گام های تازه برای فراگیری برنامه پزشك خانواده

به گزارش روز جمعه ایرنا ، برنامه پزشك خانواده 6 سال قبل اجرای آزمایشی خود را در فارس ومازندران آغاز كرد.
استان فارس با اجرای كامل تر این برنامه پیشتاز اجرای آزمایشی آن بوده است و با وجود برخی كاستی ها همچنان به عنوان پیشرفته ترین برنامه در ساماندهی فعالیت های بهداشت و درمان و راه بی بازگشت در حوزه سلامت از سوی مسئولان دانشگاه علوم پزشكی شیراز ارزیابی می شود.
به نظر می رسد خود واژه آزمایشی كه بار معنایی خاصی دارد و حالت موقتی را به ذهن القا می كند، برای طرح پزشك خانواده موجب اظهارنظرها و موضع گیری ها شده است.
اخیرا در نشستی كه با حضور معاون و قائم مقام معاونت بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در دانشگاه علوم پزشكی شیراز برگزار شد، مسئولان این وزارتخانه از تدوین 12 گام پزشك خانواده برای اجرا در همه استان ها خبر دادند و بر لزوم ایجاد یك مدل استاندارد پزشك خانواده برای اجرا در سراسر كشور تاكید كردند.
دكتر علیرضا رئیسی معاون بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی در نشست مشورتی برنامه پزشك خانواده، بر ضرورت وجود یك مدل استاندارد پزشك خانواده برای اجرا در سراسر كشور، تاكید كرد و با بیان اینكه دنیا به سمت پزشك خانواده رفته است و اجرای آن تاثیر مثبتی داشته است، گفت: برنامه پزشك خانواده در دانشگاه علوم پزشكی شیراز به خوبی اجرا شده است.
او اجرای پزشك خانواده را از برنامه های چهارم و پنجم توسعه برشمرد كه به عنوان قانون در كشور تصویب شده است و افزود: بدون نظام سیستم سطح بندی و ارجاع، اجرای پزشك خانواده امكان پذیر نیست.
رئیسی در ادامه بر لزوم وجود یك مدل استاندارد پزشك خانواده برای اجرا در سراسر كشور، تاكید كرد و گفت: یكی از بزرگترین مشكلات پزشك خانواده، این است كه در سراسر كشور اجرا نشده و اگر در تمام كشور اجرا می شد، نواقص آن نیز با سرعت بیشتری شناسایی و رفع می شد.
معاون بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی با اشاره به اینكه بسیاری از بیماران برای درمان از استان های دیگر به استان فارس و شیراز ارجاع می شوند، این امر را موجب افزایش هزینه ها عنوان كرد و افزود: اگر مراكز ارجاع دهنده این بیماران نیز دارای سیستم ارجاع مناسب باشند، بسیاری از این مراجعات كمتر می شود.
او نظام ارجاع را هدایت بیمار در نظام سطح بندی عنوان كرد و ادامه داد: پزشك خانواده اهداف خوبی را دنبال می كند كه یكی از آنها ارجاع درست بیمار به مراكز مرتبط با شرایط بیمار است.
معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی با اشاره به 12 گام اجرایی این وزارتخانه در زمینه پزشك خانواده، گفت: چارچوب و مسیر اجرای این برنامه مشخص است و همه باید بر اساس این چارچوب حركت كنند تا بتوانیم این كار را گسترش دهیم.
ضرورت استفاده از نظرات پزشكان خانواده كه به مسایل این برنامه آشنا هستند، دیگر تاكید این مقام مسئول در جمع دست اندركاران برنامه پزشك خانواده بود.
وی با اشاره به تلاش های به ثمر رسیده در توسعه زیرساخت های نرم افزاری، ثبت موفق داده ها در سامانه 'سیب' را دستاوردی از این تلاش عنوان كرد كه با برنامه ریزی های انجام شده، در آینده نزدیك این سامانه در سراسر كشور به صورت شبكه ای یكپارچه، فعالیت می كند.
رئیسی یادآور شد: باید روی كیفیت كار تاكید و به گونه ای عمل كنیم تا همه با رغبت به سمت اجرای برنامه پزشك خانواده و نظام ارجاع گام بردارند؛ كارها باید دقیق و باكیفیت انجام شود و روی اجرای آنها نظارت وجود داشته باشد و در چارچوب قوانین مشخص شده، انجام شود.
معاون وزیر بهداشت تاكید كرد: عزم وزارت بهداشت بر اجرای سیستم ارجاع و بهترین روش آن، اجرای پزشك خانواده است و اگر این برنامه درست اجرا شود، در هزینه ها صرفه جویی می شود. در استان های فارس و مازندران برای اجرای بهتر پزشك خانواده باید به سمت یك الگوی واحد برویم و از تجربیات به دست آمده در سال های گذشته، استفاده كنیم.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی شیراز نیز در این نشست گفت: باید با ارایه روش های مناسب، لزوم توجه مردم به سیستم ارجاع را یادآوری كنیم و در این زمینه فرهنگسازی لازم انجام شود.
دكتر علی بهادر با تاكید بر اینكه پزشك خانواده و نظام ارجاع باید مفهوم واقعی خود را پیدا كند و سیستم ارجاع اجباری شود، لزوم پیگیری فعال مسایل بیماران پس از مراجعه به پزشكان خانواده را ضروری خواند.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی شیراز همچنین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: برنامه پزشك خانواده برنامه ای قابل دفاع است و اگر نواقصی دارد باید بررسی و رفع شود. اگر پزشك خانواده ایرادی دارد منظور بودن یا نبودن این برنامه نیست، بلكه منظور آن است كه باید در اجرا این نوع ایرادات را رفع و اصلاح كرد.
وی ادامه داد:هیچ كشوری نتوانسته است بدون سطح بندی خدمات و ایجاد نظام ارجاع كه ما آن را به عنوان پزشك خانواده می شناسیم به موفقیت در حوزه سلامت دست یابد.
وی ادامه داد:برنامه پزشك خانواده تضمین كننده سلامت جامعه است، این برنامه كه در استان فارس در حال اجرا است هر چند نواقصی هم دارد اما توانسته است سطح عدالت در سلامت را افزایش دهد و اجرای فعالیت های بهداشت و درمان را سامان بخشد.
رئیس دانشگاه علوم پزشكی شیراز بیان كرد: بدون سطح بندی خدمات و بدون خود مراقبتی و بدون اجرای بسته های خدماتی پزشك خانواده نمی توان جامعه ای را تصور كرد كه بتواند برنامه ای سلامت را با كنترل هزینه ها به پیش برده باشد.
بهادر گفت: اجرای برنامه پزشك خانواده هزینه های حوزه سلامت را سامان داد و بدون اجرای آن هیچ دانشگاه و بیمارستانی نمی تواند ازعهده این هزینه ها برآید.
وی بیان كرد: پزشك خانواده، پرداختی مردم فارس برای دریافت خدمات سلامت را كاهش داده است.
دكتر عبدالرسول همتی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی شیراز نیز با اشاره به اجرای برنامه پزشك خانواده شهری در استان فارس، اضافه كرد: برون سپاری خانه های بهداشت، راه اندازی طرح تله كاردیوگرافی برای نخستین بار در كشور در 130 مركز روستایی، تهیه نرم افزار پروژه های عمرانی، تهیه و پیگیری خدمات مراقبتی عشایر و جذب بهورز عشایر، طراحی و بهره برداری از سامانه مدیریت تجهیزات پزشكی، راه اندازی كارگاه تعمیرات تجهیزات پزشكی و طراحی و بهره برداری از سامانه پایش شاخص های بهداشتی، از نوآوری های اجرای برنامه پزشك خانواده در دانشگاه علوم علوم پزشكی شیراز است.
او همچنین از همكاری هزار و 125 پزشك خانواده و هزار و 259 پزشك متخصص و فوق تخصص با برنامه پزشك خانواده فارس خبر داد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشكی شیراز، مهمترین دستاوردهای اجرای برنامه پزشك خانواده را افزایش سهم بخشی خصوصی در ارایه خدمات بهداشتی، افزایش شناسایی بیماران مزمن با مراقبت های انجام شده، تجویز منطقی دارو از سوی پزشكان خانواده در مقایسه با گذشته، كاهش پرداخت هزینه ها از جیب مردم و امكان كنترل سریع بیمار یهای همه گیر و بیماری های شایع برشمرد.
همتی همچنین از شناسایی 235 هزار و 680 مورد فشار خون بالا و 129 هزار و 281 بیمار دیابتی تا فروردین 97 از سوی پزشكان خانواده دانشگاه، خبر داد.
قائم مقام معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی نیز در حاشیه بازدید از مراكز اجرای برنامه پزشك خانواده در فارس، از تدوین 12 گام اجرایی این برنامه، در شورای معاونان وزارت بهداشت، برای توسعه ملی این برنامه خبر داد.
دكتر محمد شریعتی، شیراز را یكی از بهترین دانشگاه های علوم پزشكی كشور در حیطه علمی و اجرایی خواند كه در اجرای برنامه پزشك خانواده شهری نیز پیشرو و نخستین مجری آن در كشور بوده است.
شریعتی افزود: اجرای این برنامه در فارس، با همت مسئولان، كارشناسان، ارائه دهندگان خدمت و بخش خصوصی، پیش رفت و روز به روز در حال توسعه و اصلاح است.
قائم مقام معاون بهداشتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی با اشاره به تلاش های ستاد كشوری این برنامه برای اصلاح نواقص آن در ماه های اخیر، ادامه داد: در بازدیدها، شاهد رضایتمندی 98درصدی مردم از مراكز مورد بازدید بودیم كه اتفاقی مبارك است، اما این باعث غفلت ما از رسیدگی به دیگر مسایل این برنامه نمی شود.
این مقام مسئول در وزارت بهداشت، توسعه ارتباطات در این زمینه را موجب بهبود بازدهی كار دانست و گفت: برای آینده برنامه پزشك خانواده، برنامه دقیق و جامعی داریم كه به صورت 12گام، در شورای معاونان وزارت بهداشت تصویب شده است.
او با بیان اینكه دانشگاه های علوم پزشكی فارس و مازندران، بسیاری از این گام ها را طی كرده اند، ادامه داد: با توجه به هدف روشنی كه این برنامه دارد، جایگاه هر دانشگاه در اجرای این گام ها، بررسی شده است.
شریعتی تاكید كرد: حركت دو دانشگاه علوم پزشكی فارس و مازندران، باید در راستای این گام ها باشد و دیگر دانشگاه ها نیز لازم است از تجارب آن ها، استفاده كنند.
طی 6 سال برگزاری و اجرای برنامه پزشك خانواده دراستان فارس موافقان و مخالفان اجرای این طرح موضع گیری های مختلف درباره نقاط قوت و ضعف آن داشته اند.
طرح پزشك خانواده آنطور كه در اهداف اولیه تعریف شده دارای مزایای فراوانی است كه مهمترین آن ایجاد نگاه سلامت محور به جای درمان محور در سیستم بهداشتی درمانی كشور است، با این وجود این طرح منتقدانی نیز دارد.
بهره مندی یكسان تمام افراد جامعه ازسرانه سلامت واجرای اصل عدالت درسلامت،حذف پرداخت هزینه های اضافی توسط مردم به نظام سلامت،انجام معاینات دوره ای و پیگیری وضعیت سلامت افراد جامعه توسط پزشكان خانواده و ثبت سوابق بیماری، دسترسی سریع و آسان و شبانه روزی مردم به خدمات سطح اول نظام سلامت،بهبود وارتقای نظام ارایه خدمات بهداشتی درمانی و پاسخگویی به نیازهای جدید مردم از جمله اهدافی است كه در این برنامه پیش بینی شده است.
6113 / 2027