محمدرضا خدا رحمي روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: از اين تعداد 450 گونه گياهي از جمله بادام گوهي ، آويشن ، زرشك ، انغوزه ، لاله كوهي ، شقايق ، گون ، چوبك ، شيرين بيان ، انجير و لاله كوهي است.
وي افزود: مهتمرين گونه هاي جانوري منطقه شامل آهو ، كل و بز ، قوچ و ميش كوهي ، زاغ بور ، بلبل خرما ، هوبره ، جبير ، سهره خاكي و بزمجه بياباني است.
اين مسوول اظهار كرد: حفظ گونه هاي گياهي و جانوري نادر منطقه به عنوان يك سرمايه مهم وظيفه اي همگاني است، اميدواريم مردم همچنان در كنار محيط بانان مسئوليت هاي خود را به خوبي ايفا كنند.
خدا رحمي تصريح كرد: بازديد علاقه مندان ، گردشگران ، دانش آموز و دانشجويان همه ساله با برنامه ريزي قبلي و هماهنگي از مناطق حفاظت شده مهريز براي آشنايي بيشتر و فرهنگ سازي در حفاظت از گونه ها انجام مي شود.
منطقه كالمند بهادران در سال 1355 به دليل تخم گذاري پرنده با ارزش و كمياب هوبره و همچنين برخورداري از وضعيت اكولوژيكي مناسب جهت ادامه حيات گونه هاي ارزشمند جانوري و گياهي مختلف از جمله آهو و زاغ بور به عنوان منطقه شكار ممنوع اعلام شد.
اين منطقه از اول خرداد ماه سال 1370 با تصويب شوراي عالي محيط زيست بصورت رسمي در زمره مناطق چهار گانه تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست قرار گرفت و به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شد.
اين منطقه در حد فاصل 54 درجه و 20 دقيقه تا 55 درجه و 15 دقيقه طول جفرافيايي و 31 درجه و 5 دقيقه تا 31 درجه و 35 دقيقه عرض جفرافيايي قرار دارد.
كالمند در 20 كيلومتري شهر مهريز و 50 كيلومتري يزد مركز استان و بهادران در 85 كيلومتري بزد قرار گرفته است.
وسعت اين منطقه حدود 250 هزار هكتار برآورد شده كه بيش از نيمي از مساحت آن را نقاط دشتي و مابقي را ارتفاعات صعب العبور، كوهپايه ها و تپه ماهور ها تشكيل داده است.
بلندترين نقطه منطقه در كوه مدوار با ارتفاع 3290 متر و پست ترين نقطه آن در كفه مهدي آباد 1400متر از سطح دريا ارتفاع دارد.
ميزان بارندگي در نقاط مختلف اين مظقه متفاوت بوده و از حداقل 50 تا حداكثر 150 ميلي متر در سال متغير مي باشد.
منابع آبي موجود در منطقه حفاظت شده كالمند بهادران به دليل وسعت زياد و كويري بودن آن جوابگوي نياز حيات وحش منطقه نيست .
سنگ آب هاي موجود در منطقه كه در اثر انحلال آهكي به طور طبيعي تشكيل شده اند، از نظر ذخيره و ظرفيت نگهداري آب متفاوت و ميزان آب آنها تحت تاثير نزولات جوي بوده و در سال هاي اخير كمبود بارشهاي جوي موجب شده تا ذخيره آبي چشمه ها و سنگ آب هاي منطقه بسيار كم شود.
در اين راستا اداره كل حفاظت محيط زيست استان يزد با حفر چند حلقه چاه، نصب چند عدد تلمبه بادي، تعمير و مرمت سنگ آب ها و ايجاد مخازن آب متعدد زيرزميني اين امكان را فراهم آورده كه حتي در ماه هاي گرم سال نيز گياهان و جانوران وحشي منطقه با مشكل كم آبي مواجه نباشند.
كنترل مستمر منطقه حفاظت شده كالمند بهادران ، اعلام يك پنجم منطقه به عنوان محدوده امن و اجراي قانون تعليف احشام موجب شده تا جوامع گياهي منطقه مركب از انواع فرم هاي رويشي اعم از يكساله علفي، چندساله علفي، بوته ها، درختان و درختچه ها كه در گذشته سير قهقرايي را طي مي كرده اكنون از وفور نسبي برخوردار باشند.
در اين مدت 115 گونه گياهي در منطقه شناسايي شد كه به عنوان نمونه مي توان گون، اسفناج وحشي، تره تيزك، كاكوتي، فرفيون، گل گندم، شقايق كوهي، انغوزه، زنبق صحرايي، مليكا، خارشتر، كلاه ميرحسن، كاروانكش، افدرا، اسكنبيل، تاغ، قيچ، پرند، گز، گل كتاني، بابونه اي، شب بوي صحرايي، تلخك، اسفند ، علف شور، كلپوره، شيرينك، بادام كوهي، انجير وحشي، كسور و بنه اشاره كرد .
منطقه حفاظت شده كالمند بهادران با توجه به وجود ارتفاعات، تپه ماهور ها و دشت ها زيستگاه و مامن مناسبي جهت زندگي انواع گونه هاي جانوري مي باشد.
در ارتفاعات منطقه ، گله هاي متعدد كل و بز و قوج و ميش مشاهده شده است و در قسمت هاي دشتي تعداد زيادي آهو كه حدود 2هزار راس تخمين زده مي شود نظر هر بيننده اي را به سوي خود جلب مي كند.
درقسمت هاي شمال و شمال شرقي منطقه كه از اقليم خشك تري برخوردارند تعدادي جبير زيست مي نمايند.
همچنين جانوراني از قبيل يوزپلنگ، كاراكال، پلنگ، كفتار، روباه، گرگ، شغال و پرندگان ارزشمندي همچون زاغ بور، هوبره، كبك، تيهو، باقرقره و خزندگاني مانند بزمچه و مار در منطقه زندگي مي كند.
كمتر از نيم قرن پيش حدود دو سوم خاك كشور ايران زيستگاه گورخر ايران بود كه بر اثر شكار بي رويه و تعارضات انساني، وجود اين گونه فقط منحصر به دو منطقه توران و بهرام گور شد.
درسال 1376 اداره كل حفاظت محيط زيست استان يزد طرح انتقال و رهاسازي گورخر ايران را در منطقه حفاظت شده كالمند بهادران راه اندازي كرد كه خوشبختانه اين طرح با موفقيت روبرو و در حال حاضر تعداد زيادي گورخر در اين منطقه زيست و با توجه به روند تكثير پيش بيني مي شود كه در آينده نزديك در مناطق مختلف استان رهاسازي شود.
نقاط ديدني، چشم انداز ها و مناظر طبيعي اين منطقه، وجود حيوانات با ارزش و حمايت شده اي چون آهو، جبير و پرندگان نادر و كميابي مانند زاغ بور و هوبره، با ارزش بن المللي بر اهميت اين اكوسيستم كويري افزوده است.
گياهان و جانوران موجود در منطقه حفاظت شده كالمند بهادران كه به نحو مطلوبي خود را با شرايط سخت كويري تطابق داده اند مي توانند به عنوان نمونه مورد مطالعه وتحقيق مراكز آموزشي و تحقيقاتي قرار گيرند.
ذكر اين نكته ضروري است كه عليرغم وجود تعداد زيادي از آبادي ها و چاه هاي كشاورزي در منطقه اين مساله در روند حفاظت تاثير منفي چنداني نداشته كه اين امر را بايستي مرهون همراهي و همدلي مردم و فرهنگ غني و شناخت عميق آنها نسبت به حفاظت از گونه هاي وحش دانست.
مركز شهرستان 50 هزار نفري مهريز در 30 كيلومتري جنوب شهر يزد قرار دارد.
7541/ 2047/
يزد - ايرنا - رئيس اداره حفاظت محيط زيست مهريز گفت: تاكنون 550 گونه گياهي و جانوري در منطقه حفاظت شده كالمند ، بهادران در بخش مركزي اين شهرستان شناسايي شده است .
