به گزارش ايرنا، آردگيز در گويش بندري و محلي به الك گفته مي شود، مردم در گذشته كه نانوايي وجود نداشت براي پخت نان از آردگيز براي الك كردن آرد استفاده مي كردند.
سنت معنوي آردگيز گرداني كه در جاي جاي هرمزگان به نام هاي «آربيز گرداني»، «هارگيس گرداني»، «هارگيز گرداني» و «حق ليلي» شناخته شده، از سال هاي متمادي بين مردم اين استان رواج داشته و همزمان با شب نيمه شعبان ميلاد امام زمان (عج) و روز جهاني مستضعفان برگزار مي شود.
اين رسم بيشتر در مناطق روستايي و شهري ميناب، بندرعباس، قشم، بندرلنگه و بندركنگ رواج دارد.
براي گراميداشت اين آيين مبارك، خانواده هاي هرمزگاني سه روز مانده به نيمه شعبان روانه بازار و مغازه ها شده و خود را با خريد و تهيه انواع شيريني، شكلات، حلوا، خرما، نخود و كشمش، سكه و غيره آماده پذيرايي از آردگيزگردانان مي كنند.
حوالي غروب نيمه شعبان تعدادي از ساكنان محله هاي قديمي پاي بند به اين سنت كه بيشتر كودك و نوجوان زير 20 سال هستند، در گروه هاي 5 تا 10 نفره با رفتن به در خانه همسايه ها، آردگيز را انداخته و با پنهان شدن و خواندن شعرهايي در ستايش خداوند و تبريك ميلاد امام زمان(عج)، هديه مي گيرند.
آردگيز گردانان با در دست داشتن آردگيز يا همان الك كه امروز تبديل به كيسه و ظرف هاي پلاستيكي شده با سردادن نواي «نيمه شعبان امشب آردگيز كَردُنن امشب» و «حق ليلي كه وقتيشن» ضمن خبر دادن به اهل خانه از صاحب خانه درخواست مي كنند كه نذري ها و شيريني هاي ويژه اين شب را كه از قبل تهيه كرده اند، برايشان بياورند و افراد آن خانه نيز با در دست داشتن شيريني، سكه يا كلوچه محلي از آنها پذيرايي مي كنند.
هرمزگاني ها هديه هاي متبرك شده را بين خانواده ها، بيماران و نيازمندان پخش مي كنند.
در زمان هاي قديم برخي بر اين عقيده بودند كه در اين شب سكه هايي بر روي زمين افتاده كه متبرك به دست هاي امام زمان (عج) است و تنها كسي كه لياقت داشته باشد آن را پيدا مي كند و زندگي اش رونق مي گيرد.
مردم شهرستان ميناب نيز بر اين عقيده بودند كه به نيت سلامتي امام عصر (عج) حداقل بايد با مراجعه به هفت در (خانه) در اين شب خجسته از آن حق ليلي (حق شب) كه به طور معمول شيريني، نخود آب پز، نخود و كشمش، كلوچه، سكه يا شكلات است، را طلب كنند.
اين مراسم به معناي اينست كه در شب نيمه شعبان كينه ها در الك ريخته و دل ها جلا داده شود.
آئين آردگيز گرداني تا پاسي از شب در كوچه پس كوچه ها و محله ها ادامه مي يابد و پس از آن همگي با رفتن به حسينيه ها و مسجدها، جشن مولود خواني در مدح امام زمان (عج) را برگزار مي كنند.
روز چهاردهم ماه شعبان نشاط عجيبي محله ها و كوچه ها را فرا مي گيرد و عاشقان و ارادتمندان به اهل بيت عصمت و طهارت (ع) براي تهيه شيريني ويژه شب ميلاد منجي عالم بشريت در مسير بازار در رفت و آمد هستند.
استان هرمزگان داراي آيين ها و سنت هاي منحصر به فرد فراواني است كه ريشه در تاريخ و فرهنگ اين خطه از ايران اسلامي دارد.
** آيين آردگيز گرداني هنوز در هرمزگان رنگ نباخته است
معاون ميراث فرهنگي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري هرمزگان نيز گفت: آيين سنتي آردگيز گرداني از گذشته هاي خيلي دور در محله هاي قديمي و روستاهاي اين استان برگزار مي شده و هنوز رنگ نباخته است.
اشكان مختاري افزود: هر سال همزمان با شب نيمه شعبان ولادت امام زمان (عج) بعد از نماز مغرب و عشاء در برخي از مناطق هرمزگان از جمله ميناب، بندركنگ، بندرلنگه، قشم و بندرعباس اين مراسم به صورت ويژه برگزار و تا نيمه هاي شب ادامه مي يابد.
وي بيان داشت: در شهر بندرعباس نيز محله هاي قديمي هم چون محله شميلي ها، پشت شهر، شاه حسيني، كمربندي، 2 هزار و سيم بالا بر اين رسم پاي بند هستند.
معاون ميراث فرهنگي اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري هرمزگان اظهار كرد: مردم استان چند روز قبل از ميلاد امام زمان (عج) اقدام به تهيه نخود و كشمش، حلوا، شيريني، خرما، شكلات و سكه(پول نقد) مي كنند و در شب ميلاد منتظر گروه هاي آردگيز گردان كه بيشتر پنج تا 10 نفره هستند، مي مانند.
مختاري خاطرنشان كرد: گروه هاي آردگيزگردان كه بيشتر كودك و نوجوان هستند، به در خانه ها مي روند و با خواندن شعرهايي در ستايش خدا و مدح حضرت مهدي(عج) هديه مي گيرند و آن را متبرك مي دانند.
وي اضافه كرد: اهل سنت نيز با دادن هديه، شيريني و شكلات به مردم، خود را در اين جشن سهيم مي دانند.
مراسم آردگيز گرداني با شماره 1027 به ثبت آثار ملي رسيد و جزو ميراث ناملموس استان هرمزگان است.
7195/7408
* آگاهي از آخرين اخبار استان در كانال تلگرام ايرنا هرمزگان
* لينك جستجو كانال: irnabandarabas@
*ايميل: irna.hormozgan@yahoo.com
بندرعباس - ايرنا - آردگيز گرداني ميراثي كهن و به جا مانده از نياكان و پيشينيان هرمزگاني براي زدودن كينه ها و كدورت ها بوده كه هر چند با گذشت زمان در برخي از نقاط استان كم رنگ شده اما هنوز رنگ نباخته و از جايگاه ويژه اي برخوردار است.
