چرا آلودگی هوای اصفهان از تهران بیشتر است؟

به گزارش ایرنا، كلانشهر اصفهان در چهار روز از دی ماه سالجاری، آلوده ترین روزهای سال را با شاخص كیفی 152 تا 181 (AQI) و با وضعیت قرمز و ناسالم برای عموم پشت سر گذاشت بطوریكه مدارس مقطع ابتدایی به دلیل شدت آلودگی هوا به مدت 2 روز تعطیل شدند.
این در حالی است كه در همین ایام شاخص كیفی آلودگی هوا در دیگر كلانشهرهای كشور از جمله تهران با وجود آلوده بودن، از اصفهان پایین تر بود.
بر اساس اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست تهران، شاخص آلودگی هوا در كلانشهر تهران از نهم تا دوازدهم دی امسال بین 115 تا 150 (AQI) قرار داشت در حالیكه همین شاخص در اصفهان در این ایام حتی در برخی ساعات به عدد 200 و وضعیت بنفش (بسیار ناسالم) نزدیك شد.
امروز یكشنبه 24 دی نیز در حالیكه شاخص كیفی هوا در اصفهان 146 (AQI) و در وضعیت ناسالم برای گروه های حساس و نزدیك به وضعیت قرمز قرار دارد، شاخص كیفی هوا در تهران 73 (AQI) و در وضعیت سالم است.
در این میان سوالی كه برای بسیاری از مردم بوجود آمده این است كه چرا شاخص آلودگی هوا در شهر اصفهان با جمعیت حدود 2 میلیون تَن و تردد حدود 800 هزار دستگاه خودرو در روز در مقایسه با شهری مانند تهران با جمعیتی نزدیك به 9 میلیون تَن و تردد بین سه تا چهار میلیون دستگاه خودرو، در برخی روزها بیشتر است.
كارشناسان زیست محیطی و استادان دانشگاه در پاسخ به این سوال به عوامل متعددی اشاره می كنند از جمله یكی از فعالان زیست محیطی اصفهان كه صنایع و ویژگی های جغرافیایی و اقلیمی را 2 عامل اصلی آلودگی بالای كلانشهر اصفهان عنوان می كند.
دكتر ' محمد كوشافر ' در گفتگو با خبرنگار ایرنا با تاكید بر اینكه كلانشهر اصفهان ویژگی های خاصی دارد كه موجب تشدید آلاینده ها در آن می شود، اظهاركرد: این كلانشهر در معرض چند نوع آلودگی شامل آلودگی های شیمیایی ناشی از فعالیت صنایع و نیروگاه ها و تردد خودروها و همچنین آلودگی هایی كه به واسطه بحران آب و تشدید فرسایش بادی خاك ایجاد شده اند، قرار دارد.
وی افزود: برخی مناطق از جمله شرق كلانشهر اصفهان، منشاء آلاینده های خاكی است كه امكان تركیب با آلاینده های شیمیایی موجود و تشكیل آلاینده های ثانوی را دارد.
این استاد دانشگاه آزاد اصفهان به پیوستگی زیاد این كلانشهر با صنایع نیز اشاره كرد و گفت: صنایع بسیاری نزدیك به این كلانشهر فعالیت می كنند و در بعضی موارد، قانون عدم فعالیت صنایع در شعاع 50 كیلومتری رعایت نشده است.
به گفته كوشافر، همین امر باعث شده است تا علاوه بر آلودگی های حاصل از صنعت، وسائل نقلیه مرتبط با صنعت نیز در محدوده كلانشهر اصفهان تردد كنند كه بر آلودگی هوا می افزاید.
وی یكی دیگر از عوامل تاثیرگذار در این موضوع را ویژگی های طبیعی، جغرافیایی و اقلیمی اصفهان، بیان كرد و گفت: این موضوع می تواند باعث تجمیع آلاینده ها در سطح این شهر شود.
كوشافر خاطرنشان كرد: موضوع ویژگی های اقلیمی و جغرافیایی نباید بهانه ای برای توجیه كردن آلوده بودن هوای كلانشهر اصفهان باشد بلكه اگر می گوییم ویژگی های اقلیمی جغرافیایی اصفهان در تجمیع آلودگی ها موثر است پس باید مطابق با ویژگی های سرزمین نسبت به طراحی الگوی توسعه اقدام می كردیم.
وی با بیان اینكه پیوستگی صنایع به شهر در تهران مانند اصفهان نیست و از نظر جغرافیایی و اقلیمی تهران دارای شرایط بهتری است، تصریح كرد: برای مقایسه دقیق و سنجش آلودگی هوای اصفهان با دیگر شهرها نیاز به داده های آماری و دستگاه ها و تجهیزات بیشتری است.
مدیر گروه پژوهشی آلودگی هوای پژوهشكده محیط زیست دانشگاه اصفهان نیز در گفتگو با ایرنا به نوع آب و هوای اصفهان اشاره كرد و گفت: این كلانشهر از آب و هوای خشك برخوردارست در حالیكه تهران دارای بارندگی و رطوبت بیشتری است.
دكتر ' امید غفار پسند ' با بیان اینكه خشكی هوا از عوامل تشدید كننده آلودگی است، افزود: علاوه بر این، حجم متنوعی از تزریق كننده های آلودگی هوا از جمله كارگاه های كوچك را در گوشه گوشه شهر و حتی وسط شهر اصفهان داریم.
وی با بیان اینكه براساس مطالعات كمی و كیفی انجام شده با گستره وسیعی از شاخص های آلودگی و تركیبات شیمیایی در اصفهان مواجه هستیم، اظهار كرد: برای كنترل آلودگی هوا باید به ظرفیت های زیست محیطی شهر نیز توجه شود.
این استاد دانشگاه با بیان اینكه توسعه طولی و عرضی كلانشهر اصفهان بصورت علمی نبوده است، تاكید كرد: باتوجه به رشد جمعیت در دهه 60 لازم بود كه از ابتدای دهه 70 در گسترش شهرهای بزرگی مانند اصفهان به مسائل زیست محیطی و ظرفیت های آن مانند آب، خاك و هوا نیز توجه می شد.
وی با انتقاد از اینكه هنوز آمار دقیقی از تعداد و نوع خودروها در كلانشهر اصفهان وجود ندارد، افزود: باید مشخص شود كه آیا معابر و خیابان های شهر ما هنوز جایی برای خودروهای جدید دارد.
غفار پسند با اشاره به اهمیت مبحث ' اقتصاد محیط زیست' افزود: ما هر روز شاهد افزایش تعداد خودروهای شخصی در شهرها هستیم زیرا در كشورمان خودرو به یك كالای مصرفی تبدیل شده است اما این موضوع را هم باید قبول كنیم كه صاحبان خودروها باید بهای آلوده كردن شهرها را نیز بپردازند.
وی همچنین به طرح تحقیقاتی دانشگاه اصفهان با همكاری شهرداری اصفهان اشاره كرد و گفت: در این طرح سیاهه انتشار آلایندگی ها در كلانشهر اصفهان بمنظور تعیین سهم منابع آلاینده ها، تهیه می شود و امید است كه تا سال آینده نتایج آن مشخص شود.
غفار پسند از رسانه های اصفهان نیز خواست تا موضوع آلودگی هوا را محدود به یك یا دو ماه از سال نكنند بلكه بطور پیوسته این موضوع و راهكارهای حل این معضل را پیگیری و رصد كنند.
در حالیكه اصفهان در سال های گذشته از آلوده ترین شهرهای كشور بشمار می آید و حتی در برخی روزها، بالاترین شاخص های آلودگی هوا را به خود اختصاص می دهد باید دید آیا راهكارهایی مانند برنامه جامع كاهش آلودگی هوا و یا توسعه حمل و نقل عمومی مانند قطار شهری در سال های آینده می تواند این معضل را كمرنگ كند.
گ/3011 / 2093 ** گزارش: آسیه معینی ** انتشاردهنده: اصغر دواتگر