به گزارش خبرنگار علمي ايرنا، اكبر نصراللهي در نشست درس هايي از زلزله 7.3 ريشتري ازگله و سرپل ذهاب امروز (سه شنبه) در دانشكده جغرافياي دانشگاه تهران به اقدامات ديگر كشورها در اين زمينه اشاره كرد و افزود: رسانه ها مي توانند با روشنگري در بحران هاي مختلف ظاهر شده و خسارات را كاهش دهند.
زلزله 21 آبان كه در 5 كيلومتري شهر ازگله ۵ كرمانشاه رخ داد، تاكنون 569 كشته و نزديك به 10 هزار مصدوم برجاي گذاشته است. بيش از 30 هزار واحد مسكوني در شهرهاي مختلف ازگله، سرپل ذهاب، ثلاث باباجاني و قصرشيرين و روستاهاي اطراف بر اثر آن تخريب شدند و در منطقه وسيعي از دبي تا باكو و از تفليس تا رياض به دليل بزرگاي بيشتر از 7 ريشتر و عمق حدود 23 كيلومتري آن احساس شد.
وي چالش هاي مختلف در اين زمينه را برشمرد و توضيح داد: تمركز بر شهرت و مسئول محور بودن اخبار در لحظات اول زياد وجود داشت، همچنين فقدان تحليل، بي توجهي يا كم توجهي به آموزش، تعارض در ساعات و روزهاي ابتدايي از نظر آماري به دليل وجود منابع مختلف خبررساني و سرعت پايين ارسال اخبار از ديگر معضلات بود به طوري كه حتي راديو پيام در خبر 22:30 براي اولين بار خبر زلزله را اعلام كرد.
نويسنده كتاب «پوشش اخبار بحران در رسانه هاي حرفه اي» تصريح كرد: كنداكتور در راديو و تلويزيون بايد انعطاف داشته باشد و در صورت وقوع چنين اخباري برنامه عادي خود را قطع كرده و خبر را به اطلاع مردم برسانند.
عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي با اشاره به تغيير مصرف رسانه اي مردم گفت: امروز در همه جاي دنيا مردم از فضاي مجازي بيشتر از رسانه هاي مكتوب و ديداري استفاده مي كنند و بر اساس آمار از مجموع 7 ساعتي كه براي اوقات فراغت اختصاص مي دهند 2.6 در فضاي مجازي، 2.6 ديگر و 1.6 تلويزيون تماشا مي كنند.
نصراللهي در اين نشست كه اساتيد جغرافيا و زلزله شناسي نيز حضور داشتند فضاي مجازي را مفيد دانست و گفت: فضاي مجازي هميشه مضر نيست و بعضي در اين فضا به خوبي خبررساني مي كنند، تعداد عضوهاي بعضي كانال ها در تلگرام از مخاطبان بعضي برنامه هاي تلويزيون و راديو بيشتر است و ما مي توانيم از اين ظرفيت براي اهداف خو استفاده كنيم.
نويسنده كتاب «اصول خبرنويسي» بي توجهي به رسانه هاي جديد و فضاي مجازي، بي توجهي به حمايت هاي شخصيت هاي معروف و برخورد سياسي در مورد بعضي آمار را از ديگر مشكلات رسانه اي در اين زلزله دانست.
وي با اشاره به اينكه بعضي روزنامه ها مانند روزنامه ايران در روز بعد از زلزله هيچ خبري از آن نداشتند گفت: در شرايطي كه اين روزنامه در روز دوم گزارش هاي زيادي از اين حادثه در صفحات مختلف منتشر كرد، به نظر مي رسد ظرفيت خوب علمي و حرفه اي در اين روزنامه وجود دارد و بايد در گردش كار خود تجديد نظر كند.
نصراللهي در پايان با نداشتن شناخت كافي از شرايط بحراني در كشور تاكيد كرد: رسانه ها نگاه تحليل و انتقادي به مسائل و بحران ها داشته باشند، به پرداخت رويدادي از حوادث اكتفا نكنند و در نهايت به ميدان بيايند و مسئولان را به پاسخگويي وادارند.
****شاهد تغيير ساختار در زاگرس هستيم
عضو انجمن علمي مخاطره شناسي ايران نيز در اين نشست با اشاره به فشار صفحه عربي/arabian plate گفت: شاهد تغيير ساختار/deformation در منطقه زاگرس هستيم كه حدود 15 درصد آن به زلزله در كل ايران تبديل مي شود و بقيه آن به شكل چين خوردگي است.
مسعود مجرب ادامه داد: فشار تكنوتيكي موجب اين چين خوردگي ها مي شود كه در مجموع حدود 20 تا 25 ميليمتر در سال است.
وي لغزش در اين زلزله را به صورت قاشقي دانست و افزود: افتگاه اصلي/main scarp به سمت شرق است و زلزله به طور متوسط شكاف هاي 3 كيلومتري ايجاد كرده و 50 تا 70 سانتيمتر بالاآمدگي داشته ايم كه در روستاي مله كبود مشخص است. اين ميزان تغيير زمين مي توانست روستا را از بين ببرد ولي حركت زمين را تا اولين خانه مشاهده مي كنيم و قبرستان روستا را در بالاترين قسمت از نظر ارتفاع تخريب كرده است.
مجرب با اشاره به بزرگ ترين زمين لغزش جهان 9 هزار سال قبل در سيمره پل دختر گفت: در اين زمين لرزه 15 كيلومتر زمين حركت كرده است.
اين پژوهشگر دانشكده فني دانشگاه تهران گفت: بر اثر زلزله ازگله پديده هاي ژئوتكنيكي و زمين لغزش در روستاهاي مختلف مانند روستاي امام عباس و مله كبود در اثر پيامدهاي آن ديده مي شود.
وي گفت: اما در روستاي كوئيك مجيد كه اكثر خانه ها خراب شده اند، يك مدرسه كاملا سالم مانده بود و اين نشان مي دهد امكان ساخت سازه هايي كه در اثر چنين زمين لرزه هايي سالم بمانند وجود دارد.
مجرب همچنين با استناد به مشاهدات ميداني يادآور شد: در مناطق زلزله زده مانند شهرك شيرودي ازگله در ساختمان هاي چندين طبقه از طبقه پنجم به بالا، طبقات سالم مانده اند و اين امر نشان مي دهد اگر سازه ها را هم سطح زمين نسازيم مي توانيم از آسيب هاي بيشتر جلوگيري كنيم. در نهايت مطالعه بيشتر روي مشخصات و پيامدهاي اين زلزله درس هاي زيادي براي آمادگي در برابر زلزله هاي آتي خواهد بود.
علمي**9157**1440
خبرنگار: منصوره شوشتري** انتشار: گلشن
براي اطلاع از اخبار متنوع علمي و فناوري، با كانال علمي ايرنا در تلگرام همراه شويد:
irnaelm@
https://telegram.me
تهران- ايرنا- يك استاد ارتباطات با اشاره به اهميت نقش رسانه ها در كاستن از بحران ها گفت: مديريت و غلبه بر بحران با ابزار رسانه ممكن است.
