بررسي علت كدربودن آب و نگراني ها در برخي از مناطق زلزله زده كرمانشاه

پيامد زلزله تنها به ويراني و از دست رفتن جان و مال و دارايي ختم نمي شود، در واقع يك زمين لرزه نسبتا شديد همانند آنچه كه استان كرمانشاه در 21 آبان ماه جاري تجربه كرد، پيامدهاي كوتاه و درازمدتي دارد و چنين رانشي بسياري از ابعاد انساني، حيواني و زيست محيطي را تحت شعاع خود قرار مي دهد.
ورود آلاينده هاي ميكروبي و شيميايي يكي از پيامدهاي زلزله بر منابع آبي است كه به دنبال رانش زمين ايجاد مي شود و از همين رو سرعت عمل براي ورود و كنترل اين آلاينده ها اهميت 2 چندان دارد.
براي شفاف سازي شايعات مطرح شده در فضاي مجازي در باره كدر بودن آب برخي از مناطق زلزله زده و به منظور اطلاع از نحوه رسيدگي به وضعيت بهداشتي آب آشاميدني اين مناطق، به ويژه در مناطق روستايي، با كارشناسان و مسئولان مربوطه به گفت و گو پرداخته ايم.

**هيچ بيماري اپيدمي ناشي از آب آلوده مشاهده نشده است
مدير گروه بهداشت محيط دانشگاه علوم پزشكي استان كرمانشاه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا اظهار داشت: نظارت بر وضعيت سلامت آب آشاميدني يكي از رسالت هاي كاري ما است و شركت هاي آب و فاضلاب شهري و روستايي موظف به تامين، انتقال و توزيع آب سالم در بين مردم هستند.
امير كرمي ادامه داد: از سوي ديگر بهداشت محيط، مسئوليت بررسي و آزمايش به منظور تعيين وضعيت سلامت آب را برعهده دارد و كارشناسان اين اداره از طريق سنجش كلر باقيمانده و آزمايش ميكروبي در مناطق شهري و روستايي به انجام رسالت خود مي پردازند.
اين مسئول ادامه داد: در زلزله اخير باتوجه به اينكه اكثر منابع آبي هفت منطقه زلزله زده دچار مشكل شدند، كارشناسان آب و فاضلاب روستايي و شهري همپاي كارشناسان بهداشت به صورت شبانه روزي در راستاي رفع مشكلات ايجاد شده تلاش كردند و نتيجه منجر به اين شد كه بيماري يا اپيدمي ناشي از آب آلوده در شهرستان هاي حادثه ديده مشاهده نشد.
كرمي ادامه داد: اين امر به دليل نظارت شبانه روزي بر روي كنترل آب آشاميدني بود و تا مشخص شدن نتايج، آب آشاميدني به صورت تانكر سيار و يا در قالب بطري توزيع شد.

**وجود كلر و سالم بودن آزمايش ميكروبي 2 شاخص سلامت آب
به گفته كرمي، تا هنگامي كه كلر باقيمانده در آب وجود داشته و آزمايش ميكروبي مشكلي نداشته باشد، آبي كه در اختيار شهروندان و مناطق روستايي قرار مي گيرد سالم است و هر زمان اين 2 شاخص از وضعيت استاندارد فاصله بگيرند، نگراني ما نيز افزايش مي يابد كه در اين صورت مراتب براي رسيدگي به همكاران آب روستايي و شهري اطلاع داده مي شود.
وي با تاكيد براينكه رسيدگي و كنترل وضعيت بهداشتي آب در روستاها بسيار حائز اهميت است، اظهار داشت: منطقه جغرافيايي در روستاها وسيع است و در هرچند روستا تنها يك سيستم سالم سازي آب وجود دارد و از سوي ديگر گاه احتمالاتي همچون شكستگي خطوط انتقال آب به دليل فرسودگي وجود دارد از همين رو نياز است تيم هاي تعمير و مرمت آب و فاضلاب در سراسر استان همواره با برنامه و در حال فعاليت باشند.

**كدورت به تنهايي نمي تواند آب را آلوده كند
اين مسئول يادآور شد، هر زمان كه مشكلي اعم از شكستگي لوله چه در خط انتقال و چه در داخل شبكه روستايي از مشكل لايروبي آب و يا پاره شدن دستگاه 'كلناتور' اتفاق افتد توسط بهورز، آبدار و يا كارشناسان بهداشت محيط به آب و فاضلاب روستايي اطلاع داده مي شود.
وي در واكنش به تصاوير منتشر شده در فضاي مجازي اظهار داشت: اگر آب تنها كدر باشد و آلودگي ميكروبي و شيميايي نداشته باشد خطرساز نيست و تنها از نظر زيبايي سيمايي نامناسب ايجاد مي كند و ورود صرف كدورت به آب به معناي ورود فاضلاب و آلودگي ديگر در آن نخواهد بود.
به گفته كرمي، گرچه فضاي مجازي در انعكاس اخبار و كمك به زلزله زدگان نقش مثبت داشته ولي برخي از كانالها با درج اخبار بدون منبع معتبر و ناصحيح موجب انتشار اخبار كذب كه نتيجه اي جز تشويش اذهان عمومي ندارند، مي شوند.

**گل آلودشدن آب به دنبال رانش زمين است
در ادامه كارشناس مسئول بهداشت محيط مركز بهداشت شهرستان كرمانشاه در گفت و گو با ايرنا اظهار داشت: در مناطق زلزله زده با توجه به اينكه لايه هاي زمين تكان خورده و حركت مي كند موجب گل آلود شدن آب ها نيز مي شود، چنانچه در مناطق زلزله زده استان اين اتفاق افتاد و كدورت از حد استاندارد فراتر رفت از همين رو بطري هاي آب معدني در بين زلزله زدگان توزيع شد.
بهمن خداداديان، با تاكيد براينكه شرايط مصرف و نگهداري اين بطري ها همواره رصد مي شد، ادامه داد: در مواقع بحران همانند وقوع زلزله، سيل و يا شيوع يك بيماري اپيدمي، 2 شاخص مرتبط با آب آشاميدني كنترل مي شود كه كنترل ميكروبي و شميايي از آن جمله است.
وي ادامه داد: به هنگام وقوع زلزله اين امكان وجود دارد كه مواد شيميايي ناشي از حركت زمين و گسل وارد آب شود كه نيازمند كنترل است.
به گفته خداداديان، اين آزمايش ها ظرف 2 روز و يا 48 ساعت انجام مي شود و دستگاه هايي براي تعيين آلودگي ميكروبي آب فعال مي شوند كه اگر نمونه مورد آزمايش، از استانداردهاي تعريف شده در دستگاه فراتر رود بايد به سالم بودن آب شك كرد كه براي تعيين نوع آلودگي، مورد آزمايش قرار مي گيرد.
وي افزود: از سوي ديگر تا مشخص شدن نتايج آزمايش ها، از ديگر منابع آبي و چاه هايي كه آسيب نديده مي توان در صورت كلرزني استفاده كرد و با تانكرهاي مخصوص را به مناطق زلزله زده فرستاد.
اين كارشناس بهداشت محيط ابراز كرد: سلامت آب، مديريت پسماند و زباله، مديريت فاضلاب و كنترل حشرات و جوندگان براي جلوگيري از بيماري ها مهم ترين اقدام هاي كارشناسان بهداشت محيط است.
خداداديان يادآور شد، ناگفته نماند كه اگر اين حادثه در فصل گرما اتفاق مي افتاد با بيماري هاي روده اي متعددي مواجه مي شديم.

**نصب 200 دستگاه كلرزن شناور
مديرعامل شركت آب و فاضلاب روستايي استان كرمانشاه نيز در گفت و گو با خبرنگار ايرنا در خصوص آخرين وضعيت امدادرساني در مناطق زلزله زده استان، از نصب 200 دستگاه كلرزن شناور( بشقابي) در روستاهايي كه كلرزني به صورت دستي صورت گرفته خبر داد.
ايرج شهبازي ادامه داد: مقدار 120 كيلوگرم قرص كلر در روستاهاي شهرستان هاي زلزله زده استفاده و طبق كلرسنجي مداوم كه در روستاهاي مناطق زلزله زده انجام شد كلر آزاد باقيمانده بين 0.6 تا 1.5 گزارش شد.
وي ادامه داد: با همكاران معاونت بهداشت، آبفار و ديگر استان هاي كشور براي اطمينان از سلامت آب شرب در روستاها بازديدهاي مشترك و مستمر انجام مي شود.
به گفته اين مسئول، از روزهاي اول نمونه گيري و پايش آب شرب به صورت جدي از طريق آزمايشگاه سيار و ثابت در دستور كار شركت قرار گرفت و تعداد 700 مورد تست كلرسنجي، 700 مورد تست كدورت سنجي، 37 مورد آزمون شيمي و 500 مورد آزمون ميكروبي مربوط به شهرستان هاي سرپل ذهاب، ثلاث باباجاني، گيلان غرب، قصرشيرين و جوانرود در آزمايشگاه ميكروبي ستاد استان و شهرستان سرپل ‌ذهاب و آزمايشگاه‌هاي ثابت و سيار شيميايي و فيزيكي انجام شد.
شهبازي افزود: در روز اول حادثه آبرساني به همه روستاهاي حادثه ديده به صورت اعزام تانكر سيار با 41 دستگاه و توزيع آب بسته بندي شده انجام شد.
به گفته وي، با وصل برق در روز سوم همه منابع پمپاژي در مدار قرار گرفت و از 800 روستاي داراي مشكل آب 700 روستاي زلزله ديده كه داراي تاسيسات آبرساني بودند وصل شد.
وي اضافه كرد: با وصل برق تاسيسات در روز چهارم بعد از حادثه، آب در 800 روستاي زلزله ديده كه داراي تاسيسات آبرساني بودند، وصل شد.
اين مسئول ادامه داد: در روز نخست يك دستگاه ديزل ژنراتور براي روشن كردن ايستگاه پمپاژ سرابله در محل علمك آبرساني سيار راه اندازي و 2 دستگاه به صورت رزرو در سرپل ذهاب مستقر شد و عمليات آبگيري همه تانكرهاي سيار ( آب و فاضلاب شهري و روستايي و سپاه و بنياد مسكن) از علمك هاي اين شركت انجام مي‌گيرد.

**رسيدگي به 800 مورد شكستگي لوله هاي خط انتقال آب
شهبازي ادامه داد: تاكنون ترميم بيش از 800 مورد شكستگي انجام شده و با توجه به تعدد شكستگي ها به علت فرسودگي شبكه ها، نوسانات برقي و پس لرزه ها همچنان در حال انجام تعميرات هستيم.
به گفته اين مسئول، حدود 800 ظرف پلاستيكي پي وي سي و 400 تانكر پلاستيكي براي ذخيره آب شرب به روستاها ارسال و توزيع شده است.

**نصب تصفيه خانه در مجتمع ديره گيلانغرب
وي از نصب يك دستگاه تصفيه خانه براي رفع كدورت آب شرب مجتمع ديره شهرستان گيلانغرب خبر داد و افزود: عمليات رفع كدورت مجتمع ويژنان با مواد منعقد كننده انجام شد.
شهبازي به تعمير و تعويض دستگاه هاي كلرزني كه به دليل زلزله از مدار بهره برداري خارج شده بودند، اشاره كرد و يادآور شد: همچنين مقدار 5/1 تن پودر پركلرين به معاونت بهداشت و درمان براي استفاده در روستاهاي غيرتحت پوشش تحويل داده شد.
وي از لوله گذاري و تعويض شبكه فرسوده آسيب ديده ناشي از زلزله به مقدار پنج كيلومتر و آبرساني روستايي به كمپ هاي مناطق زلزله زده و انشعاب لوله گذاري به عنوان ديگر اقدام ها در مناطق روستايي ياد كرد.
زمين لرزه 7.3 ريشتري 21 آبان در 11 كيلومتري بخش ازگله، 32 كيلومتري شهرستان سرپل ذهاب در غرب كرمانشاه تاكنون 620 كشته و 12 هزار و 386 مصدوم داشته است.
اين زلزله به 10 شهرستان و يك هزار و 930 روستاي استان كرمانشاه خسارت وارد كرده و براساس ارزيابي هاي صورت گرفته حدود 90 هزار واحد مسكوني شهري و روستايي نيز آسيب كلي و جزئي ديده است.
8066/7460 خبرنگار:زهره كريم زاده ** انتشاردهنده:علي مولوي