیجیتال و شركت‌های فعال با آخرین تحولات صورت گرفته در حوزه رسانه‌های دیجیتال از اهداف این نمایشگاه است.
برگزاری بیش از 120 كارگاه تخصصی و همچنین نشست‌های تخصصی با موضوع فضای مجازی و رسانه های دیجیتال از بخش‌های جنبی این نمایشگاه خواهد بود.
یازدهمین نمایشگاه رسانه های دیجیتال در بیش از 300 غرفه و در صحن اصلی شبستان مصلای امام (ره) برگزار می شود.
یازدهمین نمایشگاه بین‌المللی رسانه‌های دیجیتال از 20 تا 27 آبان ماه در مصلی امام‌خمینی(ره) تهران برپا است.
گزارشگر: علی حبیبی ** انتشار: حسن فتحعلی
1569** 1568
تهران - ایرنا - رسانه های دیجیتال شامل اینترنت، برخط (آنلاین) ، فیلم ها و بازیهای رایانه ای، هنرهای دیجیتال و فضای مجازی، فرصت ها و تهدیدهای زیادی برای جوامع پدید آورده اند در حالی كه می توان با اجرای برنامه هایی، تهدیدهای آن را نیز به فرصت تبدیل كرد.
