كسری 103 میلیون مترمكعبی مخزن آب دشت نیشابور/ كاهش توان ذخیره آب بخاطر شكست زمین

سعیدرضا خجسته پور شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا دشت نیشابور را دچار افت سالیانه سطح آبهای زیرزمینی اعلام و بیان كرد: میانگین بارش در این شهرستان 220 میلیمتر در سالهای نرمال است اما سال آبی گذشته(مهر 95 تا مهر 96) فقط 9 میلیمتر بارندگی در نیشابور ثبت شد. این كاهش نزولات جوی ظرف 70 سال اخیر بی سابقه بوده است.
وی وسعت دشت نیشابور را هفت هزار و 330 كیلومتر با 20 رودخانه دایمی و100 مسیل فصلی به عنوان منابع تغذیه سفره آب زیرزمینی این شهرستان ذكر و بیان كرد: مساحت آبخوان زیرزمینی دشت نیشابور 2 هزار و 560 كیلومترمربع و آورده آب رودخانه ها به آن 230 میلیون مترمكعب است.
مدیر امور منابع آب نیشابور افزود: بخاطر رانش زمین در برخی مناطق دشت نیشابور و ایجاد تركهایی به طول 30 كیلومتر، آبخوان زیرزمینی این دشت دچار شكستگی شده و توان ذخیره آب در آن كاهش یافته است.
وی ادامه داد: تنها راه مطرح مدیریت این وضعیت كاهش برداشت از مخازن آب زیرزمینی تا شعاع 10 كیلومتری محل شكست زمین است. حتی اگر در سالهای آینده نیز از وضعیت خشكسالی خارج شویم به دلیل نابودی مخزن آب امكان ذخیره آب زیرزمینی فراهم نخواهد شد.
هزار و 793 حلقه چاه مجاز پروانه دار، هزار و 63 حلقه چاه غیرمجاز، هزار و 61 دهانه چشمه و703 رشته قنات در شهرستان نیشابور وجود دارد.

* مشكل آب دشت نیشابور دستوری حل نمی شود
عضو هیات مدیره نظام صنفی چاههای كارفرمایی عمیق شهرستانهای نیشابور و فیروزه نیز به خبرنگار ایرنا گفت: مشكل آب دشت نیشابور از بالا به صورت دستوری و با نسخه پیچی مقامات از مركز قابل حل نیست.
بهمن ملك زاده افزود: باید مباحث مربوط به آب بطور كامل شفاف سازی شود و هیچ منبع جدیدی به مصارف صنعت و شرب اختصاص نیابد و در صورت نیاز ضروری آب از بخش كشاورزی خریداری شود.
وی گفت: امیدواریم مسئولان كشوری اختیارات مسئولان شهرستان را ارتقاء دهند تا بتوان ظرف 20 روز با تغذیه مجدد از چاهها تولیدات كشاورزی امسال را حفظ نمود.
بر اساس اعلام وزارت نیرو وضعیت منابع آب زیرزمینی 80 درصد از مجموع 609 دشت ایران بحرانی است. بهره برداری غیرمجاز از منابع آبهای زیرزمینی، كشت نامناسب با وضعیت اقلیمی هر منطقه و تغییرات اقلیمی مهمترین عوامل بحرانی شدن وضعیت بقای دشتها در ایران اعلام شده است.
هم اینك افزون بر 80 درصد آب تجدیدپذیر دشت نیشابور مصرف می شود. این دشت از سال 1367 به عنوان دشت ممنوعه توسعه چاههای آب اعلام شده است. با كاهش سطح اشباع و افت سطح آب چاههای دشت نیشابور سالیانه 100 حلقه چاه پروانه كف شكنی و جا به جایی دریافت می كنند. مهمترین منابع تامین آب نیشابور سد بار با ذخیره مخزن 23 میلیون مترمكعب و توان تنظیمی 12 میلیون مترمكعب، بند فاروب رومان با ظرفیت هفت میلیون مترمكعب و چند بند كوچك تغذیه ای مانند بند درود و بند آب كوزه بار هستند.
نیشابور دومین شهر پرجمعیت استان خراسان رضوی پس از مشهد است. مركز این شهرستان 450 هزار نفری در فاصله 127 كیلومتری غرب مشهد قرار دارد. نیشابور مركب از چهار بخش مركزی، زبرخان، سرولایت و میان جلگه 431 روستا دارد. 163 هزار نفر از جمعیت این شهرستان ساكن روستاها هستند.
76 نوع از 83 نوع محصولات كشاورزی تولیدی استان خراسان رضوی در نیشابور كشت ‌می ‌شود. 91 هزار و 508 هكتار زمین در نیشابور زیر كشت محصولات كشاورزی است. بخش كشاورزی نیشابور در تولید محصولاتی همچون گندم، جو، پنبه، خیار، سیر، بادمجان، كدو، سبزیجات، سیب، گلابی و گیلاس رتبه های نخست تا سوم را در خراسان رضوی دارد.
خبرنگار: سعید صفارائی **انتشار: حسین كریم زاده