به گزارش ایرنا، در این مقاله تحلیلی آمده است: اتحادیه اروپا در آخرین اقدام خود برای حفظ توافق هسته ای ایران در آستانه ی فرا رسیدن ضرب الاجل 12 مه (22 اردیبهشت) دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریكا، به رسیدگی به ایرادات اصلی كه وی به این توافق تاریخی وارد كرده، شتافته اند. یكی از بحث برانگیزترین این ایرادات، ناكامی توافق هسته ای در محدود كردن برنامه موشكی ایران است. منتقدان این توافق می گویند كه اگر به ایران اجازه پیشروی در طراحی و توسعه موشك های غیرهسته ای داده شود، این كشور به محض انقضای محدودیت های ضمن برجام، قابلیت ارسال كلاهك های اتمی را به دست خواهد آورد.
ژان ایو لوریان وزیر امور خارجه فرانسه پنجم مارس (14 اسفند) به ایران سفر كرد تا رهبران جمهوری اسلامی را به تن دادن به رایزنی در مورد برنامه موشكی تهران وادارد و به آن ها هشدار دهد كه اروپا ناگزیر به پذیرش خواسته های واشنگتن خواهد شد. دو هفته بعد، فرانسه كه در زمان ریاست جمهوری امانوئل مكرون نقش جسورانه تری در خاورمیانه اختیار كرده است، از اتحادیه اروپا خواست تا موضع سختگیرانه تری را در مورد فعالیت های موشكی ایران و نقش این كشور در جنگ داخلی هفت ساله در سوریه، اتخاذ كند.
در همین راستا، سه طرف از امضا كنندگان توافق هسته ای ایران، یعنی فرانسه، آلمان و بریتانیا پیشنهاد اعمال تحریم های جدیدی را علیه افراد و نهادهای درگیر در برنامه موشكی ایران و نقش این كشور در جنگ سوریه، ارائه كردند.
به طور قطع این تلاش ها برای حفظ توافق هسته ای در بلندمدت محكوم به شكست هستند به خصوص با توجه به این كه تصمیم اخیر ترامپ در انتصاب جان بولتون تندرو و جنگ طلب به عنوان مشاور امنیت ملی خود، احتمال خروج آمریكا را از این توافق افزایش داده است.
فارغ از این كه كشورهای اروپایی چه تنبیهاتی را برای ایران در نظر بگیرند، این كشور ممكن نیست به محدودیت های بیشتری ورای محدود كردن گستره موشك های خود تن دهد. تهران اذعان كرده است كه موشك هایی با برد بیشتر از 2 هزار كیلومتر نخواهد ساخت اما همین گستره هم در صورت بروز درگیری به تهران امكان موشك پرانی به خاك اسرائیل و پایگاه های آمریكا را در منطقه می دهد.از دید ایران، برنامه موشكی یك مسئله دفاعی است؛ به خصوص با توجه به این كه دهه ها تحریم غربی مانع از ساخت یك نیروی هوایی قدرتمند توسط این كشور شده است.
مردم ایران هنوز فراموش نكرده اند كه نیروی هوایی صدام حسین چگونه در زمان جنگ طولانی ایران و عراق، شهرهای بزرگ ایران از جمله تهران، تبریز، اصفهان و شیراز را مورد یك سلسله از حملات هوایی و موشكی سازمان یافته قرار داد.این عملیات های راهبردی كه در سال 1984 آغاز شده و به «جنگ شهرها» معروف شدند، موجب كشته شدن شمار زیادی از افراد غیر نظامی شد، صدام در ماه ژوئن سال 1987 دستور یك حمله شیمیایی را بر فراز شهرمرزی سردشت در غرب ایران صادر كرد كه دستكم 113 كشته و تعداد زیادی زخمی برجای گذاشت.
ایران در پاسخ به این حمله چندین جنگنده به هوا فرستاد اما بیشتر برای خنثی كردن این بمباران ها به سپرهای دفاعی هوایی خود متكی بود. با گذشت زمان این امر صدام را برآن داشت تا با حملات موشكی سازمان یافته بیشتر به ایران پاسخ دهد. تهران كه خود هیچ موشكی نداشت و تحت تحریم های بین المللی نیز بود، خود را در بن بست می دید. محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به سوال یك خبرنگار ژاپنی در مورد تاثیر برنامه موشكی ایران بر روابط تجاری این كشور با جامعه بین المللی، گفت كه «ایران حتی یك موشك هم برای تلافی بمباران های صدام حسین نداشت. چیزی كه شاید می توانست وی را متوقف كند. ما از این كشور به آن كشور رفته و التماس می كردیم، تاكید می كنم التماس می كردیم كه به ما یك موشك اسكاد بدهند تا از مردممان دفاع كنیم.التماس می كردیم! اكنون از ما می خواهید تا با گرفتن چند دلار از خیر دفاع از مردم كشورمان بگذریم؟»
مجلس ایران معتقد است كه دولت ترامپ به تعهدات خود پایبند نمانده و حتی به طور فعالانه كوشیده است تا برخلاف روح و متن توافق هسته ای جلوی بهره برداری ایران را از منافع اقتصادی این توافق بگیرد. عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه ماه فوریه خود با شبكه بی بی سی در توضیح اكراه ایران از رایزنی بر سر برنامه موشكی خود، به این موضوع اشاره كرد. به گفته وی، «ما در مورد برنامه هسته ای خود رایزنی كردیم اما توافق هسته ای برای ایران موفقیت آمیز نبود. چرا ایران باید در مورد مسئله ی دیگری به رایزنی بنشیند؟ آن هم مسئله ای كه مستقیما به امنیت ملی ما مرتبط است.»
دهه ها بی اعتمادی عمیق و دشمنی مرسوم بین جمهوری اسلامی و قدرت های غربی، رهبران ایران را متقاعد كرده است كه هر چقدر عقب نشینی و مصالحه كنند، رقبایشان به همان اندازه پیشروی و مطالبات خود را افزایش خواهند داد.
این عقیده موضوع اصلی سخنرانی های آیت الله خامنه ای رهبر عالی ایران بوده و راه خود را به روانشناسی سیاسی تصمیم گیری در ایران بویژه در حوزه امنیت ملی باز كرده است. در نگاه مسوولان ایران، مصالحه راه را برای امتیازدهی های بیشتر باز می كند تا حدی كه نه تنها مسئله سیاستی مذكور بلكه بقای رژیم نیز به طور جبران ناپذیری زیرسوال خواهد رفت.
احتمال كمی وجود دارد كه تلاش ها برای گنجاندن محدودیت ها بر برنامه موشكی ایران در توافق هسته ای به خواست آمریكا یا حتی ترتیب دادن رایزنی های جداگانه ای برای انعقاد یك توافق موشكی جداگانه كه مطلوب اروپا است، بتواند توافق هسته ای را نجات دهد.
مقامات سیاسی و نظامی ایران كم و بیش متفق القول گزینه رایزنی در مورد «توان موشكی و دفاعی» را خط زده اند. حتی اگر آن ها به دلیل فشارهای روزافزون بین المللی به این رایزنی ها تن دهند، انتظار آن كه گفتگوها به كاهش كیفی یا ایجاد تغییرات در برنامه موشكی ایران بینجامد، ساده لوحانه و دور از واقعیت است.
اروپام**9418 ** 1908
تهران – ایرنا – تارنمای خبرگزاری رویترز امروز (دوشنبه) در تحلیلی اكراه ایران را برای رایزنی در مورد برنامه موشكی خود به جا دانسته و نوشت: دهه ها بی اعتمادی عمیق و دشمنی مرسوم بین جمهوری اسلامی و قدرت های غربی، رهبران ایران را متقاعد كرده است كه هر چقدر عقب نشینی و مصالحه كنند، رقبایشان به همان اندازه پیشروی و مطالبات خود را افزایش خواهند داد.
