۲۱ اسفند ۱۳۹۶، ۹:۳۰
کد خبر: 82859480
T T
۰ نفر

عربستان، در جست‌وجوی ائتلاف فرامرزی

۲۱ اسفند ۱۳۹۶، ۹:۳۰
کد خبر: 82859480
عربستان، در جست‌وجوی ائتلاف فرامرزی

تهران- ایرنا- روزنامه آسمان آبی در گزارشی، نوشت: ساختمان شماره 10 داونینگ استریت در روزهای اخیر میزبان هیئتی از عربستان سعودی بود. محمد بن سلمان، ولیعهد جوان این كشور، تور اروپایی خود را از بریتانیا آغاز كرد. بن سلمان روز جمعه با ترزا می، ‌نخست‌وزیر بریتانیا دیدار كرد.

در ادامه این گزارش آمده است: منابع خبری فروش 48 جنگنده بریتانیایی به عربستان را پس از این دیدار تأیید كردند. این قرارداد در حالی میان طرفین منعقد شد كه افكار عمومی بریتانیا به نهادهای حكومتی فشار وارد می‌كند تا تحریم‌هایی را به واسطه نقش ریاض در جنگ یمن علیه این كشور اعمال كند. گروه‌های حقوق بشری و نهادهای كنترل تسلیحات در ماه‌های گذشته كمپین‌های تبلیغاتی را برای جلوگیری از افزایش نقش عربستان در جریان جنگ یمن راه‌اندازی كردند. این گروه‌ها معتقدند اقدامات سعودی در یمن منجر به كشته و زخمی‌شدن شمار زیادی از شهروندان بی‌گناه شده است.

در چنین شرایطی پس از سفر بن سلمان به لندن مشخص شد دولت بریتانیا همچنان عربستان سعودی را به‌عنوان هم‌پیمان می‌شناسد و قراردادهای تجاری زیادی میان این دو بسته می‌شود. نهادهای حقوق‌بشری و فعالان ضد جنگ به‌دنبال دیدار ولیعهد عربستان با مقام‌های سعودی اعلام كردند نخست‌وزیر و دیگر مسئولان دولتی در جریان ملاقات‌ها و گفت‌وگوها با پسر پادشاه عربستان كمترین انتقادی را به مسئولان سعودی مطرح نكرده‌اند.

ولیعهد و نخست‌وزیر در دیدار مشترك به توافق رسیدند تا فقط سرمایه‌گذاری میان دو كشور را تا سقف 90 میلیون دلار ارتقا دهند. همچنین توافق برای خرید 48 فروند جت‌ «تایفون» میان دو كشور در جریان دیدارها به دست آمد. گرچه رقم قرارداد برای خرید جنگنده‌ها هنوز مشخص نیست، اما بریتانیا در دسامبر سال گذشته 24جنگنده تایفون را با رقمی معادل هفت میلیارد دلار در اختیار قطر قرار داد.

**پایان سفر به بریتانیا با بیانیه ضد ایرانی
با پایان سفر محمد بن سلمان، ولیعهد جوان عربستان سعودی به بریتانیا، دو طرف بیانیه مشتركی صادر كردند. در بخش‌هایی از این بیانیه بار دیگر اتهامات ضد ایرانی مقام‌های سعودی علیه كشورمان تكرار شده است و نقش و نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفت. سعودی‌ها در این بیانیه ایران را متهم كردند كه در امور داخلی كشورهای منطقه دخالت می‌كند.

با آن‌كه عربستان سعودی به‌عنوان یكی از كشورهایی كه در سال‌های اخیر از گسترش تروریسم در منطقه حمایت كرده‌، شناخته می‌شود در بیانیه مشترك با مقام‌های بریتانیایی بر لزوم مقابله با افراط‌گرایی در خاورمیانه نیز تأكید كردند. بریتانیا نیز یكی از كشورهایی است كه با صدور تسلیحات و ادوات نظامی به منطقه نقش مهمی در كشتار بیگناهان داشته است. با این حال دولت بریتانیا نیز هم‌صدا با هم‌پیمان خود در خاورمیانه گسترش افراط‌گرایی در خاورمیانه را محكوم كرده است.

محمد بن سلمان در هفته‌های اخیر و در جریان سفرهای خارجی خود مدام علیه نقش ایران در منطقه سخنرانی كرده است. او در سفر به قاهره و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در این كشور در دیدار با عبدالفتاح سیسی ایران، تركیه و برخی گروه‌های فعال در منطقه را متهم به حمایت از تروریسم كرد. بن سلمان این جریان‌ها را به‌عنوان «مثلث شر» معرفی كرد؛ عبارتی كه پیش از این در دوران ریاست جمهوری جورج بوش پسر نیز مورد استفاده قرار گرفته بود.

**تلاش‌های سعودی در باتلاق یمن
جنگ یمن یكی از بزرگ‌ترین بحران‌های انسانی در سال‌های اخیر را در جهان ایجاد كرده است. گزارش‌ها نشان می‌دهد هزاران نفر در جریان این درگیری‌ها كشته شده‌اند و میلیون‌ها نفر نیز به‌دلیل آغاز این جنگ بی‌خانمان و سرگردان به كشورهای همسایه پناهنده شده‌اند. عربستان سعودی در رأس ائتلافی عربی به حمایت از اقلیت سنی حاكم در یمن به این كشور حمله كرد و در سال‌های جنگ هزینه‌های فراوانی به اقتصاد سعودی تحمیل شد.

گرچه حوثی‌ها در سال 2015 موفق شدند خود را به صنعا، پایتخت یمن برسانند و به‌دنبال این موفقیت، دولت عبدالربه منصور هادی سقوط كرد؛ عربستان ادعا می‌كند از دولت منصور هادی حمایت می‌كند، اما این ائتلاف به رهبری عربستان در سال‌های اخیر با شكاف‌های جدی روبه‌رو شده است. با توجه به بحران‌های موجود بر سر جنگ یمن، جرمی كوربین، رهبر حزب كارگر، دولت را متهم به همدستی با عربستان سعودی كرده است.

عربستان سعودی در مارس 2015 با ایجاد ائتلافی متشكل از كشورهای عربی پا به میدان نبردی گذاشت كه گمان می‌كرد به سرعت به سود ریاض ادامه پیدا خواهد كرد، اما با پیچیده‌ شدن جنگ در یمن، محمد بن سلمان، ولیعهد و وزیر جنگ سعودی‌ها در تلاش است تا حمایت دولت‌های اروپایی را جلب كرده و راهكاری برای پایان منازعه ایجاد كند.

در همین راستا محور گفت‌وگوهای بن سلمان در لندن علاوه بر نقش ایران در منطقه، بر بحران یمن متمركز بود. پاتریك وینتور، دبیر بخش دیپلماسی روزنامه «گاردین» در این رابطه همزمان با سفر ولیعهد عربستان به بریتانیا نوشت: «سیاستمداران ساكن ریاض، حوثی‌ها را به‌عنوان نیروهای تحت حمایت ایران تلقی كرده و بنا بر همین نظر نیز پا به میدان جنگی گذاشتند كه تا امروز ادامه پیدا كرده است.»

تاكنون گروه‌های حقوق بشری عربستان سعودی را متهم كرده‌اند كه با بمباران مناطق غیر‌نظامی در معرض ارتكاب جنایت جنگی قرار گرفته است. با آن‌كه فرماندهان سعودی بارها اعلام كرده‌اند در هدف قرار دادن مناطق مختلف در یمن دقت كافی را داشته‌اند كه به اشتباه مناطق مسكونی را هدف قرار ندهند، اما سازمان ملل متحد در ژانویه براساس تحقیقاتی مستقل اعلام كرد باوجود ادعای مقامات سعودی بعید به نظر می‌رسد اصول حقوق بین‌الملل در حملات سعودی‌ها رعایت شده باشد.

**حامیان ریاض
نخستین مقصد بن سلمان در تور اروپایی خود، بریتانیا بود؛ كشوری كه به‌عنوان هم‌دست ریاض در حمله به یمن شناخته می‌شود. این كشور علاوه بر فروش تسلیحات در سه سال گذشته، به نیروهای نظامی عربستان نیز آموزش‌های لازم را می‌دهد، اما دولت معتقد است فروش سلاح به عربستان طبق قوانین صدور تسلیحات انجام می‌شود و هیچ قانونی در این زمینه نقض نشده است. در این میان با وجود افشای اسناد و مداركی مبنی بر مشاركت بریتانیا در میدان نبرد یمن، مقام‌های نظامی این كشور هرگونه همكاری با عربستان برای هدف‌گیری در یمن را انكار می‌كنند.

در نوامبر سال 2017 با شلیك موشك از داخل خاك یمن به سوی فرودگاهی در ریاض، ارتش سعودی یمن را تحت محاصره‌ای شدید از زمین و هوا قرار داد. این عملیات منجر به فاجعه‌ای بشری شد؛ ده‌ها هزار نفر از مردم یمن با گرسنگی دست به گریبان شدند. سوءتغذیه در كودكان افزایش پیدا كرد و غیرنظامیان علاوه بر هدف بمب‌ قرار گرفتن با بحران‌زیستی چون گرسنگی و كمبود امكانات بهداشتی روبه‌رو شدند؛ اتفاقاتی كه همه در سایه حمایت‌های قدرت‌های جهانی انجام گرفته است.

با این حال در فوریه سال جاری شورای امنیت سازمان ملل متحد تلاش می‌كرد با تصویب قطعنامه‌ای علیه ایران كشورمان را متهم به دخالت در امور داخلی یمن كند؛ تلاشی كه با مخالفت روسیه روبه‌رو شد. روسیه اعلام كرده است برخلاف ادعای عربستان سعودی و هم‌پیمانان این كشور از جمله ایالات متحده، موشك‌های شلیك شده به سوی ریاض، ایرانی نبوده‌اند. از این‌رو قطعنامه مورد بحث با تغییرات زیادی روبه‌رو شد.

صحنه نبرد یمن همچنان مرگبار است. به باور پاتریك وینتور، تا زمانی‌كه منافع دولت‌های غربی، كمپانی‌های ساخت سلاح و كشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس تأمین شود، چشم‌اندازی برای پایان این جنگ نیز دیده نمی‌شود. در همین راستا نیز رفت‌و‌آمدهای دیپلماتیك مقام‌های سعودی به كشورهای اروپایی تنها به شعله‌ورتر شدن آتش در منطقه كمك می‌كند.

*منبع: روزنامه آسمان آبی؛ 1396،12،21
**گروه اطلاع رسانی**2059**2002