توسعه بوم گردی آذربایجان غربی درگرو مشاركت روستاییان و همت مسئولان

به گزارش ایرنا صنعت گردشگری آذربایجان غربی پس از سالها ركود در دولت تدبیر و امید بویژه در ماه های اخیر مورد توجه جدی مسئولان قرار گرفته و مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان نیز از افزایش تعداد اقامتگاه های بوم گردی از پنج به 49 و اختصاص 260 میلیارد ریال برای اجرای طرح های تملك دارایی های سرمایه ای در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری استان از محل اعتبارات ارتقای شاخص های اقتصادی خبر داده است.
اگرچه عملكرد مسئولان به واسطه تامین زیرساخت ها، اعطای تسهیلات و آگاهی بخشی به روستاییان در توسعه اقامتگاه های بوم گردی تاثیرگذار بوده؛ اما مشاركت روستاییان ازطریق آموزش های لازم و سرمایه گذاری در زمینه بوم گردی نیز ضروری است.
كارآفرین برتر روستایی كشور و مدیر اقامتگاه بوم گردی 'ارگ رادكان' مشهد در بررسی دلایل عقب ماندگی آذربایجان غربی در صنعت بوم گردی به خبرنگار ایرنا گفت: ظرفیت آذربایجان غربی در زمینه بوم گردی بسیار بالاست و وجود جاذبه های تاریخی و طبیعی بی نظیر مانند تخت سلیمان تكاب و قره كلیسا فرصتی برای رونق بوم گردی در استان به شمار می رود.
به گفته صادق كاظمیان مرزی بودن استان و همجواری آن با چند كشور نیز ظرفیت دیگر استان در زمینه توسعه بوم گردی و صنعت گردشگری است.
وی ادامه داد: توجه به جاذبه های گردشگری، ساماندهی جاده ها و مسیرهای جاذبه های تاریخی و ایجاد امكانات رفاهی مناسب از مولفه های اصلی رونق بوم گردی و گردشگری در این استان به شمار می رود.
وی اظهار كرد: آداب و رسوم، فرهنگ، پوشاك و خوراك در زندگی روستایی و عشایری باید در اقامتگاه های بوم گردی حاكم باشد و با غذاهای محلی از گردشگران پذیرایی شود.
وی افزود: اقامتگاه های بوم گردی در حقیقت مبلغ فرهنگ و سنن یك منطقه بوده و آموزش متولیان اقامتگاه های بوم گردی برای جلب رضایت گردشگران ضروری است.
مدیركل امور عشایر آذربایجان غربی به نبود زیرساخت های گردشگری استان اشاره كرد و گفت: توسعه بوم گردی باید با تامین زیرساخت های مناسب ازجمله سرویس بهداشتی، راه ها و جاده های روستاهای هدف گردشگری و ساماندهی آثار تاریخی همراه باشد.
بهرام زینال زاده افزود: استقبال گردشگران داخلی و خارجی از اقامتگاه های بوم گردی در كنار بازدید از آثار تاریخی و طبیعی، بهره مندی از غذاهای سنتی و آشنایی با فرهنگ محلی مناطق مختلف افزایش یافته است.
وی با بیان اینكه سهم آذربایجان غربی از صنعت گردشگری پائین است و انتظار می رود تا تشكل های دولتی و غیر دولتی در این زمینه به میدان بیایند، گفت: از امكانات توریستی استان با وجود هم مرز بودن با سه كشور به خوبی استفاده نشده است.
فرماندار شهرستان ویژه مهاباد نیز معتقد است كه در صورت توجه ویژه به صنعت بوم گردی و گردشگری این شهرستان، تعداد گردشگران ورودی افزایش خواهد یافت و ورود هر گردشگر چندین شغل را در منطقه ایجاد خواهد كرد.
ایرج شجاعی با بیان اینكه نبود راه مناسب و حمل و نقل فرسوده از چالش های پیش رو توسعه صنعت گردشگری است، گفت: وجود راهنمایان گردشگری مسیر شكوفایی این بخش را هموارتر می كند.
محمد عسگری، كارشناس ارشد مردم شناسی نیز گفت: اقامتگاه های بوم گردی این استان در صورت توسعه از جلوه های خاصی برخوردار خواهد بود اما متولیان آن نیز باید آموزش های لازم را پشت سر بگذارند و مبلغ فرهنگی محلی باشند.
به گفته وی اكثر شهرهای استان بویژه بوكان، سردشت، مهاباد، پیرانشهر، ارومیه، ماكو و چالدران از بهترین ظرفیت برای رونق صنعت بوم گردی و گردشگری برخوردار بوده اما راه ارتباطی بسیاری از آثار تاریخی و روستاهای هدف گردشگری نامناسب بوده و بیشتر آنها فاقد اقامتگاه بوم گردی است.
مدیركل امور دفتر روستایی و شوراهای استانداری آذربایجان غربی نیز آموزش برای اداره اقامتگاه‌های بوم ‌گردی و افزایش مشاركت روستائیان را ضروری خواند و گفت: اقدامات زیادی از جمله ارائه تسهیلات برای توسعه گردشگری استان انجام شده ولی در بحث آموزش بوم گردی و گردشگری تا به حال به خوبی عمل نشده است.
مهدی قهرمانی اظهار كرد: در روستاها افرادی هستند كه سرمایه كافی دارند ولی چون از آموزش لازم در حوزه بوم گردی برخوردار نیستند، در زمینه راه اندازی اماكن نمی‌توانند كاری انجام دهند.
قهرمانی در خصوص اعتبارات تخصیص یافته در حوزه گردشگری اظهار كرد: در طول 2 سال گذشته از كل اعتبارات مصوب، 10 درصد در بخش گردشگری و پنج درصد در بخش صنایع دستی آذربایجان غربی جذب شده است.
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی نیز توسعه صنعت بوم گردی را نیازمند همكاری تمامی دستگاه ها و روستاییان دانست.
جلیل جباری با بیان اینكه روستاهای آذربایجان غربی از نظر آثار تاریخی و طبیعی ویژگی های منحصر بفردی دارد و تاكنون 49 روستای هدف گردشگری دراستان مصوب شده است، افزود: غذاها، تنوع فرهنگی و سكونت اقوام مختلف بخشی از ظرفیت های نهفته این استان به شمار می رود.
وی ادامه داد: حمل و نقل، امكانات بین راهی، سرویس های بهداشتی و تاسیسات بین راهی باید با همكاری دستگاه های مرتبط ساماندهی شود و مرمت اماكن تاریخی روستاها نیز جزو اولویت هاست.
وی در خصوص بسته حمایتی سازمان میراث فرهنگی، اظهار كرد: بسته حمایتی شامل ایجاد اقامتگاه های بوم گردی و روستایی، اكوكمپ های روستایی وعشایری، طرح های تولیدی با رویكرد گردشگری، ایجاد ‌رستوران های سنتی در مناطق روستایی و عشایری و احیای آبگرم های محلی است.
به گزارش ایرنا شمار اقامتگاه های بوم گردی كشور به 700 واحد رسیده است اما چهار استان با وجود منابع طبیعی و ظرفیت بالای روستایی سهمی از این آمار ندارند.
از میان 700 اقامتگاه بوم گردی كه در 31 استان و 2 منطقه آزاد قشم و چابهار پراكنده شده، اصفهان با 208 واحد بوم گردی پرتراكم ترین استان از این نظر به شمار می آید؛ كرمان و یزد نیز به ترتیب با 104 و 102 واحد در جایگاه بعدی قرار گرفته است.
استان پرمسافری چون مازندران كه چند سالی است جز دریا، روستاهای آن نیز مقصد گردشگری شده و سفرهای اكوتوریستی در آن رونق گرفته نیز تاكنون موفق شده 54 واحد بوم گردی داشته باشد اما استان همجوار آن گیلان با توان اكوتوریستی بالا، تنها سه واحد رسمی بوم گردی دارد.
در كردستان، كرمانشاه، گلستان، هرمزگان، همدان، كهگیلویه و بویراحمد، زنجان، خوزستان، آذربایجان غربی، بوشهر، چابهار و مركزی كه اتفاقا سفر به بیشتر آن ها به قصد دیدار طبیعت، روستا و بافت های تاریخی است، شمار بوم گردی ها به كمتر از عدد پنج می رسد.
در برخی از استان ها از جمله لرستان كه طبیعت بكرشان نیاز به بوم گردی را در مقایسه با سازه هایی شبیه هتل شدت بخشیده است، تنها یك واحد رسمی بوم گردی وجود دارد.
در آذربایجان شرقی، البرز، تهران و قم هنوز هیچ اقامتگاه بوم گردی رسمی ندارند و این درحالی است كه این استان ها، روستاها و مناطق طبیعی ناشناخته زیادی دارند كه نه تنها در مسیر گردشگران داخلی قرار دارد بلكه جزو مقاصد خارجی هاست.
براساس این گزارش آذربایجان غربی دارای 49 روستای هدف گردشگری است كه روستاهای امامزاده، بند و گورچین قلعه ارومیه، پردانان پیرانشهر، شلماش سردشت، باغچه جوق ماكو و حسنلوی نقده و بسطام چاپپاره در آذربایجان غربی از بین 200 روستای زیبای استان به عنوان روستای تاریخی و دارای جاذبه های طبیعی معرفی شده است.
تپه حسنلو، تپه های باستانی ربط، آبشار شلماش، قره كلیسا و تخت سلیمان تكاب، كاخ بسطام، دریاچه مارمیشو، پیست اسكی خوشاكو، روستای پردانان پیرانشهر، جزایر و روستاهای اطراف دریاچه ارومیه، باغ های زیبای سیب و انگور در كنار وجود اقوام مختلف با فرهنگ، گویش و پوشش های مخصوص گوشه ای از پتانسیل های بالقوه حوزه گردشگری روستایی آذربایجان غربی به شمار می رود.
همجواری آذربایجان غربی با سه كشور تركیه، عراق و جمهوری آذربایجان مزیت مغفولی است كه طی ماه های اخیر نظر استاندار جدید آذربایجان غربی را برای جذب سرمایه گذاری در بخش طرح های گردشگری روستایی و بوم گردی جلب كرده است.
8135/3072
** گزارش از: شهین بیدادرس ** انتشار: علیرضا فولادی