۱۱ دی ۱۳۹۶، ۱۱:۱۲
کد خبر: 82782229
T T
۰ نفر
حفاظت از منابع حیاتی خاك كشور، ضرورتی فراموش شده

كرج - ایرنا- خاك بستری حیاتی برای كره زمین است كه این روزها چندان توجهی به آن صورت نمی گیرد و ادامه این روند منجر به از دسترس خارج شدن و از بین رفتن این عنصر حیاتی می شود.

به گزارش ایرنا، خاك شاید در نگاهی سطحی و بدون مطالعه به عنوان بی ارزش ترین داشته های كره زمین به حساب آید، در حالی كه وجه تمایز این سیاره خاكی با دیگر سیارات، برخورداری از پوشش مغذی به نام خاك است.
خاك كه به عنوان بستر و پوششی بر روی پوسته های مركزی زمین است، نقشی بسیار كلیدی در تداوم حیات دارد و به عنوان ریشه گاهی برای نباتات است.
اهمیت خاك زمانی بیشتر آشكار می شود كه اگر با كمبود یا نبود آب مواجه شویم می توان با استفاده از دستگاه های آب شیرین كن از دریا آب شیرین استحصال كرد، ولی اگر خاك از بین برود، این خسارت با هیچ دستگاه پیشرفته ای جبران نمی شود.
سال هاست كه تغییر اقلیم تهدیدی برای خاك شده است زیرا زمانی كه با كمبود بارش و خشكی زمین مواجه می شویم، خاك استحكام خود را از دست داده و فرسایش های زیادی را هر ساله شاهد هستیم.
از طرف دیگر گاه كشاورزی غیراصولی و بهره كشی زیاد از خاك كشاورزی، این بستر حیاتی را فقیر و با خطر مواجه كرده است.
بر اساس آمار اعلام شده برای ایجاد یك سانتیمتر خاك بین 200 تا 800 سال زمان نیاز است كه این ارزش بالای این عنصر حیاتی باعث شده تا كمتر كشوری حاضر به فروش خاك خود به ویژه در شرایط اقلیمی كه جهان را فراگرفته، باشد.
كارشناسان اعلام كرده اند كه میزان فرسایش خاك در ایران 5 برابر متوسط جهانی است كه نشان دهنده رفتاری ناصحیح با بستر زمین است به طوریكه در ایران سالانه 26 تن در هكتار فرسایش خاك داریم در حالیكه متوسط جهانی پنج تن در هكتار است.
اكنون وضع خاك كشاورزی به گونه ای شده كه معاون آب و خاك وزارت جهاد كشاورزی با بیان اینكه خاك اصلی ترین منبع توسعه همه جانبه اقتصادی به شمار می رود، گفت: اكنون غفلت از منابع خاك مهمترین كاستی در بخش كشاورزی و زیستی كشور است.
علیمراد اكبری در همایشی كه به در موسسه تحقیقات خاك و آب كشور واقع در استان البرز برگزار شده بود، افزود: به رغم اینكه در كشور وضعیت آب و خا ك مناسب نیست ولی هرگونه برنامه ریزی بدون در نظرگرفتن خاك معنا و مفهومی ندارد زیرا خاك هم بستر حیات جانوران و گیاهان بوده و هم مخزنی برای آب است و اگر خاك را درنیابیم قطعا برنامه ریزی برای آب معنایی ندارد.
وی با بیان اینكه كشور ما تاب آوری توسعه افقی و توان اكولوژیكی در بخش كشاورزی ندارد، اظهار داشت: در بعضی از مناطق باید سطح زیر كشت را كم كنیم و بایستی به سمت توسعه عمومی و بهره وری پیش برویم.
وی عوامل زیادی را در بهره وری دخیل دانست و گفت: 2 عنصر پایه بهره وری آب و خاك است اما اكنون یكی از مسایلی كه در كشور بر روی آن مانور داده می شود موضوع آب است لیكن در بحث خاك غفلت شده است.
اكبری افزود: باید وضعیت نامطلوب خاك به برنامه ریزان كشور اطلاع رسانی كرد و توان تولیدی خاك را با حفظ پایداری سرزمین به دقت رصد و پیگیری كنیم تا مسایلی كه برای آب اتفاق افتاده برای خاك تكرار نشود.
معاون وزیر جهاد كشاورزی بیان داشت: در آب مشكلات زیادی به وجود آمد كه نتیجه توسعه بدون توجه به توان اكولوژیكی و مسایل زیست محیطی و پایداری كشور بود.
اكبری با بیان اینكه مصادیقی همچون ماشین آلات، مدیریت، منابع انسانی، بذر، كود، سم و مبارزه با آفات در كشاورزی پارامترهای موثری هستند، گفت: بهره وری مناسب از آب و خا ك در این بخش نقش حاكمیتی دارد.
***ایجاد سازه ها بدون توجه به مسائل زیست محیطی
معاون آب و خاك وزیر جهاد كشاورزی با بیان اینكه دورانی در كشور حاكم شد كه كسی به مسائل غیرسازه ای فكر نمی كرد، گفت: شاید در آن دوران ایجاد سازه های سدی مورد نیاز بود ولی ساخت این سازه ها بدون توجه به مسایل زیست محیطی و پایداری سرزمین مشكلات زیادی را برای كشور ایجاد كرده است.
وی با اشاره به اینكه در تلاش هستیم تا برای خاك مشكلی همچون آب رخ ندهد، ادامه داد: خیلی تلاش كردیم كه ردپایی از خاك در برنامه ششم داشته باشیم ولی متاسفانه در سال 96 هیچ اعتباری برای آن تخصیص نیافته است.
اكبری در ادامه به برنامه های پیش رو اشاره كرد و افزود: بایستی به بحث خاك، قنوات، آب بندان ها و شالیزارهای شمال كشور پرداخت زیرا وزارت جهاد كشاورزی در نظر دارد بحث كشت برنج را فقط در دو استان گیلان و مازندران متمركز كند كه باید زیرساخت های آن آماده شود كه اگر اینكار انجام نشود ممكن است امنیت تامین برنج به خطر بیفتد.

***جایگاه ضعیف ایران در مجامع جهانی در موضوع آب و خاك
اكبری جایگاه ایران در مجامع جهانی در موضوع آب و خاك را ضعیف دانست و اظهار داشت: البته در موضوع آب جایگاه بهتری داریم ولی اكنون 2 قرارداد با فائو به امضاء رسانده ایم كه یكی با مبلغ 10 میلیون دلار و دیگری 500 هزار دلاری است كه مشترك بین 8 كشور همچون عراق، تونس، مصر و ایران است كه نخستین جلسه آن در مصر برگزار شد.
وی تاكید كرد كه بایستی تلاش كنیم حضور و جایگاهمان را در مجامع علمی جهان قوی تر كنیم به طوریكه اكنون در موضوع سیمیت (كشت گندم و ذرت) جزو 3 كشور اول كه شامل تركیه، مكزیك و ایران هستند می باشیم و برای ما مهم است كه در یك مجمع و مركزتحقیقاتی جهانی با این وسعت حضور داشته باشیم.
وی با بیان اینكه بایستی زیرساخت ها در بحث خاك را آماده كنیم، گفت: بایستی ساختارمان در معاونت آب و خاك را قوی تر كرده و یك مركز خاك ایجاد كنیم و در استان ها نیز آب و خا ك به معاونت ارتقا یابد و مدیریت خاك را نیز در استان ها ایجاد كنیم تا این موضوع قوی تر شود.
وی اضافه كرد: همچنین بایستی بر روی نقشه های خاك شناسی مدیریت پذیر در كشور كار كنیم به رغم اینكه یكسری كارهای پراكنده توسط وزارت جهاد كشاورزی و وزارت نیرو انجام شده ولی بیشتر مطالعات خاك مطالعات نیمه تفضیلی بوده و نباید به چند كار تحقیقاتی اكتفا كنیم و باید برروی اشل بزرگ و زیرساخت ها برویم یعنی نقشه كربن خاك كشور را تهیه كنیم و ببنیم كجا مشكل دارد، متاثر از چیست و در كدام اقلیم است.

***تحقیق بر روی آلودگی های نوظهور خاك
معاون وزیر جهاد كشاورزی یكی از برنامه های تحقیقی درجهان را بررسی آلودگی های نوظهور خاك دانست و گفت: این آلودگی متاثر از نانوذرات هستند كه اصلا بر روی آن فكر نشده و در برنامه های ما نیست ولی دنیا بر روی آن كار می كند.
وی افزود: اكنون در موضوع خاك مشكل جدی داریم لیكن فقط به موضوع آب و مسایل اجتماعی و سیاسی آن می پردازیم و باید پیش از آن نگاهمان به خاك متمركز شود تا آسیب ها به حداقل برسد.
**برنامه ریزی برای آب بدون نگاه به خاك مفهوم ندارد
این مسئول با اشاره به حساسیت موضوع خاك در بخش كشاورزی گفت: نگاه ما این است كه بحث خاك در كشور برجسته شود زیرا به موضوع خاك در كشور ما غفلت شده است.
وی افزود: بارها اعلام شده هرگونه برنامه ریزی برای آب كشور بدون توجه به خاك معنی و مفهوم ندارد زیرا خاك مخزن آب است و اگر این مخزن را نتوانیم نگهداری و مدیریت كنیم بحث مدیریت آب مفهوم ندارد.
وی اضافه كرد: به ازای افزایش یك درصد منابع آلی خاك 2.5 برابر ظرفیت نگهداری خاك اضافه خواهد شد یعنی منابع آب در دسترس ریشه قرار خواهد گرفت، بنابراین می خواهیم مروجین حاضر در پهنه ها بحث آب وخاك را با هم ببینند و غیر از این راهی نخواهیم داشت؛ به تنهایی نمی توان روی هركدام از آن ها برنامه ریزی كرد.
وی گفت: ما بارها تاكید كرده ایم و از مسئولین خواسته ایم كه یك درصد منابع ما باید به بحث ترویج و آموزش كشاورزی اختصاص یابد ولی تا كنون انجام نشده است.

***حدود10 درصد خاك ایران دارای ظرفیت فعالیت كشاورزی
رئیس موسسه تحقیقاتی خاك و آب وزارت جهاد كشاوری نیز اعلام كرد كه تنها حدود 10 درصد از خاك كشور دارای ظرفیت لازم برای فعالیت های كشاورزی است.
دكتر كامبیز بازرگان به اهمیت خاك اشاره كرد و افزود: مدارك و مستندات روشنی نشان می دهد كه افول تمدن های بزرگی مثل سومری ها و مایاها ناشی از تخریب خاكشان بوده است.
وی اظهار داشت: در ادبیات جهانی این موضوع جا افتاده كه تخریب سرزمین ناشی از تخریب خاك است و به صورت ملموس بررسی ها نشان داده كه بیش از90 درصد نیازهای بشر از خاك تامین می شود یعنی خوراك و پوشاك یا به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از خاك به دست می آید.
وی از جمله تولیدات مستقیم از خاك را غلات و محصولات كشاورزی ذكر كرد و گفت: تولیدات غیر مستقیم مواد پروتئینی و پوشاك هستند كه نقش خاك در تامین نیازهای بشری را نشان می دهد.

***خاك بزرگترین ذخیره گاه كربن است
بازرگان با اشاره به اینكه خاك بزرگترین ذخیره گاه كربن در كره زمین است، گفت: تخریب خاك می تواند این كربن ها را آزاد كرده كه در نتیجه آزاد شدن كربن در اتمسفر فجایع گرم شدن كره زمین و نامناسب شدن شرایط برای زندگی انسان ها را به بار خواهد داشت.
وی افزود: خاك نیز ذخیره گاهی برای آب های دنیا است به طوریكه پس از بارش باران بخشی به روان آب تبدیل شده و به دریاها می ریزند و بخشی نیز در پروفیل خاك ذخیره می شود.
رئیس موسسه تحقیقات خاك و آب كشور با بیان اینكه جایگاه خاك در بحث انرژی نیز روشن شده، اظهار داشت: به همین منظور فائو ( سازمان كشاورزی و خواربار جهانی) از سال 2012 برنامه ای با عنوان 'برنامه جهانی مشارك خاك' راه اندازی كرده كه هدف اصلی این برنامه در جهت تامین امینت غذایی مردم دنیا و به خصوص كشورهای فقیر متمركزشده است.
وی اضافه كرد: همچنین توجه به وضعیت مدیریت منابع خاك در كشورها به خصوص كشورهای در حال توسعه و كشورهای فقیر از دیگر اهداف این برنامه است وهدف سازمان كشاورزی و خواربار جهانی در برنامه مشاركت جهانی خاك كمك به كشورهای كمتر توسعه یافته برای استفاده بهینه از خاكشان است.
بازرگان گفت: فائو در این مسیر می خواهد كه به موضوع سلامت خاك، فرسایش خاك و همچنین آموزش و ترویج در حوزه خاك و همچنین پژوهش در این حوزه را مورد توجه قرار دهند.
وی تاكید كرد كه به همین دلیل روزجهانی خاك از سال 2015 مطرح شد و در ایران نیز خوشبختانه به خصوص در سال های اخیر اتفاقات خوبی افتاده است.

***كمبود خاك در ایران
این مسئول با بیان اینكه از گذشته كارهایی در زمینه خاك شده، افزود: بیشتر به دلیل وسعت كشور ما و بزرگی فیزیكی گستره ایران عموم مردم و حتی بدنه كارشناسی و اجرایی با این ایده حركت می كردند كه ما مشكلی در خاك و كمبود آن نداریم.
وی ادامه داد: خاك هایی كه عمق زیادی دارند باران زیاد و آب زیادی را در خودش ذخیره می كنند.
بازرگان بیان داشت: در این اراضی مستعد به راحتی می توان با كشت دیم و بدون نیاز به آبیاری محصولات خوبی را برداشت كرد ولی در كشور ایران از وسعت 165 میلیون هكتاری كشور نزدیك به 10 درصد آن ظرفیت كشاورزی دارد.
وی گفت: اكنون 18.5 میلیون هكتار زمین كشاورزی داریم كه حداكثر ظرفیت كشاورزی ایران است كه عواملی مانند گرمازدگی و سرما زدگی در كاهش بهره وری از این اراضی تاثیر دارد.
رئیس موسسه تحقیقاتی خاك و آب كشور افزود: با توجه به محدودیت آب این ظرفیت همینطور كاهش پیدا می كند و اگر به آن توجه نكنیم به رغم اینكه كشور وسیعی داریم اما با محدودیت خاك كشاورزی روبرو خواهیم شد.
وی با بیان اینكه جمعیت كشور ما روزبه روز در حال افزایش است، تصریح كرد: به لحاظ موقعیت استراتژیكی ، امنیتی، اجتماعی و سیاسی حداقل اگر در بعضی محصولات استراتژیك خودكفا نشویم باید به نحو قابل توجهی خوداتكا شویم یعنی اگر نگوییم 100 درصد این محصول را خودمان تولید كنیم، باید درحد خوبی تولید كنیم تا دست به دامن كشورهای دیگر نشویم.
بازرگان اضافه كرد: حداقل برای محصولات استراتژیك آن چیزی كه در اسناد بالادستی و فرمایشات و توصیه های مقام معظم رهبری است برنامه ریزی كنیم.
وی گفت: این رویكرد نشان می دهد كه منابع خاك و آب كشورمان محدود است كه با این منابع محدود باید تولید كشاورزی را طوری تنظیم كنیم تا در محصولات استراتژیك وابسته نباشیم و بتوانیم غذاها و نیازهای مردم را از خاك كشورمان تامین كنیم.
رئیس موسسه تحقیقات خاك و آب كشور افزود: این وضعیت نشان می دهد كه ما باید از منابع محدود خاك و آب كشورمان با دقت مراقبت كنیم.
وی به وجود مسایل تهدید كننده منابع خاك و آب كشورمان اشاره كرد و اظهار داشت: بر اساس بررسی های انجام شده در سال های اخیر، با توجه به تغییر شرایط كشاورزی در دوره های اخیر از كشاورزی سنتی به كشاورزی مدرن، مسایلی پایداری تولید در منابع خاك و آب تهدید می كند كه از جمله آن تغییر كاربری اراضی كشاورزی است.

***4.3 میلیون هكتار از اراضی كشاورزی كشورمحدودیت شوری دارند
رئیس موسسه تحقیقاتی خاك و آب كشور ادامه داد: از مجموع اراضی تحت پوشش كشت آبی كشور، 4.3 میلیون هكتار محدودیت شوری در درجات مختلف را دارد.
وی با بیان اینكه از كل وسعت 165 میلیون هكتاری كشور نزدیك به 10 درصد آن ظرفیت كشاورزی دارد، افزود: اراضی دارای ظرفیت و پتانسیل كشاورزی كشور حدود 18.5 میلیون هكتار است.
وی اظهار داشت: از این میزان اراضی دارای قابلیت كشاورزی در كشور فقط حدود 8 تا 8.5 میلیون هكتار زیر كشت آبی قرار دارند و 6.3 میلیون هكتار نیز زیر كشت دیم قرار دارند.
وی با اشاره به اینكه هرساله حدود 4.2 میلیون هكتار نیز زیر كشت قرار نمی گیرند كه در اصصلاح به آیش معروف است، ادامه داد: از حدود 8.5 میلیون هكتار اراضی زیر كشت آبی فقط 1.2 میلیون هكتار اراضی بدون محدودیت هستند . 6.8 میلیون هكتار نیز اراضی دارای محدودیت هستند كه 4.3 میلیون هكتار آن فقط محدودیت شوری با درجات مختلف دارند.
بازرگان با بیان اینكه موضوع شوری خاك دومین مساله تهدید كننده اراضی كشاورزی كشور بعد از تغییر كاربری اراضی كشاورزی است، گفت: با توجه به توسعه كشاروزی آبی می دانیم كه هر جا كه آبیاری اراضی كشاورزی را داریم به همراه آن نمك به خاك اضافه می كنیم كه باید به شرایط زهكشی خاك ها توجه كنیم ضمن اینكه به شست و شوی نمك از پروفیل خاك نیز توجه كنیم.
وی بیان داشت: شدت تبخیر آب در كشور ما بسیار بیشتر از متوسط دنیاست در حالیكه میزان بارندگی بسیار كمتر از متوسط جهانی است به طوریكه بارندگی ما چیزی حدود 240 میلی متر در سال است ولی در دنیا حدود 800 میلی متر است و میزان متوسط تبخیر كه 2100 میلی متر است ولی در دنیا 700 میلی متر است.
رئیس موسسه تحقیقاتی خاك و آب كشور با اشاره به تهدید گسترش شوری اراضی كشاورزی، اضافه كرد: با این شرایط بارندگی و تبخیر كشور ما تعادل مناسبی ندارد پس اراضی تحت كشت آّبی را باید به شدت مواظبت كنیم تا تجمع نمك در خاك اتفاق نیافتد.

***مواد آلی كمتر از یك درصد در بیش از 60 درصد خاك های كشاورزی كشور
بازرگان در ادامه یكی دیگر از تهدیدات منابع خاك و آب كشور را موضوع مواد آلی خاك دانست و گفت: در كشاورزی سنتی وظیفه تامین عناصر غذایی به عهده مواد آلی بوده به طوریكه كشاورزان در نظام سنتی عادت داشتند كه به مزرعه خود یا از فضولات دامی دامپروری خودشان به صورت سنتی اضافه كنند در حالیكه علاوه بر اینكه سطح زیر كشت كم بوده و میزان برداشت عناصر غذایی از خاك هم به دلیل وجود ارقام كم توقع، كم بود.
وی افزود: پیشرفت كشاورزی و ورود ارقام جدید و پرمحصول تقاضای بیشتری برای عناصر غذایی به وجود آمد كه بنابراین برداشتشان از خاك بیشتر شد و با این وضع ما توان زایش خاك را خیلی بیشتر از ظرفیت آن انتظار داریم پس بنابراین باید به شرایط خاكمان وقتی كه ارقام پرمحصول را می كاریم و برداشت بیشتری می كنیم بیشتر توجه كنیم.
این مسئول اضافه كرد: گذار از كشاورزی سنتی به كشاورزی مدرن و معرفی منابع كودهای شیمیایی باعث شده كه توجه به منابع آلی در كشاورزی ما كمرنگ تر بشود و ورود كودهای شیمیایی و كم توجهی به كودهای آلی باعث شده كه این نسبت به هم بخورد و ما در اراضی كشاورزی به شدت مساله فقر مواد آلی را كه به عنوان قلب خاك و كلید پایداری تولید در خاك شناخته می شود به آن كم توجه باشیم و موجب بروز این مشكلات برای خاك می شود.
رئیس موسسه تحقیقاتی خاك و آب كشور گفت: بیش از 60 درصد خاك های كشور مواد آلی كمتر از یك درصد دارد و در حالی كه كف مواد آلی برای كشاورزی 2درصد است پس بنابراین ما باید به شدت به افزودن مواد آلی به خاك در اراضی مختلف كشور توجه كنیم.
وی افزود: این موضوع البته در مناطق مختلف سطوح مختلفی دارد و در 2 استان شمالی شرایط مواد آلی خاك بهتر است و در بقیه استان ها شرایط به درجات مختلف شرایط خوبی ندارد.

*** فقر عناصر غذایی تهدیدكننده خاك كشور
رییس موسسه تحقیقات خاك و آب كشور یكی از معضلات اساسی و تهدید كننده منابع خاك كشور را فقر عناصر غذایی دانست و گفت: در برآوردهای انجام شده مشخص شده كه در ایران نسبت به میانگین جهانی كمتر از كود در اراضی كشاورزی استفاده می كنیم.
وی با اشاره به اینكه اخبار و روزنامه ها قید می شود كه در كشاورزی كشور از كود به میزان زیاد استفاده می شود و یا این كودها دچار مشكل هستند، گفت: بر اساس مدارك سازمان كشاورزی و خواربار جهانی (فائو) درمیانگین جهانی میزان كود مصرفی در هرهكتار 101 كیلوگرم عنصر غذایی است و این عدد برای ایران 89 كیلوگرم عنصر غذایی در هكتار است.
بازرگان افزود: این عدد نشان دهنده این امر است كه به طور میانگین از دنیا كمتر كود مصرف می كنیم حتی در حوزه كودهای شیمیایی ولی منكر بدمصرفی های موردی و نقطه ای نیستیم كه متاسفانه بعضی از اوقات اتفاق می افتد.
وی ادامه داد: این امر بیانگر آن است كه باید بیشتر به مصرف علمی كودها از منابع شیمیایی آلی و زیستی كه به آن مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاك و تغذیه گیاه گفته می شود، توجه كنیم به خصوص با توجه به كشت متراكم چندكشتی كه در مزارع مرسوم شده و اجازه آیش بودن مزارع را در سیستم های جدید كشاورزی نمی دهند و كشت های پشت سرهم با ارقام پرمحصول انجام می دهند كه نتیجه ی آن افزایش برداشت از خاك می شود.
رئیس موسسه تحقیقات خاك و آب كشور اضافه كرد: در پی این رفتار با خاك باید به مصرف كودها توجه بیشتری داشته باشیم.

***كشت محصول باید متناسب با اقلیم منطقه باشد
وی در ادامه با اشاره به اینكه موضوع دیگری كه باید به آن توجه كنیم كاربری اراضی در بخش كشاورزی متناسب با اقلیم یعنی شرایط آب و هوایی و خاك است، گفت: باید با تناسب اراضی كشاورزی توجه بیشتری شود یعنی محصولات متناسب با اقلیم منطقه كشت شود كه خوشبختانه موسسه تحقیقات خاك و آب در سه سال گذشته به سفارش معاونت زراعت وزارت جهاد كشاورزی و در جهت برنامه الگوی كشت كشور كار تعیین تناسب اراضی برای اراضی تحت كشت آبی را انجام داده است و این كار در مراحل نهایی است.
بازرگان ادامه داد: در این برنامه ما درجه تناسب اراضی كشاورزی تحت كشت آبی را برای محصولات زراعی و باغی مختلف تعیین كردیم و نتایج و گزارشات آن به تدریج به مجموعه وزارت جهاد كشاورزی برای استفاده های بعدی كه عمدتا در بحث الگوی كشت خواهد بود، ارایه می شود.

**لزوم توجه بیشتر به رابطه آب و خاك
وی با اشاره به اینكه مساله آب، خاك و اتمسفر با هم گره خورده، گفت: با مقدمه ای در رابطه با شرایط اقلیمی كشور و آمار خاك و آب، ما باید بیشتر به روابط متقابل آب و خاك توجه كنیم و آنچه كه در كمبود آب گریبان ما را به شدت فشار می دهد نباید باعث شود كه روش هایی را انتخاب كنیم كه منجر به تخریب خاك هم شود.
رئیس موسسه تحقیقات خاك و آب كشور افزود: در مدیریت آب در خاك به روش های علمی و توصیه های علمی معتقد هستیم، همچنانكه دربحث كود هم زیاده روی و هم كم مصرف كردن می تواند تخریب خاك را به دنبال داشته باشد در مدیریت آب هم زیاده روی در مصرف آب باعث كارایی كم آبیاری و از دست رفتن آب كه این منبع مهم برای كشور است می شود.
وی ادامه داد: اما اگر در انتخاب روش مناسب آبیاری به نیاز گیاه، تامین نیاز گیاه و تامین نیاز خاك برای شستشوی پروفیلی توجه نكنیم ممكن است كه باعث تجمع نمك در لایه سطحی و تخریب خاك از زاویه ی دیگری شود.

**تهیه نقشه پراكنش مواد آلی در خاك های كشور
وی با بیان اینكه در موسسه به موضوع بهره وری خاك توجه ویژه ای شده، گفت: به همین منظور بحث نقشه ی ماده ی آلی خاك را بر اساس تفاهم نامه ای كلید می زنیم تا نقشه پراكنش مواد آلی در خاك های كشور احصاء شود كه این نقشه با هماهنگی معاونت آب و خاك و سازمان فائوكه نقشه ارگانیك كربن را برای دنیا استخراج می كنند انجام می شود كه ما هم به این برنامه ورود كرده ایم.
وی با اشاره به اینكه طرح بهره وری خاك را كلید زده ایم، افزود: در این طرح بهره وری خاك را برای كشت های مختلف در مناطق مختلف كشور استخراج كنیم و قبل از اینكه اتفاقاتی كه در رابطه با آب افتاده در موضوع خاك اتفاق نیافتد زیرا شاید رسیدن به موضوع آب در بعضی جاها دیر شده و باید زودتر به آن می پرداختیم كه زودتر در خصوص خاك به آن می پردازیم.
موسسه تحقیقات خاك و آب كشور در منطقه مشكین دشت شهرستان فردیس استان البرز مستقر است.
6156/1535خبرنگار: نوشین طهماسبی**انتشاردهنده:داریوش غفاری
۰ نفر