بهبود حفره لایه ازون درپی ممنوعیت مصرف مواد شیمیایی

به گزارش روز جمعه گروه علمی ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی ساینس دیلی/ sciencedail، اندازه گیری ها نشان می دهد كاهش سطح گاز كلر ناشی از ممنوعیت استفاده از مواد شیمیایی انسان ساز دارای این گاز به نام كلروفلوئوروكربن یا سی .اف. سی ها به كاهش 20 درصدی تخریب لایه ازون در زمستان قطب جنوب نسبت به سال 2005 منجر شده است؛ اولین سالی كه اندازه گیری گاز كلر و سنجش وضعیت لایه ازون در زمستان قطب جنوب توسط ماهواره علمی پژوهشی آئورا اداره كل ملی هوانوردی و فضا (ناسا) آغاز شد.
سوزان استراهان/Susan Strahan، محقق ارشد این گزارش و یكی از دانشمندان مركز فضایی گودار ناسا در مریلند آمریكا گفت: سطح گازهای كلر ناشی از كلروفلوئوروكربن در حفره لایه ازون به وضوح كاهش یافته و تخریب لایه به این دلیل كمتر شده است.
گازهای كلروفلوئوروكربن از جمله تركیبات شیمیایی با عمر دراز هستند كه در نهایت به لایه استراتوسفور جو می رسند و در این لایه تشعشعات مافوق بنفش خورشید تركیب آنها را جدا و اتم های كلر را آزاد می كند كه مولكول های لایه ازون را تخریب می كنند.
این گاز به عنوان گاز یخچال یا در تهویه ها و چرخه های انتقال حرارت استفاده می شوند.
لایه استراتوسفور ازون با جذب اشعه مخرب مافوق بنفش خورشید زندگی روی زمین را ممكن می كند. این اشعه موجب سرطان پوست و آب مروارید شده، سیستم ایمنی بدن را سركوب كرده و زندگی گیاهی را از بین می برد.
دو سال بعد از كشف حفره لایه ازون در منطقه قطب جنوب در سال 1985، پروتكل مونترال به امضای كشوردها رسید كه به موجب آن تركیبات شیمیایی مخرب برای ازون باید بر اساس قواعدی استفاده شوند. مفاد الحاقی به این پروتكل به طور كلی تولید گازهای كلروفلوئوروكربن را ممنوع و متوقف كرد.
مطالعات پیشین از تحلیل های آماری تغییرات در اندازه حفره ازون برای نشان دادن ترمیم این حفره استفاده می كرد، اما مطالعه مزبور اولین مطالعه ای است كه از اندازه گیری تركیبات شیمیایی داخل حفره ازون برای اثبات این موضوع استفاده كرده است كه نه تنها حفره ازون در حال كاهش بوده؛ بلكه دلیل این امر كاهش گازهای كلروفلوئوروكربن در ازون است.
استراهان می گوید: تغییرات در سطوح ازون بالای قطب جنوب از ابتدا تا انتهای زمستان نیمكره شمالی طی سال های 2005 تا 2016 با رایانه اندازه گیری و ثبت شده است. در این زمان دمای هوا در قطب جنوب بسیار پایین است و به همین دلیل تخریب ازون نه به تشعشعات خورشید بلكه به میزان كلر موجود بستگی دارد.
وی ادامه داد: این امر به ما اطمینان می بخشد كه كاهش در روند تخریب ازون به دلیل كاهش سطح گاز كلر ناشی از مصرف سی .اف. سی ها است. اما هنوز شاهد كاهش روشنی در حجم حفره لایه ازون نیستیم زیرا این امر تحت كنترل دما بعد از پاییز است كه هر سال تغییر می كند.
آن داگلاس/Anne Douglass دانشمند جوشناس در ایستگاه فضایی گودار و یكی از نویسندگان این مطالعه نیز گفت: حفره لایه ازون در منطقه قطب جنوب در آینده باید همزمان با خروج گازهای سی. اف. سی از جو بیشتر به تدریج ترمیم شود، اما ترمیم كامل دهه ها طول می كشد.
وی افزود: گازهای سی. اف. سی حدود 50 تا 100 سال عمر دارند بنابراین مدت زیادی در جو باقی می مانند و انتظار نداریم زودتر از سال 2060 تا 2080 این حفره ترمیم شود و حتی در آن زمان نیز كاملا بهبود نخواهد یافت.
علمی**9157** 6075
مترجم: منصوره شوشتری** انتشار: زهرا هجینی نژاد
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با كانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
irnaelm@
https://telegram.me