به گزارش روز دوشنبه خبرنگار اقتصادی ایرنا، در این مدت كوتاه بسیاری از مسئولان كشور و رسانه بر استفاده از شبكه های داخلی تاكید كردند اما عملكرد مردم در مواجه با شبكه های داخلی در روز های اخیر نشان دهنده بی اعتمادی عمومی به این شبكه ها است كه عامل اصلی در به نتیجه نرسیدن ایجاد شبكه اجتماعی بومی است.
چندی پیش و بنا بر تصمیم مقام های امنیتی تعدادی از شبكه های اجتماعی فعال در كشور با محدودیت مواجه شدند و از دسترس كاربران خارج شدند، این موضوع سبب شد ایجاد شبكه های اجتماعی داخلی مورد توجه بسیاری از مقام های كشوری قرار گرفته و بر ضرورت ایجاد شبكه های اجتماعی داخلی و سپس حمایت از آنها تاكید شود.
بسیاری از مسئولان معتقد بودند كه برخی مشكلات ایجاد شده در كشور بخاطر فعالیت شبكه های اجتماعی خارجی و بر بستن آنها برای همیشه تاكید كردند غافل از آنكه كاربران این شبكه ها در باره آن شبكه ها چه نظری دارند.
چنانكه عبدالصمد خرم آبادی معاون دادستان كل كشور در امور فضای مجازی و دبیر كارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه بیستم دیماه در كانال شخصی خود در پیام رسان سروش نوشت: حمایت از فعالیت بی ضابطه و غیر قانونی پیام رسان‌های خارجی علاوه بر اینكه موجب ترویج جرم و جنایت و قانون گریزی و تضعیف حاكمیت ملی در فضای مجازی كشور شده موجبات جاسوسی دشمنان و وابستگی اقتصادی اجتماعی، فرهنگی و سیاسی كشور را به دشمنان فراهم كرده و مانع ایجاد شبكه ملی اطلاعات شده است.
وی افزود: حمایت بی قید و شرط دولت از فعالیت بی ضابطه پیام رسان‌های خارجی و اختصاص بخش عمده‌ای از پهنای باند كشور به آنها علت اصلی تضعیف شبكه‌های اجتماعی و پیام رسان‌های بومی است.
خرم آبادی ادامه داد:لازمه تحقق شبكه ملی اطلاعات دل كندن از شبكه‌های اجتماعی غیر قابل كنترل بیگانه و رونق گرفتن شبكه‌های اجتماعی بومی است.
وی افزود:اگر تصمیمی های مسئولان كشور بجای كمك به رونق شبكه‌های اجتماعی بومی منجر به فراگیری دائم شبكه‌های اجتماعی خارجی شود، استقلال اقتصادی و سیاسی و فرهنگی كشور در فضای مجازی هرگز تحقق نخواهد یافت.
البته این گفته های معاون قضائی دادستان كل كشور اشاره بر پیام رسان تلگرام و نه شبكه اجتماعی دارد.
(پیام رسان كانال تلگرام محسوب می شود این درحالی است كه شبكه های اجتماعی سایر كانال های مجازی را نیز شامل می شود.)
تلاش برای جایگزین كردن پیام رسان داخلی به جای خارجی ها به گونه ای شد كه ابوالحسن فیروزآبادی دبیرشورای عالی فضای مجازی هم بیست و هشتم دیماه اعلام كرد:سازندگان پیام رسان‌های داخلی تا سقف ٥ میلیارد تومان وام بی قید و شرط و با شرایط آسان می گیرند و كاربران ایرانی در صورت استفاده از پیام رسان‌های داخلی ٥٠ درصد تخفیف تعرفه اینترنت دریافت خواهند كرد.
به این ترتیب تلاش برای جایگزینی پیام رسان داخلی و نه شبكه اجتماعی وارد مرحله جدی تری شد و این درحالی است كه عملكرد كاربران در واقعیت چیزی دیگری را نشان داد.
سیاست فیلتركردن اما این‌بار درباره تلگرام جواب نداد و كاربران ایرانی به جای كوچ دوباره به پیام رسان جدید، پیام رسان محبوب‌شان را با فیلترشكن رصد كردند به طوری كه در زمان فیلتر موقت تلگرام بازار فروشندگان فیلترشكن و وی.پی.ان داغ شد به گونه ای كه حتی افرادی هم كه شناختی از فیلترشكن نداشتند مترصد یافتن راهی برای استفاده از آن برآمدند تا بتوانند در برابر بستن پیام رسان محبوب ایستادگی كنند.
هرچند كه مسئولان امر تلاش كردند مردم را تشویق كنند كه از شبكه های اجتماعی داخلی و نیز پیام رسان های داخلی استفاده كنند اما كوچ تعداد محدودی از كاربران به این داخلی ها نشان از ناموفق بودن این تلاش ها است.
سلام، بیسفون، فانوس، گپ، آی گپ و سروش پیام رسان‌های داخلی هستند كه تلاش كردند جایگاهی بین ایرانی‌ها پیدا كنند اما نتوانستند و تعداد كاربران آنها از ١٠٠تا٢٠٠هزار نفر تجاوز نكرد و روی گردانی از پیام رسان‌های داخلی به اندازه‌ای است كه هنوز هم بسیاری از ایرانی‌ها اسامی پیام رسان‌های داخلی را نشنیده‌اند.
**چرایی بی اقبالی مردم به پیام رسانان داخلی
تلاش برای اقبال مردم به پیام رسان های داخلی با اختصاص تسهیلات به افرادی كه از این شبكه ها استفاده كنند راهكاری است كه برخی مسئولان اتخاذ كرده اند به این امید كه مردم وارد شبكه های اجتماعی داخلی شوند اما واقعیت چیزی دیگری است.
در این باره یك كارشناس ارتباطات و فناوری اطلاعات طرح مسائلی مانند اختصاص بودجه برای راه اندازی پیام رسان های داخلی را یك موضوع فرعی دانست و گفت: مشكل جای دیگری است و با اختصاص این مبلغ حل نمی شود.
كیوان نقره كار در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: چندی پیش پیام رسان هایی در داخل كشور با حمایت های خاص و اختصاص تسهیلات ویژه راه اندازی شدند اما می بینیم كه چه سرنوشتی دارند و اكنون در چه وضعی به سر می برند.
به گفته وی، مروری بر اتفاق های چندسال اخیر برای شبكه های اجتماعی داخلی بیانگر آن است كه مشكل پیام رسان داخلی، تسهیلات نیست؛ بلكه باید جای دیگر دنبال حل مشكل بود و ایجاد پیام رسان داخلی با این وضعیت چندان شدنی نیست.
فیروز آبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی بتازگی از ابلاغ مصوبه ای برای اعطای 50 میلیارد ریال وام بدون بهره و سهل الوصول به همه پیام رسان های داخلی خبر داد و گفت: دولت و حاكمیت وظیفه دارند موانع سر راه را بردارند و باقی كار به عهده بخش خصوصی است كه با این تسهیلات اقدام كنند.
نقره كار ادامه داد: ایجاد پیام رسان با تعداد مخاطب محدود شاید امكانپذیر باشد اما راه اندازی یك شبكه پیام رسان كه علاوه بر جذب مخاطب توانایی ماندگاری نیز داشته باشد، نكته دیگری است.
وی بی اعتمادی كاربران را یكی از عوامل مهم در ناپایداری شبكه های اجتماعی داخلی دانست و گفت: اعتمادسازی فقط با قانون و مقررات وضع كردن ایجاد نمی شود؛ زیرا قراردادها همواره در شرایط خاص نادیده گرفته شده اند.
این كارشناس فرهنگ سازی، آگاهی دادن به كاربران و ایجاد حس اعتماد از روش های دیگر غیر از قراردادهای معمول را راهكارهای مناسب برای ایجاد پیام رسان های داخلی دانست و افزود: باید به جای هزینه كردن برای ایجاد پیام رسان داخلی جایی دیگر هزینه كرد و سپس دید همین شبكه های اجتماعی پرطرفدار خارجی چگونه در خدمت ما قرار خواهند گرفت.
** ویژگی های یك پیام رسان جامع
نقره كار با بیان اینكه نمونه های زیادی می توان برشمرد كه با برخورداری از امكانات فراوان و تزریق های خوب مالی به هیچ جایی نرسیده اند، گفت: برای ایجاد یك پیام رسان فقط وجود كاربران زیاد مطرح نیست؛ بلكه باید دید میزان ماندگاری در پیام رسان چقدر است.
این كارشناس كیفیت و كارآیی در یك پیام رسان را مهمترین وجه ماندگاری آن دانست و افزود: نوآوری در ایجاد یك پیام رسان كه بتواند در برابر رقبا ایستادگی كرده و كاربران را به سمت خود بكشاند مهم است كه متاسفانه ما خیلی توجهی به آن نداریم.
نقره كار به تلاش های اخیر در زمینه پرداخت بانكی بر بستر تلفن های همراه اشاره كرد و یادآور شد: فقط با كپی كاری و سرهم كردن چند دستگاه توانسته ایم به این بخش برسیم.
محمد جواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز نوزدهم دی ماه امسال در یكی از صفحه های اجتماعی درباره ایجاد شبكه های اجتماعی داخلی نوشت: سرویس های بومی برای توسعه علاوه بر پشتیبانی مالی، نیازمند امان نامه‌ای در بخش های قضایی و امنیتی هستند كه دولت به تنهایی قادر به ارائه چنین تضامینی نیست.
**نظر نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی عضو كمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز بیست و پنجم دیماه امسال اعلام كرد: حتی اگر مردم هم از پیام رسان‌های داخلی استقبال می‌كردند هیچ كدام از داخلی‌ها از نظر زیرساختی قادر به پشتیبانی ۵ میلیون كاربر فعال هم نیستند چه برسد به ۴۰ میلیون، چرا كه هر كدام پس از كمی شلوغ شدن از دسترس خارج خواهد شد.
وی كه با یكی از شبكه های خبری گفت و گو كرده است، ادامه داد: طی این سال‌ها تلاش‌های زیادی برای ایجاد روحیه كارآفرینی در بین فعالان این بخش به خصوص حوزه استارت‌آپی صورت گرفته است كه باتوجه به اتفاق های روزهای اخیر و عكس‌العمل فعالان این حوزه می‌توان تاثیر منفی ایجاد شده در بین آنها را مشاهده كرد كه متاسفانه سبب دلسردی و میل دوباره آنها به مهاجرت شده است.
جعفرزاده با تاكید بر اینكه تجربه هفته های گذشته نشان داد اعمال فیلترینگ تلگرام كه برای كنترل كانال تلگرام «آمدنیوز» انجام شد در عمل نتیجه معكوس داد، اضافه كرد: برخلاف تصور موجود درباره اینكه فیلترینگ باعث كاهش تقاضای دسترسی به مطالب غیرمجاز می‌شود، فیلترینگ تلگرام نتوانست این محدودیت را برای كاربران در بلندمدت ایجاد كند.
مخلص كلام اینكه شبكه اجتماعی داخلی تنها با اختصاص تسهیلات و تشویق مردم به سمت آنها ایجاد نمی شود بلكه نیازمند اعتماد سازی است كه می تواند اقبال مردمی را به یك شبكه داخلی ده ها برابر شبكه های اجتماعی خارجی كند پس ابتداء باید دنبال ایجاد اعتماد بود.
اخبار اقتصادی ایرنا در تلگرام: IRNAeco@
اقتصام*2078* 6075
گزارش: محمدمهدی بهرامی* انتشاردهنده: زهرا هجینی نژاد
تهران-ایرنا- ضرورت ایجاد شبكه های اجتماعی داخلی كه از مدتها پیش در كشور مطرح بود، بعد از وقایع اخیر قوت گرفت و با فیلتر شدن كانال تلگرام به اوج خود رسید و زمینه توجه به شبكه های داخلی و بومی سازی را تقویت كرد.
