به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، با پایان مهلت دو ماهه كنگره آمریكا مبنی بر تصمیم گیری درباره برجام، «دونالد ترامپ» رییس جمهوری این كشور به تمدید تعلیق تحریم های هسته ای ایران اقدام كرد؛ اقدامی زیر فشارهای بین المللی كه حاكی از شكست راهبرد كاخ سفید در قبال برجام است.
پس از تایید پاییندی آمریكا به برجام برای سومین بار اما شاهد تلاش و ترفندهای جدیدی از سوی مقامات كاخ سفید برای ضربه زدن به توافق هسته ای هستیم كه سفر اروپایی وزیر امور خارجه آمریكا و طرح جدید ضد ایرانی كنگره در این مسیر قابل تحلیل است.
این گزارش نگاهی دارد به مهمترین رخدادهای بین 28 دی تا پنجم بهمن ماه كه به طور مستقیم یا غیرمستقیم به برجام ارتباط می یابد.
** مقابله با برجام؛ اولویت سفر اروپایی تیلرسون
«ركس تیلرسون» وزیر خارجه آمریكا به منظور رایزنی در زمینه توافق هسته ای و همچنین راهكاریابی برای مقابله با نفوذ ایران در سوریه، لبنان و یمن راهی اروپا شد. هدف وزیر خارجه آمریكا از این سفر جلب همراهی انگلیس و فرانسه برای اعمال تحریم های جدید و تشدید تحریم ها علیه ایران بود تا از این طریق مانع خروج آمریكا از برجام شود.
سفر تیلرسون اما به نتایج مورد نظر وی منجر نشد و «ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه در واكنش به مواضع همتای آمریكایی و تصمیم اخیر «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری این كشور مبنی بر اعمال فشار به اروپا برای تغییر در توافق هسته ای ایران ابراز نارضایتی كرد.
وی پیش از دیدار با تیلرسون همتای آمریكایی خود تاكید كرد كه فرانسه قاطعانه در قبال برجام متعهد است. لودریان این پرسش را مطرح كرد كه «چرا وقتی روسیه و چین نیز از امضا كنندگان برجام بودند، دولت ترامپ مسئولیت تصمیم گیری درباره این توافق را برعهده كنگره و اروپا گذاشته است؟»
افزون بر آن، با آغاز سفر اروپایی تیلرسون، مقامات اروپایی مواضع قاطع خود را در حمایت و پایبندی به توافق هسته ای با ایران اعلام كردند. در این باره ، یكی از سخنگویان دفتر نخست وزیری انگلیس اعلام كرد كه «ترزا می» نخست وزیر این كشور درملاقات خود با تیلرسون پایبندی لندن را به توافق هسته ای با ایران مورد تأكید قرار داده است.
** گمانه زنی از توطئه جدید جمهورخواهان
به تازگی برخی رسانه های آمریكایی بخش هایی از متنی را منتشر كردند كه ادعا می شود برای تحریم ایران طراحی شده است. «جاناتان اسوان» مقاله نویس وبگاه خبری «آكسیوس» پس از انتشار متن طرح كنگره آمریكا برای ایجاد تغییر در برجام مدعی شد كه اكثر نزدیكان ترامپ معتقدند كه وی تا چهار ماه دیگر تحریم ها علیه ایران را بازخواهد گرداند.
نمایندگان جمهوریخواه كنگره در نظر دارند شروط توافق هسته ای ایران را دشوار تر نمایند. این مقاله نویس با اعلام این كه به كپی طرح جمهوریخواهان مجلس نمایندگان دست یافته است، آن چه را متن طرح اصلاح برجام نامیده می شود، در این وبگاه منتشر كرد كه عناوین چهار طرح منتشر شده عبارت بودند از: عدم پذیرش نامحدود موشكهای بالستیك ایران، عدم پذیرش نامحدود حتی نزدیك شدن ایران به سلاح هسته ای، بازرسی از همه جا و از همه چیز. افزون بر آن طرح یاد شده علاوه بر مسائل موشكی و هستهای، در مسئله نقض حقوق بشر و حمایت از تروریسم نیز به ایران فشار وارد میكند.
طرح پیشنهادی تازه كنگره آمریكا مبنی بر تحریم و فشار بر ایران موضوع تازه ای نیست و بیشتر شبیه شروط نمادین و فرمایشی است كه ترامپ همزمان با تایید پایبندی به برجام منتشر ساخت؛ شروطی كه برای دلگرمی به متحدان واشنگتن تدوین شده بود.
** حمایت از برجام در نشست شورای امنیت
نمایندگان گروه 1+5 كه از هر فرصتی برای تایید پایبندی كشور خود به توافق هسته ای سود می جویند در نشست اخیر شورای امنیت نیز بار دیگر بر ضرورت اجرای برجام از سوی همه طرف ها تاكید كردند.
«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد كه در پنجاهمین سالگرد امضای «ان پی تی» برگزار شد، گفت: ایران تاكنون به برجام متعهد بوده است و جامعه بین المللی معتقد است كه برجام در خدمت تلاش های منع گسترش سلاح های هسته ای عمل كرده است.
همچنین «ووهایتائو» سفیر چین نیز در این نشست تاكید كرد كه منع گسترش سلاح های هسته ای یك موضوع امنیتی و لازمه رسیدن به آن اقداماتی از قبیل بازتعریف روابط بین الملل و اقدام برای توقف جنگ ها و برقراری صلح است.
هایتائو در ادامه با اشاره بر اینكه جامعه بین الملل به جای محدود كردن كشورها از استفاده صلح آمیز از تكنولوژی هسته ای، باید فضا را برای استفاده های صلح آمیز آماده كند، به برجام اشاره كرد و این توافق را الگوی حل مسالمت آمیز مسایل خواند. علاوه بر روسیه و چین، نماینده كشور فرانسه نیز در این نشست حمایت این كشور را از توافق هسته ای اعلام كرد و گفت «ما خواستار اجرای برجام هستیم كه سنگ بنای امنیت و ثبات منطقهای و جهانی است.»
** استعفا؛ پاسخی به مواضع نسنجیده ترامپ
در یك سالی كه از عمر دولت دونالد ترامپ می گذرد دست كم ده ها تن از افراد تاثیرگذار از كاخ سفید اخراج شده یا خود داوطلبانه استعفا كرده اند. در روزهای گذشته نیز به دنبال تكرار توطئه های برجامی ترامپ، «جوشوآ بلك» كارشناس تحریم ها و مبارزه با تروریسم آمریكا در سازمان ملل از سمت خود استعفا كرد. وی كه در امضای توافق هسته ای ایران مشاركت داشته است از اینكه دولت قصد دارد این توافق تاریخی را بر هم بزند ابراز نارضایتی كرد و این سرخوردگی را دلیل استعفای خود عنوان نمود.
مدتی پیش سفیر آمریكا در پاناما نیز استعفای خود را اعلام كرد. عدم همكاری این افراد در زمانی اتفاق افتاد كه آمریكا با مسائل بینالمللی زیادی مواجه شده است؛ به گونه ای كه تنش های آمریكا با ایران و كره شمالی شدت یافته و به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی باعث ایجاد و تعمیق نا آرامیها در خاورمیانه شده است.
بر پایه اطلاعات به دست آمده تاكنون 60 درصد از دیپلمات های عالی رتبه آمریكا، وزارت خارجه این كشور را ترك كردهاند و تعداد كسانی كه خواستار پیوستن به این وزارتخانه بودهاند، با كاهش شدیدی مواجه شده است.
پژوهشم**1969**1601**خبرنگار: حسن شكوهی نسب **انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، كانالی برای انعكاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی های خبری ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.
تهران- ایرنا- توافق هسته ای علاوه بر مزیت های تجاری و اقتصادی برای اعضای 1+5 و دیگر بازیگران عرصه بین المللی دارد، بر ثبات و امنیت منطقه و فرامنطقه نیز بی تاثیر نیست؛ موضوعی كه سبب حمایت قاطعانه اروپا از برجام شده است.