اگرچه تا پيش از اين چالش هاي چين به مواردي مانند ارزش يوان پول ملي چين، مساله تايوان، مساله هسته اي كره شمالي، استقرار سامانه هاي موشكي آمريكا در منطقه و حضور نظامي فزاينده آمريكا در درياي جنوبي خلاصه مي شد اما حالا يك چالش تازه در سازمان تجارت جهاني در مقابل دو طرف قرار گرفته است.
دو طرف بر اساس آمار، سالانه بيش از 550 ميليارد دلار مبادلات تجاري دارند و از بزرگترين شركاي تجاري هستند اما چين بر اين باور است كه آمريكا مقررات سازمان تجارت جهاني را مراعات نمي كند و حاضر نيست جايگاه اقتصادي پكن را به رسميت بشناسد.
به همين سبب در هر همايش و محفلي كه بين المللي است و يا به سازمان تجارت جهاني مربوط مي شود مانند همايش اخير كه در آرژانتين درباره فعاليت هاي چين در سازمان تجارت جهاني برپا شده است مسئولان ذي ربط چين بار ديگر از كشورها دعوت كردند تا با يكجانبه گرايي تجاري آمريكا مقابله كنند.
آنها افزودند: سازمان تجارت جهاني و اصولا همه اعضاي آن بايد چند جانبه گرايي تجاري را در دستور كار قرار دهند و به دنبال تدابير دامپينگ (صادرات يك كالا با قيمت كمتر از هزينه‌هاي تمام شده) و فشارهاي اقتصادي و افزايش تعرفه ها بر روي ديگر كشورها با ناديده گرفتن مقررات اين سازمان نباشند.
اين كشور مي افزايد اعضاي اين سازمان بايد از نظام تجاري چند جانبه حراست به عمل آورده و با همكاري مشترك طرح هاي اقتصادي جهاني را به پيش ببرند.
اين در شرايطي است كه آمريكا در تازه ترين اقدام خود حاضر نشد جايگاه اقتصادي بازاري چين را به رسميت بشناسد و همزمان اعلام كرد در حال بررسي هايي بر روي فراورده هايي از چين است كه به آمريكا صادر مي شود تا مشخص شود با يارانه هاي دولت حمايت نمي شود و براي صنايع ذي ربط آمريكا زيانبار نيست.
چين مي گويد كه به دنبال ايجاد يك ساختار جديد و يكپارچه درچارچوب سازمان تجارت جهاني و با همكاري ديگر كشورهاست كه هدف آن پيشبرد فرايند جهاني شدن اقتصاد است كه دقيقا نقطه مقابل تلاش هاي آمريكاست.
چين مي گويد اگرچه براي مقابله با تدابير ضد تجاري واشنگتن آماده است اما نمي خواهد با آمريكا وارد جنگ تجاري شود.
'گايو هوچونگ' وزير سابق بازرگاني اين كشور در مصاحبه اي با خبرنگاران درحاشيه اجلاس سراسري كنگره ملي خلق چين كه امسال برگزار شد گفت: ما اميدواريم دولت آمريكا نيز مانند دولت چين در انديشه شروع يك جنگ تجاري با پكن نباشد.
اين در شرايطي است كه دونالد ترامپ رييس جمهور آمريكا بشدت از نابرابري تجاري ميان چين و آمريكا گلايه كرده و گفته است براي واردات كالا از چين تعرفه اي تا 45 درصد در نظر خواهد گرفت.
چين مي گويد اگر چنين اقدامي صورت گيرد مغاير با قوانين سازمان تجارت جهاني است و آتش يك نبرد تجاري ميان دو كشور را شعله ور خواهد كرد كه براي هيچ طرفي برد ـ برد نيست.
ترامپ از نخستين روزي كه قدرت را در آمريكا در اختيار گرفت چين را يك انحصارگر ارزي معرفي كرد به اين معنا كه عمدا ارزش پول ملي خود را براي بالا بردن توان رقابتي اقتصادي دستكاري مي كند كشورهايي كه از سوي آمريكا به عنوان انحصارگر ارزي معرفي شوند هدف افزايش تعرفه هاي تجاري قرار خواهند گرفت.
با اين وصف وزير بازرگاني سابق چين مي گويد كه در سال گذشته ميلادي ارزش تبادلات تجاري دو كشور به نزديك 550 ميليارد دلار رسيده است و لزومي به نبرد تجاري ميان طرفين نيست.
از سوي ديگر آمار تارنماي چاينا ارگ نشان مي دهد آمريكا در چين نزديك به 87 ميليارد دلار سرمايه گذاري كرده و سرمايه گذاري چين در آمريكا هم به 50 ميليارد دلار رسيده است.
يك مقام چيني كه عضو كنفرانس مشورت سياسي خلق چين هم هست گفت كه دو كشور چهار دهه روابط اقتصادي رو به رشد داشته اند و آمريكا بايد اين را با دقت مد نظر داشته باشد.
'زونگ جينگ هو' از بزرگترين سرمايه داران چيني و رييس شركت واهاها افزود اگر نبردي درگيرد آمريكا هم آسيب زيادي خواهد ديد.
وي گفت كه يك سوم از رشد اقتصادي جهان به چين گره خورده است و هر اقدامي عليه پكن مي تواند خسارت سنگيني به اقتصاد دنيا و بسياري كشورها از جمله آمريكا وارد كند.
چين مي گويد كه ارزش يوان از سال 2005 ميلادي در برابر دلار آمريكا در طول يك دهه بيش از 10 درصد بالا رفته است و اين نشان مي دهد چين به دنبال تضعيف عمدي ارزش پول ملي خود نيست، اما آمريكا همچنان بر افزوده شدن بر ارزش يوان چين تاكيد مي ورزد.
چين خواستار آن شده است كه مقررات سازمان تجارت جهاني در باره ضد يارانه و ضد دامپينگ سخت تر و محدودتر شود چين مي گويد اين مقررات اگر تسهيل كننده باشد به كشورها امكان مي دهد عليه ديگران چنين تدابيري در نظر بگيرند.
چين خود را يكي از قربانيان بزرگ تدابير ضد دامپينگ و ضد يارانه كشورهاي غربي مي داند كه به اين باور هستند اجناس و اقلام چين پايين تر از قيمت بازار عرضه مي شود و علت آن يارانه هاي دولت به صنايع و توليد كنندگان است.
چين حالا تاكيد كرده است اگر مقررات سخت تر شود و آزادي زيادي به اجرا كنندگان آن ندهد آنها نمي توانند ديگران را با اين مقررات تحت فشار قرار دهند.
دولت چين تصريح كرده است استفاده از مقررات ضد دامپينگ مي تواند مسيرهاي تجاري سالم را ميان طرفين منحرف كند.
چين شكايت نامه اي را در همين ارتباط به سازمان تجارت جهاني تسليم كرده و خواستار محدوديت و بعضا توقف استفاده از اين ابزار توسط آمريكا عليه ديگران شده است.
اين كشور خاطرنشان كرده است نبايد اجازه داد استفاده افراطي از اين مقررات به يك شيوه عملي دايمي عليه شركت ها تبديل شود زيرا اين كار تعرفه براي شركت ها را بسيار بالا مي برد و اين درست نيست.
روزنامه مورنينگ پست از هنگ كنگ مي نويسد بعيد است 164 عضو اين سازمان حمايت زيادي از اين درخواست انجام دهند بخصوص آنكه آمريكا بزرگترين مخالف اين شكايت چين است و بارها از اين مقررات عليه پكن استفاده كرده است.
يك بار در سال 2014 ميلادي بود كه آمريكا به سازمان تجارت جهاني اعلام كرد كه چين دستكم 30 برنامه اعلام نشده حمايتي فقط از صنعت شيلات دارد.
اين كشور گزارش بلند بالاي 500 صفحه اي به سازمان ارايه كرده است كه بر اساس آن چين بايد برنامه هاي حمايتي خود را به صورت شفاف در اختيار سازمان تجارت جهاني قرار دهد.
* خبرنگار و مدير دفتر خبرگزاري ايرنا در پكن
پكن-ايرنا- سازمان تجارت جهاني به عرصه جديدي براي رويارويي چين و آمريكا تبديل شه و دو كشوري كه داراي مهمترين روابط تجاري در جهان هستند ولي در عين حال بيشترين چالش ها را در اين مناسبات تجربه مي كنند.
