جهد جانانه میمك، آورد و آوردگاهی حماسی، دل رنجه از بی نشانی

به گزارش ایرنا، رزم بی امان ارتش و عشایر منطقه كه به قلع و قمع سپاه دشمن انجامید بعد از آزاد سازی میمك نیز حدود یك ماه ادامه داشت، جایگاه و اهمیت ارتفاعات میمك برای صدام و فرماندهان حزب بعث در سطحی بود كه باور نمی كردند كه چنین آورد و آوردگاهی را به عشایر مرزدار باخته اند .
مجموعه موانع و استحكامات دفاعی چند لایه دشمن در دامنه و بلندای بسیار سخت گذر میمك در چند روز اول مقهور اراده رزمندگان عشایر و ارتش شد و دشمن از خاك وطن بیرون رانده شد اما متاثر از اهمیت جغرافیایی و نظامی میمك به عنوان ارتفاعاتی مشرف بر مركز عراق، پاتك های متوالی و باران آتش انواع سلاح های ارتش بعث بر سر و بدن میمك و فاتحان آن، روزهای متوالی تا میانه بهمن ماه وناامیدی كامل دشمن از غلبه بر مرزداران عشایر و ارتش ادامه داشت.
عملیات ضربت ذوالفقار پایان تصرف چند ماهه این منطقه توسط ارتش صدام بود كه در بیستم شهریور ماه سال 59 -10 روز قبل از حمله رسمی و تجاوز همه جانبه به مرزهای زمینی و هوایی جمهوری اسلامی ایران - میمك را تصرف كرد.
در جریان عملیات ضربت ذوالفقار ضمن اینكه ارتفاعات میمك با 15 كیلومتر ارتفاع و عرض هفت كیلومتر، به گستره 200 كیلومتر مربع آزاد شد تسلط و استقرار بر بلندی های استراتژیك كله‌ قندی و قله‌های 620 و 625 و 540 تثبیت شد .
عشایر كوچرو و ایلات منطقه به عنوان قشری كه از روزگاران كهن تاكنون به صفت مرزدار نام گرفته و مباهات می كنند تجاوز ارتش اهریمنی به مرزهای وطن و تصرف بخشی از مراتع قشلاقی خود را برنتافته و برای باز پس گیری و حفظ این منطقه مرتفع راهبردی سلاح برگرفتند و همدل با هم و هم صف با ارتش برای بیرون راندن متجاوزان جهدی جانانه را آغاز كردند و میمك را از كوه و مرتع به نماد اسطوره مبدل كردند.
عملیات ضربت ذوالفقار در باور بسیاری از رزمندگان، فرماندهان و ناظران سیاسی و نظامی به عنوان نقطه عطفی قدرتمند در تغییر روند جنگ به ضرر دشمن متجاوز و به سود مدافعان دفاع مقدس مطرح است.
آنان معتقدند كه عملیات ذوالفقار نقش موثری در بازسازی روحیه مردم و رزمندگانی داشت كه از تبلیغات گسترده در خصوص توان نظامی دشمن رنج می بردند و به موازات آن آغاز گر رعب در دل متجاوزان بود رعبی كه درسال های بعد از آن با ادامه سلسله عملیات های پیروزمندانه رزمندگان اسلام بیشتر و بیشتر افزایش یافت.
همه ساله با فرارسیدن 19 دی ماه، سالروز حماسه فتح میمك و عملیات ضربت ذوالفقار در ذهن و یاد اهالی ایلام به خصوص عشایر استان كه برای آزادسازی ان بذل جان كردند روزی فرخنده و نشانی گویا از حماسه آفرینی هشت ساله مردم این دیار است هرچند كه دامنه نام و یاد این حماسه به ایلام و حداكثر استان های همجوار محدود مانده است.
محدود بودن و مغفول ماندن جانفشانی عشایر و بی نشان بودن حماسه كم بدیل آزادی میمك در سطح ملی، مایه رنجه روح رزمندگان، فاتحان و حافظان میمك شده است.
آنان كه از دی ماه و روزهای زیاد پس از آن تا بهمن ماه در خوان ها و آوردهای مكرر آزادی میمك و حفظ این دستاورد در مقابل بارش تیر و تركش پرشمار ماشین جنگی بعث خم به ابرو نیاوردند اكنون از مهجوریت این حماسه دل نگران هستند.
آنان كه آنچنان و آنقدر پا بر زمین ایثار و شهادت فشردند تا كه نام ذوالفقار و نشان میمك به عنوان شروع بیرون راندن دشمن متجاوز از مام وطن ثبت شود اكنون خواهان معرفی، ثبت و طرح عملیات ذوالفقار در سطح بیشتر و بهتر هستند.
آنان گله مند هستند كه چرا این واقعه مهم در هیچ جای تقویم ملی و نظامی كشور نام ونشانی در خور حماسه بلند آن ندارد كه تاثیر آن محدود به آزادی میمك نبود و نماند كه عملیات پیروزمندانه ذوالفقار شروع سازمان یافتن نیروهای چالاك، شجاع و توانمند عشایر و ایلات كشور در صف مدافعان دفاع مقدس است.
دیگر اینكه، 430 كیلومتر مرز استان ایلام در جریان هشت سال دفاع مقدس به عنوان جبهه میانی شاهد و میدان عملیات های كوچك و بزرگ زیادی همچون فتح میمك، فتح مهران، حادثه ورزشگاه چوار، بمباران سال 64 ایوان، واقعه كوشك و سارات ایوان و ... بود كه هیچ كدام آنها راه به تقویم رسمی و آیینی كشور نبرده اند.
اولین تجاوز نظامی عراق بعد از پیرزی انقلاب اسلامی در تاریخ 13/1/1358 به مهران صورت گرفت و مهمترین هجوم زمینی عراق قبل از آغاز رسمی جنگ از 19 تا 24 شهریور 1359 در منطقه میمك به قوع پیوست.
مهران تنها شهری بود كه در دوران جنگ چهار بار به اشغال درآمد و سپس آزاد شد.
ایلام در طول هشت سال دفاع مقدس در سه محور میمك، مهران و دهلران با نیروی نظامی عراق در نبرد بود اما بیشترین تلفات مربوط به پایمردی مردمانی است كه هشت سال یورش بی انقطاع بمب افكن ها را به شهرهای مختلف استان تاب آوردند و اما شهرها را به عنوان پشت جبهه و محل آسایش و امنیت رزمندگان خالی و متروكه نكردند.
و همه این ها در هیچ تقویمی نشان نیافته است.

**كوره كوران میمك فرصتی برای استعلا
فرا رسیدن سی و هفتمین سالگرد عملیات ذوالفقار موجب طرح و تحلیل مباحث مربوط به این عملیات در استان شده است از جمله این مباحث همانطور كه ذكر شد لزوم ثبت آن در تقویم ملی و جنگی كشور است كه بنا به اظهار مسئولان مرتبط پیگیری آن جریان دارد.
میزان نقش رزمندگان عشایر ایلات مختلف استان در این عملیات از دیگر مباحث مطروحه و البته حاشیه ای درباره عملیات میمك است كه به نظر می رسد طرح این گونه مباحث در منافات با اهداف و نتایج عملیات آزاد سازی میمك است چرا كه رزمنده عشایری دفاع مقدس هیچ دسته بندی و خط كشی تفرقه گرایانه ای نداشت و ندارد كه وی هویت، هدف و رویكرد خود را براساس سرباز دفاع مقدس تعریف و سامان داده است.
برخلاف روح واگرایانه قبیله ای كه تاقبل از جنگ تحمیلی كم و بیش در این استان رایج بود، دوران دفاع مقدس زمان حذف این پیرایه ها و مستحیل شدن همه رزمندگان در اقیانوس سربازان انقلاب و نظام اسلامی بود.
و در این میانه آزاد سازی میمك یك نقطه عطف و اوج است كه كوره كوران میمك فرصت و زمینه ای برای حذف پیرایه های اختلاف افكن و واگرایانه و ایجاد همدلی، همراهی و وحدت فكری و دینی بین ایلات مختلف عشایری شد.
به نظر می رسد عملیات ضربت ذوالفقار در اولین سال جنگ تحمیلی نقش برجسته و آغاز گر در استحاله و استعلا رزمندگان جامعه عشایری بسوی صف و ید واحد شدن بر علیه متجاوزان، داشته است.
نمونه نمادین آن رزمندگان دو ایل بزرگ استان ایلام است كه در ماه های قبل از عملیات آزاد سازی میمك رابطه آنها متاثر از اختلافات مرسوم در جوامع عشایری دچار تنش شده بود اما چند ماه بعد در میمك اوج همدلی، همراهی و اخوت را به نمایش گذاشتند.
رزمندگان ایلات خزل، اركوازی و بولی در جریان پاتك های متعدد ماشین جنگی صدام برای تصرف مجدد میمك پهلو به پهلوی هم فشردند و چنان مقاومتی در مقابل توفان تیر و تركش صدامیان نشان دادند كه مایه حیرت حتی فرماندهان ارتش بعث شد كه مقاومت در مقابل آن حجم از آتش توپ و تانك را محال می دانستند.
این متن با گفت و گو و اظهارهای چند نفر از فرماندهان و رززمندگان دوران دفاع مقدس ومسئولان مرتبط با موارد مطروحه ادامه می یابد.
**فتح میمك
جانشین سابق سپاه امیرالمومنین(ع) ایلام و از رزمندگان عملیات آزادسازی میمك گفت: در فتح میمك عشایر این استان به عنوان خود اكتفاترین و چالاك ترین نیروی بومی منطقه دوشادوش یكدیگر علیه دشمن جنگیدند و حماسه خلق كردند اما در هیچ جایی ثبت و ضبط نشده است.
سرهنگ محمدتقی قاسمی با بیان اینكه عملیات آزادسازی میمك دارای مراحل مختلفی شامل آماده سازی، شناسایی، آفند (شكستن خطوط دفاعی دشمن)، تثبیت و پدافند است، اظهار كرد: نیروهای اصلی در مرحله آفند 300 نفر از نیروهای خط شكن ایل خزل بودند.
وی یادآوری كرد: در مرحله تثبیت كه از 20 دی ماه 59 تا 16 بهمن ماه همان سال و بصورت شبانه روزی ادامه داشت، تمامی ایلات به خصوص اركوازی و بولی و نیروهای مردمی و ارتش استان های مختلف كشور حضور داشتند و در این مدت بیش از 70 پاتك سنگین و شدید عراقی ها دفع شد.
فرمانده سابق سپاه امیرالمومنین(ع) ایلام گفت: در نبرد نفس گیر 30 شبانه روزی تثبیت آزادسازی ارتفاعات میمك، نیروی پیاده با نیروی مكانیزه و زرهی و عشایر آموزش ندیده ما با كماندوهای حرفه ای و ورزیده عراقی به مقابله پرداختند و شاهد نبرد تن با تانك بودیم.
سرهنگ قاسمی افزود: پیروزی نیروهای پادگان ندیده و آموزش ندیده ما بر زبده ترین نیروهای آموزش دیده و مجهز به امكانات نظامی روز عراقی ها با هیچكدام از قواعد نظامی منطبق نیست.
وی تاكید كرد: اتفاقات جبهه ایلام به عنوان جبهه میانی دفاع مقدس ناگفته های زیادی دارد كه رسانه ها در این زمینه رسالت سنگینی دارند و باید این ناگفته ها را برای مردم بازگو كنند.

**نبود اسناد مرتبط با فتح میمك از اصلی ترین موانع ثبت ملی این حماسه است
مشاور امور ایثارگران استاندار ایلام نیز گفت: یكی از مهم ترین چالش های ما بعد از اتمام جنگ این است كه اسناد مرتبط با حماسه های مردم این استان در هشت سال جنگ تحمیلی خصوصا عملیات فتح میمك وجود ندارد.
جواد رحیمی مقدم افزود: مردم این استان در دوران دفاع مقدس در خط مقدم جنگ قرار داشتند و از این ناحیه آسیب های فراوانی نیز دیدند اما در سطح ملی هیچ نام و نشانی از آنها نیست.
وی با بیان اینكه اتفاقاتی در جریان عملیات آزادسازی میمك رخ داده است كه باور كردنی نیست، اظهار كرد: واقعیت های این حماسه عظیم باید از راه های مختلف برای مردم بازگو شود.

**فتح میمك متعلق به همه ایران است/ قومیتی كردن این حماسه آسیب زا است
مشاور امور ایثارگران استاندار ایلام همچنین در خصوص برخی حاشیه افكنی ها در خصوص سهم ایلات دراین عملیات گفت: حماسه فتح میمك یك حماسه ملی و متعلق به همه ایران است ونباید آنرا در حد یك عملیات محلی جلوه دهند.
رحیمی مقدم تاكید كرد: قومیتی كردن این حماسه و انحصار آن آسیب زاست و باعث می شود نتوان واقعیت های آن را بدرستی در ابعاد ملی مطرح كرد.

** فقر اسناد مكتوب و تصویری عامل ناشناخته ماندن وضعیت جنگی ایلام
جانشین فرمانده سپاه ناحیه ایلام نیز گفت: یادگاران به جای مانده از فتح میمك و دیگر عملیات های واقع شده در استان ایلام حین و بعد از اتمام جنگ به وظیفه معنوی خود كه همانا برجسته كردن وضعیت جنگ تحمیلی در استان ایلام است به خوبی عمل نكرده اند.
سرهنگ حیدر الفتی افزود: برخلاف دیگر جبهه ها كه دارای اسناد و مدارك مكتوب و آرشیوهای تصویری غنی از زمان جنگ در مناطق خود هستند نبود اسناد و مدارك جنگی در استان ایلام به عنوان جبهه میانی باعث بی توجهی و گمنام ماندن چهره جنگ تحمیلی در استان ایلام شده است.
وی یادآور شد: باید خاطرات رزمندگانی كه در جبهه های استان ایلام همچون منطقه رزمی میمك بوده اند باید توسط رسانه ها و افراد اهل فرهنگ و قلم برجسته شود اما این حلقه مفقوده مورد غفلت همگان قرار گرفته است.
الفتی نقش عشایر و روحانیت را در فتح میمك را بسیار قابل توجه ارزیابی كرد و گفت: روحانیت مورد وثوقی چون آیت الله حیدری ایلامی در بسیج مردم و تهییج ایلات و طوایف برای مقابله با متجاوزان بعثی و نیز حضور خودجوش عشایر و مردم بومی، دفاع از ارتفاعات میمك را جلوه ای خاص بخشید.
وی تاكید كرد: باید تاریخ شفاهی جنگ مستند سازی و مكتوب شود هرچند سپاه استان در این زمینه تلاش های زیادی را انجام داده اما تلاش های سپاه به تنهایی قادر به تولید اسناد مكتوب جنگ نیست و این امر عزمی جدی و همكاری همه جانبه از سوی مسئولان، رزمندگان و روایان جنگ و حتی عامه مردم دارد.
به گزارش ایرنا، در عملیات ضربت ذولفقار با رمز یا الله خسارات مهمی به عراق وارد شد كه ازجمله آن انهدام 2 فروند هواپیما، سه فروند بالگرد، 46 دستگاه تانك، 50 خودرو و به غنیمت گرفتن10 قبضه ادوات جنگی، پنج دستگاه ماشین مهندسی، پنج قبضه توپ، 21 دستگاه تانك و نفربر و 2 دستگاه خودرو و 2 هزار كشته و مجروح و 164 اسیر بود.
به گزارش به گزارش ایرنا، در 19 دی ماه سال 59 و با تصرف ارتفاعات میمك 15 كیلومتر طول و عرض هفت كیلومتر، آزادی بلندی های كله‌ قندی و قله‌های 620 و 625 و 540 میمك تثبیت شد و همچنین در این عملیات 200 كیلومتر از سرزمین‌های اشغالی آزاد شد.
گزارش و انتشار : شهریار حیدری فر و معصومه امیدی
6032/6034