اما آغاز بهار 97 و نام‌گذاری امسال از سوی مقام معظم رهبری با نام «حمایت از كالای ایرانی» می تواند آغازگر بهار تولید ایرانی باشد. در واقع تاكیدات رهبر معظم انقلاب بر لزوم همدلی مسوولان و مردم برای حمایت و خرید كالای ایرانی، همان نقشه راه روشنی است كه چرخ تولید و اقتصاد را با سرعت بیشتری به حركت درمی آورد.
در این میان كنار هم قرار دادن شعار امسال با چالش های امروز اقتصاد ایران از نگاه دقیق و عمیق برای انتخاب نام امسال پرده برمی دارد به طوری كه «حمایت از كالای ایرانی» به درستی حل معضل اشتغال، ركود و توسعه صادرات را هدف گرفته است. با این تفاسیر امسال وظیفه سنگینی روی دوش همگان است كه به ثمر نشستن آن از یك سو به اقدامات و برنامه های مسوولان و تولیدكنندگان و از سوی دیگر به یك «باور و تعصب» جمعی نیاز دارد.
بورس كالا نیز به عنوان بازاری كه از 10 سال پیش میزبان تولیدكنندگان و مصرف كنندگان كشورمان و عرضه و معامله كالاهای ایرانی بوده، وظایف مهمی را در راستای تحقق شعار امسال برعهده دارد؛ بورس كالا در سال 96 با ستاره راهنمای «اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال» بهترین دوران خود در یك دهه اخیر را به پشتوانه حضور تولیدكنندگان و مصرف كنندگان سپری كرد به طوری كه ارزش كل معاملات بورس كالا در آماری بی سابقه از مرز 117هزار میلیارد تومان عبور كرد تا حجم قابل توجهی از ارزش معاملات بازار سرمایه به بورس كالا اختصاص یابد.
همچنین در حوزه معاملات فیزیكی و مشتقه و نیز حجم و ارزش معاملات پتروشیمی و كشاورزی شاهد ثبت ركوردهای جدید در تاریخ 10 ساله بورس كالا بودیم كه این موارد از آمادگی بسترهای لازم برای تحقق شعار امسال حكایت دارد.
بی شك بدون حمایت هدفمند و ایجاد انگیزه و مشوق، نمی توان انتظار رشد تولید محصولات با كیفیت و عرضه از سوی تولیدكنندگان و همچنین تقویت سمت تقاضا از سوی مصرف كنندگان را داشت كه یكی از مهم ترین این مشوق ها، كشف عادلانه قیمت ها در تقابل آزادانه عرضه و تقاضا در بورس كالاست؛ همچنین بورس كالا با اقداماتی كه در سال 97 در دستور كار دارد، سهولت تامین مواد اولیه در حضور مستمر مصرف كنندگان و تولیدكنندگان را فراهم می كند به طوریكه تقویت بازارهای فعلی و تعاملات با ذینفعان به همراه تهیه سازوكار بازار معاملات تهاتری، راه‌اندازی معاملات اوراق خرید دین و حراج به روش مناقصه، ایجاد امكان تسویه چند مرحله‌ای، راه‌اندازی معاملات فوروارد و حق امتیاز، توسعه دارایی‌های پایه ابزارهای موجود، راه اندازی معاملات اختیار معامله تبعی بر پایه اوراق گواهی سپرده كالایی و ایجاد امكان تسویه ارزی در رینگ صادراتی از جمله اقدامات اصلی بورس كالا در سال جاری است.
از سوی دیگر باید برای سرمایه گذاران داخلی جذابیت و امنیت ایجاد شود تا سرمایه هایشان را در مسیر حمایت از تولید كالای ایرانی قرار دهند كه این موضوع بدون حمایت قاعده مند عملیاتی نخواهد شد. به عبارت دیگر از فاكتورهای ابتدایی رشد سرعت سرمایه گذاری در ریل تولید ملی، وجود شفافیت، رقابت و امكان پوشش ریسك است كه بورس كالا در تحقق هر سه فاكتور مذكور نقش بسزایی ایفا می كند.
عملكرد بورس كالا در سال های اخیر بیانگر آن است كه این بازار سرآمد شفافیت اقتصادی بوده و همه روندهای معاملاتی آن دارای شفافیت حداكثری است. در حوزه ایجاد رقابت نیز از امسال با ایجاد تابلوی مناقصه، نقش بورس كالا پررنگ تر از قبل می شود، به طوری كه در گذشته معاملات به طور عموم مزایده محور و در رقابت خریداران انجام می شد كه با راه اندازی تابلوی مناقصه، شاهد افزایش قدرت انتخاب خریداران و رقابت فروشندگان در فروش محصولاتشان خواهیم بود.
در حوزه پوشش ریسك نیز بورس كالا دارای معاملات مشتقه و قراردادهای بلندمدت از جمله كشف پریمیوم است كه البته در زمینه پوشش ریسك نوسانات نرخ ارز نیز زیرساخت ها برای راه اندازی قراردادهای آتی ارز در بورس كالا فراهم است كه به این ترتیب سرمایه گذاران می توانند بدون تحمل ریسك های غیر قابل پیش بینی به فعالیت در مسیر تولید كالای ایرانی بپردازند.
نكته دیگری كه در خصوص شعار امسال و تاكیدات رهبر معظم انقلاب باید مورد توجه قرار گیرد، لزوم صادرات هدفمند كالاهای ایرانی به كشورهای همسایه است. بورس كالا نیز طی دو سال گذشته قدم های بزرگی در حوزه توسعه ارتباطات تجاری ایران با كشورهای همسایه از جمله عراق به عنوان یكی از فرصت های مناسب صادراتی برای كالاهای ایران برداشته است، به طوری كه پس از تشكیل هیات تجاری بورس كالای ایران، انجام چندین سفر و ساعت ها رایزنی با مسوولان و تجار عراقی، بازار این كشور به خوبی مورد شناسایی قرار گرفته و امروز مواردی چون استمرار عرضه و تضمین كیفیت محصول، تسویه وجوه و تعهد تحویل از خواسته های اصلی طرف عراقی برای فروش محصولات ایرانی است كه این موارد به ذات در بورس كالای ایران نهفته است.
بر این اساس، اقدامات بین المللی بورس كالا در سال جاری با سرعتی بیشتر ادامه خواهد داشت تا پس از افزایش سهم صادرات محصولات ایرانی از بستر بورس، تابلوی بورس كالای ایران به مرجعی برای قیمت محصولاتی كه كشورمان در تولید آنها مزیت داریم، تبدیل شود.
در پایان تاكید می شود كه ماموریت بورس كالا برای حمایت از كالای ایرانی، ایجاد شفافیت و رقابت به همراه تامین مناسب مواد اولیه تولید است كه در سال جاری از هیچ گونه تلاشی به منظور مهیا كردن بستری قابل اتكا برای صنایع بالادست و پایین دست دریغ نخواهیم كرد تا شاهد بازگشت رونق به تولید، انتخاب كالای ایرانی به عنوان گزینه نخست مردم و جهش نرخ اشتغال در سال 97 باشیم.
..............................................
*مدیرعامل بورس كالای ایران
تهران- ایرنا - «حمایت از كالای ایرانی» عبارتی است كه همواره مورد تاكید و توجه مسوولان اقتصادی بوده اما به دلیل نبود نقشه راهی روشن، در برخی حوزه ها نتایج مطلوبی در این عرصه حاصل نشده است.
