بازار كرمان طولانی ترین راسته را در میان بازارهای كشور دارد و هر بخش از آن در زمان یكی از فرمانروایان این شهر ساخته شده است.
بازار كرمان كه به عنوان بازار گنجعلیخان هم شناخته می شود از میدان ارگ آغاز و تا میدان مشتاقیه ادامه دارد و 60 درصد از آثار تاریخی شهر كرمان را در خود جای داده و هم اكنون نیز مهمترین مركز داد و ستد كالا در شهر كرمان بشمار می رود.
بازار بزرگ كرمان از بازارهای متفاوتی چون بازار گنجعلیخان، بازار اختیاری، بازار قیصریه زرگری، بازار مسگرها، بازار كفاشها، بازار كلاهمالها، بازار آهنگری، بازار عزیز، بازار عطاران، بازار مظفری، بازار قدمگاه، بازار قلعه محمود و بازار قلعه تشكیل شده است.
در معماری بازار كرمان بناهای نظیر مسجد، حمام، آب انبار، كاروانسرا كه هر یك در ارتباط با بازارهای مختلف و در دوران های متفاوت به وجود آمده ، احداث شده اند و جزو جاذبه های تاریخی و گردشگری كرمان محسوب می شود.
مجموعه گنجعلیخان یكی از شاهكارهای معماری ایران و نقطه عطف بازار كرمان است كه از بارزترین نمونههای معماری دوران صفویه است و در سالهای 1005 تا 1029 قمری در زمان حكمرانی گنجعلیخان بر كرمان و به دستور شاه عباس بنا شده است.
این بنا مجموعهای زیبا، نفیس و كامل است كه اثر استاد سلطان محمد معماری یزدی است و طرح بازار چهارسوقی رفیع و حمامی بسیار بزرگ و عالی با میدان و مدرسه و ضرابخانه و مساجدی چند به همراه آبانباری بسیار بزرگ و محكم دارد، كل مجموعه گنجعلیخان وقف امام رضا (ع) و در تولیت آستان قدس رضوی است.
بازار وكیل كرمان از سمت شرق به بازار طولانی و مجموعه وكیل میرسد كه در انتهای بازار اختیاری و مجموعه وكیل واقع شده است.
این بازار به دستور محمد اسماعیل خان وكیل المك، حاكم كرمان در 1282 قمری و پسرش مرتضی قلیخان وكیل ثانی و اولادش مجموعه بزرگی شامل كاروانسرا، بازار، حمام، مسجد ساخته شده كه هنوز هم به نام وكیل خوانده میشود.
بازار ارگ غربیترین قسمت بازار كرمان است كه از میدان ارگ آغاز و به چهارسوق گنجعلیخان ختم میشود و مانند مستطیل دور محوطه میدان توحید را محاصره كرده است و به 2 بخش فرعیتر به نامهای بازار نقارخانه و بازار سراجی تقسیم میشود.
چهارسوقها كه این بازار را به دیگر بازارهای فرعی ارتباط میدهد دارای نمای گچبری زیبایی هستند كه قدمت آن به 350 تا 400 سال پیش میرسد و با گذشت سالیان دراز هنوز، نقاشیهای زیبای رنگ روغنی خود را حفظ كردهاند.
در سالهای اخیر بازار كرمان به همت استاندار رنگ مرمت و بازسازی و ساماندهی را به خود دیده و قسمت های نظیر اكوموزه حیاتی(مدرسه حیاتی)، كاروانسرای وكیل به چرخه گردشگری برگشته است.
گردشگران ضمن بازدید از بازار كرمان سوغاتی های دیار كریمان مانند زیره، قاووت(در گویش محلی قووتو)، پسته، حنا، انواع گیاهان دارویی و غیره را به ارمغان ببرند.
استان كرمان مهد صنایع دستی همچون قالی، پته، گلیم و ظروف مسی است و گردشگران با گشت و گذار در بازار كرمان می توانند یادگاری نفیس با خود به یادگار ببرند.
*خبرنگار مركز كرمان
5054
بازار كرمان مجموعه ای دیدنی و گرانبها از شاهكارهای معماری دوره های مختلف تاریخی را در خود جای داده است و همانند نگینی بر آثار تاریخی كرمان می درخشد.