۱ فروردین ۱۳۹۷، ۱۱:۰۶
کد خبر: 82868187
T T
۰ نفر
خشونت فرقه ای علیه مسلمانان در سریلانكا - وحیده دینداری*

دولت سریلانكا هفته گذشته وضعیت فوق العاده كه با هدف پایان دادن به حملات خشونت آمیز علیه مسلمانان اعلام شده بود را لغو كرد اما این پایان ماجرا نبود چرا كه موج خشونت علیه اقلیت های مذهبی و نژادی دراین كشور بودایی قدمتی دیرینه و ریشه هایی عمیق دارد.

در یك ماه گذشته این كشور شاهد افزایش شدید خشونت علیه مسلمانان از سوی اكثریت بودایی بود. آنها املاك و عبادتگاههای مسلمانان را ویران و با بی رحمی قصد جانشان را می كنند. موج خشونت ها باعث شد كه رئیس جمهور سریلانكا در 6 مارس حالت اضطراری در این كشور اعلام و سپس آن را به مدت یك ماه تمدید كند.
با شروع خشونت ها در شهری به نام كاندی، پلیس محدویت های رفت و آمد اعمال كرد و به دنبال آن ارتش سریلانكا هم در برخی از مناطقی كه به شدت تحت تاثیر خشونت قرار گرفته بودند مستقر شد. با این حال، حمله به مسلمانان همچنان ادامه یافت و از نظر جغرافیایی نیز گسترش پیدا كرد. پس از آن بود كه پلیس سریلانكا در این شهر به مدت نامحدود حكومت نظامی اعلام كرد.
تنش میان گروه های مذهبی دراین شهر زمانی شدت گرفت كه یك جوان بودایی در درگیری با گروهی از مسلمانان جان خود را از دست داد.سریلانكا یك كشور چند ملیتی، چند زبانه و چند نژادی است. سینهالایی ها 74 درصد جمعیت سریلانكا را تشكیل می دهند و اكثرا بودایی هستند. تامیل ها كه بزرگ ترین گروه اقلیت در این كشور محسوب می شوند اكثرا هندو می باشند. دومین اقلیت بزرگ این جزیره، جامعه مسلمانان است كه 9 درصد جمعیت آن راتشكیل می دهند.برخلاف سینهالایی ها و تامیل ها كه هویت خود را از نژاد خود بدست می آورند، مذهب، هویت مسلمانان سریلانكا را تعیین می كند.
خشونتی كه اقلیت ها را در سریلانكا مورد هدف قرار داده است از نقطه نظر سینهالایی ها نسبت به خود و دیگران ریشه می گیرد. این قوم ، پیشینه نژاد خود را در تاریخ جستجو می كند و بر اساس دست نوشته ای به نام 'مهاواسا' كه از یك راهب قرن ششم میلادی به جای مانده است خود را از نژاد شیر و فرزندان شاهزاده ای می داند كه از اتحاد میان یك شیر و یك ملكه انسان بوجود آمده است. در این كتاب همچنین نوشته شده است كه بودا به سریلانكا آمد تا با كمك این مردم، ایمانش را حفظ كند. اگرچه این افسانه ای بیش نیست اما سینهالایی های بودایی برای توجیه ادعای خود مبنی بر اینكه این جزیره متعلق به آنها است و آنها برای حفظ تعالیم بودا منتخب شده اند از این باور ها استفاده می كنند. همین باعث می شود كه آنها خود را گروه كوچكی در بین بی دینان قلمداد كنند و رفتارهایی مانند اقلیت ها از خود نشان دهند. بنابراین، اگرچه سینهالایی ها دارای جمعیت ییشتری از تامیل ها و مسلمانان هستند، اما احساس می كنند كه در اقلیتند. به عنوان مثال، آنها تامیل ها را به عنوان بخشی از جامعه بزرگ تامیل در ایالت تامیل نادو در هند می دانند و مسلمانان سریلانكا را نیز به عنوان بخشی از امت اسلامی می بینند.
این'هویت پیچیده اقلیت وار'سبب شده است كه سینهالایی ها خود را قربانیانی بدانند كه باید به هر طریق - حتی خشونت - ازسریلانكا و فرهنگ سینهالایی و بودایی خود محافظت كنند. آنها نژادهای دیگر را 'خارجی' هایی قلمداد می كنند كه باید با رضایت سینهالایی ها و بوداییان در سریلانكا زندگی كنند.
خشونت علیه اقلیت ها در دوران حكومت استعمار پدیدار شد. استعمارگران، با این تفكر كه مسیحیان و مسلمانان اقلیت های بسیار كوچك فاقد توانایی های اقتصادی هستند آنها را از اهداف سیاست های استعماری خود حذف كردند. این فرصتی بزرگ در اختیار مسلمانان قرار داد تا در اوایل قرن بیستم به عنوان 'جامعه مسلط بر اقتصاد' ظهور كنند. همین باعث خشم عمیق بوداییان و سینهالایی ها علیه آنان شد.
اكنون بسیاری از بوداییان افراطی می گویند مسلمانان غارت گران خارجی هستند كه قصد دارند مانند یهودیان به پیشرفت و ثروت برسند. آنها معتقدند مسلمانان به قیمت زندگی 'فرزندان سرزمین' یعنی سینهالایی ها به پیشرفت دست یافته اند. از همان سالهای دهه دوم قرن بیستم بود كه كم كم انتشار مقالات متعدد علیه مسلمانان در مطبوعات سریلانكا آغازشد و افزایش خشونت ها علیه مسلمانان را دامن زد.
استقلال از حكومت استعماری، منجر به تشكیل دولت و نهادهای سینهالایی شد كه در اولین گام اقلیت تامیل را به حاشیه راندند. تامیل ها و املاك آنها با حمایت دولت مورد هدف قرار گرفتند.بیگانه سازی تامیل ها منجر به ایجاد یك شورش گسترده و قوی و تشكیل گروه شبه نظامی ببر های آزادی بخش تامیل (LTTE) شد.
برای شش دهه، افراط گرایان سینهالایی با معرفی تامیل ها به عنوان دشمنان سریلانكا به رشد خود ادامه دادند. پس از شكست شبه نظامیان تامیل در سال 2009، بوداییان افراطی به دنبال یك جریان جدید جهت ادامه تبلیغات منفی خود بودند. مسلمانان به عنوان دشمنان جدید معرفی شدند.
از سال 2012، تبلیغات ضد مسلمانان در سریلانكا افزایش یافته است. این تبلیغات بااسلام هراسی جهانی وهمچنین مسائل طولانی مدت جامعه مسلمان در سریلانكا همراه شده است. گروهی به نام بدو بالا سنا(BBS) یك پویش مداوم ضد مسلمانان را آغاز كرده وخشونت را بر علیه این جمعیت اقلیت تحمیل كرده است.
این گروه مسلمانان را متهم می كنند كه مردم را مجبور می كنند به زور به اسلام تغییر دین دهند. آنها همچنین ادعا می كنند كه مسلمانان، آثار تاریخی متعلق به بوداییان را تخریب می كنند و دارای زاد و ولد بیشتری نسبت به بوداییان هستند.
گروه های افراطی دیگری نیز وجود دارند كه با گسترش شایعات بی پایه ، خشونت را تشویق می كنند. در جریان موج اخیر خشونت ها، یك ویدئو از یك رستوران اسلامی در سریلانكا منتشر شد كه در آن یك آشپز مسلمان اعتراف می كند در غذای سینهالایی ها 'قرص های عقیم كننده' قرار می دهد. این ویدئو به سرعت دررسانه های اجتماعی این كشور منتشرشد و به دنبال آن اراذل و اوباش سینهالایی اقدام به تخریب املاك و خانه های مسلمانان كردند.
مسلمانان از سال 2011 تاكنون در معرض خشونت متناوب بوده اند. بروز این خشونت های ناگهانی نبوده و گفته می شود توسط سازمان های متشكل از سیاستمداران، از جمله نمایندگان مجلس، سازماندهی می شود. مجازات عاملان این خشونت ها به ندرت اتفاق افتاده است. همین عدم تمایل به اجرای عدالت درباره مهاجمان ، باعث تشدید چرخه های خشونت در این كشور شده است.
تحلیلگران سریلانكایی هشدار می دهند كه خشونت سیستماتیك علیه مسلمانان می تواند جوانان مسلمان را به یك واكنش قوی تحریك كند. آنها معتقدند این خشونت ها می تواند به افراطی شدن جوانان مسلمان و به حاشیه كشیده شدن مسلمانان اعتدال گرا منجر شود. آنها با مرور تاریخچه خشونت علیه تامیل ها كه به شروع یك جنگ داخلی مرگبار در سریلانكا انجامید هشدار می دهند كه اكنون این داستان در حال تكرار شدن در مورد مسلمانان است.
جامعه مسلمان در سریلانكا تا كنون خود را با تجارت و تجارت مشغول كرده است. اما این روند دیگر در معرض تغییر است.
سریلانكا البته در معرض خطر دیگری نیز قرار دارد كه همان پیوند و ارتباط رهبران سینهالایی با راهبان افراطی بودایی در خارج از كشور است .سال 2014، اشین وراتو یك راهب بودایی میانماری كه خشونت ها علیه مسلمانان روهینگیا را ترغیب كرده است اعلام كرد حاضر به حمایت از بی بی اس در جنگ علیه ' گروه های جهادی' است.
ارتباطات خارجی افراطی های سینهالایی كاملا روشن است و یك خطر برای سریلانكا محسوب می شود. اما احزاب سیاسی سریلانكا تمایلی برای نابود كردن این ارتباطات كه هنوز كوچك هستند، ندارند، زیرا آنها به رای این افراد احتیاج دارند.
**رییس خبرگزاری جمهوری اسلامی در شبه قاره هند